Zaburzenia lipidowe.docx

ZABURZENIA LIPIDOWE- ROZPOZNAWANIE, LECZENIE
LIPIDY

1.CHOLESTEROL

A)WOLNY

B)ZESTRYFIKOWANY

2.FOSFOLIPIDY (PL)

3.TRIGLICERYDY (TG)

4.WOLNE KWASY TŁUSZCZOWE (WKT)

CHOLESTEROL

1.Hormony steroidowe

2.witamina D

3.kwasy żółciowe

4.lipoproteiny

5.składnik błon komórkowych

6.związek niezbędny do wzrostu komórek

CHOLESTEROL

300-500mg cholesterolu dostarczane jest z dietą

700-900mg syntetyzowane jest wewnątrzkomórkowo z acetylo-CoA

Synteza zachodzi we wszystkich komórkach jądrzastych

              wątroba 60-70%

              jelito-15%

              skóra-5%

TG i WKT

Główny materiał energetyczny, zużywany na bieżąco lub magazynowany w tkance tłuszczowej

TG=estry długołańcuchowych kwasów tłuszczowych i glicerolu

A)egzogenne

B)endogenne

PL

Pochodne glicerolu lub innego alkoholu-sfingozyny i kwasów tłuszczowych oraz fosforylowanego alkoholu

1.fosfatydylocholina -lecytyna

2.sfingomielina

Błony komórkowe, lipoproteiny, składniki żółci (lecytyna), regulacja w różnicowaniu i proliferacji komórek

LIPOPROTEINY

Lipidy obecne we krwi są związkami nierozpuszczalnymi w wodzie, dlatego w środowisku wodnym (jakim jest krew) transportowane są w postaci kulistych kompleksów lipidowo-białkowych, zwanych LIPOPROTEINAMI

Charakterystyka lipoprotein

Apolipoproteiny

1.rozpuszczalność estrów cholesterolu i triglicerydów

2.regulacja reakcji lipidów z enzymami-Lipaza lipoproteinowa (LPL)

Lipaza wątrobowa (HL)

LCAT (acylotransferaza lecytyna:cholesterol

3.wiązanie lipoprotein z receptorami komórkowymi

Rodzaje apolipoprotein

1.apo A-I- HDL

    aktywator LCAT

2.apo B- grupa heterogenna

    apo B-100:chylomikrony,VLDL,LDL

    apo B-48:chylomikrony

3.apo C- VLDL, HDL, chylomikrony

apo C-II- Aktywator lipazy lipoproteinowej (LPL)

apo C-I i apo C-III-inhibitory LPL 

Lipoproteina (a)

Lipoproteina (a) zbudowana jest z cząsteczki LDL, do której przyłączona jest glikoproteina

(a)- apo (a). Oprócz właściwości wynikających z podobieństwa do LDL, Lp(a) wykazuje właściwości przeciwfibrynolityczne, wynikające z podobieństwa apo(a) do plazminogenu

ENZYMY W METABOLIZMIE LIPIDÓW

1.       LPL- śródbłonek naczyn włosowatych tkanki tłuszczowej,m.szkieletowych,m.sercowego

   katalizuje hydrolizę TG w CM i VLDL do WKT i glicerolu

              Aktywator- apo CII

              Inhibitor-    apo CIII, apoCI

2.       LH

Zlokalizowane w wątrobie

Katalizuje hydrolizę TG i PL w VLDL i HDL2

w wyniku tej reakcji powstają LDL i HDL3

3.       LCAT- acylotransferaza lecytyna:cholesterol

Syntetyzowana w wątrobie i uwalniana do krążenia w HDL

Powoduje przenoszenie cząsteczki kwasu tłuszczowego z lecytyny na wolny cholesterol.

Powstaje wówczas cholesterol zestryfikowany i lizolecytyna.

Aktywator- apo AI

4.       CETP- białko przenoszące estry cholesterolu

To białko przenoszące estry cholesterolu z HDL na VLDL, chylomikrony w zamian za triglicerydy

5.       PLTP- białko przenoszące fosfolipidy

Pośredniczy w przenoszeniu PL i wolnego cholesterolu uwalnianych podczas lipolizy lipoprotein bogatych w TG na HDL

HDL- cykl przemian

LPL-lipaza lipoproteinowa-hydrolizuje TG\

HL- lipaza wątrobowa przekształca HDL2-HDL-3

LCAT-acylotransferaza lecytyno-cholesterolowa (estryfikuje cholesterol)

CETP-białko transportujące cholesterol z HDL do VLDL

LIPOPROTEINY

1.Chylomikrony

2.VLDL- very low density  lipoproteins

Lipoproteiny o bardzo małej gęstości

3.LDL- low density lipoproteins

Lipoproteiny o małej gęstości

4.HDL- high density lipoproteins

Lipoproteiny o dużej gęstości

CHYLOMIKRONY

1.Powstają w jelicie z wchłanianych lipidów, głównie triglicerydów

2.Przebywają w krążeniu krótko, zaledwie kilka godzin

3.Najbardziej miażdżycorodne są chylomikrony powstające po spożyciu tłuszczu utlenionego

VLDL

1.Powstają w wątrobie, transportują triglicerydy z wątroby do tkanek obwodowych

LDL

1.Transportują cholesterol do tkanek

2.Powstają jako końcowy produkt katabolizmu VLDL

3.tzw. „zły cholesterol”

4.najbardziej miażdżycorodna frakcja lipoprotein

5.Są to małe cząsteczki, zawierają mało triglicerydów, dużo cholesterolu

HDL

1.Najsilniejsze działanie antyaterogenne

2. Odbierają cholesterol z tkanek obwodowych i uczestniczą w metabolizmie VLDL i chylomikronów

3.HDL3 –bogate w apolipoproteiny, odbierają estry cholesterolu i tworzą mniej gęste HDL2 transpotujące cholesterol z tkanek do wątroby

Produkty częściowego katabolizmu

1.resztkowe czyli remnanty chylomikronów

2.remnanty VLDL= IDL (intermediate density lipoproteins)

Hiperlipoproteinemie

1.fenotypowo wg Fredricksona

2.genetycznie:

a)Dziedziczona , jednogenowa

(rodzinna hipercholesterolemia, hipertriglicerydemia,mieszana)

b)Dziedziczona wielogenowo (hipercholesterolemia pospolita)

...