Jan Brzechwa-Opowieść Anemona Lewkonika.pdf

Jan Brzechwa

OPOWIEŚĆ ANEMONA LEWKONIKA

Nie przeszkadzajmy panu Kleksowi. Niech sobie myśli w spokoju i skupieniu. A ja

skorzystam z okazji i przez ten czas opowiem wam o rodzinie Lewkoników. Myślałem, że

będziemy mogli bez tego się obejść, ale wobec zniknięcia Rezedy muszę podzielić się z

wami pewnymi wiadomościami z dziejów tej osobliwej rodziny.

W drodze do Alamakoty, na pokładzie "Płetwy Rekina", siadywałem wieczorami z panem

Lewkonikiem na rufie statku. Szukaliśmy tam powiewu i ochłody po upalnym dniu.

Podczas gdy pozostali pasażerowie szli do swoich kajut, my dwaj siedzieliśmy na

zwojach lin i prowadziliśmy długie rozmowy, które przeciągały się nieraz do późnej nocy.

Wtedy właśnie opowiedziałem panu Lewkonikowi o panu Kleksie, o Alojzym i o tym, co

przydarzyło się moim rodzicom.

Z kolei pan Lewkonik wtajemniczył mnie we wszystkie sprawy dotyczące jego rodziny. A

nic tak ludzi nie zbliża, jak wzajemne powierzanie sobie sekretów. Toteż w krótkim

czasie zawiązała się pomiędzy nami przyjaźń i mówiliśmy o wszystkim z całą

otwartością.

A oto opowieść hodowcy róż, którą zapamiętałem bardzo dokładnie:

"Nazywam się Anemon Lewkonik. Rodziców straciłem we wczesnym dzieciństwie

Wychowywałem się u dziadka, który był słynnym hodowcą kaktusów. Od najmłodszych

lat interesowałem się botaniką, zbierałem zioła i kwiaty, uczyłem się ich łacińskich nazw.

W siódmym roku życia ułożyłem rymowany słownik roślin kompasowych, czyli takich,

które wskazują cztery strony świata. Pracowałem chętnie w ogrodach i cieplarniach

dziadka, a nawet pomogłem mu wyhodować kaktus, który o zachodzie słońca gwiżdże

jak kos.

Z biegiem czasu zdobyłem tak rozległą wiedzę, że sam poczyniłem wiele ciekawych prób

krzyżowania kwiatów z owadami i ptakami. Zacząłem też stosować rozmaite substancje,

które nadawały kwiatom szczególne własności. Wyhodowałem jadalny anemon o smaku

chałwy. Udało mi się również uzyskać astry fruwające jak motyle. Nie będę zresztą

opowiadał o mniej ważnych osiągnięciach. Przejdę od razu do sprawy, która zaważyła na

całym moim życiu.

Otóż pewnego dnia, a miałem wtedy lat dziewiętnaście, po wielu nieudanych próbach

zdołałem wreszcie doprowadzić do pomyślnego końca najtrudniejsze z moich zamierzeń.

Przy zastosowaniu specjalnej energii, odkrytej swego czasu przez profesora Kleksa, a

znanej powszechnie pod nazwą energii kleksycznej, udało mi się wyhodować całkiem

nowy gatunek lewkonii o właściwościach wręcz niezwykłych..."

W tym momencie rozległ się tubalny głos kapitana, który był zajęty rozwiązywaniem

nowej krzyżówki:

- Roślina z siedmiu liter, "u" w środku, hej?!

- Bluszcz - zawołał pan Lewkonik, po czym snuł dalej swoją opowieść:

Otóż kwiat, który wyhodowałem z takim trudem, nosi nazwę Lewkonii Podróżniczej.

Wystarczy ją powąchać, żeby zapaść w sen podróżniczy i przenosić się do obcych

krajów, jakby to było na jawie. Człowiek pogrążony w takim śnie zwiedza nieznane

miasta, a wszystko, co widzi albo słyszy, jest najzupełniej zgodne z rzeczywistością i

pozostaje na zawsze w jego pamięci.

Jestem pierwszym człowiekiem, któremu udało się zrealizować ten śmiały zamysł.

Postanowiłem nie dopuszczać nikogo do mojej tajemnicy i w tym celu ukryłem cudowny

kwiat w niedostępnych gąszczach ogrodu, gdzie nigdy dotąd nie postała noga ludzka.

Odtąd co noc potajemnie wykradałem się z domu, wąchałem moją lewkonię, zapadałem

w sen i odbywałem dalekie podróże. A kiedy nazajutrz sprawdzałem w atlasach i

podręcznikach geografii moje podróżnicze sny, wszystko zgadzało się co do joty z

istotnym stanem rzeczy.

W ten sposób zdołałem zwiedzić wiele ciekawych krajów, a więc Palemonię, Abecję,

Parzybrocję, Wyspy Gramatyczne, Patentonię, a także Nibycję. Sen podróżniczy kończył

się zwykle o świcie i wtedy niepostrzeżenie wracałem przez okno do mego pokoju, zanim

dziadek mógł zauważyć moją nieobecność. Dziwiło go tylko, że jestem stale

przesiąknięty zapachem lewkonii. Często więc powtarzał:

- Człowiek zawsze ma w sobie coś ze swego nazwiska.

Pewnej nocy, gdy powąchałem moją lewkonię i pogrążyłem się znowu we śnie

podróżniczym, przeniosłem się do kraju, którego później nie zdołałem znaleźć na

żadnym globusie świata ani żadnej encyklopedii. Była to mała wysepka, leżąca samotnie

na oceanie. Nazywała się Wyspą Sobowtórów. Opowiem o niej tylko rzeczy

najistotniejsze.

Wiadomo, że istnieją kraje zamieszkałe przez kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt plemion i

szczepów posługujących się odrębnymi językami.

Na Wyspie Sobowtórów zjawisko to występowało w postaci zgoła niespotykanej. Każdy

mieszkaniec mówił tam swoim własnym językiem. Ludność wyspy liczyła dwadzieścia

siedem tysięcy osób, nietrudno więc obliczyć, że tyleż rozmaitych języków używano w

tym kraju równocześnie. Wobec tego ludzie mogli porozumiewać się z sobą jedynie

dzięki wspólnym samogłoskom natomiast korespondencję prowadzili przy pomocy

alfabetu Morse'a, który, tak jak u nas, znały nawet dzieci.

Można się domyślić z samej nazwy wyspy, że zamieszkiwały ją wyłącznie sobowtóry.

Były to jakby zapasowe egzemplarze różnych znakomitych ludzi, prawdopodobnie na

wypadek, gdyby dla któregoś z nich czas jego życia okazał się za krótki.

Sobowtórów obierano drogą losowania spośród wybitnych uczonych, wynalazców,

artystów i podróżników. Spostrzegłem wśród nich pana Kleksa oraz sobowtóry innych

osobistości.

Przyznaję, że byłem mile zdziwiony, gdy przemierzając wyspę ujrzałem przed jednym z

domów postać podobną do mnie jak dwie krople wody. A zdziwiłem się dlatego, że byłem

jeszcze mało znanym, młodym hodowcą kwiatów i nie sądziłem, aby sława moja dotarła

aż do tego dalekiego kraju.

Mój sobowtór zaprosił mnie do swego domu. Jak można przewidzieć, mówiliśmy

wspólnym językiem. Dowiedziałem się więc bez trudu, że mam przed sobą hodowcę

kwiatów, równie osobliwych jak moje, a jego największym osiągnięciem była, ni mniej, ni

więcej tylko dokładnie taka sama Lewkonia podróżnicza. Nadto okazało się, że wskutek

szczególnego zbiegu okoliczności człowiek ten nazywa się Anemon Lewkonik. Nie

miałem tedy żadnej wątpliwości, że spotkałem własnego sobowtóra, co na tej wyspie

można było uważać za rzecz całkiem naturalną.

Podobieństwo między nami było wprost uderzające. Patrząc na tego drugiego

Lewkonika, odniosłem wrażenie, że przeglądam się w lustrze. Miał identyczną brodawkę

na nosie, złoty ząb z prawej strony i nawet taki sam krawat w groszki. Uradziliśmy, że dla

odróżnienia on będzie czesał się na jeża, a ja z przedziałkiem. Nadto, aby ułatwić sobie

obcowanie z innymi mieszkańcami wyspy, postanowiłem. nazwać go Anemon-Lusterko,

co miało wskazywać, który z nas dwóch jest sobowtórem.

Od pierwszej chwili pokochaliśmy się jak bracia i bez trudu odgadywaliśmy swoje myśli,

nawet najskrytsze.

Ale była jedna rzecz, którą różniliśmy się od siebie. Anemon-Lusterko miał siostrę.

Gotów byłem przysiąc, że na całym świecie nie ma dziewczyny równie pięknej, i wobec

tego nie wierzyłem, aby mogła być czyimkolwiek sobowtórem. Miała płeć delikatną jak

płatki dalii, oczy złociste jak rezeda, usta pąsowe jak piwonia, głowę trzymała dumnie jak

hortensja, a wokół niej unosił się zapach róż. I trudno byłoby wybrać dla niej

odpowiedniejsze imię niż to, które nosiła. Nazywała się Multiflora.

Dotąd ze snów podróżniczych budziłem się zazwyczaj o świcie i wracałem

niepostrzeżenie do domu mego dziadka.

Tym razem pobyt na Wyspie Sobowtórów przeciągał się. Przypuszczam, że obecność

Lewkonii Podróżniczej Anemona-Lusterko równoważyła działanie powrotne lewkonii

wyhodowanej przeze mnie. Możliwe, że gdybym powąchał sobowtóra mojego kwiatu,

zapadłbym w kolejny sen podróżniczy i w ten sposób wróciłbym do domu. Wcale jednak

tego nie pragnąłem. Nie chciałem nawet myśleć o możliwości rozstania z Multiflorą.

Zakochałem się w niej od pierwszego wejrzenia, a ona również darzyła mnie podobnym

uczuciem. Najdziwniejsze w jej stosunku do mnie było to, że wcale nie dostrzegała

podobieństwa pomiędzy mną a moim sobowtórem i nieraz powtarzała:

- Całą tę bajkę o naszej wyspie wymyślił pan Kleks. Nic innego nie robi, tylko stoi na

jednej nodze i zmyśla różne nieprawdopodobne historie. Opowiada o krajach, które nie

istnieją, o mechanicznych ludziach, o jakimś Alojzym Bąblu, którego ściga po całym

świecie, o sobowtórach. Nam się wydaje, że wszystkie jaskółki są jednakowe, a one

wiedzą, że to nieprawda i doskonale się rozróżniają... Tak samo wy dwaj. Wmówiliście w

siebie, że jesteście sobowtórami. A ja nie dostrzegam w was żadnego podobieństwa.

Ostatecznie tysiące ludzi mają brodawki na nosach, złote zęby czy krawaty w groszki.

Cieszyły mnie te słowa Multiflory, gdyż wcale nie czułem się jej bratem, jak mój

sobowtór. Przeciwnie. Byłem zakochany i pragnąłem ją pojąć za żonę. Anemon-Lusterko

szybko mnie przejrzał i powiedział pewnego dnia przy śniadaniu:

- Sny mogą się prześnić, a czas ucieka. Nie wiem, Multifloro, czy słusznie przypisujesz

pewne niezrozumiałe zjawiska fantazji pana Kleksa. Skoro jednak nie wierzysz w

istnienie sobowtórów, czemu byś nie miała poślubić Anemona? Przecież widzę, że się

kochacie. A nie sądzę, abyś mogła znaleźć lepszego dla siebie męża.

Zamiast odpowiedzi Multiflora rzuciła mi się na szyję, wołając:

- Tak! Tak! Chcę być twoją żoną! Chcę się wyrwać z niewoli urojeń. Ty możesz mi

stworzyć prawdziwe życie, bo ty mnie kochasz, wiem o tym!

Taka była Multiflora!"

W tym momencie pan Lewkonik przerwał swoją opowieść. Z lekkością balonika zbiegł do

kajuty, a po chwili wrócił z polewaczką i szybko wziął się do podlewania swoich kwiatów,

które rozkwitały w skrzynkach przy burtach statku:

- Rosa multiflora wymaga wielkiej dbałości. To bardzo delikatna roślina - rzekł po chwili,

po czym znów usiadł przy mnie i dalej snuł swoje opowiadanie: "W miarę jak zbliżała się

data naszego ślubu, Anemon-Lusterko stawał się coraz bledszy, a raczej coraz bardziej

przezroczysty, coraz bardziej niedostrzegalny. Wprawdzie krzątał się jeszcze beztrosko

po domu i po ogrodzie, ale go wciąż ubywało jak ubywa księżyca od pełni do nowiu. Już

nie dość, że był moim sobowtórem, ale nadto stopniowo utożsamiał się ze mną, aż w

końcu przestaliśmy go w ogóle dostrzegać. Przylgnął do mnie jak cień i odtąd ukazywał

się już tylko w postaci mego cienia.

Stało się to ostatecznie w dniu, kiedy wracałem z Multiflorą od ślubu.

Małżeństwo nasze było bardzo szczęśliwe. Prowadziliśmy życie spokojne, z dala od

miejskiego zgiełku, oddając się z zapałem hodowli roślin. Córkom naszym, które kolejno

przychodziły na świat, daliśmy imiona ulubionych kwiatów. Są to właśnie: Róża,

Hortensja, Dalia, Piwonia i Rezeda. Ale - rzecz dziwna. Z matki tak pięknej urodziły się

dziewczynki, niestety, brzydkie.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: