Aktywność ruchawa ćw. 4 nadciśnienie tętnicze i niewydolność serca
1. Podaj definicję niewydolności serca.
Stan, w którym nieprawidłowa struktura lub funkcjonowanie serca upośledza zdolność do zapewnienia wystarczającego przepływu krwi zgodnie z zapotrzebowaniem organizmu. Nie należy mylić niewydolności serca z zatrzymaniem krążenia. Do częstych przyczyn niewydolności serca należą: zawał mięśnia sercowego, nadciśnienie, choroba niedokrwienna serca, choroby zastawkowe i kardiomiopatie[1]. Proces niewydolności serca może mieć charakter przewlekły bądź ostry; wyróżnia się stąd dwie postaci schorzenia, różniące się etiologią, symptomatologią i sposobem leczenia.
· przewlekła niewydolność serca
· ostra niewydolność serca
2. Jakie są przyczyny niewydolności serca u osób do 35 roku życia?
3. i najczęstsze przyczyny
Choroba wieńcowa (niedokrwienna)* Nadciśnienie tętnicze* Wada zastawkowa* Kardiomiopatie: ozstrzeniowi > przerostowa* Infekcje obejmujące mięsień sercowy* inne.
4. Jakie są objawy niewydolności serca?
· bóle zamostkowe, najczęściej wysiłkowe - często promieniują do żuchwy, ramion, czasami do jednej ręki
· duszność - zadyszka wysiłkowa, a w stanach bardziej zaawansowanych spoczynkowa, zmniejszająca się w pozycji siedzącej; może towarzyszyć jej suchy kaszel
· sinawe zabarwienie warg
· obrzęki kończyn dolnych; w nocy trzeba często oddawać mocz, a rano obrzęki znikają lub wyraźnie zmniejszają się kołatanie serca, nierówne bicie serca, uczucie przewracania się czegoś w klatce piersiowej
· chwilowe zasłabnięcie lub utrata przytomności; po niedługim czasie (kilku, kilkunastu sekundach) pacjentowi wraca świadomość i czuje się on normalnie.
5. Jakie są objawy związane z uszkodzeniem prawej komory serca?
Podobnie jak lewa komora serca, komora prawa może zostać uszkodzona przez czynniki infekcyjne, toksyczne i przeciążenie.Przyczyny przeciążenia prawej komory, prowadzące do upośledzenia jej kurczliwości, to przede wszystkim choroby płuc (w Polsce najczęściej przewlekła nieswoista choroba oskrzelowo-płucna jest spowodowana paleniem papierosów i zaniedbanymi zapaleniami oskrzeli), deformacje klatki piersiowej, zatory w naczyniach płucnych (najczęściej skrzepliny z żylaków kończyn dolnych) i wady serca (np. zwężenie pnia płucnego, ubytek w przegrodzie przedsionkowej lub komorowej, wady zastawki dwudzielnej, czyli mitralnej).Wśród zgłaszanych przez chorego dolegliwości na pierwszy plan wysuwają się często te, które są zależne od patologii płuc.Sama niewydolność prawej komory prowadzi do zastoju krwi w żyłach. Jest to skutek zalegania krwi w prawej komorze, która nie może jej przepompować w odpowiedniej ilości do płuc.Efektem zastoju krwi w układzie żylnym są obrzęki kończyn dolnych o różnym nasileniu, zależnie od stopnia dysfunkcji prawej komory. W ciężkich postaciach prawokomorowej niewydolności serca mogą występować obrzęki całego ciała, przesięk do jam ciała (jam opłucnych, jamy otrzewnowej, worka osierdziowego). Pojawia się też tzw. przekrwienie bierne narządów jamy brzusznej, czyli zaleganie krwi w tych narządach i ich obrzęk.Pacjent może skarżyć się na rozpierający ból pod prawym łukiem żebrowym. Jest to objaw rozciągania torebki wątroby przez ten powiększony, przekrwiony narząd. Przekrwienie śluzówki przewodu pokarmowego jest przyczyną upośledzonego łaknienia i zaburzeń trawienia.Chorzy, u których występują obrzęki, skarżą się na częstsze oddawanie moczu w nocy niż w dzień. Objaw ten, zwany nykturią, jest związany z wchłanianiem się obrzęków, gdy pacjent przebywa w pozycji leżącej, i - w efekcie - poprawą przepływu krwi przez nerki.Nykturia może być wczesnym i czasem jedynym objawem rozpoczynającej się niewydolności prawej komory serca.
6. Jakie są objawy związane z uszkodzeniem lewej komory serca?
Przyczyną uszkodzenia mięśnia lewej komory i jej niewydolności może być np. zapalenie mięśnia serca, niedokrwienie lub martwica fragmentu mięśnia, czyli zawał serca, długotrwałe przeciążenie spowodowane nie leczonym nadciśnieniem tętniczym, wadą zastawkową, zbyt forsownym wysiłkiem, czy działanie czynników toksycznych, np. alkoholu, kokainy i wielu innych.Niewydolna, osłabiona lewa komora nie wyrzuca dostatecznej ilości krwi do aorty, co grozi niedokrwieniem tak ważnych narządów, jak mózg czy nerki.Wówczas włączają się mechanizmy obronne, zapobiegające katastrofie; serce zaczyna pracować szybciej. Dzięki temu tzw. rzut minutowy serca, czyli ilość krwi wyrzucana przez lewą komorę do aorty w czasie jednej minuty, pozostaje nie zmieniony. Podczas wysiłku fizycznego, który zmusza serce do bardziej wytężonej pracy, niewydolność mięśnia serca jeszcze bardziej przeszkadza w dostosowaniu krążenia krwi do potrzeb organizmu; wówczas zaczyna pracować ono jeszcze szybciej.I właśnie ta przyspieszona praca serca (tachykardia) jest pierwszym objawem niewydolności serca. Pacjent odczuwa to jako kołatanie serca, początkowo tylko w czasie wysiłków, a w niewydolności bardziej zaawansowanej również w spoczynku. Następnym, bardzo charakterystycznym objawem lewokomorowej niewydolności serca jest duszność (zadyszka).Podobnie jak w przypadku pierwszego objawu we wczesnych stadiach choroby jest to duszność występująca przy wysiłku, w bardziej zaawansowanych - również w spoczynku.Typowe dla duszności pochodzenia sercowego jest jej nasilanie się w pozycji leżącej, a zmniejszanie po przyjęciu przez chorego pozycji siedzącej.Dlaczego niewydolność lewej komory serca objawia się dusznością?Jak pamiętamy, krew napływa do lewego przedsionka (a stąd do lewej komory) z płuc. Jeżeli lewa komora jest osłabiona, nie może wyrzucić odpowiedniej ilości krwi do aorty. Część krwi zalega w niej, w związku z czym krew z żył płucnych nie może swobodnie spływać do serca. Podnosi się ciśnienie w żyłach płucnych, to z kolei powoduje przesączanie się wody z krwi do pęcherzyków płucnych. Zaburzenia wentylacji wywołane "przewodnieniem" miąższu płucnego - tzw. zastojem w płucach - są przyczyną odczuwanej przez chorego duszności.Zastój może być stwierdzony przez lekarza w czasie osłuchiwania płuc, jest także widoczny na zdjęciach rentgenowskich klatki piersiowej.Na zdjęciach tych widać również powiększenie serca spowodowane rozciągnięciem niewydolnej komory i przedsionka przez nadmiar zalegającej w nich krwi.Zmniejszona zawartość tlenu we krwi, spowodowana zastojem w płucach, jest też przyczyną sinicy warg występującej u pacjentów z lewokomorową niewydolnością krążenia.
7. Co może wyzwolić objawy niewydolności serca?
· typowe objawy niewydolności serca w badaniu podmiotowym (np. duszność w spoczynku lub w czasie wysiłku),
· typowe objawy niewydolności serca w badaniu fizykalnym (np. zastój w krążeniu płucnym, obrzęki obwodowe),
· obiektywne dane wskazujące na nieprawidłowości budowy lub czynności serca w spoczynku.
8. Jakie stopnie zaawansowania niewydolności serca (klasyfikacja NYCHA)/
Skala NYHA - zaproponowana przez Nowojorskie Towarzystwo Kardiologiczne (NYHA - New York Heart Association) skala służąca do klasyfikacji ciężkości objawów niewydolności krążenia. Aktualnie, ze względu na swoją prostotę i stopień rozpowszechnienia, jest najczęściej używaną w naukach klinicznych. Zwana jest również Klasyfikacją wg NYHA objawów niewydolności krążenia.
Klasa NYHA
Objawy kliniczne
I
Chorzy z chorobą serca, która nie powoduje jednak u nich ograniczenia aktywności fizycznej. Zwykłe codzienne czynności nie powodują nadmiernego zmęczenia, kołatania serca, duszności ani bólu dławicowego.
II
Chorzy z chorobą serca z niewielkim upośledzeniem codziennej aktywności, których wykonanie powoduje pojawienie się powyższych objawów. Dolegliwości nie występują w spoczynku.
III
Chorzy z chorobą serca ze znacznie ograniczoną aktywnością, wskutek pojawiania się dolegliwości przy małych wysiłkach, takich jak mycie lub ubieranie się. Dolegliwości w spoczynku nie występują.
IV
Chorzy z chorobą serca u których najmniejszy wysiłek powoduje pojawienie się zmęczenia, duszności, kołatania serca lub bólu dławicowego, a dolegliwości pojawiają się także w spoczynku.
9. Jakie są elementy niefarmakologicznego leczenia niewydolności serca?
· regularna aktywność fizyczna u wszystkich stabilnych chorych, włączając uczestnictwo w programach rehabilitacyjnych,
· monitorowanie masy ciała (w przypadku zwiększenia masy ciała o 2 kg w ciągu 3 dni chory powinien zwiększyć dawkę diuretyku i powiadomić o tym lekarza prowadzącego),
· ograniczenie spożycia sodu w celu zapobiegania retencji płynów,
· ograniczenie podaży płynów do 1,5-2 l/dobę u pacjentów z ciężkimi objawami NS,
· ograniczenie spożycia alkoholu do 10-20 g/dobę (1-2 lampki wina dziennie),
· zaprzestanie palenia tytoniu,
· redukcja masy ciała u osób otyłych (BMI> 30 kg/m2).
10. Jakie ograniczenia dietetyczne należy stosować u osób z niewydolnością serca?
1. Ogranicz spożycie soli kuchennej, która powoduje zatrzymanie wody w organizmie i przyczynia się do pogłębiania objawów choroby takich jak obrzęki, duszność, przyspieszona praca serca. Dlatego też:
· unikaj spożywania produktów zawierających znaczne ilości soli - wędlin, kiełbas, konserw mięsnych i rybnych, serów dojrzewających (żółtych) i pleśniowych,
· wyeliminuj ze swojej diety solone orzeszki i chipsy,
· ograniczaj dodatek soli w czasie gotowania potraw, nie dosalaj potraw w czasie posiłków - przeciętnie z tych dwóch źródeł pochodzi około 60% soli w diecie,
· zastępuj sól kuchenną (chlorek sodu), przyprawami typu czosnek, chrzan, koperek, sok z cytryny itd.
· stosowanie substytutów soli (np. chlorku potasu) wymaga ostrożności, bowiem zawierają one potas, co w połączeniu z ACE inhibitorem może prowadzić do hiperkaliemii.
2. Ogranicz ilość spożywanych płynów maksymalnie do 2 l dziennie, z uwagi na to, że w tej chorobie upośledzone jest usuwanie wody z organizmu.
3. Spożywaj 4-5 małych posiłków dziennie, aby wypełnienie żołądka treścią pokarmową nie było zbyt duże, co pozwoli na unikniecie nudności, duszności lub wzdęcia. 4. Unikaj produktów i potraw bogatych w tłuszcze pochodzenia zwierzęcego, które są niepożądane w prewencji i leczeniu chorób serca (dotyczy to szczególnie osób o podwyższonym poziomie cholesterolu).5. Uzupełnij dietę w potas
· wybieraj produkty bogate w ten pierwiastek,
· jedz dużo warzyw i owoców,
· stosuj suplementację tylko po zaleceniu przez lekarza.
11. Na czym polega prewencja pierwotna niewydolności serca?
12. Wymień powikłania niewydolności serca.
Obrzęk płuc, Zagrażające życiu zaburzenia rytmu serca, Nagła śmierć sercowa
13. Na czym polega prewencja wtórna niewydolności serca?
Prewencja wtórna po ostrych zespołach wieńcowych (OZW) obejmuje modyfikację stylu życia, optymalną kontrolę czynników ryzyka oraz farmakoterapię. Podstawą leczenia chorych po OZW jest terapia przeciwpłytkowa, stosowanie leków b-adrenolitycznych, inhibitorów konwertazy angiotensyny i statyn.
14. Podaj definicję nadciśnienia tętniczego.
Nadciśnienie tętnicze to stan, w którym ciśnienie skurczowe (górne) i rozkurczowe (dolne) - jest wyższe od optymalnego dla zdrowia - określanego jako normatywne. Przypomnijmy, że uznaje się za optymalne dla zdrowia ciśnienie skurczowe (tętnicze) o wartości nieco poniżej lub równej - 120 mmHg oraz ciśnienie rozkurczowe nieco poniżej lub równej - 80 mmHg.
15. Jak powinien wyglądać prawidłowo przeprowadzony pomiar ciśnienia tętniczego?
Pomiarów zazwyczaj dokonuje się metodą Korotkowa, przy użyciu sfigmomanometru i słuchawek lekarskich (wówczas wynik pomiaru zapisuje się też czasem: "RR 120/80"), bądź metodami półautomatycznymi, np. miernikami nadgarstkowymi, wygodniejszymi do samobadania w domu.
Na ramię zakłada się sfigmomanometr. Jedną ręką napełnia się mankiet powietrzem podczas, gdy drugą monitoruje się tętno na tętnicy promieniowej. Mankiet napełnia się do około 20 mm Hg powyżej ciśnienia przy którym zanikło tętno, a następnie powoli się go opróżnia. Za wartość ciśnienia skurczowego uznaje się wartość ciśnienia przy którym ponownie wyczuto tętno.
16. Co to jest prawidłowe ciśnienie tętnicze zgodnie z obowiązującą klasyfikacją nadciśnienia tętniczego?
17. Co to jest optymalne ciśnienie tętnicze zgodne z obowiązującą klasyfikacją nadciśnienia tętniczego?
18. Co to jest wysokie prawidłowe ciśnienie tętnicze zgodnie z obowiązującą klasyfikacją nadciśnienia tętniczego? >> pyt 20
19. Jakie są normy prawidłowego ciśnienia tętniczego u dzieci?
Ciśnienie tętnicze u dzieci można uznać za wysokie prawidłowe, jeżeli jego wartość mieści się pomiędzy 90 a 95 percentylem, natomiast spełnia ono kryteria nadciśnienia, gdy osiąga lub przekracza wartość 95 percentyla dla danego wieku i płci. Niezbędny jest właściwy dobór mankietu. Nadciśnienie tętnicze u dzieci występuje rzadko (ok. 1%). U młodszych dzieci ma prawie zawsze charakter wtórny, a dopiero po 10 roku życia częściej ujawnia się nadciśnienie pierwotne. Stwierdzenie nadciśnienia tętniczego u każdego dziecka jest wskazaniem do pogłębionej diagnostyki specjalistycznej celem wykluczenia nadciśnienia wtórnego.
20. Jaka jest obowiązująca klasyfikacja nadciśnienia tętniczego?
21. Jakie są czynniki ryzyka rozwoju nadciśnienia tętniczego?
U wszystkich pacjentów z rozpoznaną chorobą sercowo-naczyniową, cukrzycą a także u osób z bardzo silnie wyrażonym pojedynczym czynnikiem ryzyka. Ryzyko jest także faktycznie wyższe u osób otyłych, obciążonych wywiadem rodzinnym w kierunku chorób układu krążenia i zbliżających się do kolejnej kategorii wiekowej
22. Co to jest nadciśnienie białego fartucha?
23. Jakie mogą być ostre powikłania nadciśnienia tętniczego?
24. Jakie mogą być przewlekłe powikłania nadciśnienia tętniczego?
Rozwój choroby niedokrwiennej serca i zwiększenie ryzyka zawału mięśnia serca (wzrost ryzyka 3-krotny), a także nasilenie miażdżycy w innych miejscach np. tętnicach kończyn dolnych, mózgu czy nerek- pojawienie się zaburzeń rytmu serca, w tym często obserwowanego migotania przedsionków- przerost mięśnia serca, niewydolność serca- udar mózgu na tle krwotoku śródczaszkowego lub niedokrwienia - powstawanie tętniaka aorty, czy innych naczyń , w tym naczyń mózgu- pogorszenie wzroku- rozwój niewydolności nerek...
kot_fredek