NIEPRZYSTOSOWANIE SPOŁECZNE.Przyczyny:- alkoholizm- narkomania- nikotynizm- AIDSJak uczyć tolerancji i właściwego podejścia do ludzi chorych na AIDS WSTĘPNieprzystosowanie społeczne polega na "braku umiejętności pełnienia rólspołecznych, utracenie kontaktu ze społeczeństwem; polega na nieprzyswojeniu przez jednostkę społecznie akceptowanych sposobów realizacjiwłasnych potrzeb, braku ukształtowania w niej zdolności i gotowości dopełnienia - zgodnie ze społecznymi oczekiwaniami - właściwych jej rólspołecznych." (na podstawie hasła z encyklopedii PWN)Omawiając zjawisko nie przystosowań społecznych u dzieci i młodzieży należymieć na uwadze że:" KAŻDE DZIECKO UCZĄC SIĘ ŻYCIA, UCZĄC SIĘ W SZKOLE, STARAJĄC SIĘ BYĆDOBRYM " - CZYNI TO DLA KOGOŚ"Bycie dobrym" - jako dziecko, jako uczeń, jako człowiek - może stać sięwartością samą w sobie dopiero ze wzrostem samoświadomości, jaki dokonujesię gdzieś blisko okresu dojrzewania. Póki to się nie stanie, rolęprowadzącej samoświadomości - przewodniczki musi spełniać człowiek dorosły.Ten fakt ujawnia się nie tyle w przyjmowaniu takiej roli przez dorosłych,ile w stałym potwierdzaniu jej poprzez potrzeby dzieci. Dzieje się to nawetczasem wbrew poczuciu sprawiedliwości i logiki u dorosłych moralistów, gdydziecko akceptuje swą matkę alkoholiczkę. Dzieje się to - jakby napotwierdzenie dziecięcej naiwności - gdy wiara w dorosłego nie pozwalawidzieć krętactw, dwulicowości, chęci wykorzystania, czy wręcz okrucieństwa.Dopiero dojrzewanie odziera wizję ludzi dorosłych - postrzeganych przecieżjako pewien odrębny zbiór - z kolorowych i przyjaznych oku przybrań.Zresztą wielu młodych ludzi nabiera, zupełnie słusznie, przekonania, żewszystkiego złego nauczyli się od ludzi dorosłych. Tyle, że ich świat stawiajednocześnie wymagania wprost przeciwne. Tu właśnie ukryta jest perfidialosu. Umiejętność ominięcia tej pułapki daje możność bycia człowiekiemdostosowanym społecznie. Albo możność bycia inteligentnym cwaniakiem iobłudnikiem.Nic dziwnego, że nie ma w zasadzie niedostosowanych społecznieprzedszkolaków, ale mówi się o młodzieży niedostosowanej. Są to przecieżmłodzi ludzie o budzącej się samoświadomości, już skaleczonej lub właśniesię kaleczącej.Bardzo często przyczyną wszelkiego rodzaju nie przystosowań społecznych sąróżnego rodzaju używki, które przyjmowane przez młodocianych już odnajmłodszych lat powodują kalectwo, które w późniejszym etapie ich życiabardzo trudno jest wyleczyć. O tych właśnie używkach i związanych z nimi uzależnieniach mówi się ipisze stosunkowo dużo. To sprawia, że - z jednej strony odnosi się wrażenie,iż waga problemu dotarła do szerokiego kręgu społeczeństwa i jest z należytąpowagą traktowana, a z drugiej - nikłe lub żadne próby przeciwdziałania tymzjawiskom przez organy państwowe, instytucje społeczne, wychowawcze i samychzainteresowanych temu zaprzeczają. W dyskusjach pojawiają się zgodne opinieo szkodliwości uzależnień, ubolewania nad skutkami tych zjawisk, natomiast wwielu przypadkach ci sami ludzie najczęściej nieświadomie przyczyniają siędo rozszerzania uzależnień, na nie przyzwalają, nie dostrzegając problemulub - co gorsze - sami w nie wpadają. To stwierdzenie może spotkać się znastępującą reakcją: Przecież nie jestem alkoholikiem ani narkomanem, czyzatem można mówić o uzależnieniu? Należy zauważyć, że uzależnienia znaczniewykraczają poza zakres alkoholizmu, narkomanii czy nikotynizmu i dotycząwielu innych zachowań ludzkich mających znamiona uzależnień np. uzależnienieod telewizji, komputera, reklamy, mody, erotyki, pracy, jedzenia itd.W mojej pracy jednak skupię się jednakże tylko i wyłącznie na pierwszejgrupie uzależnień , która to moim zdaniem w sposób bardziej zdecydowanypowoduje zjawisko społecznego nieprzystosowania.PRZYCZYNYBardzo duży wpływ na popadanie w uzależnienie ma środowisko, w jakim młodyczłowiek przebywa (rodzina, szkoła, grupy koleżeńskie). Każde z tychśrodowisk może mieć pozytywny wpływ na człowieka: dawać poczuciebezpieczeństwa, akceptacji, wychowywania, przekazywania wiedzy, ale może teżbyć miejscem sprzyjającym powstawaniu uzależnień. Jak wykazują badania,połowa narkomanów wywodzi się z rodzin patologicznych a wśród alkoholikówprocent ten jest znacznie większy. Jest wiele sygnałów, że w szkołach dużycho większej anonimowości pojawiają się dealerzy rozprowadzający narkotyki(nawet bezpłatnie), zyskując w ten sposób przyszłych nabywców. Ponadtoszkoła, mimo ogromnych starań i szerokich działań wychowawczych, nie zawszejest w stanie zapobiec tworzeniu się grup o charakterze dewiacyjnymskąd już niewielki krok do kontaktu z narkotykami czy alkoholem. Jeszczebardziej sprzyjającym rozpowszechnianiu się uzależnień miejscem jest grupakoleżeńska. Młody człowiek z charakterystyczną dla okresu dojrzewaniapostawą buntu, negacji wartości (szczególnie cenionych przez starszepokolenie), ucieczki od tradycji jest podatny na przyjęcie swoistego stylużycia niekiedy preferującego siłę, przemoc, brutalność, perwersję seksualną.Styl taki często lansowany jest przez środki masowego przekazu i tam takżenależy upatrywać źródeł uzależnień. Badania wykazują, że jedna trzecianarkomanów zainteresowała się narkotykami właśnie w grupach koleżeńskich. Powyższa, bardzo pobieżna, prezentacja źródeł uzależnień pozwalastwierdzić, że istnieje wiele okoliczności bardziej lub mniej sprzyjającychich powstawaniu. Zadaniem i obowiązkiem państwa, Kościoła, rodziców,wychowawców, nas wszystkich jest czujność i podjęcie działań zmierzającychdo minimalizacji tych negatywnych okoliczności. "Jednak nie ulega teżwątpliwości, że jednostka nie popada w uzależnienie wbrew swej woli.Ciekawość, brak odpowiedzialności, ucieczka od realiów życia,nieprzystosowanie, lenistwo, brak wysiłków, to niektóre z cechosobowości, które sprzyjają powstawaniu uzależnień. Dlatego każdeuzależnienie jest, przynajmniej po części, zniewoleniem na własne życzenie"[2]. W powyższych rozważaniach analizowano uzależnienia od narkotyków czyalkoholu. Zresztą dla wielu ludzi słowo nałóg czy uzależnienie kojarzy sięzwykle z używaniem lub nadużywaniem określonych substancjichemicznych, takich właśnie jak: alkohol, narkotyki czy leki. Jest to o tylezrozumiałe, że istnienie alkoholizmu bądź narkomanii i ich negatywne skutkiszczególnie w fazie zaawansowania są zauważalne. Uzależnienie może zaistnieć do każdej niemal relacji, osoby lub rzeczy.Ponieważ istnieje tak duża możliwość uzależnień, pojawia się pytanie kiedydziałanie lub relacja staje się uzależnieniem? Jakie jest kryteriumklasyfikacji? Przecież większość ludzi paliła papierosy, znaczna część pijesporadycznie alkohol i bierze narkotyki ale tylko do niewielkiej grupyodnosi się określenie uzależnienia . Otóż powszechnie uważa się, że ouzależnieniu można mówić wtedy, gdy istnieje skłonność a nawet przymuspowtarzania danej czynności, kiedy odciągają osobę od obowiązkówi zajęć, kiedy powodują negatywne odczucia psychiczne człowieka i pozbawiajągo możliwości wyboru. Spróbujmy te cechy pokrótce omówić.CECHY UZALEŻNIEŃ Samo powtarzanie danej czynności spowodowane przymusem nie wystarcza doosiągnięcia zaspokojenia. Istnieje tu potrzeba eskalacji, zwiększania dawkiśrodka czy doznań, osoba coraz bardziej angażuje się wewnętrznie, danaczynność nabiera coraz większego znaczenia. Uzależnienie charakteryzuje się tym, że coraz bardziej zawęża polezainteresowań i działania, ograniczając je w końcu do czynnościuzależniającej i zapewniającej jej możliwość powtarzania. Sprawy rodzinne,zawodowe, społeczne schodzą na dalszy plan. Zmniejszają się, a późniejzanikają relacje społeczne i zainteresowania. Zmienia się osobowość. Uzależnieniu towarzyszą nieprzyjemne doznania psychiczne, stany lękowe,strach, poczucie winy. Czynności nałogowe przytępiają je, natomiaststanowiąc ucieczkę nie dają odczuć pozytywnych. Osoba uzależniona odczuwastrach przed objawami odstawienia środka lub zaprzestania działań, stąd teżtowarzyszy jej lęk związany z ewentualnym wyczerpaniem możliwościkontynuacji. Osoba taka - świadoma pojawiającego się czy istniejącegouzależnienia - próbuje przekonać siebie i otoczenie, że tak nie jest, że niejest to stan uzależnienia, co jest ewidentnym oszukiwaniem siebie. Stanpsychiczny uzależnionego ulega pogorszeniu wobec faktu zauważeniaprzymusowego charakteru uzależnienia. Osoba uzależniona uświadamia sobienajczęściej w późniejszej fazie, negatywny charakter działań iskutki, ale postępujące osłabienie woli utrudnia lub uniemożliwia porzucenienałogu. Problemu uzależnień nie można omawiać w oderwaniu od skutków, jakie onepowodują. Cechy uzależnień już te skutki odsłaniają, a zatem ocena czy danezjawisko jest nałogiem, czy nie, też znajduje się w jakiś sposób w sferzeskutków.PODSTAWOWE SKUTKI UZALEŻNIEŃ Skutki uzależnień są dwojakiego rodzaju: fizyczne i psychiczne, przyczym nie wszystkie uzależnienia mają widoczne skutki fizyczne, natomiastwszystkie powodują skutki psychiczne. W zasadzie zauważalne skutki fizycznesą wynikiem nadużywania środków "chemicznych," jak alkohol czy narkotyki.Ale oprócz tych nałogów istnieje - co już sygnalizowano - szeroka gamauzależnień "pozachemicznych" dotyczących wielu innych dziedzin. Ponieważ niepowodują one widocznych skutków fizycznych, są często niezauważane ibagatelizowane, co nie znaczy, że nie powodują negatywnych konsekwencjipsychicznych. Bez wątpienia fundamentalnym i najpoważniejszym skutkiem psychicznymkażdego uzależnienia jest ubezwłasnowolnienie, zniewolenie uzależnionego,odebranie mu możliwości wyboru czyli pozbawienie go wolności."Wolność czyni człowieka odpowiedzialnym za swoje czyny w takiej mierze, wjakiej są one dobrowolne". Ale jednocześnie "Prawdziwą wolnością jest tylkowolność w służbie dobra i sprawiedliwości". W każdym miejscu, mówiąc o wolności, podkreśla się element"dobrowolności".W tym momencie zauważa się, że ów element stoi w sprzeczności do rozumieniauzależnień czyli mówiąc inaczej: uzależnienie jest zaprzeczeniem, odebraniemwolności. Odebranie człowiekowi możliwości dokonywania wyborów dotyczącychdecyzji i działania jest najtragiczniejszym skutkiem psychicznym uzależnień. Analizując cechy charakterystyczne dla uzależnień, można stwierdzić,że poza odebraniem wolności powodują inne negatywne skutki psychiczne jak:* zmniejszenie ogólnej aktywności życiowej, zawężenie relacji społecznych,ograniczenie zainteresowania obowiązkami i zadaniami związanymi z pracązawodową czy rodziną ze zwróceniem szczególnej uwagi i zaangażowaniawewnętrznego w kierunku obiektu uzależnień,* negatywny stan psychiczny spowodowany świadomością istnienia uzależnieniaa jednocześnie nieakceptowanie takiego stanu rzeczy, obawą lub niechęcią dorezygnacji ze środków czy działań uzależniających i w efekcie "błędnymkołem". Po ogólnym scharakteryzowaniu psychicznych skutków uzależnień zasadnejest przedstawienie wyjaśnienia dotyczącego zjawisk alkoholizmu, narkomanii,nikotynizmowi a następnie omówienie bardzo groźnej choroby, która może byćskutkiem wielu nałogów we współczesnym społeczeństwie.ALKOHOLIZMTwierdzenie, że piwo i wino to nie prawdziwy alkohol jest jednym znajbardziej rozpowszechnionych mitów dotyczących alkoholu. Alkohol zawarty wpiwie, winie, wódce, koniaku i innych napojach to ta sama substancjachemi8czna - alkohol etylowy. Jedyna różnica to stężenie alkoholuwystępujące w tych napojach. Mechanizmy uzależnienia działają więc tak samo.Dla porównania dodać należy, ze 50% osób korzystających z pomocy ruchuAnonimowych Alkoholików w USA to piwosze, a Francja - kraj tradycyjnie znanyz dużej ilości spożywanego wina ma niezwykle wysoki wskaźnik zachorowalnościna marskość wątroby- chorobę będącą najczęstszymNastolatki piją1. Najnowsze badania przeprowadzone w czerwcu 1999 roku przez JanuszaSierosławskiego z Instytutu Psychiatrii i Neurologii pokazały ogromnerozmiary zagrożeń wynikających z picia alkoholu przez polską młodzież.- 68% 15-letnich chłopców i 54% 15-letnich dziewcząt piło alkohol wciągu ostatniego miesiąca.- 58% 15-latków i 43% 15-latek upiło się w ciągu ostatniego roku.- 39% 15-latków i 22% 15-latek upiło się w ciągu ostatniego miesiąca.- Co 10 dziecko po wypiciu alkoholu uczestniczyło w bójce lub sprzeczce.- Wypadek lub uszkodzenie ciała po wypiciu alkoholu spotkało 5% dzieci.- Niechciane kontakty seksualne oraz kontakty seksualne bez antykoncepcji mapo spożyciu alkoholu co 20 15-latek.2. Ostatnie lata to okres bardzo agresywnej ofensywy marketingowej przemysłualkoholowego promującego picie polskich nastolatków. Analizy rynkowepokazują, że zwiększenie konsumpcji piwa przez 15-19-latków jest podstawowymźródłem przyrostu dochodów tego przemysłu.PODSTAWOWE INFORMACJE O ALKOHOLU1. Różne napoje alkoholowe zawierają tą samą substancję chemiczną - alkoholetylowy czyli etanol o wzorze C2H5OH.2. Wielu rodziców nigdy nie zgodziłoby się, by ich dziecko wypiło kieliszekwódki, tolerują jednak wypicie butelki piwa, mimo, że w niej jest tyle samoalkoholu. To poważny błąd.3. Etanol jest substancją bardzo aktywną biochemicznie, w większym stężeniuniszczy tkankę biologiczną, rozcieńczony wpływa na pracę mózgu, systemunerwowego i hormonalnego. Zmienia stan naszych uczuć, sposób myślenia.Powoduje ograniczenie zdolności do prawidłowej oceny sytuacji i zadańżyciowych, upośledza koordynację ruchów oraz kontrolę zachowania. Osobynietrzeźwe robią rzeczy, których później żałują, uszkadzają swoje zdrowiei życie osobiste, sprawiają cierpienia swoim najbliższym.4. Dla łatwości obliczania ilości spożytego alkoholu przyjęto jednostkęporcji standardowej czyli 10 g etanolu.5. Wypity alkohol niemal natychmiast dostaje się do krwi. Poziom (stężenie)alkoholu we krwi określa się w promilach. Im więcej alkoholu tym wyższestężenie. Mężczyzna ważący 70 kg, który wypił w ciągu godziny 5standardowych porcji (np. 2 półlitrowe puszki piwa) ma we krwi około 1,oopromila alkoholu (stan nietrzeźwości w Polsce to 0,2 promila).6. Stężenie alkoholu we krwi (czyli stopień nietrzeźwości) zależy od ilościspożytego etanolu, wagi ciała, płci, stanu zdrowia, cech indywidualnychorganizmu.7. Organizm "spala" alkohol czyli metabolizuje go. Szybkość spalania to ok.10 g etanolu na godzinę czyli około jednej standardowej porcji. Podanyw przykładzie mężczyzna potrzebuje więc 5 godzin na spalenie alkoholu, którywypił. Dlaczego nastolatki piją alkohol?1. Umiarkowane picie alkoholu jest atrakcyjne dla wielu dorosłych ponieważ:* Ułatwia przeżywanie przyjemności,* Przynosi ulgę w przykrych momentach życia,* Ułatwia odpędzanie smutnych myśli,* Uprzyjemnia spotkania z innymi ludźmi,* Jest częścią celebrowania uroczystości i sukcesów.2. Nastolatki o tym wszystkim wiedzą i doznają pokusy skorzystania z tychatrakcji. Oprócz tego mają ważne i dodatkowe powody skłaniające do picia.3. Nasze dorastające dzieci często sięgają po alkohol:* Aby czuć się dorosłym,* Aby dopasować się do otoczenia,* Aby czuć się dobrze i być na luzie,* Aby wyrazić swoją potrzebę buntu i chęć zmierzenia się z ryzykiem,* Aby zaspokoić ciekawość,* Ponieważ alkohol jest łatwo dostępny.4. Istnieją jednak bardzo ważne powody, by nastolatki alkoholu nie piły.Dzięki zrozumieniu przyczyn sięgania po alkohol przez nastolatki rodzicemogą lepiej i skuteczniej pomagać swoim dzieci w tym, żeby nie piły.Szkody i zagrożenia1. Powtarzające się picie alkoholu przez nastolatki, nawet w ilościachnieszkodliwych dla dorosłych, może poważnie uszkodzić ich życie i procesyrozwojowe:* Zaburza zdolność do uczenia się, zapamiętywania i logicznego rozumowania,jest źródłem trudności w nauce i przeszkadza w dalszej edukacji i karierzezawodowej;* Hamuje rozwój emocjonalny i opóźnia dojrzewanie - młody człowiek nastawiasię tylko na doraźne i natychmiastowe przyjemności, nie uczy się dojrzałychi skutecznych sposobów radzenia ze stresem ...
anka27109