EGZAMIN Z PODSTAW ZARZĄDZANIA
Istota zarządzania
Zarządzanie jest to celowe podejmowanie przez odpowiednie osoby (kadrę zarządzającą) decyzji i działań prowadzących- dzięki wykorzystaniu posiadanych zasobów- do osiągania założonych celów w sposób sprawny i skuteczny lub celowe dysponowanie zasobami.
Funkcje zarządzania:
« planowanie
« organizowanie
« przewodzenie
« kontrolowanie
Zasady zarządzania wg Fayola:
1. podział pracy
2. autorytet (formalny + rzeczywisty)
3. posłuszeństwo
4. jedność rozkazywania
5. jednolitość kierownictwa
6. podporządkowanie interesu osobistego interesowi ogółu
7. wynagrodzenia
8. centralizacja
9. hierarchia
10. ład
11. odpowiednie kształtowanie personelu
12. stabilność personelu (unikanie fluktuacji)
13. inicjatywa
14. esprit de corps (duch jednolitosci)
Cechy zarządzania wg Druckera:
1. zarządzanie dotyczy przede wszystkim ludzi; to człowiek jest głównym autorem zarządzania (trzeba mieć kompetencje, wiedzę)
2. zarządzanie jest głęboko osadzone w kulturze
3. zarządzanie wymaga prostych i zrozumiałych wartości, celów, działania i zadań
4. zarządzanie powinno doprowadzić do tego, aby organizacja była zdolna do uczenia się, czyli adaptacji do zmiennych warunków (także wyciąganie trafnych wniosków)
5. zarządzanie wymaga komunikowania
6. zarządzanie wymaga rozbudowanego systemu wskaźników (pozwala na ocenę pracownika, kierownika)
7. zarządzanie musi być jednoznacznie zorientowane na podstawowy i najważniejszy rezultat, jakim jest zadowolony klient
Zarządzanie - nauka czy sztuka?
Zarządzanie jako działalność praktyczna i naukowa.
Przedmiotem działania zarządzania jest działalność praktyczna, przy czym menadżerowie przygotowują się zawodowo, czerpiąc swoją wiedzę z dorobku różnych nauk i poprzez praktykę.
Od samodzielnej dyscypliny naukowej wymaga się:
- własnej aparatury pojęciowej, pozwalającej na budowanie uzasadnionych twierdzeń i logicznego rozwiązywania istniejących problemów.
- Własnych metod badawczych pozwalających na obiektywne poznawanie i zrozumienie rzeczywistości oraz jej przekształcenie
- Kadry naukowej, która potrafi samodzielnie podjąć pracę związaną z interpretacją zjawisk związanych z istotą zarządzania
Zarządzanie bardziej przypomina sztukę, ale jednocześnie jest przedmiotem badań i zostało usystematyzowane w postaci wielu teorii. Pracę menedżera można systematycznie analizować i klasyfikować wg cech i aspektów zarządzania.
Wzrost praktycznego znaczenia zarządzania doprowadził do powstania badań naukowych z tego zakresu, a wraz z tym systematyzację pojęć, terminów i zasad, które stanowią zasób wiedzy składający się na zarządzanie.
Zarządzanie jest nauką empiryczną o interdyscyplinarnym charakterze.
Organizacja (przedsiębiorstwo)- jest systemem, w którym występuje kategoria celu, odznaczającym się przyczynianiem się części do powodzenia całości, a więc współdziałanie dla osiągnięcia globalnego celu.
Cechy charakterystyczne organizacji:
1. utworzenie przez ludzi
2. celowe zorientowanie
3. posiadane struktury organizacyjne z wyodrębnionym członem zarządzania
4. rozmyślne zachowanie się (umiejętności określania celów i ich modyfikowania)
5. zdolność do utrwalania wzorów zachowań
6. zdolność do samoorganizacji (zwiększania swojej sprawności i stopnia uporządkowania)
globalne
technologiczne
demograficzne
substytuty
dostawcy
odbiorcy
konkurenci
(istniejący i potencjalni)
ekonomiczne
społeczne
prawne
ekologiczne
etyczne
Otoczenie dzielimy na:
« zewnętrzne- wszystko to, co z zewnątrz organizacji może na nią wpłynąć
· ogólne
· celowe
« wewnętrzne- składa się z warunków i sił wewnątrz organizacji
Decyzja to:
« Wybór dotyczący przyszłych kierunków i sposobów działania
« Proces intelektualno-emocjonalny, który kończy się przeświadczeniem, że wie się jak osiągnąć cel
« Wybór pod wpływem przymusu lub dobrowolny
Proces podejmowania decyzji składa się z czterech głównych etapów:
1. identyfikacja problemu decyzyjnego
2. przygotowanie decyzji
3. podjęcie decyzji
4. realizacja decyzji
W procesie podejmowania decyzji występują następujące elementy:
1. problem wymagający rozwiązania
2. podmiot podejmujący decyzję (decydent)
3. zbiór wariantów możliwych decyzji
4. funkcja korzyści- zależna od wariantu i systemu wartości
5. informacja- wewnętrzna i zewnętrzna
6. inne elementy w zależności od sytuacji i problemu
Podmiotem działania decyzyjnego jest decydent, który:
« mam prawo wyboru ze zbioru możliwości
« ma zdolność do podejmowania decyzji
« ponosi odpowiedzialność za podjęte decyzje
« jest zainteresowany w realizacji wyboru rozwiązującego zaistniały problem
Zalety indywidualnego podejmowania decyzji:
« Krótszy czas, mniejsze koszty
« Odpowiedzialność tylko 1-osobowa
« Nie trzeba rezygnować z niczego, gdy decyzja kontrowersyjna
Wady:
« Mniejsze przygotowanie merytoryczne
« Nie podejmowanie ryzykownej decyzji
« Mniejsza akceptacja społeczna
Zalety grupowego podejmowania decyzji:
« Więcej informacji
« Wieloaspektowość
« Odpowiedzialność się rozkłada
« Doskonalenie przez rady i wskazówki innych osób
« Bardziej akceptowana społecznie
« Rodzą się partnerskie relacje
Wady grupowego podejmowania decyzji:
« podejmowanie decyzji trwa dłużej i może być kosztowniejsze
« grupa może być zdominowana przez jedną osobę
« niebezpieczeństwo pojawienia się grup interesów
« niebezpieczeństwo pojawienia się myślenia grupowego
« mogą pojawić się decyzje kompromisowe, które wynikają z niezdecydowania
« skłonność do nadmiernego ryzyka
Planowanie jest procesem polegającym na świadomym ustalaniu kierunków działania oraz podejmowania decyzji opartych na celach, faktach i dobrze przemyślanych ocenach.
lukkar84