SŁOWNIK ABRAHAMA MICHAŁA TROTZA
Michał Abraham Trotz (ok. 1689-1769), polski wydawca, autor słowników. Pochodził z Warszawy, od 1726 studiował w Lipsku prawo i osiadł tam na stałe. Od 1750 lektor języka polskiego na tamtejszym uniwersytecie. Współpracował z J.A. Załuskim, pomagając mu w kompletowaniu biblioteki.
Od 1744 wydawał wielki słownik trójjęzyczny w 4 tomach (w tomie 3 umieścił Nowy dykcyonarz, to jest mownik... 1764). Propagator czystości języka polskiego, sprzeciwiał się makaronizmom.
Słownik francusko-niemiecko-polski Michała Abrahama Trotz’a wydany:
· 1744 (tom I)
· 1747 (tom II),
· 1764 r. (tom III pod tytułem Nowy dykcyjonarz, to jest Mownik polsko-niemiecko-francuski z przydatkiem przysłów potocznych, przestrog gramatycznych, lekarskich, matematycznych, fortyfikacyinych, żeglarskich, łowczych i inszym Naukom przyzwoitych wyrazow).
Trotz wprowadził wiele dziś już powszechnie przyjętych nowości: numerowanie znaczeń oraz zastosowanie nowoczesnych kwalifikatorów. Nie znana jest dokładna liczba haseł, ale nie ulega wątpliwości, że jest on bogatszy w wyrazy od wszystkich poprzednich.
Nowości:
· Numerowanie znaczeń.
· Kwalifikatory.
· Pomnażanie przykładów.
· Cytowanie przysłów.
W przedmowie do Przysłów Fredro zamieścił swego rodzaju manifest: apologię (czy może obronę) języka polskiego, w której dowodził wyższości polszczyzny nad łaciną i podnosił wagę używania języka ojczystego bez domieszki makaronizmów. Na tle epoki słynącej z zepsucia polszczyzny ta wypowiedź należy do nielicznych wyjątków. Przedmowa ta stała się w krótkim czasie dość popularna, m.in. zamieścił ją, prawie bez skrótów, Michał Abraham Trotz w przedmowie do swojego słownika francusko-niemiecko-polskiego jako przykład godny naśladowania.
1
Zulka20