Okres rozbicia dzielnicowego.doc

(185 KB) Pobierz

Okres rozbicia dzielnicowego

Ustawa sukcesyjna Bolesława III Krzywoustego zapoczątkowała w Polsce okres rozbicia dzielnicowego. Najważniejszym z książąt miał być władca dzielnicy senioralnej (w jej granicach znajdowała się stolica państwa – Kraków), będący zarazem – zgodnie z zasadą senioratu – najstarszym z rodu. Zasada to została podważona już w 1146 roku wraz z wypędzeniem Władysława II Wygnańca, załamała się w wyniku decyzji zjazdu łęczyckiego w 1180 roku, chociaż jeszcze w XIII wieku część pretendentów do dzielnicy krakowskiej powoływała się na swoje prawa z racji bycia najstarszym w rodzie.

Piastowie – książęta krakowscy

Daty panowania	Władca	Portret władcy	Rodzice	Urodzony	Zmarł	Informacje dodatkowe
1138-1146	Władysław II Wygnaniec		Bolesław III Krzywousty, Zbysława kijowska	1105	30 maja 1159	Książę śląski 1138-1146.
1146-1173	Bolesław IV Kędzierzawy		Bolesław III Krzywousty, Salomea z Bergu	ok. 1121/1122	5 stycznia 1173	Książę mazowiecki 1138-1173, śląski 1146-1163.
1173-1177	Mieszko III Stary		Bolesław III Krzywousty, Salomea z Bergu	1122/1125	13 lub 14 marca 1202	Po raz pierwszy. Książę wielkopolski 1138-1179, 1182-1202.
1177-1191	Kazimierz II Sprawiedliwy		Bolesław III Krzywousty, Salomea z Bergu	1138	4 maja 1194	Po raz pierwszy. Książę wiślicki 1166-1173, sandomierski 1173-1194, mazowiecki 1186-1194.
1191	Mieszko III Stary		Bolesław III Krzywousty, Salomea z Bergu	1122/1125	13 lub 14 marca 1202	Po raz drugi.
1191-1194	Kazimierz II Sprawiedliwy		Bolesław III Krzywousty, Salomea z Bergu	1138	4 maja 1194	Po raz drugi.
1194-1198	Leszek Biały		Kazimierz II Sprawiedliwy, Helena znojemska	ok. 1184/1185	24 listopada 1227	Po raz pierwszy.
1198-1199 lub 1201	Mieszko III Stary		Bolesław III Krzywousty, Salomea z Bergu	1122/1125	13 lub 14 marca 1202	Po raz trzeci.
1199 lub 1201	Leszek Biały		Kazimierz II Sprawiedliwy, Helena znojemska	ok. 1184/1185	24 listopada 1227	Po raz drugi.
1199 lub 1201-1202	Mieszko III Stary		Bolesław III Krzywousty, Salomea z Bergu	1122/1125	13 lub 14 marca 1202	Po raz czwarty.
1202 albo 1202-1206	Władysław Laskonogi		Mieszko III Stary, Eudoksja kijowska	1161/1167	3 listopada 1231	Po raz pierwszy. Książę wielkopolski 1202-1220.
1202-1210 albo 1206-1210	Leszek Biały		Kazimierz II Sprawiedliwy, Helena znojemska	ok. 1184/1185	24 listopada 1227	Po raz trzeci.
1210-1211	Mieszko I Plątonogi		Władysław II Wygnaniec, Agnieszka austriacka	1131-1146	1211	Książę raciborski 1173-1211, opolski 1202-1211.
1211-1227	Leszek Biały		Kazimierz II Sprawiedliwy, Helena znojemska	ok. 1184/1185	24 listopada 1227	Po raz czwarty.
1227-1229	Władysław Laskonogi		Mieszko III Stary, Eudoksja kijowska	1161/1167	3 listopada 1231	Po raz drugi. W latach 1228-1229 w jego zastępstwie rządy w dzielnicy senioralnej sprawował Henryk I Brodaty [4].
1229-1232	Konrad I mazowiecki		Kazimierz II Sprawiedliwy, Helena znojemska	ok. 1187	31 sierpnia 1247	Po raz pierwszy. Tytuł księcia krakowskiego przyjął dopiero po śmierci Władysława Laskonogiego. Książę mazowiecki od 1202[6].
1232-1238	Henryk I Brodaty		Bolesław I Wysoki, Krystyna	1165-1170	19 marca 1238	Książę śląski od 1201.
1238-1241	Henryk II Pobożny		Henryk I Brodaty, Jadwiga z Andechs	1196-1207	9 kwietnia 1241	Książę śląski od 1238.
1241	Bolesław II Rogatka		Henryk II Pobożny, Anna Przemyślidka	ok. 1220/1225	26 grudnia 1278
1241-1243	Konrad I mazowiecki		Kazimierz II Sprawiedliwy, Helena znojemska	ok. 1187	31 sierpnia 1247	Po raz drugi.
1243-1279	Bolesław V Wstydliwy		Leszek Biały, Grzymisława łucka	21 czerwca 1226	7 grudnia 1279
1279-1288	Leszek Czarny		Kazimierz I kujawski, Konstancja śląska	ok. 1240-1243	30 września 1288	Książę sieradzki i łęczycki.
1288-1290	Henryk IV Probus		Henryk III Biały, Judyta mazowiecka	1257/1258	23 czerwca 1290	Książę wrocławski od 1270.
1290-1291	Przemysł II		Przemysł I, Elżbieta wrocławska	14 października 1257	8 lutego 1296	Czwarty król Polski (koronowany w 1295). Książę poznański od 1273, wielkopolski od 1279, gdański od 1294.