Finanse Publiczne
pwachowski@wsb.poznan.pl
Ćwiczenia
wsb2.yoyo.pl
B06US / Gosia
xbogusx@wp.pl
Ćwiczenia 1 (21.09.2008)
Zaliczenie:
· Pisemna praca zaliczeniowa – napisanie testu, dobra zła odpowiedź, uzupełnienie definicji, lub forma opisowa 3-4 zagadnienia do opisania, krótko i treściwie,
· 50% + 1pkt (zaliczenie)
· Obecność nieobowiązkowa.
Literatura:
W. Ziółkowska: Finanse publiczne zarys teorii wyd. 3. Uzupełnione.
Ustawa budżetowa na 2008r., > dziennik ustaw z stycznia tego roku.
www.mofnet.gov.pl
Zakres materiału:
I Cześć ogólna dotycząca Finansów Publicznych
1. Dochody publiczne i dochody budżetu państwa w Polsce
- rozdział 6 z podręcznika, załącznik nr 1 z ust. Budżetowej.
- kwoty na 2008r., jakie są dochody, źródła dochodów budżetowych. Tabelka nr 3 załącznika do ust. Budżetowej.
2. Wydatki publiczne i wydatki budżetowe w Polsce.
- Roz 8 z podręcznika i załącznik nr 2 do ust. Budżetowej,
- Wysokość wydatków budżetowych, kierunki wydatkowania środków, struktura wydatków.
3. Równowaga budżetowa, deficyt Budżetowy i dług publiczny.
- Roz 13 i złącznik nr 3 ust budżetowej
- Wysokość deficytu w Polsce i źródła finansowania, źródła jego pokrycia, definicje
II Część
4. Polski system podatkowy,
- Rozdział nr 7, (13 podatków jest :D), umieć scharakteryzować każdy podatek,
- ogólna charakterystyka polskiego systemu podatkowego.
- Kto opłaca dany podatek, przedmiot, podmiot
- Podstawa opodatkowania - obrót
- Stawki podatkowe - fiskus, VAT
- Ulgi podatkowe, zwyżki podatkowe, zniżki podatkowe, zwolnienia,
Dochody budżetu - 81% podatków z kwoty 283mln
Podatek
- danina
- obowiązek
- przymus
- związki publicznoprawne
- ogólność
- zawsze płacony w pieniądzu w walucie krajowej.
- nieodpłatność
- bezzwrotny
Podatkiem jest każda danina.
Ćwiczenia 2 (28.09.2008)
Publiczne, nieodpłatne, przymusowe i bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz skarbu państwa lub gminy wynikające z ustawy podatkowej.
Cło
Przymusowy, nieodpłatny i bezzwrotne na rzecz skarbu państwa z tytułu przewozu, wywozu i przewozu towarów prze obszar celny danego kraju.
Opłata
Jednostronne, określone, bezzwrotne świadczenie pieniężne pobrane przez państwo lub instytucję świadczącą usługi na podstawie obowiązujących aktów prawnych od osób fizycznych i prawnych.
Cechy podatków:
o przymusowe
o obowiązkowe
o bezzwrotne
o trafiają do budżetu państwa, budżetu samorządów
o nieodpłatne
o mają pieniężny charakter ( w walucie danego kraju)
o ogólność (powszechność) podmioty, które prowadzą tę samą działalność gospodarczą działają na tych samych zasadach podatkowych
Opłaty publiczne – różnią się tym od podatków, że są odpłatne np.:
- opłaty targowe
- opłaty za parking
- winiety
- opłaty skarbowe
- opłaty klimatyczne
Inne:
- składki z tytułu ubezpieczeń społecznych – trafiają do wyodrębnionych funduszy celowych np: FUS, nie mają charakteru ogólnego, (bo wiemy, na co idą składki np.: emerytury, renty, zasiłki) tylko celowy Składki trafiają do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych FUS, trafiają na wyodrębniony fundusz – nigdy do budżetu, składki maja charakter celowy są zawsze określone na jakiś cel
- składki z tytułu ubezpieczeń zdrowotnych – trafiają do NFZ
Rodzaje ceł:
- cła importowe ( przywozowe )
- cła eksportowe ( wywozowe ) - w Polsce nie są stosowane, w USA do np. nowoczesnych systemów elektronicznych
- cła tranzytowe ( przewozowe) - specjalistą jest Szwajcaria
Funkcje ceł:
- funkcja prohibicyjna – niedopuszczenie do przywozu artykułów, które są niepożądane przez państwo np.: broń, tytoń, alkohol, narkotyki
- funkcja protekcyjna ( ochronna) - ochrona przemysłu na danym obszarze celnym
- funkcja antydumpingowa – (dumping – sprzedaż poniżej kosztów produkcji)
Dochody budżetu państwa w 2008 – ok. 283mld.
- 81% ok., - dochody podatkowe
- 12, 5% - dotacje z UE – 35mld.
- 6, 5% - dochody niepodatkowe
Dochody podatkowe państwa w 2008
- 48,9% - podatek od towarów i usług ok. 112md
- 22,9% - podatek akcyzowy ok. 52mld
- 15,9% - podatek dochodowy od osób fizycznych ok. 36mld
- 11,9% - podatek dochodowy od osób prawnych ok. 27mld
- 0,4% - podatek od gier ok. 1mld
(np.: sól ma akcyzę 25% (zapałki..))
Ćwiczenia 3 (5.10.2008)
Zasady podatkowe – definiujemy dwojako:
- są to pewne reguły, które dotyczą obliczania poboru oraz rodzaju występujących podatków w danym państwie
- jest to pewien model, do którego należy dążyć w celu optymalizacji opodatkowania.
Zasady – kanony według Smitha:
o równość obciążenia podatkami (zmiany do końca listopada roku ubiegłego)
o pewność podatku (stałe zasady- reguły opodatkowania)
o taniość poboru (optymalizacja- minimalizacja kosztów poboru)
o dogodność poboru (stwarzanie warunków do płacenia podatków)
Adolf Wagner udoskonali zasady (kwestie) Smitha:
a) fiskalne (są w stanie pokryć zapotrzebowanie rządu)
- elastyczność – system podatkowy musi dostosowywać się do zmieniających się warunków gospodarczych w kraju, nie może być działalności, która nie byłaby objęta systemem podatkowym.
- wydajność – poszukiwanie takich źródeł dochodów, które w dłuższym okresie czasu zapewnią nam zwiększone wpływy budżetowe
b) gospodarcze (ekonomiczne):
- nieprzenoszalność podatków (idealny system podatkowy sięga wprost do dochodu podatnika)
- nienaruszalność majątku (nie może zmniejszać substancji majątkowej podatnika)
c) zasady techniki podatkowej – zabezpieczające pewność, dogodność i taniość podatków
d) sprawiedliwości
- powszechność – jak największy zakres osób powinien być objęty systemem podatkowym
- równość opodatkowania – nie ma zwolnień od podatków
System finansowy spłaszcza nam to, nigdy nie będzie ta prosta.
Ćwiczenia 4 (19.10.2008)
Ze względu na przedmiot opodatkowania podatki dzielimy na:
- przychodowe
- dochodowe
- majątkowe
- konsumpcyjne
Podatki majątkowe:
- realne
Których nałożenie zmniejsza przedmiot opodatkowania Np.: podatek od spadków i darowizn. Powodują zmniejszenie substancji majątkowej.
- Nominalne
Takie, które nie wpływają negatywnie na przedmiot opodatkowania, nie powodują zmniejszenie substancji majątkowej.
Podatek VAT
- należny
- naliczony
Podatki państwa – tylko do budżetu państwa trafiają VAT
Podatek od nieruchomości
Podatek wspólny -podatek dochodowy od osób fizycznych, prawnych
Bezpośrednie – same źródło opodatkowania np.: dochodowe.
Pośrednie – podatki przerzucalne, my płacimy,
Wydatkowanie Finansów Publicznych ok. 309mld
- Rozwój gospodarczy kraju
- Zaspokajanie potrzeb społecznych, poprzez realizacje funkcji państwa, państwo ma pewne funkcje do zrealizowania,
- udział państwa wpływa na wydatki publiczne w gospodarce
- w państwach liberalnych wydatki nie muszą być na wysokim poziomie
Preferencje państwa określają nam poziom
Wydaja:
-Bezpośredni udział państwa w realizacji tych zadań,
-Instrumenty finansowe
Podział wydatków budżetu państwa:
I -bieżacy
-kapitałowe
II -Bieżące 76% (309mld zaplanowane na ten rok)
-Środki z Unii europejskiej 18,6 %
-Majątkowe 5,5% (inwestycyjne, 17mld) (majątkowe i kapitałowe)
-finansowanie przez samorządy terytorialne
III ...
ZARZADZANIE-WSB