globalny_biznes5.doc

Wykład 5

MODELE HANDLU ELEKTRONICZNEGO

Problematyka wykładu:

1)     Aukcje internetowe

2)     Serwisy ogłoszeniowe

3)     Sklepy internetowe

4)     Pasaże handlowe

5)     Rynki elektroniczne

6)     Wirtualne giełdy

7)     E-commerce na świecie – dane statystyczne

8)     Przykłady funkcjonujących rozwiązań e-commerce na świecie i w Polsce

AUKCJE INTERNETOWE

Aukcje internetowe to model biznesu charakterystyczny dla sektorów: B2C, C2C i C2B

Termin ten można rozumieć jako:

-          serwis internetowy, gdzie odbywają się transakcje oparte na licytacjach kupowanych dóbr i usług

-          sam proces licytacji danego towaru wystawionego na sprzedaż w serwisie aukcyjnym

Podstawowe rodzaje aukcji:

-          aukcje klasyczne (angielskie)

-          aukcje holenderskie

-          aukcje jedno i wielokrotne (równoległe)

-          aukcje błyskawiczne

-          aukcje przetargowe

-          aukcje odwrócone

-          aukcje wertykalne i horyzontalne

Aukcje klasyczne:

-          polegają na podbijaniu ceny wyjściowej przez osoby, które przystąpiły do licytacji

-          aukcja kończy się po ustalonym z góry okresie czasu

-          przedmiot zostaje sprzedany, jeśli jego cenę wylicytowano na poziomie przekraczającym wstępnie ustaloną przez sprzedającego cenę minimalną

Aukcje holenderskie:

-          licytacja odbywa się ,,w dół’’

-          sprzedający ustala dwie ceny – wywoławczą i minimalną

-          cena wywoławcza jest jednocześnie najwyższą z oferowanych

-          jest ona automatycznie obniżana zgodnie z algorytmem wybranym przez sprzedawcę, aż do ceny minimalnej, po której jest on skłonny sprzedać dany produkt

-          osoby licytujące mogą tylko raz podać cenę, którą są skłonni zapłacić za licytowany produkt

-          aukcję wygrywa osoba oferująca najwcześniej najwyższą z cen

Aukcje wielokrotne:

-          polegają na tym, że sprzedający ma możliwość zaoferowania w jednej licytacji kilku identycznych produktów

-          dzięki temu wyroby sprzedawane są ostatecznie kilku zwycięzcom licytacji po cenach jakie wylicytowali

Aukcje błyskawiczne:

-          czas przeznaczony na licytację jest bardzo krótki – najczęściej do 60 minut

-          często nie określa się tutaj ceny minimalnej, a cena wyjściowa jest bardzo niska

-          aukcja kończy się po ustalonym czasie, a jej zwycięzcą zostaje osoba, która do tego momentu wylicytuje najwyższą kwotę

Aukcje szkockie – pewna odmiana aukcji błyskawicznej:

-          trwają 48 godzin

-          cena minimalna, jak i kwota podbicia są ustalone na 1 zł

-          w Polsce ten rodzaj aukcji jako pierwszy zaoferował serwis Aukcja.com

Aukcje przetargowe:

-          zainteresowani nabyciem danego dobra składają swoje oferty z ceną jaką są w stanie zapłacić

-          oferenci nie znają ani ceny minimalnej (która nie zawsze musi być ustalona), ani propozycji pozostałych uczestników aukcji

-          zwycięzcą zostaje ten, kto zaoferuje najwięcej

Aukcje odwrócone:

-          wystawia się produkty nie do sprzedania, tylko do kupienia

-          jest to swego rodzaju elektroniczna tablica ogłoszeń, gdzie prezentowane są oferty zakupu danego produktu, a licytują się między sobą osoby chcące ten produkt sprzedać

Aukcje wertykalne: aukcje branżowe, gdzie wystawia się towary z jednej branży, ewentualnie z kilku podstawowych

Aukcje horyzontalne: aukcje bardzo różnorodnych towarów z wielu branż

Dogrywki:

-          stosuje się w sytuacji, gdy kończy się czas przeznaczony na licytację, a osoby zainteresowane kupnem danego towaru w dalszym ciągu wytrwale licytują

-          w takim przypadku aukcja jest automatycznie przedłużana o ustaloną liczbę minut i kończy się, jeśli w przedłużonym czasie nie znajdą się chętni do podbijania ceny

Tabela: Ważniejsze serwisy aukcyjne na świecie i w Polsce

(Źródło: K. Olszewski, O. Krynicki, Licytowanie na ekranie, ,,PC World Komputer Online’’ z 18 lipca 2001: http://www.pcworld.pl/artykuły/9936.html)

Procedury poprzedzające czynne uczestnictwo w aukcjach i warunki płatności:

-          rejestracja w serwisie: należy podać podstawowe dane teleadresowe, wybrać niepowtarzalny login (nazwę użytkownika) i hasło

-          system aukcyjny przesyła maila z linkiem, na który należy kliknąć, aby potwierdzić rejestrację

-          czasami na adres pocztowy wysyłany jest pewien kod, który po wejściu na podaną w liście stronę należy podać wraz z hasłem

-          w niektórych przypadkach pracownicy danego serwisu weryfikują telefonicznie poprawność podanych informacji

-          koszty związane z realizacją dostawy ponosi albo nabywca (częściej), albo sprzedający – najczęściej decyduje o tym sprzedający, a sam system aukcyjny dopuszcza oba rozwiązania

-          oprócz tradycyjnych metod płatności (tj. przelewem lub za pobraniem) coraz częściej można spotkać obsługę kart kredytowych czy wirtualnych (np. Yahoo! Wallet)

-          do niedawna aukcje internetowe (zwłaszcza B2C i C2C) były darmowe; obecnie coraz więcej serwisów wprowadza opłaty (np. eBay, Allegro) – najczęściej stosuje się prowizję od zrealizowanych transakcji, która obciąża wystawiającego

-          można także pobierać opłaty za sam udział i możliwość wystawiania towarów – w tym przypadku z reguły stosowany jest ryczałt

Przykłady znanych i cenionych polskich aukcji

(Źródło: http://www.wapmagazine.pl/index.php?art=237)

Rysunek: Schemat budowy struktury serwisu aukcyjnego

Rysunek: Modelowy układ strony głównej serwisu aukcyjnego

Rysunek: Modelowy układ strony serwisu aukcyjnego prezentującej konkretny produkt

(Źródło: B. Gregor, M. Stawiszyński, e-Commerce, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz 2002, s. 122, 123 i 124)

SERWISY OGŁOSZENIOWE

Serwisy ogłoszeniowe – to jedna z najprostszych form e-commerce, często nie wyróżnia się ich jako osobnej kategorii handlu elektronicznego, traktując jako formę pomocniczą dla pozostałych rozwiązań

Serwisy tego typu to rodzaj elektronicznych tablic ogłoszeniowych udostępnionych w Internecie

Rozwiązania te są wykorzystywane zarówno przez przedsiębiorstwa, jak i osoby prywatne

Obecnie najbardziej popularną formą ogłoszeń są np. o pracy, czy kupna-sprzedaży

Serwisy ogłoszeniowe występują we wszystkich sektorach handlu elektronicznego

W przypadku serwisów ogłoszeniowych B2C bardziej sformalizowane są procedury zarówno rejestracji ogłoszeniodawców, jak i funkcjonowania niż ma to miejsce dla C2C, czy C2B

Serwisy ogłoszeniowe można podzielić na:

-          ogólnodostępne – zwłaszcza C2C i B2C – korzystać z nich mogą wszyscy użytkownicy Internetu

-          ograniczone do ściśle określonej grupy zarejestrowanych użytkowników (B2C i B2B)

Tabela: Najbardziej znane polskie serwisy ogłoszeniowe

(Źródło: B. Gregor, M. Stawiszyński, e-Commerce, wyd. cyt., s. 129)

SKLEPY INTERNETOWE

Sklep internetowy – najpopularniejsza forma działalności e-commerce – serwis WWW umożliwiający przeglądanie, wybór i nabywanie towarów

Sklepy internetowe:

-          horyzontalne – sprzedające szeroki i płytki asortyment, przeznaczone dla szerokiej grupy odbiorców

-          wertytkalne – sprzedające wąski, ale głęboki, często niszowy asortyment, przeznaczone dla wyspecjalizowanej grupy odbiorców

W raporcie ,,eHandel B2C w Polsce’’ przygotowanym przez I-Metrię S.A. znaleziono w polskim Internecie 800 sklepów internetowych (A. Łamek, Polskie sklepy online A.D. 2001, ,,Internet’’ 2001, nr 5, s. 14)

Tabela: Dziesięć największych polskich sklepów internetowych online

(Źródło: M. Rzewuski, Z koszykiem przez Internet, ,,Pckurier’’ 2001, nr 8, wersja elektroniczna: http://www.pckurier.pl/archiwum/art.asp?id=4783)

Tabela: Krótka charakterystyka wybranych polskich sklepów internetowych

(Źródło: B. Gregor, M. Stawiszyński, e-Commerce, wyd. cyt., s. 141)

Rysunek: Schemat działania sklepu B2C umożliwiającego regulowanie płatności kartami kredytowymi

Rysunek: Modelowy układ budowy pierwszej strony sklepu internetowego

Rysunek: Modelowy układ budowy strony sklepu internetowego prezentującej konkretny produkt

(Źródło: B. Gregor, M. Stawiszyński, e-Commerce, wyd. cyt., s. 133, 136 i 137)

PASAŻE HANDLOWE  - miejsca, gdzie zgrupowana jest oferta wielu sklepów internetowych

Ten typ handlu elektronicznego można podzielić np. według stopnia ,,wchłonięcia’’ indywidualnego sklepu przez pasaż:

-          pasaże będące zbiorem całkowicie niezależnych sklepów

-          pasaże całkowicie ,,wchłaniające’’ ofertę indywidualnego sklepu

-          pasaże mieszane – będące pewną kombinacją obu powyższych rozwiązań

Rysunek: Struktura pasażu handlowego

Rysunek: Modelowy układ budowy strony głównej pasażu handlowego

(Źródło: B. Gregor, M. Stawiszyński, e-Commerce, wyd. cyt., s. 151 i 150)

Rysunek: Sklep Barnes&Noble – wejście na witrynę z portalu Yahoo! oraz poprzez bezpośrednie wpisanie adresu

WIRTUALNE RYNKI ELEKTRONICZNE B2B

Wirtualne rynki elektroniczne B2B – to internetowe miejsca wymiany towarów (produktów, półproduktów, surowców), gdzie spotykają się obie strony transakcji – kupujący i sprzedający

Wirtualne rynki internetowe:

-          są rozwiązaniami będącymi połączeniem wirtualnych katalogów, targów, serwisów aukcyjnych, ogłoszeniowych i sklepów

-          umożliwiają prowadzenie negocjacji online

-          służą zawieraniu transakcji i dostarczają cennych informacji oraz porad

-          w założeniu mają być centrami życia danej branży, miejscami, gdzie można znaleźć wszystkie potrzebne informacje istotne dla firm związanych z rynkiem (od wiadomości i przeglądu nowości po dokładne bazy danych o produktach i producentach oraz oferty pracy)

-          zmniejszają koszty poszukiwania i nabywania produktów oraz ich sprzedawania, jak również koszty działań marketingowych

Rynki horyzontalne:

-          ...