Jednostka modułowa 515[01].O2.03
Interpretowanie wybranych zagadnień kryminologii, kryminalistyki, terroryzmu
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia uczeń / słuchacz powinien umieć:
- zastosować podstawowe pojęcia i zasady obowiązujące w kryminologii,
- analizować zagrożenia przestępczością,
- rozpoznawać i analizować kryminogenne zjawiska społeczne,
- wykorzystywać naukowe podstawy kryminologii do rozpoznawania i zmniejszania zagrożeń w procesie ochrony,
- stosować fizyczne zabezpieczenie miejsca zdarzenia przez pracownika ochrony,
- znać zasady postępowania pracownika ochrony po uzyskaniu informacji o przestępstwie,
- znać i stosować zasady postępowania w przypadku wystąpienia działań terrorystycznych
- zastosować podstawowe pojęcia obowiązujące w kryminalistyce,
- dokonać analizy zagrożeń przestępczością kryminalną
- wykorzystać uzyskane informacje do prognozowania i zapobiegania przestępczości,
- określić rolę ofiary w przestępstwie,
- określić istotę i rolę profilaktyki kryminalistycznej,
- reagować i wytworzyć u siebie nawyk działań zapobiegawczych w ochronie osób i mienia,
- omówić funkcjonowanie kryminalistyki,
- omówić metody i sposoby zapobieganiu przestępczości w zależności od rodzaju zagrożeń,
- scharakteryzować poszczególne rodzaje śladów przestępstwa,
- rozróżnić wartość dowodową poszczególnych informacji i przedmiotów,
- określić metody identyfikacji człowieka i rzeczy,
- określić sposoby stwierdzania śmierci,
- wskazać późne zmiany pośmiertne,
- postępowanie w miejscu znalezienia zwłok – zasady ogólne i zabezpieczenie śladów biologicznych,
- opisać śmierć z przyczyn naturalnych,
- określić postrzałowe uszkodzenia ciała,
- omówić pobieranie i przesyłanie materiałów do badań dodatkowych.
- zabezpieczyć miejsce zdarzenia do czasu przybycia organów ścigania.
2. Materiał nauczania
Przedmiot zainteresowania kryminologii.
Zagadnienia wstępne.
Przestępczość w Polsce i na świecie.
Ogólna charakterystyka współczesnej przestępczości.
Stan bezpieczeństwa po 1989 r..
Rola transformacji politycznej, gospodarczej i społecznej w kształtowaniu przestępczości.
Przestępczość kryminalna.
Cechy współczesnej przestępczości kryminalnej (brutalizacja działań, używanie broni, narkotyków, terroryzm, wymuszenia haraczy, „pranie brudnych pieniędzy”).
Przestępczość nieletnich.
Zjawiska społeczne o potencjale kryminogennym.
Narkomania.
Alkoholizm.
Prostytucja.
Bezrobocie.
Sposoby ujawniania, rozpoznawania i badania zjawisk kryminalistycznych.
Udział ofiary w przestępstwie (wiktymologia).
Determinanty zjawisk przestępczych.
System profilaktyki kryminologicznej.
Rola i zadania poszczególnych podmiotów ochrony karnej w zapewnieniu bezpieczeństwa.
Przedmiot zainteresowań kryminalistyki.
Taktyka i technika kryminalistyczna.
Zakres przedmiotowy kryminalistyki i jej podstawowe pojęcia, funkcje oraz treści.
Funkcje kryminalistyki.
Problematyka metod przestępczych i śledczych.
Rodzaje i śladów i dowodów przestępstwa.
Fizyczne zabezpieczenie miejsca zdarzenia przez pracowników ochrony.
Metody identyfikacji człowieka i rzeczy.
Postępowanie pracownika ochrony do czasu przybycia Policji.
Podstawy prawne ochrony miejsca zdarzenia.
Zabezpieczenie osobowe i techniczne miejsca zdarzenia.
Zasady postępowania pierwszej osoby na miejscu zdarzenia.
Terroryzm.
Terroryzm – początki i jego rozwój.
Zabezpieczenia karnoprawne przy zwalczaniu terroryzmu w Unii Europejskiej i na świecie.
Motywy działań terrorystycznych.
Przykładowe działania sprawców zamachów terrorystycznych.
3. Ćwiczenia
· Zabezpieczenie śladów i dowodów przestępstwa. Pobieranie i zabezpieczanie odcisków palców.
· Wykonanie czynności zabezpieczających na miejscu zdarzenia.
· Opracowanie algorytmu zachowań pracownika ochrony w przypadku wystąpienia zamachu terrorystycznego.
4. Środki dydaktyczne
Foliogramy z danymi statystycznymi dotyczącymi omawianej tematyki.
Filmy video dotyczące przestępczości i terroryzmu.
Metryczki z zabezpieczonymi śladami przestępstwa.
Identyfikator odtwarzania rysopisu sprawcy.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Najistotniejszą rzeczą jaką należy uświadomić uczniowi (słuchaczowi) jest fakt, że pracownik ochrony nie może wykonywać zadań z zakresu ścigania przestępstw. Wiedza w jaką zostanie wyposażony pomoże mu we właściwym analizowaniu sytuacji i wskaże mu działania jakie może podejmować w zakresie swoich kompetencji. W treściach programowych pojawia się zatem odniesienie do współdziałania Policji ze służbami ochrony. Zagadnienia objęte jednostką modułową powinny uświadomić uczniowi (słuchaczowi) stan przestępczości i prognozy na przyszłość. Wskazane jest zatem odniesienie treści programowych do aktualnych statystyk. Oprócz zajęć prezentujących, takich jak wykład, dyskusja, pokaz lub pogadanka, wskazane jest wykonanie ćwiczenia 3 metodą projektu. Uczeń (słuchacz) powinien samodzielnie w oparciu o różnorodne źródła rozpoznać problemy związane z przestępczością w środowisku, w którym w przyszłości będzie pracował.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć edukacyjnych ucznia
Przewiduje się następujące kryteria oceny:
- umiejętność scharakteryzowania współczesnej przestępczości oraz nowych zjawisk społecznych o potencjale kryminogennym,
- znajomość metod i sposobów przestępczego działania,
- umiejętność zabezpieczania miejsca zdarzenia i zachowania się do chwili przybycia organów ścigania,
- umiejętność spostrzegania symptomów przestępczych, w tym terrorystycznych.
Ocena osiągnięć edukacyjnych może odbywać się między innymi na podstawie prac pisemnych (projektów, opisów zdarzeń), odpowiedzi ustnych, analizy efektów ćwiczeń praktycznych.
CZARNA0309