8. NAŚLADOWANIE UŻYCIA PRZYRZĄDÓW WYDAJĄCYCH DŹWIĘKI
Cel: Zwrócenie uwagi dziecka na właściwe używanie przedmiotów.
Zadanie: Naśladowanie używania trzech przedmiotów wydających dźwięki.
Pomoce: Dwie piszczące zabawki, dwa dzwonki, dwa gwizdki, pudełko średniego rozmiaru.
Procedura: Usiądź przy stole naprzeciw dziecka, mając zgromadzone wszystkie pomoce wydające dźwięki po jednej stronie stołu. Wybierz parę zabawek, umieszczając jedną przed dzieckiem, a drugą przed sobą (tak jak na rysunku 1.1.). Powiedz „Popatrz", sprawdź, czy dziecko patrzy na ciebie i spowoduj, by zabawka wydała dźwięk, na przykład: naciśnij zabawkę, dmuchnij w gwizdek. Powtarzaj to i pomagaj jednocześnie dziecku w prawidłowym użyciu analogicznego przedmiotu. Następnie powtórz ćwiczenie i powiedz „Zrób to". Jeśli dziecko próbuje cię naśladować, nagrodź je natychmiast i odłóż parę przedmiotów do pudełka na znak, że kończysz tę część ćwiczenia. Powtórz procedurę z następnymi dwoma przyrządami wydającymi dźwięk. Jeśli używa ich niewłaściwie (na przykład: potrząsa piszczącą zabawką), zatrzymaj je i zademonstruj mu prawidłowe użycie przedmiotu. Jeśli będzie to konieczne, pomóż mu, ale stopniowo zmniejszaj swoją pomoc, w miarę jak dziecko nabywa umiejętności naśladowcze.
Rys. 1.1. Naśladowanie użycia przedmiotów wydających dźwięki - dzwonek, gwizdek, piszcząca zabawka.
9. NAŚLADOWANIE RUCHÓW WARG
Cel: Usprawnianie ruchów warg, konieczne do rozwoju mowy.
Zadanie: Naśladowanie ruchów ust nauczyciela.
Pomoce: Lustro.
Procedura: Posadź dziecko naprzeciw siebie i sprawdź, czy cię obserwuje. Pokaż mu następujące czynności i sprowokuj je do naśladowania:
a. Zaciśnij mocno swoje wargi, po czym je otwórz.
b. Zmarszcz wargi najmocniej jak umiesz.
c. Zmarszcz swoje usta, a następnie uśmiechnij się jak najszerzej.
d. Potrzyj swoją dolną wargą o górną.
e. Potrzyj swoją górną wargą o dolną.
Jako nagrodę za poprawne naśladowanie daj dziecku ulubiony napój z dzbanka stojącego na stole, tak aby je zachęcić do lepszego używania ust. Jeśli ma trudności w naśladowaniu twoich czynności, posadź je obok siebie i pozwól mu obserwować twoje i jego działania w lustrze.
10. NAŚLADOWANIE BAZGRANIA
Cel: Naśladowanie używania przyrządów i doskonalenie umiejętności posługiwania się kredkami.
Zadanie: 2-3 sekundowe bazgranie na dużym arkuszu papieru.
Pomoce: Duże kredki, papier.
Procedura: Usiądź przy stole naprzeciwko dziecka. Połóż przed nim kredkę, zachowując drugą dla siebie. Połóż arkusz papieru pomiędzy wami, tak abyście mieli do niego łatwy dostęp. Pobazgraj przez 2-3 sekundy po papierze swoją kredką. Następnie włóż dziecku kredkę w dłoń i pomóż mu pobazgrać przez kilka sekund. Nagrodź je i połóż na stole nowy arkusz papieru. Powtórz to samo, ale tym razem postaraj się, aby dziecko rysowało bez twojej pomocy. Jeśli nie zaczęło naśladować, weź jego rękę i rozpocznij czynność. Gdy dziecko nauczy się naśladować, zmień rysowany przez siebie wzór i rysuj kółka, powtarzające się kropki, poziome linie. Dziecko ma naśladować różne, podawane przez ciebie wzory.
11. NAŚLADOWANIE CZYNNOŚCI SAMOOBSŁUGOWYCH
Cel: Doskonalenie umiejętności naśladowania i nauka samoobsługi.
Zadanie: Naśladowanie trzech kolejnych czynności związanych z samoobsługą.
Pomoce: Grzebień, myjka, szczoteczka do zębów.
Procedura: Usiądź przy stole naprzeciw dziecka, mając po jednej stronie stołu grzebień, myjkę i szczoteczkę do zębów, żeby dziecko widziało, ile działań będzie miało do wykonania. Weź grzebień, powiedz „Uczesz włosy" i przejedź powoli grzebieniem po swoich włosach. Włóż grzebień w rękę dziecka i pomóż mu się uczesać. Następnie połóż przed nim grzebień a sam pantomimicznie pokaż mu czynność, mówiąc „Uczesz włosy". Jeśli weźmie grzebień i spróbuje cię naśladować, nagrodź je natychmiast. Jeśli nie naśladuje twojego działania, pomóż mu w tym i znów spróbuj wymóc na nim samodzielne naśladowanie. Powtarzaj tę procedurę, dopóki dziecko nie będzie naśladowało bez pomocy twojego działania. Powtórz to samo z myjką (z poleceniem słownym „Umyj buzię") i szczoteczką do zębów (z poleceniem słownym „Czyść ząbki"). Nie przejmuj się, jeśli dziecko nie nauczy się jeszcze tych czynności samoobsługi; ćwiczenie to przeznaczone jest do pomocy dziecku w naśladowaniu ruchów. Na przykład nie kłopocz się używaniem pasty do zębów lub tym, że dziecko ma świeżo wymyte zęby. Skoncentruj się tylko na tym, czy dziecko naśladuje ruchy czyszczenia.
12. NAŚLADOWANIE WŁAŚCIWEGO UŻYWANIA ZNANYCH PRZEDMIOTÓW
Cel: Kierowanie uwagi dziecka na sposób używania przedmiotów przez nauczyciela.
Zadanie: Naśladowanie właściwego używania pięciu znanych dziecku przedmiotów.
Pomoce: Miska lub torba, pięć pospolitych przedmiotów domowych lub zabawek (na przykład: gąbka, piłka, samochodzik, filiżanka, szczotka do włosów).
Procedura: Umieść pięć przedmiotów w misce lub torbie. Jeśli dziecko ma trudności z koncentracją uwagi, użyj raczej miski, żeby widziało, ile czynności będzie musiało wykonać. Wybierz jeden przedmiot z miski, upewnij się, czy dziecko cię obserwuje i użyj przedmiotu we właściwy sposób (na przykład, odbij piłkę, pojedź samochodzikiem). Następnie daj przedmiot dziecku i sprawdź, czy powtórzy czynność. Pomóż mu tylko w razie potrzeby. Gdy się to uda, odłóż przedmiot na bok i wybierz z miski następny. Powtarzaj to samo z innymi przedmiotami, aż torba lub miska będzie opróżniona.
-
13. NAŚLADOWANIE DŹWIĘKÓW WYDAWANYCH PRZEZ PRZEDMIOTY
Cel: Rozwijanie artykulacji poprzez kierowanie uwagi na ruchy ust.
Zadanie: Prawidłowe naśladowanie dźwięków związanych z trzema znanymi zabawkami lub przedmiotami domowego użytku.
Pomoce: Trzy znane dziecku zabawki lub przedmioty domowe o wyraźnych, zróżnicowanych dźwiękach (na przykład: zegar, dzwonek, samochodzik).
Procedura: Połóż trzy przedmioty po jednej stronie stołu, żeby dziecko wyraźnie widziało, z ilu części składa się zadanie. Weź jeden z przedmiotów i wydaj związany z nim dźwięk. Jeśli z przedmiotem związane jest określone działanie, wykonaj je w połączeniu z dźwiękiem. Upewnij się, czy dziecko obserwuje cię i powtarza dźwięk. Następnie daj mu przedmiot i dotknij jego warg, aby wskazać w ten sposób, że ma także wydawać dźwięk. Nie przejmuj się, jeżeli dziecko nie naśladuje dźwięków dokładnie. Gdy dziecko naśladuje już dźwięki związane z pierwszym przedmiotem, odłóż go na drugą stronę stołu i powtórz procedurę z drugim. Kontynuuj działanie, dopóki wszystkie trzy przedmioty nie zostaną użyte.
Przykłady przedmiotów wydających proste dźwięki:
a. Zegar - „tik tak"
b. Dzwonek - „ding ding"
c. Samochodzik - „bip bip"
d. Lokomotywa - „czu czu".
wiolan861