FI VADEMECUM.doc

(165 KB) Pobierz

1. PODSTAWOWE POJĘCIA Z RYNKU FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH

 

Fundusz inwestycyjny - osoba prawna, działająca na podstawie ustawy o funduszach inwestycyjnych. Wyłącznym przedmiotem działalności funduszu jest inwestowanie środków powierzonych przez inwestorów (uczestników) w określone papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe w taki sposób, by osiągnąć cel inwestycyjny. W zamian za powierzone środki inwestorzy otrzymują określoną liczbę udziałów w funduszu – mogą to być jednostki uczestnictwa (w funduszach otwartych i specjalistycznych otwartych), bądź certyfikaty inwestycyjne (w funduszach zamkniętych). Fundusz prowadzi działalność ze szczególnym uwzględnieniem interesu uczestników, przestrzegając zasad ograniczania ryzyka inwestycyjnego.

 

Fundusz określa się często mianem instytucji wspólnego inwestowania, ponieważ ideą jego funkcjonowania jest gromadzenie odrębnych i rozproszonych kapitałów inwestorów indywidualnych, firm i instytucji, w celu stworzenia jednego dużego portfela inwestycyjnego. Jest to więc taka instytucja, która gromadzi w jednym miejscu pieniądze wielu inwestorów, których wpłaty tworzą pulę środków, które są inwestowane w różnego rodzaju instrumenty finansowe. Funduszami zarządza towarzystwo funduszy inwestycyjnych, które jest wyspecjalizowaną instytucją finansową zatrudniającą doradców inwestycyjnych - specjalistów posiadających licencje Komisji Nadzoru Finansowego. Zadaniem tych osób jest podejmowanie decyzji inwestycyjnych, polegających na doborze instrumentów finansowych do portfela funduszu w taki sposób, aby jak najlepiej zrealizować cel inwestycyjny funduszu. Towarzystwo funduszy inwestycyjnych zarządza funduszami inwestycyjnymi; nie ma jednak bezpośredniego dostępu do środków w nich zgromadzonych. Środki te oraz nabywane przez fundusz instrumenty finansowe przechowuje i kontroluje specjalny podmiot – bank depozytariusz.

 

Jednostka uczestnictwa funduszu – oznacza jednakowe prawo majątkowe uczestnika do udziału w aktywach funduszu otwartego i specjalistycznego otwartego. Jednostki uczestnictwa nie są papierami wartościowymi i nie mogą być zbywane na rzecz osób trzecich. Wyjątkiem jest odkupienie jednostek przez fundusz na żądanie uczestnika tego funduszu, któremu przysługują jednostki. Ponadto jednostki uczestnictwa podlegają dziedziczeniu, jak też mogą być przedmiotem zabezpieczenia zobowiązań.

 

Towarzystwo funduszy inwestycyjnych (TFI) - osoba prawna (spółka akcyjna), będąca najważniejszym organem funduszu inwestycyjnego, której podstawowym celem jest tworzenie funduszy, zarządzanie nimi i reprezentowanie ich wobec osób trzecich.

 

Towarzystwo funduszy inwestycyjnych jest odrębną od funduszu inwestycyjnego osobą prawną, co zapewnia wysoki poziom bezpieczeństwa środków powierzonych przez inwestorów funduszowi.

Towarzystwo może zarządzać funduszami inwestycyjnymi, charakteryzującymi się różnym sposobem inwestowania pieniędzy, a tym samym różnym poziomem ryzyka. Prowadzenie działalności przez towarzystwo funduszy inwestycyjnych wymaga zezwolenia organu nadzoru, którym od 19 września 2006 r. jest Komisja Nadzoru Finansowego (wcześniej Komisja Papierów Wartościowych i Giełd).

 

Ustawa o funduszach inwestycyjnych - podstawowy akt prawny regulujący działalność funduszy inwestycyjnych. Ustawa, uchwalona 27 maja 2004 r., określa zasady tworzenia i działania funduszy inwestycyjnych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Ustawa ustala zasady zarządzania funduszami inwestycyjnymi, obowiązki informacyjne funduszy, zasady nabywania i zbywania jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych, opisuje możliwości łączenia, przekształcania, rozwiązywania i likwidowania funduszy. Reguluje też zasady prowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności przez fundusze zagraniczne i spółki zarządzające.

 

USTAWA z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych Dz. U. z dnia 28 czerwca 2004 r. Nr 146, poz. 1546 z póź. zm.

2. PODZIAŁ FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH

 

Fundusze inwestycyjne można klasyfikować w oparciu o różnorodne kryteria. W praktyce najczęściej stosuje się kryteria o charakterze prawnym i ekonomicznym.

 

2.1. Kryterium prawne

Źródłem tego kryterium jest ustawa z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych, która wyróżnia trzy podstawowe typy funduszy inwestycyjnych, scharakteryzowanych poniżej.

Fundusze inwestycyjne otwarte (FIO) - są zdecydowanie najbardziej popularnym typem funduszy inwestycyjnych w Polsce. Fundusze otwarte cechują się zmieniającą się liczbą uczestników i jednostek uczestnictwa. Mogą zbywać nieograniczoną liczbę jednostek uczestnictwa i są zobowiązane do ich odkupienia na każde żądanie uczestnika. Charakteryzują się również dostępnością dla potencjalnie nieograniczonej liczby inwestorów oraz dla wszelkiego rodzaju uczestników (osoby fizyczne, prawne i instytucje nie posiadające osobowości prawnej). Muszą zachowywać wysoką płynność zgromadzonych środków. Jednostki uczestnictwa funduszu są wyceniane codziennie (w dni robocze), ponieważ większość instrumentów finansowych wchodzących w skład portfela inwestycyjnego funduszu jest wyceniana codziennie (np. akcje, obligacje). Fundusze inwestycyjne otwarte prowadzą działalność zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe, co pozwala im, zgodnie z zasadą paszportu europejskiego, na prowadzenie działalności także na terytorium innych państw Unii Europejskiej.

 

Specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte (SFIO) – to szczególna forma funduszu otwartego. Statut funduszu specjalistycznego może ograniczyć krąg uczestników oraz wprowadzać dodatkowe warunki, w jakich uczestnik może żądać odkupienia jednostek uczestnictwa, a w szczególności określać termin, w jakim odkupienie to może nastąpić. Spośród działających w Polsce funduszy specjalistycznych część adresowana jest wyłącznie do osób prawnych, inne natomiast przeznaczone są dla uczestników pracowniczych programów emerytalnych lub osób, które deklarują długoterminowe oszczędzanie.

 

Fundusze inwestycyjne zamknięte (FIZ) – charakteryzują się ograniczonym dostępem inwestorów (możliwość przystąpienia istnieje wyłącznie w okresie subskrypcji tytułów uczestnictwa lub poprzez nabycie certyfikatów w obrocie na rynku wtórnym) oraz ograniczoną możliwością „wyjścia”.

FIZ emitują certyfikaty inwestycyjne - są to papiery wartościowe, których liczba - w odróżnieniu od liczby jednostek uczestnictwa funduszy otwartych - jest stała i może się zmieniać tylko w przypadku nowych emisji, bądź okresowego odkupu walorów od uczestników. Certyfikaty inwestycyjne mogą być przedmiotem obrotu na rynku regulowanym np. na Giełdzie Papierów Wartościowych, jak też mogą być przeznaczone jedynie dla indywidualnych, spełniających określone kryteria inwestorów. Uczestnikiem FIZ emitującego publiczne certyfikaty można zostać na dwa sposoby. W wyniku nabycia certyfikatów na rynku pierwotnym w drodze zapisów podczas publicznej subskrypcji lub poprzez nabycie certyfikatów w obrocie na rynku wtórnym (GPW lub MTS-CeTO). W obu przypadkach wymagane jest posiadanie rachunku papierów wartościowych.

 

Fundusze zamknięte mogą dokonywać lokat w mniej płynne aktywa i nie muszą utrzymywać płynnych rezerw, co podnosi potencjalną efektywność zarządzania portfelem. W porównaniu z funduszami otwartymi katalog lokat funduszu zamkniętego jest znacznie rozszerzony, gdyż oprócz papierów wartościowych obejmuje również udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, waluty i transakcje terminowe, które mogą być zawierane nawet w celach spekulacyjnych. Fundusz zamknięty może również w szerszym zakresie korzystać z kredytów i pożyczek bankowych.

 

W przypadku funduszy zamkniętych wyceny certyfikatów inwestycyjnych dokonywane są rzadziej niż w przypadku funduszy otwartych – co tydzień, co miesiąc lub co kwartał, choć zdarzają się również fundusze wyceniane codziennie.

 

2.2. Kryterium ekonomiczne

 

- Podział funduszy według prowadzonej polityki inwestycyjnej


 

1. Fundusze bezpieczne

 

Fundusze gotówkowe oraz rynku pieniężnego - lokują posiadane środki w krótkoterminowe instrumenty dłużne: bony skarbowe i pieniężne, bankowe papiery wartościowe (certyfikaty depozytowe, bony oszczędnościowe, etc.), krótkoterminowe weksle komercyjne, lokaty bankowe oraz instrumenty o podobnym charakterze. W portfelu funduszy gotówkowych mogą znaleźć się instrumenty dłużne lub lokaty bankowe o nieco dłuższym terminie zapadalności, natomiast w funduszach rynku pieniężnego zakres dopuszczalnych lokat jest ograniczony wyłącznie do instrumentów dłużnych o najkrótszym terminie zapadalności. Z tego względu nieco wyższym ryzykiem oraz potencjalną dochodowością charakteryzują się fundusze gotówkowe. Oba typy funduszy zaliczają się jednak do najbezpieczniejszych typów funduszy inwestycyjnych, w których ryzyko utraty kapitału nawet w bardzo krótkim okresie jest praktycznie znikome.

 

Fundusze dłużne (obligacji) - inwestują zebrane od inwestorów środki pieniężne w średnio- i długoterminowe dłużne papiery wartościowe – przede wszystkim w obligacje skarbowe, obligacje komunalne oraz obligacje przedsiębiorstw (papiery komercyjne). Choć fundusze obligacji zaliczane są generalnie do produktów bezpiecznych, część z nich może w krótkim lub nawet średnim okresie przynieść stratę. Dotyczy to przede wszystkim sytuacji, w której rosną stopy procentowe, co powoduje spadek cen niektórych rodzajów obligacji (zwłaszcza o stałym oprocentowaniu i długich terminach do wykupu), a tym samym spadek wycen tytułów uczestnictwa.


 

2. Fundusze mieszane (hybrydowe)

 

Fundusze zrównoważone – inwestują 40-60 proc. środków w papiery własnościowe (akcje), a pozostałą część portfela w papiery dłużne (głównie obligacje). Ich potencjalny zysk i ryzyko są tym większe, im większy udział w portfelu mają instrumenty ryzykowne.

 

Fundusze stabilnego wzrostu – inwestują do 40 proc. aktywów w akcje i instrumenty o podobnym charakterze, zaś pozostałą część aktywów lokują w papiery dłużne. Stopy zwrotu funduszy stabilnego wzrostu są zwykle niższe niż funduszy zrównoważonych, cechuje je jednak niższy poziom ryzyka utraty kapitału.

 

Fundusze z ochroną kapitału - podstawową zasadą polityki inwestycyjnej jest tu zabezpieczenie przed spadkiem wartości jednostki uczestnictwa poniżej określonego poziomu poprzez alokowanie portfela inwestycyjnego w udziałowe papiery wartościowe, instrumenty pochodne oraz papiery wartościowe o stałym dochodzie (przy czym poziom zabezpieczenia może być stały lub ulegać zmianom, zgodnie z zasadami określonymi w prospekcie informacyjnym funduszu).

 

Fundusze aktywnej alokacji. W odróżnieniu od funduszy zrównoważonych i stabilnego wzrostu udział akcji i obligacji w funduszach aktywnej alokacji nie jest określony na stałym poziomie, lecz może zmieniać się w szerokich przedziałach (od 0 do 100 proc.). Na potencjalne zyski oraz ryzyko inwestycyjne funduszy aktywnej alokacji wpływ ma koniunktura panująca na rynku giełdowym. Dobrze zarządzane fundusze mogą osiągać wyższe zyski niż zrównoważone w przypadku wzrostów na giełdzie i notować mniejsze straty niż fundusze stabilnego wzrostu w przypadku dekoniunktury.


 

3. Fundusze agresywne

Fundusze akcji - inwestują przede wszystkim w akcje oraz inne udziałowe papiery wartościowe (prawa do akcji, kwity depozytowe), celem funduszy akcyjnych jest osiąganie jak najwyższego zysku przy jednoczesnym stosunkowo wysokim poziomie ryzyka inwestycyjnego. W okresach korzystnej koniunktury na rynku akcji fundusze te osiągają bardzo wysokie stopy zwrotu, jednak podczas bessy ich jednostki uczestnictwa mogą znacznie obniżyć swoją wartość. Z uwagi na wysokie ryzyko utraty kapitału, zwłaszcza w krótkim okresie, inwestorom zaleca się jak najdłuższy horyzont inwestycyjny (nawet kilkanaście lub kilkadziesiąt lat). Są adresowane do inwestorów cechujących się wysoką skłonnością do ryzyka.

 

2.3. Zasięg geograficzny inwestycji

 

1. Fundusze rynku krajowego.

Fundusze inwestycyjne o zasięgu krajowym dokonują lokat w papiery wartościowe, instrumenty rynku finansowego oraz inne prawa majątkowe na lokalnym rynku finansowym. W przypadku funduszy zarejestrowanych w Polsce są to fundusze, które inwestują w krajowe akcje, obligacje, papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa, etc. Przyjmują one wpłaty zazwyczaj wyłącznie w złotych (w walucie krajowej), w tej samej walucie wyceniają tytuły uczestnictwa, w związku z czym uczestnicy tych funduszy nie są narażeni na ryzyko kursowe. Zdecydowana większość zarejestrowanych w naszym kraju funduszy inwestycyjnych to fundusze inwestujące na rynku krajowym.

 

2. Fundusze inwestujące na rynkach zagranicznych

Są to podmioty, które dokonują lokat w aktywa finansowe i niefinansowe poza granicami macierzystego kraju. Możemy tutaj wyróżnić:

 

Fundusze globalne - inwestują zarówno na rynku lokalnym, jak i na rynkach zagranicznych – przykładem tego rodzaju funduszy w Polsce są z jednej strony podmioty inwestujące w akcje spółek tzw. „nowej Europy”, czyli państw które 1 maja 2004 r. stały się członkami Unii Europejskiej, z drugiej zaś fundusze nieruchomości, które nabywają nieruchomości w Polsce oraz w innych krajach Europy Centralnej;

 

Fundusze międzynarodowe - dokonują lokat wyłącznie na rynkach zagranicznych. Wśród tych ostatnich można spotkać fundusze posiadające określoną specjalizację geograficzną oraz fundusze bez określonego zasięgu geograficznego. Specjalizacja geograficzna ma najczęściej charakter regionalny – fundusze lokują wówczas aktywa w walory emitentów pochodzących z określonego kraju lub regionu świata (najczęściej charakteryzującego się dużym potencjałem wzrostu – przykładem mogą być fundusze inwestujące w akcje firm z krajów regionu Pacyfiku czy też fundusze rynku europejskiego, fundusz rynku amerykańskiego).

 

2.4. Gwarancja ochrony kapitału

 

1. Fundusze bez gwarancji ochrony kapitału nie oferują inwestorom żadnej gwarancji zwrotu określonej kwoty, ale w przypadku dobrej koniunktury na rynku kapitałowym zapewniają wyższy dochód, niż fundusze z ochroną kapitału.

 

2. Fundusze z ochroną kapitału

Fundusze z ochroną kapitału adresowane są do inwestorów cechujących się wysoką awersją do ryzyka (osób bardzo wrażliwych na wahania wycen tytułów uczestnictwa i nie akceptujących najmniejszych nawet strat), którzy nie chcą równocześnie rezygnować z możliwości, jakie udostępnia inwestorom współczesny rynek finansowy. Fundusze z ochroną kapitału możemy podzielić na:

 

  • fundusze z pełną ochroną kapitału - zapewniają uczestnikowi wypłatę co najmniej takiej samej kwoty, jaką ulokował on w momencie rozpoczęcia inwestycji (nie uwzględniając opłaty manipulacyjnej). Innymi słowy stopa zwrotu z tytułu uczestnictwa nie może być niższa niż zero procent. Fundusz taki nie naraża uczestnika na nominalne straty (stopa zwrotu nie może być ujemna), choć realna wartość inwestycji na koniec okresu rozliczeniowego może być, z uwagi na inflację, niższa od wartości inwestycji na początku okresu.
  • fundusze z częściową ochroną kapitału - zapewniają ochronę kapitału w okresie rozliczeniowym na poziomie niższym niż 100 procent (np. 90 procent - zobowiązują się do wypłaty co najmniej 90 procent zainwestowanych na początku tego okresu środków). Uczestnik takiego funduszu musi się zatem liczyć z pewną, stosunkowo niewielką jednak stratą. Formuła ta w odróżnieniu od poprzedniej umożliwia jednak wyższy poziom udziału w potencjalnych zyskach.

 

3. RYZYKO ZWIĄZANE Z INWESTYCJĄ W FUNDUSZE INWESTYCYJNE

 

Ryzyko inwestycyjne – wszelkiego rodzaju inwestycje na rynku finansowym obarczone są ryzykiem inwestycyjnym definiowanym najczęściej jako możliwość utraty określonej części zainwestowanego kapitału. Fundusze inwestycyjne lokujące pozyskane od inwestorów środki pieniężne w instrumenty finansowe również cechuje określone ryzyko.

 

Ryzyko przekłada się na wahania wartości tytułów uczestnictwa, a tym samym wahania wartości inwestycji. Im wyższe ryzyko, tym większe możliwe wahania wartości inwestycji, ale jednocześnie większe szanse na wysoki zysk. Generalnie poziom ryzyka inwestycyjnego w przypadku funduszy jest zdeterminowany dwoma czynnikami: typem funduszu oraz realizowaną strategią inwestycyjną.

 

W krótkich okresach czasu najbardziej na wahania wartości jednostek uczestnictwa narażone są fundusze akcyjne, a w drugiej kolejności fundusze zrównoważone. Najmniejsze ryzyko wahań towarzyszy funduszom dłużnym oraz pieniężnym. Z drugiej jednak strony, możliwości potencjalnych zysków są dla dwóch ostatnich grup najmniejsze, natomiast dla funduszy akcyjnych - największe.

 

Ryzyko trendu giełdowego dotyczy w szczególności funduszy akcji, mieszanych oraz dłużnych.

  • ryzyko w funduszach akcji i w funduszach mieszanych. Bieżąca wartość jednostki uczestnictwa funduszu jest określana na podstawie wyceny wszystkich lokat funduszu, a te z kolei są wyceniane na podstawie ich wartości giełdowej, tak często jak odbywają się sesje giełdowe. Giełdowa wycena aktywów funduszu może oznaczać ujemne rentowności w okresach słabej koniunktury giełdowej. Dotyczy to w szczególności funduszy akcji i funduszy mieszanych. W czasie bessy, gdy popyt na akcje jest dużo niższy niż ich podaż, wszystkie akcje, również spółek osiągających wysokie zyski z prowadzonej działalności, tracą na wartości.
    Będąc uczestnikiem funduszu akcji, należy pamiętać, że każdy fundusz akcji ma na celu pomnażanie naszych aktywów w długim horyzoncie czasowym (wieloletnim). Wycena giełdowa spółek i wartość jednostki uczestnictwa funduszu akcji będzie się przybliżać do wyceny fundamentalnej spółek. Będzie to oznaczało, że wartość jednostki uczestnictwa będzie wtedy rosnąć – w przypadku zakończenia bessy, lub spadać przy zakończeniu okresu hossy.
  • ryzyko w funduszach dłużnych Ryzyko trendu giełdowego dotyczy nie tylko funduszy lokujących aktywa w akcje. Ponosimy je także w funduszach dłużnych. Na wycenę jednostki uczestnictwa wpływają dwa czynniki: wycena rynkowa lokat oraz przychody uzyskiwane z tych lokat. W przypadku obligacji najważniejsze są przychody z lokat wypłacane okresowo przez emitenta. Jednak na bieżącą wartość jednostki uczestnictwa ma także wpływ wycena rynkowa obligacji. Mogą wystąpić sytuacje, w których dochodzi do wahań w popycie i podaży obligacji na rynku. W okresie hossy stopa zwrotu może być wyższa od przychodów uzyskiwanych z lokat. W czasie bessy wycena obligacji może spadać. Wtedy zmiana wartości jednostki uczestnictwa może być niższa od stopy odsetek od obligacji stanowiących lokaty funduszu.

Ryzyko zmiany stóp procentowych - Podniesienie poziomu stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej zwiększa koszt finansowania rozwoju przedsiębiorstw za pomocą kredytu bankowego i tym samym ogranicza zyski przedsiębiorstw. Wzrost stóp procentowych będzie oddziaływał negatywnie na fundusze akcji, a proces odwrotny – obniżenie stóp - powinien być czynnikiem oddziałującym pozytywnie.

 

W przypadku funduszy dłużnych tendencja jest odwrotna. Większość lokat takich funduszy zwykle stanowią obligacje długoterminowe. Rynkowe notowania tych obligacji - a tym samym wyniki funduszy - poprawiają się w czasie trwania cyklu obniżek stóp procentowych (bo nowo emitowane obligacje mają coraz niższe oprocentowania i inwestorzy chętniej kupują na giełdzie wcześniej wyemitowane obligacje długoterminowe). 

 

Ryzyko walutowe - Są na nie narażeni inwestorzy lokujący oszczędności w funduszach inwestujących za granicą. Wartość majątku takich funduszy często jest wyrażona w walutach obcych. Osiągnięte przez dany fundusz zyski w dolarze, czy euro należy skorygować o zmianę kursu waluty wobec złotego w okresie inwestycji. Przykładowo: uczestnik zainwestował w fundusz europejskich obligacji 1000 zł. Kurs złotego wobec euro wynosił 5 zł (inwestycja była więc warta 200 euro). Po pewnym czasie inwestor zainkasował 220 euro (zysk 10 proc. licząc w euro). Niestety kurs złotego wobec euro zmienił się w tym czasie z 5 do 4 zł. Inwestor otrzymał więc tylko 880 zł.


 

Indywidualna skłonność do ryzyka - subiektywna, różna dla każdego inwestora, tolerancja dla krótkookresowego spadku wartości inwestycji. Im większy dyskomfort wywołują u inwestora przejściowe straty, tym niższa jest jego indywidualna skłonność do ponoszenia ryzyka. W przypadku najbardziej konserwatywnych inwestorów zalecane jest lokowanie oszczędności w bezpieczne kategorie funduszy inwestycyjnych. Inwestorzy, dla których priorytetem jest wyższy długoterminowy zysk i są w stanie w tym celu zaakceptować przejściowe straty, powinni przynajmniej część oszczędności zainwestować w fundusze mieszane lub akcyjne.

Znając własną skłonność do ryzyka możemy określić, jakiego rodzaju produkty finansowe (w tym fundusze inwestycyjne) powinniśmy brać pod uwagę konstruując swój portfel inwestycyjny. Pomaga w tym np. prospekt informacyjny funduszu inwestycyjnego, który wskazuje profil inwestora, do którego adresowany jest dany fundusz.


 

Horyzont inwestycyjny - to zakładana przez inwestora długość trwania danej inwestycji. Długość horyzontu inwestycyjnego wpływa na zalecenia dotyczące inwestycji. Przy długim – kilku i kilkunastoletnim - horyzoncie inwestycyjnym zaleca się większy udział funduszy z udziałem akcji. Przy inwestycji krótkoterminowej zalecane są fundusze bezpieczne.

 

Informacja o zalecanym horyzoncie inwestycyjnym znajduje się w prospekcie informacyjnym każdego funduszu otwartego. Horyzont ten nie jest sztywno określony – to raczej sugestia dotycząca tego, na jak długo powinniśmy ulokować kapitał w funduszu, aby osiągnąć swój cel inwestycyjny.

4. INFORMACJE PUBLIKOWANE PRZEZ FUNDUSZE

 

Zgodnie z ustawą o funduszach inwestycyjnych obowiązkowymi publikacjami otwartych funduszy inwestycyjnych, są:

 

Statut i Prospekt informacyjny funduszu

Prospekt informacyjny stanowi najpełniejsze źródło informacji o funduszu inwestycyjnym. Znajdują się w nim informacje o funduszu inwestycyjnym, towarzystwie funduszy inwestycyjnych, depozytariuszu, podmiotach obsługujących fundusz oraz przede wszystkim dane, które w ocenie TFI są niezbędne do właściwej oceny ryzyka inwestowania w fundusz (m. in. realizacji przyjętej polityki inwestycyjnej, historycznych wynikach finansowych funduszu). Informuje o miejscach, w których jest udostępniony prospekt, roczne i półroczne sprawozdania finansowe funduszu.

Załącznikiem do prospektu informacyjnego funduszu jest jego statut, podstawowy dokument regulujący prawa i obowiązki uczestnika oraz określający organizację i sposób działania funduszu inwestycyjnego, sporządzony w formie aktu notarialnego. Zawiera przede wszystkim informacje o:

  • celu inwestycyjnym funduszu,
  • zasadach polityki inwestycyjnej,
  • zasadach wypłacania dochodów uczestnikom,
  • kosztach obciążających uczestnika.

Prospekty informacyjne dostępne są w siedzibie towarzystwa zarządzającego funduszem, u dystrybutorów oraz na stronach internetowych TFI, a także mogą być doręczane uczestnikom na każde ich żądanie.

 

Sprawozdanie finansowe funduszu

Fundusze zobowiązane są do publikowania sprawozdań półrocznych oraz rocznych, w których szczegółowo informują o wynikach inwestycyjnych i publikują skład portfela inwestycyjnego. Najważniejszymi elementami sprawozdań finansowych są: podstawowe informacje o funduszu i towarzystwie, zestawienie lokat funduszu, bilans, rachunek wyniku z operacji funduszu, oświadczenie zarządu, depozytariusza i opinia biegłego rewidenta.

 

Na stronach internetowych towarzystw funduszy inwestycyjnych powinny być publikowane prospekty informacyjne wszystkich funduszy inwestycyjnych otwartych zarządzanych przez dane towarzystwo oraz ich skróty, jak też półroczne sprawozdania finansowe tych funduszy.
Fundusz inwestycyjny otwarty ma również obowiązek publikowania rocznych sprawozdań finansowych oraz ich udostępniania w miejscach zbywania jednostek uczestnictwa i na żądanie.

 

Wycena jednostek uczestnictwa FIO

Dokonywana jest codziennie (w dni robocze) na podstawie bieżących notowań instrumentów finansowych wchodzących w skład portfela funduszu.

 

Cenę jednostki, czyli inaczej wartość aktywów netto przypadającą na jednostkę uczestnictwa, fundusz otwarty ustala z częstotliwością określoną w statucie, nie rzadziej jednak niż w każdym dniu, w którym zbywa lub odkupuje jednostki. Jednostki są zbywane i odkupywane po cenie wynikającej z podzielenia wartości aktywów netto funduszu przez liczbę jednostek ustaloną na podstawie rejestru uczestników funduszu w danym dniu wyceny.

 

Jeśli inwestycje funduszu są trafione i wartość aktywów rośnie, rośnie również wartość pojedynczej jednostki. Okresowo wartość jednostki uczestnictwa może również spadać. W mniejszym stopniu ryzyko to związane jest z funduszami pieniężnymi oraz dłużnymi, natomiast w przypadku funduszy akcyjnych takie okresowe spadki są zupełnie naturalne, ponieważ wartość jednostki jest w dużym stopniu skorelowana z koniunkturą na rynku giełdowym.

 

Rynek funduszy inwestycyjnych oferuje obecnie bardzo wiele możliwości zasięgnięcia informacji o wycenach funduszy. Znaleźć je można przede wszystkim w prasie – zarówno tej ogólnopolskiej, jak też w niektórych dziennikach lokalnych. Notowania funduszy są oczywiście obecne także w specjalistycznych dziennikach zajmujących się tematyką finansową.

 

Innym źródłem informacji o wycenach funduszy jest Internet. Najbardziej aktualne i najobszerniejsze dane zamieszczone są na stronach internetowych towarzystw funduszy inwestycyjnych.

 

Często spotykaną usługą oferowaną przez TFI jest możliwość zamówienia wyceny interesujących nas funduszy, które możemy otrzymywać na pocztę e-mailową lub przez SMS. Poza tym notowania funduszy publikowane są na stronach internetowych największych portali ogólnotematycznych, wortali finansowych, niektórych dystrybutorów oraz portali związanych z ww. tytułami prasowymi.

Inne źródła informacji o wycenach funduszy to:

  • agencje informacyjne i serwisy finansowe, krajowe i zagraniczne,
  • telefoniczne serwisy informacyjne towarzystw funduszy inwestycyjnych (infolinie),
  • Telegazeta TVP S.A.,
  • placówki dystrybutorów funduszy (w zakresie oferowanych produktów).

Informacje o miejscach, w których publikowane są dane o wycenie jednostek, fundusz zamieszcza w prospekcie informacyjnym.

 

Korzystając z ww. źródeł musimy zazwyczaj przebrnąć przez szereg rozmaitych danych. Najczęściej publikowane są:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin