Clifford Geertz-handout.doc

Clifford Geertz - twórca i najwybitniejszym przedstawicielem antropologii interpretatywnej. Geertz  wypracował własny styl interpretacjonizmu.

Antropologia  w jego wydaniu odwołuje się do nieco zmiennej analogii językowej. Kultura staje się „językami”, które powinny być przełożone na zrozumiałe pojęcia dla ludzi innych kultur- najczęściej kultury antropologa. Według Geertza antropologia powinna skupiać się na ukazywaniu niemożliwości osiągnięcia pełnego zrozumienia, a co za tym idzie niekompletności i fragmentaryczności wiedzy antropologicznej na temat innych kultur. W swych badaniach podkreślał niemożność dotarcia do absolutnej prawdy, oraz problemy w  komunikacji międzykulturowej.

Antropologia interpretatywna skupia się przede wszystkim nad interpretacją kultury a mniej nad doszukiwaniem się samej struktury kultury. Cechą charakterystyczną jest również to, iż duży nacisk kładzie na przeżycia badacza oraz na samą jego osobę. Antropologia interpretatywna odrzuca założenia funkcjonalizmu. Opiera się natomiast na badaniach z wykorzystaniem metod jakościowych.

metody jakościowe- W  tych oto metodach badawczych nie określa się parametrów liczbowych, które charakteryzują zjawisko lub obiekt badań. Przedstawiciele nurtu jakościowego wolą przeprowadzać badania terenowe, poprzez np. wywiady, czy uczestniczące obserwacje Interesuje ich odpowiedź na pytanie, „dlaczego w większym stopniu niż na pytanie "ile".    

Kultura - Według Geertza, kultura jest siecią znaczeń wytworzoną przez człowieka i ucieleśnioną w symbolach. Człowiek tworząc sieci pragnie zrozumieć innych ludzi, samego siebie oraz  otaczający go fizycznie i społecznie świat. Uważał, że na pierwszym miejscu w badaniach antropologicznych powinna stać wiedza lokalna, czyli ta wiedza, którą, na co dzień posługują się badani, nie jak to miało miejsce w ujęciu tradycyjnym, czyli wiedza badacza.

Geertz twierdzi, że człowiek jest niczym innym jak „poszukującym znaczeń zwierzęciem” a bez kultury był by niezdolny do sensownego działania i poznania.  Uważa, że kultura wyrasta z  ludzkiej potrzeby rozumienia rzeczy. Geertz posługuję się symboliczną koncepcją kultury pokazuje, że myślenie potoczne, ideologię, religię czy też sztukę można postrzegać jako systemy kulturowe. Geertz uważał, że jeżeli działania ludzi zawsze niosą ze sobą i wytwarzają jakieś kulturowe sensy to mogą być one odczytywane  w sposób podobny do tekstów literackich. Porównuje wiec kulturę do tekstu natomiast działalność antropologa postrzega jako podobną do badań literackich, których celem jest określona interpretacja tekstów kulturowych. Wynika z tego, że badania antropologiczne można określić w analogii do krytyki literackiej jako krytykę kulturową.  Do tak pojmowanych badań antropologicznych Clifford Geertz stworzył specjalną perspektywę badawczą, którą nazwał opisem gęstym.

Opis gęsty polega on generalnie na doszukiwaniu się ukrytych znaczeń w pozornie zwykłych zjawiskach. Według Geertza nie da się jednoznacznie ustalić, co oznacza dany gest, rytuał czy zachowanie, ponieważ może on oznaczać każdorazowo, co innego, w  zależności od sytuacji i sposobu użycia określonych interesów danych grup i jednostek. Na przykład mrugnięcie okiem – może być zwykłym, fizjologicznym zwarciem mięśni, ale może być znaczące – na wielu poziomach może to być sygnał, że ktoś jest nami zainteresowany, że nie należy brać go poważnie, itd., a więc znaczenie mrugnięcia zmienia się wraz z kontekstem. Zdaniem Geertza większość ludzkich zachowań do odczytania wymaga dogłębnego zrozumienia kontekstu, a zatem nie daje się analizować czysto funkcjonalnie.

Przykłady prac Geertza: Interpretacja kultur (The Interpretation of Cultures, 1973),  Wiedza lokalna  (Local Knowledge, 1983), Negara. Państwo-teatr na Bali w XIX wieku (Negara: The Theater State in Nineteenth Century Bali, 1980), Zastane światło (Available Light, 2000).