KLASYFIKACJA NOWOTWORÓW
I) N. zarodkowe, n. z zawiązków narządów, z narządów płciowych
II) N. z narządów nerki nephroblastoma
III) N. nabłonkowe
A) tkankowo swoiste – wyraźne cechy
1) łagodne
*z nabłonka pokrywowego
brodawczak – rozplem warstwy kolczystej
guz podstawno-komórkowy
nabłoniak
*z nabłonka gruczołowego
gruczolak
gruczolak torbielowaty
2) złośliwe
rak płasko-nabłonkowy
rak z nabł. cylindrycznego
rak z nabł. przejściowego
gruczolakorak
B) tkankowo nieswoiste – trudno określić histiogenezę
rak lity rdzenisty i prosty
rak włóknisty
C) typowe dla określonych narządów
rak z kom. wątroby
gruczolak z kom. wątroby
rak z kanalików nerkowych
guz z kom. Sertoliego, nowotwory APUD
IV) N. mezodermalne i mezynchymalne
A) z tkanki łącznej właściwej
włókniak twardy i miękki
śłuzak, tłuszczak
sarkoid, chrzęstniak
kostniak, zębniak
włókniako… - mięsak
B) mięsnej
łagodne: mięśniak gładki i prążkowany
złośliwe: mięśniaki … mięsakowate
C) naczyniowej
łagodne: naczyniaki krwionośne i limfatyczne
złośliwe: naczyniaki krwionośne … mięsakowate
D) z układu krwiotwórczego
łagodne: histocytoma
złośliwe: chłoniak, chłoniako-mięsak
szpiczak, guz z kom. tucznych
zieleniak, białaczka
V) N. z tkanki barwnikotwórczej
znamię barwnikowe
czerniak łagodny i złośliwy
VI) N. ukł. nerwowej
rdzeniak, nerwiak, n. nerwów obw.
glejak, wyściółczak, oponiak
VII) N. mieszane
KLASYFIKACJA WAD ROZWOJOWYCH
Potworności
I – Pojedyńcze
Zab. rozwojowe dotyczące całego ciała lub układów
- wzrost karłowaty – nonosomia
karłowatość pierwotna
karłowatość chondrodystroficzna
- wzrost olbrzymi - gigantismus
układów lub narządów
II – Dwoiste (wielorakie)
A) Twory dwoiste wolne
a. jednakowe – gemini aequales – bliźnięta z jednego jaja
b. niejednakowe,
płód bezsercowy
płód bezsercowy bezpostaciowy
B) Twory dwoiste zrośnięte – zroślaki
a. symetryczne
przednie, pośrodkowe, tylne
Nazwy od okolicy zrośnięcia – pharus –okolica głowowa – cephalopharus, pępkowa, potyliczna kręgosłupowa
Teoria zrostowa : Podziału i Rotacyjna
- całkowite – posiadają dwa kręgosłupy całkowite, jeden stanowi odbicie drugiego
- niecałkowite – kręgosłup tylko w pewnym miejscu jest podwójny
b. niesymetryczne
1 normalny – autosit
2 nieprawdziwy – parasit – czasem przyjmuje formę nowotworu – potworniaka - teratoma i może nie
wpływać na życie organizmu
KRWOTOKI, postać i lokalizacja
haemorrhagia
Wylanie się krwi w pełnym składzie poza naczynia, Przyczynami mogą być urazy, rany cięte i miąższowe, nadmierne ciśnienie krwi, choroby uszkadzające ściany naczynia – zakaźne, zatrucia, awitaminoza.
- krwotok w wyniku pęknięcia naczynia lub serca – haemorrhagia per rhein
- krwotok w wyniku przerwania naczynia – haemorrhagia per diacresin
- krwotok w wyniku przeżarcia naczynia – haemorrhagia per diabresin
zew, wew, krwiak, wylewy punkcikowe, podbiegnięcia, krwiomocz
OBRZĘK DEFINICJE I PODZIAŁ ZE WZG. NA PATOGENEZĘ
eodma
Zaburzenia gosp. wodnej ustroju, które prowadzą do nadmiernego gromadzenia się płynów śródtkankowych, puchlina – nadmierne gromadzenie się przesięku w jamie ciała.
1) obrzęk zastoinowy – wzmożone ciś. hydrostatyczne, przy niedomodze serca, przy przeszkodach w okolicy serca, przy wadach zastawek, przy przeszkodach miejscowych – nowotwór
a) obrzęk ortostatyczny – zaleganie krwi w żyłach przy bezruchu mięśni – przejściowy
b) obrzęk porażenny – zaleganie krwi przy porażeniach stały
2) obrzęk z niedoboru białek – zmniejszone ciś. onkotyczne, przy zmniejszonej ilości białek (albumin), przy głodzeniu, przy chorobach przewodu pokarmowego, Obrzęk nerczycowy – niedobór białek przez wydalanie ich z moczem.
3) Obrzęk nerwowy – zaburzenia w regulacji napięcia ścian naczyń
4) Obrzęk na tle nadmiernej rozpuszczalności ścian naczyń
5) Obrzęk wyrównawczy – u zwierząt wyniszczonych, brak u nich tk. tłuszczowej, a na jej miejsce zjawia się płyn surowiczy
Następstwa obrzęku – upośledzona czynność, pogłębienie zaburzeń w krążeniu, upośledzone odżywianie związane z obrzękiem prowadzi do zmian wstecznych.
PODZIAŁ ZMIAN ANATOMO-PATOLOGICZNYCH
1. Zmiany wsteczne
2. Zaburzenia w krążeniu
3. Zmiany postępowe
4. Zapalenia
5. Nowotwory
6. Zaburzenia rozwojowe
7. Przerwy w ciągłości tk, i przemieszczeniu narządów
MARTWICA SEROWATA
serowacenie - caseificatio
Postać martwicy skrzepowej, następuje krzepnięcie białka w kom. i substancji międzykom., ścięte białko utrzymuje swój kształt. Barwa żółtawa, konsystencja sucha, słaba barwliwość, zatarta budowa. Występuje w ziarninie gruźliczej, w nowotworach złośliwych, w tk. słabo unaczynionych, w wyniku działania jadów. Wygląd matowy przekrój suchy.
PRZYĆMIENIE MIĄŻSZOWE
offiscatio parenchymatosa
Typ zwyrodnienia białkowego, komórka może wrócić do stanu prawidłowego lub zginąć. Obrzęk komórki, strata przezroczystości, zmiany w układzie koloidowym cytoplazmy, zmiany w gospodarce białkowej jądra komórkowego, obniżenie ilości DNA i RNA. Pojawienie się ziarnistości w cytoplazmie komórek. W jądrze brak jest ziarnistości. Ziarnistości są to obrzmiałe mitochondria, które wchłonęły wodę. Uszkodzenie bł. kom., ograniczone oddychanie, dochodzi do transformacji sferycznej mitochondriów – zmiana kształtu na kulisty. Jądro może ulegać zmianom nekrobiotycznym. Narząd jest powiększony, bledszy, kruchy, ma napiętą torebkę, brzegi na przekroju rozchylają się. Zwyrodnienie to występuje w chorobach zakaźnych, gorączkowych, zatruciach, w procesach rozpadowych i przy niedokrwistości.
PRZYCZYNY WAD ROZWOJOWYCH
1) egzogenne
-mechaniczne – owinięcie pępowiny
-promieniowanie – RTG - mutacje
-termiczne – choroby gorączkowe matki
-chemiczne – teratogeny, hormony (insulina, steroidy)
-żywieniowe – łubin, brak A B Mn Se
-zakażenia – wirusowe (różyczka), pasożytnicze, bakteryjne
Działają w III zakresach
I – Embrionalne przemiana materii jest szczególnie wrażliwa i podatna na działanie teratogenne
II – Krótkotrwałe zaburzenia funkcji przemiany materii w pewnych kom. uniemożliwia normalny rozwój
III – Możliwość kompensacji jest wykluczona przez postępujący rozwój organizmu
Powodują:
-obumarcie płodu
-zab. rozwojowe
-normalny rozwój przy zmniejszonych zdolnościach życiowych
2) endogenne
Dziedziczenie wad rozwojowych cechy recesywne i dominujące
-mutacje (spontaniczne, indukowane)
-aberracje chromosomalne –podwojenie, potrojenie
chromosomów płciowych – zmiany fenotypowe - zespoły
chromosomów autosomalnych
-mozaikowatość – brak rozdzielnia pary chromosomów
-chimeryzm – powstaje najczęściej gdy blastomery dwóch różnych zygot mieszają się, dzięki anastomozom
łożyskowym
-teratogeneza o podłoży molekularnym
Wady Rozwojowe
1. Mające cechy ubytku monstra per defectum
-brak rozwoju, obniżenie lub zahamowanie rozwoju, brak narządu lub części ciała aplasia
-niedorozwój narządu hypoplasia
-brak albo niepełne połączenie (szczeliny, otwory) między narządami
-niepełny podział w narządach lub zrośnięcia
2. O cechach nadmiaru monstra per excessum
-nadmierny wzrost całego organizmu hypersoma gigantismus
np: macroencephalia, śledziona dodatkowa lien accesorius, nadliczbowe palce polydactylia
3. Wyrażające się nieprawidłowym położeniem narządów monstra per fabricam alienam
-wadliwe umiejscowienie heterotopia
ZABURZENIA W KRĄŻENIU CHŁONKI
Przy ruchach, fizjologicznych czynnościach tkanek, przy wzroście ciśnienia żylnego, przy zwiększonej przepuszczalności naczyń włosowatych chłonki – zwiększy się
Lymphoedema - obrzęk przy zastoju chłonki
Chylothoraz – chłonka w jamie piersiowej
Chyloperitencum – chłonka w jamie brzusznej
Lymphoedema congenicum – wrodzony zastój chłonki
ZAKRZEP
thrombus
Powstaje przyżyciowo gdy krew krzepnie wew. naczyń. Zakrzep tworzy się przyściennie i jest zespolony ze ścianą naczynia lub wsierdziem . Jest suchy, kruchy, ziarnisty o powierzchni nierównej. Czynnikami sprzyjającymi do powstania zakrzepu jest;
- zmiana w pokryciu śródbłonka (zanik wyściółki z mukopolisacharydami)
- zwolnienie przepływu krwi, płytki w prądzie naczyń obwodowo
- zmiany w składzie krwi
czerwony, biały, mieszany, szklisty; przyścienny, zatykający, przedłużony
Konsekwencje
- rozmiękczenie, jałowe i zakażone
- organizacja zakrzepu
- skanalizowanie zakrzepu
ZAPALENIE WŁÓKNIKOWATE
inflamatio fibrinosa
Typ zap. wysiękowego, płyn zawiera dużo globulin i fibrynogenu - błony rzekome - zap. rzekomo-błoniaste. Błonka może pokrywać pow. narządu – zap. pow., lub sięgać głęboko (do bł. śluzowej właściwej – księgosusz pomór świń
ZATORY – MATERIAŁ I MIEJSCE TWORZENIA
embolus
Nagłe zamknięcie światła naczynia przez tzw. korek zatorowy (ciało stałe, ciecz lub gaz)
Warunki powstania:
1. Urazy ze zmiażdżeniem
2. Zakrzepy
3. Stany posocznicowe
4. Nowotwory
5. Zabiegi operacyjne
6. Błędy przy zastrzykach
Zator typowy – z prądem krwi
Zator nietypowy: skrzyżowany, wsteczny, jeździecki
Materiał zatorowy może mieć pochodzenie wew-ustrojowe (zakrzepy, tłuszcz, kom. tk.) i zew-ustrojowe (ciała gazowe, bakterie, pasożyty). Zator tłuszczowy, powietrzny, bakteryjny, pasożytniczy
Następstwa zatoru (zależą od wielkości korka, naczynia i tk. w których jest zawał)
1. Niedokrwienie – zmiany wsteczne, martwica
2. Zawał
ZAWAŁ BLADY (bezkrwisty)
infractus anemicus
W wyniku zatoru następuje przerwa w zaopatrzeniu w krew a następnie martwica , przebieg naczyń warunkuje kształt zawału.
- zatkanie tętnicy – krew żylna może się cofnąć do obszaru ale kompetencja tkanek narządu miąższowego nie dopuszcza do pęknięcia naczyń, komórki ulegają obrzękowi, ciśnienie zwiększa się, komórki zwiększają ucisk na naczynie, co powoduje wypychanie krwi z naczyń i uwypuklenie tkanek objętej zawałem. Może nastąpić rozpłynnienie martwicy, przerośnięcie tk. łączną – organizacja zawału - blizna
ZWYRODNIENIE BIAŁKOWE
degeneratio albuminowa
Podział: miąższowe, śluzowe, szkliste (a ono na skrobiowate właściwe i koloidowe), rogowe, wodniczkowe. itd.
ZWYRODNIENIE ROGOWE
keratosis patologika
Keratyna ma dużo siarki i jest odporna na czynniki fiz. i chem. Barwi się kwasami na różowo, rogowacenie polega na przekształceniu się protoplazmy w keratochialinę to aleidynę a ta w keratynę. Rogowaceniu ulegają też bł. śluzowe .
Hyperkeratosis - nadmierne rogowacenie
Modzel – callus. Jest to nadmierne rogowacenie naskórka w miejscu stałego ucisku.
Nagniotek (odcisk) – clavus. J.w zrogowaciały naskórek ma kształt zwróconego wierzchołkiem do skóry,
powoduje jej ucisk.
Róg skórny – cornus cutaneum. Pojedyńczy lub kilka, w okolicy głowy, uszu, kończyn
Rogowacenie ciemne – acantosis nigricans. U psów, zgrubienie warstwy kolczystej i rogowej z dużą ilością
barwnika
Rybia łuska – ichtiosis. Uogólniona choroba skóry o nieznanej etiologii. Dachowato ułożone łuski ze
szczecinkami – u ludzi i cieląt
Parakeratosis - przyśpieszone i niepełne rogowacenie
W warstwie naskórka brak warstwy ziarnistej, w warstwie rogowej wyraźne jądra
Łuszczyca – psoriosis. Przewlekłe łuskowacenie
Dyscoratosis – wadliwe rogowacenie
takethebox123