Rozgrzewka ważna rzecz - Robert Burak.pdf

(105 KB) Pobierz
ROZGRZEWKA WAŻNA RZECZ!!!
WSTĘP
Czy warto rozgrzewać się przed wspinaniem?
Co daje rozgrzewka?
Jakie są podstawy fizjologiczne rozgrzewki?
Na początek - co to jest rozgrzewka?
Krótko mówiąc to świadome podniesienie temperatury ciała o 1-2 stopni. Można ją wykonać metodą aktywną i pasywną.
Aktywna rozgrzewka ogólna
dotyczy dużych grup mięśniowych i jest skuteczna w wielu dyscyplinach sportu, ale w niektórych może być niespecyficzna i
niezbyt specjalistyczna. Często w wybranych sportach stosuje się tylko rozgrzewkę specjalistyczną , opartą na dobranych
indywidualnie ćwiczeniach i ruchach podobnych do startowych, ale wykonywanych na niższym poziomie aktywności.
Rozgrzewka pasywna
polega na dostarczeniu ciepła z zewnętrznego ?ródła ciepła ( różne metody fizykalne), co zaoszczędza nieco siły. Jest ona
także przydatna w czasie przerwy w zawodach i szeroko stosowana w rehabilitacji.
Intensywność i czas rozgrzewki zależą od wielu czynników, jak poziom sportowy, specjalizacja sportowa, temperatura
otoczenia, pora dnia itp. Istotne jest czy rozgrzewka jest stosowana przed zawodami , czy też treningiem. Dla przykładu, czas
rozgrzewki ogólnej, trwającej 5-10 min jest wystarczający dla lekkiej lub rekreacyjnej aktywności sportowej, natomiast w
przypadku rozgrzewki zawodnika na wysokim poziomie sportowym czas ten łącznie ze stretchingiem może przekraczać 1
godzinę!
Zbadano również, że dobrze przeprowadzona rozgrzewka stawów, szczególnie w sportach, w których czynny udział bierze
duża grupa mięśniowa to około np. 50 krążeń ramion w różnych płaszczyznach!
Czy powinniśmy się rozciągać podczas rozgrzewki? Jak najbardziej ale nie należy tego traktować jako rozgrzewka tylko
trening gibkości. Wskazany jest streching ukończony schłodzeniem tkanek miękkich ( cooling), połączone z ponownym ich
rozciąganiem (statycznym).
Podstawy fizjologiczne rozgrzewki.
Jednym z ważniejszych zjawisk jest torowanie dróg nerwowych, którymi przewodzone są impulsy do odpowiednich mięśni w
czasie wykonywania określonych ćwiczeń. Poprawia się ukrwienie mózgu i harmonizują się czynności wegetatywne i
motoryczne układu nerwowego. Rozgrzewka ma ogromne znaczenie w zachowaniu fizjologicznej równowagi organizmu,
podczas, której zachodzą stopniowo przemiany adaptujące do wysiłku. Starannie przeprowadzona rozgrzewka umożliwia
łatwiejsze przejście przez tzw. "martwy punkt" podczas pó?niejszego intensywnego wysiłku."Martwy punkt" jest przejściowym
okresem zaburzeń wykonywanej pracy takich jak uczucie zmęczenia, czy pogorszenie efektywności oddychania. Powodem
tych negatywnych objawów jest przewaga intensywności energetycznych procesów beztlenowych nad tlenowymi oraz
niedostateczny poziom mobilizacji narządów wewnętrznych. Kontynuacja wysiłku, powoduje zwykle ich ustąpienie.
Następuje wtedy pełna mobilizacja mechanizmów adaptacyjnych i zwiększa się wydolność organizmu. Moment ustępowania
negatywnych objawów opó?nionej adaptacji organizmu nazywany jest "drugim oddechem". Przebieg opisanego procesu
zależy w dużej mierze od rodzaju i intensywności wykonywanej pracy oraz od poziomu tolerancji wysiłkowej człowieka.
Czasami się zdarza, że po pierwszej drodze wspinaczkowej za trudnej, bez rozgrzewki szybko i długo trwale się
zakwaszamy. Po następnych wspinaczkach proces zakwaszania przebiega wolniej.
Wysiłek fizyczny w trakcie rozgrzewki powoduje nasilenie przemian metabolicznych, przyspiesza i polepsza krążenie krwi w
ustroju. Przemiany metaboliczne to szereg procesów biofizycznych i biochemicznych, które powodują wykorzystanie
pokarmu do produkcji energii i materiałów budulcowych potrzebnych do życia. Energia natomiast jest ?ródłem ciepła i
warunkuje skurcz mięśni. W czasie rozgrzewki zwiększa się procentowe wykorzystanie węglowodanów, które są głównymi
substratami energetycznymi. Szczególne znaczenie ma polisacharyd zmagazynowany w wątrobie - glikogen. Zwiększenie
intensywności wysiłku wiąże się z obniżeniem zapasu glikogenu w mięśniu, więc musi on być dostarczany szybciej przez
krew. Podczas rozgrzewki podnosi się stężenie większości hormonów we krwi, co umożl iwia koordynację pracy wielu
1 z 2
770689205.018.png 770689205.019.png 770689205.020.png 770689205.021.png 770689205.001.png 770689205.002.png 770689205.003.png 770689205.004.png 770689205.005.png 770689205.006.png 770689205.007.png 770689205.008.png 770689205.009.png 770689205.010.png 770689205.011.png
układów i narządów organizmu. Hormony docierające z krwią do wszystkich komórek przestrajają organizm na wyższy
poziom czynnościowy. Rozgrzewka pozwala utrzymać równowagę kwasowo-zasadową. W czasie pracy mięśni
szkieletowych wzrasta stężenie kwasów w organizmie. Krew przepływająca przez tkanki zabiera i neutralizuje je dzięki swym
właściwościom buforowym. Krążenie krwi zależne jest od pracy serca. W trakcie rozgrzewki tętno stopniowo przyspiesza i
wzrasta objętość krwi tłoczonej podczas skurczu serca.
Bardzo ważna jest regulacja czynności oddychania w czasie rozgrzewki. W miarę zwiększania wysiłku następuje mobilizacja
funkcji oddychania. Proces ten może przebiegać bardzo szybko dzięki wpływom nerwowym. Podczas rozgrzewki wentylacja
płuc może przekroczyć nawet poziom osiągany w dalszej fazie wysiłku.
Zle przeprowadzona rozgrzewka i zbytnie napięcie mięśniowe mają ewidentny związek z uszkodzeniami tkanek
miękkich. Także stwierdzono, że fizjologiczna rozgrzewka jest korzystna, gdyż zwięks za elastyczność i odporność
mięśni na rozerwanie.
Ogólne przykładowe ćwiczenia rozgrzewkowe:
trucht
w czasie truhtu: opuszczanie rąk do ziemi (z jednej i drugiej strony)
obszerne krążenia wszystkich stawów we wszystkich możliwych płaszczyznach ( zaczynamy od najmniej złożonych )
wymachy nóg
skłony
podskoki, skoki, wyrzuty
Należy zwrócić uwagę, że do wspinania należy przeprowadzić rozgrzewkę w szczególności stawów i mięśni biorących udział
we wspinaniu.
Czyli stawy palców, bioder, kolan, stawu skokowego, odcinka szyjnego oraz mięśnie przedramion, ramion, mięśni nóg i
mięśnia kapturowego.
Ćwiczenia powinny być tak dobrane intensywnością i obciążeniem by nie powodowały rozpoczęcia fazy budowania mięśni
bo w ten sposób zbyt szybko przechodzimy do głównej fazy treningu. Czyli 20 pompek to nie jest ćwiczenie rozgrzewkowe :).
Wszystkie temu podobne ćwiczenia to są zestawy ćwiczeń siłowo - koordynacyjnych.
Rozgrzewkę wbrew przekonaniu wykonuje się również po wykonanym treningu.
Są to jednak ćwiczenia rozlu?niające mięśnie, wyrównujące oddech i trwają około 15-20min.
Pomiędzy te ćwiczenia można również wpleść ćwiczenia rozciągające.
Co się tyczy wszystkich ćwiczeń siłowo - koordynacyjnych jak najbardziej można je wpleść w rozgrzewkę pod warunkiem, że
robimy to świadomie i zgodnie z zaplanowanym treningiem.
Czy rozgrzewać się przed wspinaniem?
- Jak najbardziej tak! Wspinacz rozgrzewający się przed treningiem czy zawodami zna swój organizm i wie jakie ćwiczenia
może zastosować i które przynoszą mu najmniejsze straty energii.
Natomiast jeśli się wspinamy dla przyjemności rozgrzewka na pewno nam nie zaszkodzi a na pewno w razie
niesprzyjającego zdarzenia zapobiec może kontuzji.
Przykładowy zestaw najprostszych ćwiczeń rozgrzewkowych:
szybki marsz
krążenia ramion w przód, tył, naprzemianstronne
krążenia bioder w lewo i prawo
krążenia kolan do wewnątrz i na zewnątrz
krążenia stawu skokowego w L i P
zginanie palców, stawanie na palcach
skłony, skrętoskłony
chwyt dłoni za plecami
podpór przodem z wyrzutem nóg do tyłu
wymachy nogi w skos i do góry
stanie na jednej nodze ( tzw.jaskółka )
zwisy
przepychanie "skały"
marsz tyłem na palcach pod górę
krótkie wspinanie na łatwym trawersie, łatwe przystawki
No i rozciąganie?
Literatura:
1. "Sportowo-lekarska profilaktyka zmian przeciążeniowych narządu ruchu u sportowców" - Wojciech Gawroński Zakład
Medycyny WFIS AWF, KRAKÓW
2. "Biblia treningu kolarza górskiego" - Joe Ariel
3. "Teoria treningu sportowego" - S.Sozański
Copyright C 2004 EartH STYLE Design All Rights Reserved. Coded By TC.
2 z 2
770689205.012.png 770689205.013.png 770689205.014.png 770689205.015.png 770689205.016.png 770689205.017.png
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin