Carroll Jonathan - Czarny koktail i inne opowiadania.pdf - Jonathan Carroll - BRUTUS666

JONATHAN CARROLL

CZARNY KOKTAIL I INNE

OPOWIADANIA

(Black Cocktail; Uh-Oh City!; Alone Alarm)

Przełożyli

Tomasz Jabłoński; Arkadiusz Nakoniecznik; Dorota Malinowska

Czarny koktail | "Ale karuzela!" | Alarm

Czarny koktail

(Black Cocktail)

Wszelka smakowitość lub ostrość, jaką można znaleźć w tym koktailu, jest w dużej mierze

wynikiem intuicji i doświadczenia mojej redaktorki Deborah Beale. Mon chapeau...

Dla Diane Wakoski

Jedną z cech, które od razu mi się spodobały u Michaela Billi, była jego umiejętność opowiadania

anegdot. Są na tym świecie ludzie obdarzeni wspaniałym darem, który pozwala im z drobnych i

nieistotnych wydarzeń stworzyć opowiadania chwytające za serce lub przynajmniej wywołujące

salwę zdrowego śmiechu; śmiechu, który rozjaśnia szarość naszych dni.

- Miałem kiedyś numer telefonu, który tylko jedną cyfrą różnił się od numeru miejskiego biura

zatrudnienia. Ciągle wydzwaniali do mnie jacyś ludzie i prosili pana Posamentiego, dyrektora tej

instytucji. Z początku uprzejmie informowałem, że to pomyłka. Jednak po pięćdziesiątym telefonie

ogarnęła mnie taka wściekłość, że zrobiło mi się ciemno przed oczami. Poza tym do szału

doprowadzała mnie głupota niektórych rozmówców. Połowa z nich robiła wrażenie, że nie wie, do

czego służy telefon. A kiedy dowiadywali się, że to pomyłka, robili się nagle podejrzliwi i

dochodzili do wniosku, że próbuję ich oszukać... Przecież numer się zgadza, tylko ja, łobuz jeden,

chcę ich zrobić w konia! Pewnego ranka, a byłem akurat w dosyć paskudnym nastroju, znowu

rozległ się dzwonek. Kiedy facet oświadczył, że chce rozmawiać z panem Posamentim,

zastanowiłem się chwilę, spojrzałem na aparat i powiedziałem: "Tak, to ja". "Nazywam się Rickie

Otto", powiedział facet. "Chciałbym pracować w magistracie". "A jakie ma pan kwalifikacje?" -

spytałem. "Że niby co?" "Co takiego robił pan dotychczas, że mielibyśmy dać panu pracę?" "Byłem

na wojnie i potrafię prowadzić ciężarówkę. Wezmę pracę kierowcy". "Znakomicie, w takim razie od

razu ustalmy termin spotkania". "No". "Drogi panie Otto, chciałbym, żeby we wtorek rano zjawił się

pan w budynku urzędu miejskiego, pokój 32. I proszę się przebrać za sowę". "Za co? Co pan

powiedział?" "Za sowę, panie Otto".

Michael wspaniale pali papierosy. Zaciąga się w teatralny sposób i to zawsze w takiej chwili, że

kiedy wciąga dym w płuca, wypowiedziane właśnie słowa zapadają słuchaczowi w serce, by

eksplodować dokładnie w momencie, gdy Michael znów podejmuje swoją opowieść.

Uśmiechnął się, wzruszył ramionami i dmuchnął dymem pod sufit.

- Otto nie odzywał się przez bardzo długą chwilę. A potem zwyczajnie odłożył słuchawkę. Klik.

Spotkaliśmy się w okolicznościach romantycznych i tajemniczych.

Glenn, chłopak, z którym mieszkałem, zginął w straszliwym trzęsieniu ziemi, które ostatnio narobiło

takich szkód w Los Angeles. Bardzo się kochaliśmy i byliśmy sobie wierni. W tych czasach

szalejącej zarazy AIDS, gdy tak wielu naszych homoseksualnych przyjaciół albo już zmarło na tę

chorobę, albo bez większej nadziei czekało na wyniki badań krwi, uważaliśmy się za szczęściarzy.

Glenn żartował gorzko, że w ciągu jednego pokolenia z pariasów społeczeństwa zmieniliśmy się w

pariasów natury. Jednak my obaj jakoś wyszliśmy z tego cało; kochaliśmy się, byliśmy zdrowi i

każdy z nas miał pracę, której niejeden mógł nam pozazdrościć.

A potem, pewnego wieczoru, gdy Glenn siedział na patio, przyszło trzęsienie ziemi. Siła wstrząsu

dosłownie rozdarła nasz dom na pół, a spadające kawały gruzu przygniotły mojego przyjaciela.

Wracałem właśnie do domu ze studia. Jakimś cudem nie poczułem nic więcej, tylko przesadne,

komiksowe wręcz drganie i wybrzuszanie się nawierzchni; scena była jak z koszmaru Myszki Miki.

Pamiętam szaro-czarne, wijące się niby węgorze wstęgi jezdni, które wyrzucały w górę ciężarówki i

samochody osobowe, jakby to były zabawki. Przez te wszystkie godziny, które zabrała mi droga do

domu, myślałem bez przerwy o tym, jak bardzo Glenn obawiał się trzęsienia ziemi i jak często

mówił, że powinniśmy się stąd wynieść, zanim wydarzy się to najgorsze. "Jak możesz wyjechać z

Kalifornii, kiedy tak dobrze ci tu idzie?", pytałem go z uśmiechem. "A co trupowi po sukcesach",

odpowiadał.

Takie to myśli chodziły mi po głowie tamtego tragicznego wieczoru, gdy jechałem przez rozdarte i

jęczące miasto. Zimą, choć w Los Angeles jest bardzo pięknie, szybko przychodzi zmrok. Kiedy

koło ósmej dotarłem do domu, było już ciemno. Prawie nigdzie nie było widać świateł, porytymi

drogami nie jeździły samochody, słychać było tylko syk i trzaskanie ognia, zawodzenie syren i

warkot helikopterów przelatujących co parę minut nisko nad ziemią.

Gdy zrozumiałem, że stoję przed tym, co jeszcze rano było moim domem, rzuciłem się na

rumowisko i zacząłem kopać.

To cała historia, lecz nie ją chciałem tutaj opowiedzieć. Poza tym nie jestem tak dobrym

gawędziarzem jak Michael, więc mówiłbym tylko o łzach i prośbach do umarłych i żywych, by

zrozumieli, że nie byłem w stanie ocalić człowieka, którego kochałem.

Glenn żył jeszcze, kiedy go znaleźliśmy. Tak, jednak udało mi się odnaleźć go wśród gruzu i dymu.

Z pomocą sąsiada wyciągnęliśmy to, co zostało z mojego kochanka. I to tylko po to, bym zobaczył,

jak Glenn puszcza moją dłoń, próbuje się uśmiechnąć i umiera.

Kiedy go pochowałem (pamiętacie te wszystkie cmentarze, które jak na przykład Forest Lawn

wyrosły wśród chaosu niczym grzyby po deszczu? Ceny nieruchomości w Kalifornii znów poszły w

górę, choć tym razem chodziło dla odmiany o miejsce pod ziemią), napisałem o tym wszystkim do

Maris, mojej siostry. List sprawił, że zaszły dwa nieoczekiwane wydarzenia: przede wszystkim

szybko dostałem odpowiedź, co zważywszy na sytuację w Los Angeles po trzęsieniu ziemi było

naprawdę wyjątkowe, a po drugie siostra wspomniała w swoim liście, bym zadzwonił do niejakiego

Michaela Billi. Jej mąż zasugerował, bym skontaktował się z Billą, ponieważ był przekonany, że

"będziemy do siebie pasowali". I nic więcej.

Parę razy spotkałem się z moim szwagrem i choć raczej go lubiłem, poczułem się dotknięty tak

autorytatywnym stwierdzeniem. Jak mógł przypuszczać, że wie, kto może do mnie "pasować".

Jednak samotność nie zna rozwiązań pośrednich: albo zabija, albo daje spokojnie żyć. Mnie nieomal

zabiła. Kiedy przesiałem przez palce to, co zostało z mojego życia po trzęsieniu ziemi, zrozumiałem,

że niewiele jest rzeczy wartych wspomnienia. Ledwie parę drobiazgów, które chciałem odkurzyć,

naprawić, zachować...

Krótko potem przyszedł okres, gdy zdarzało mi się sterczeć przed wystawami sklepów z bronią i

układać listy lekarzy, którzy byliby skłonni wystawić mi niekonwencjonalną receptę.

Ten czas minął, lecz pozostało uczucie smutku i nieznośnej lekkości. Śmierć ma w swoim

jadłospisie jeszcze inne dania oprócz zwykłego zatrzymania czynności mózgu lub stłumienia

miarowego bicia serca.

To właśnie Michael powiedział, że śmierć jest jak barman, który potrafi przyrządzać tylko

egzotyczne napoje, a nie wie, co to piwo z wódką albo podwójna czysta.

- Pomyśl tylko, Ingram, jak różne są oblicza śmierci. Wychowałem się w miasteczku pełnym kobiet,

które pochodziły z Sycylii. Wiele z nich owdowiało za młodu i kiedy przed sześćdziesięciu laty

założyły na siebie czarne, żałobne suknie, to fruuu... To, co było w nich kobiece i żywe, umarło

razem z ich mężami. I pomyśl tylko, że miały po osiemnaście lat, kiedy owdowiały, a osiemdziesiąt,

kiedy je poznałem. Na uczelni spotkałem kiedyś chłopaka, który przedtem nie zdał do Yale... Kiedy

się dowiedział o wynikach egzaminu, coś w nim zdechło. Do dzisiaj pewnie opowiada na prawo i

lewo, jak go wtedy skrzywdziła komisja kwalifikacyjna. W życiu zawsze mu się znakomicie wiodło.

To coś, co miał w sobie - ego nastolatka czy zwykłą pewność siebie - a więc to coś w nim umarło i

spoczywa w ciemnej mogiłce od dnia, kiedy przyszedł list z Yale. Są takie małe umierania. Małe

śmierci, na które możemy sobie pozwolić, bo przecież jest w nas jeszcze tyle życia. Analogia z

alkoholem tu też ma swoje zastosowanie. Są ludzie, którzy siedzą i piją, doskonale zdając sobie

sprawę, że zaraz spadną pod stół. Jednak zwykle jest tak, że ze względu na sytuację mogą sobie

pozwolić, na "utratę" na jakiś czas cząstki siebie samych. Nie muszę dzisiaj prowadzić? No to co w

tym złego, że widzę podwójnie? Jesteśmy wśród przyjaciół? No to mogę zrobić z siebie durnia.

- Czy sądzisz, że paradowanie z abażurem na głowie to też taki rodzaj śmierci?

- Oczywiście. To śmierć dobrego smaku. Bardzo niebezpieczna rzecz, jeśli dowiedzą się o niej

niepowołane osoby. Sam przecież wiesz. Popatrz sobie na tych dziwaków, którzy występują w

twoim programie.

Prowadzę audycję radiową. Od pięciu lat jestem gospodarzem mocno kontrowersyjnego programu

Krzywe zwierciadło . Najbardziej pokręceni wariaci mogą u mnie wywalić, co im w duszy gra.

Audycja cieszy się powodzeniem, jest dziwaczna i - znacznie częściej, niż mogłoby się wydawać -

zaskakująca. Ci, których zapraszam, to osoby z bogatą wyobraźnią i (przeważnie) nienormalne.

Kiedy prowadzę program, często przypomina mi się, że Mark Twain napisał kiedyś, iż zamiast

nieba wolałby piekło, bo tam siedzą wszyscy ciekawi ludzie. Cokolwiek by powiedzieć o Krzywym

zwierciadle , na pewno nie jest to nudna audycja.

Od czasu do czasu pojawia się ktoś wyjątkowy - mistyk z prawdziwie głęboką wizją tajemnic życia

albo wróżka, która rzuca na człowieka okiem i natychmiast mówi dwie, trzy rzeczy, których nikt nie

miałby ochoty usłyszeć. Lecz takich ludzi jest niewielu i większość moich gości po prostu opowiada

głodne kawałki i bajdurzy o jakichś spiskach, tajnych informacjach i sekretach z zaświatów.

Audycja ma powodzenie, ponieważ naprawdę lubię rozmawiać z tymi ludźmi i lubię słuchać ich

historii. Pewnego razu zapytano Ronalda Reagana, dlaczego jego zdaniem jest tak popularny wśród

Amerykanów. Odparł, że ludzie wyczuwają, iż naprawdę ich lubi. Ja też lubię tych dziwaków,

którzy przychodzą do studia. Lubię ich i chętnie słucham ich opowiadań.

Po śmierci Glenna jedynie program pomógł mi jakoś przetrwać. Niezależnie od tego, czy moi goście

są szaleni, czy też nie, kiedy tylko przestąpią próg studia, by sprzedawać hodowle żółwi na Plutonie

albo rozprawiać o ludzikach z ciasta, które mieszkają u nich w ogródku, od razu czuję, że emanuje z

nich pewna szczególna energia. Często powstała w czasie programu myśl, że życie jest tak barwne i

radosne, pozwalała mi dotrwać do następnego dnia. Życie czasami daje popalić, lecz już za minutę

albo godzinę zmienia się i bywa, że nawet na lepsze. Wystarczyło mi tylko spojrzeć na listę

zaproszonych do programu, a już wiedziałem, że skoro jest na tym świecie facet, który mieszka pod

końskim brzuchem, albo kobieta, która święcie wierzy, że jej zegarek to wcielenie Elvisa Presleya,

to i przede mną otwierają się nowe drogi, nowe możliwości i że istnieje jakiś mężczyzna, który

powie kiedyś: "Chodź tu, musimy sobie pogadać". No więc nie kupiłem rewolweru i nie załatwiłem

sobie tabletek, a pewnego wieczoru, gdy zrozumiałem, że już zbyt długo przyglądam się swoim

dłoniom, sięgnąłem po notes i zadzwoniłem do człowieka, o którym mój szwagier twierdził, że

będzie do mnie pasował.

Bo właściwie, do cholery, czemu nie?

Michael był z początku pełen rezerwy, lecz w jego głosie wyczułem ciekawość, która sugerowała,

że byłby skłonny uczynić ostrożny krok w moim kierunku, jeśli tylko nie zrobię jakiegoś nazbyt

szybkiego ruchu i nie przestraszę go jak ptak, który znienacka zrywa się spod nóg.

- Miałbyś może ochotę na lody z bakaliami?

- Właśnie o czymś takim myślałem.

- To spotkajmy się u C.C. Browna na Hollywood Boulevard.

Krzywe zwierciadło nagrywam dwa razy w tygodniu wczesnym popołudniem, więc wieczory mam

wolne. Kiedy wchodziłem do lodziarni, ostatnim dźwiękiem, jaki usłyszałem z ulicy, był

dobiegający z jakiegoś samochodu początek funkowego utworu Sensoria grupy Cabaret Voltaire. Ta

muzyka to sygnał Krzywego zwierciadła . Nie byłem pewien, czy to zła, czy dobra wróżba.

Samotnych mężczyzn było w łodziami dwóch. Jeden skrył się do połowy za gazetą, a drugi patrzył

na drzwi, przeciągając palcem między szyją a kołnierzykiem. Ten z gazetą był gruby, a ten z

kołnierzykiem zbyt nerwowy. Żaden z nich nie wyglądał zachęcająco.

- Ingram York!

Głos dochodził z głębi sali. Brzmiał znajomo. Kiedy odwróciłem się, myśląc, że zobaczę Michaela

Billę, ujrzałem Williama Szekspira. Willy był stałym gościem moich programów, ściągałem go w

ostatniej chwili zawsze wtedy, gdy potrzeba było jakiegoś "gaduły", który ożywiłby audycję. Był

zabawny, potrafił mówić o wszystkim i o niczym, no i oczywiście był tak samo jak wszyscy moi

goście stuknięty. W domu trzymał dwa dusiciele o imionach Laverne i Surly, które zawsze zabierał

do studia. Lubiłem Willy'ego w małych dawkach, lecz tego wieczoru nie był mi akurat do niczego

potrzebny. Billa wiedział co prawda, czym się zajmuję, lecz nie chciałem, by w czasie naszego

pierwszego spotkania plątał się wokół mnie lekko przerażający przedstawiciel tych ludzi, którymi

dobrowolnie otaczam się dzień w dzień.

- Zabrałbym węże, gdybym wiedział, że się spotkamy!

- Cześć, Willy. To na razie.

- A może loda, Ingram? Właśnie dostałem emeryturę i chętnie ci postawię.

- Dziękuję ci, jestem umówiony. Ale mogę to chyba traktować jako otwartą propozycję?

Spojrzał na mnie jak kaczor: z ukosa i bardzo uważnie.

- Coś wisi w powietrzu. Masz randkę, co?

- To po prostu znajomy. Uśmiechnął się.

- A słyszałeś taką anegdotę o Jacku Nicholsonie? Na przyjęciu podeszła do niego piękna

dziewczyna i spytała: "To co, Jack, zatańczymy?" Nicholson obejrzał ją sobie dokładnie i

powiedział: "Nie ten czasownik, kochana. Nie ten czasownik".

Willy mówił bardzo głośno. Gdy skończył, ktoś za nami zaśmiał się z uznaniem. Kiedy się

odwróciłem, zobaczyłem, że grubas opuścił gazetę i uśmiecha się szeroko. Ten człowiek właściwie

nie był nawet gruby, lecz po prostu wielki. Wyglądał jak ciężarowiec albo były futbolista. Spojrzał

na mnie i zrobił zapraszający gest. Willy poklepał mnie po ramieniu i odszedł.

Michael uniósł się lekko i wyciągnął na powitanie ogromną łapę.

- Ale jesteś wielki. Sądząc po głosie, spodziewałem się, że jesteś o połowę mniejszy.

- Jak już o tym mówimy, to powiedz: "Witam serdecznie. I oto znów są wśród nas ludzie inni niż

wszyscy". Zdziwiłem się

- Słuchasz mojej audycji?

- Czasami. Jak na mój gust trochę w niej za dużo dobrego, ale podoba mi się twój styl. Traktujesz

tych ludzi normalnie, a nie tak, jakby byli jakimiś rybkami z akwarium.

Usiadłem.

- Niektórzy z nich to naprawdę ryby. Tylko że czasami wyrastają im nóżki, żeby mogli dojść do

studia. Kiedy tu wszedłem, nie wiedziałem, jak cię rozpoznać.

Rozłożył ręce.

- Zawsze zapominam ludziom powiedzieć, żeby rozglądali się za wielkoludem. Wtedy łatwo mnie

znaleźć. Muszę przyznać, że zapominam o swoich rozmiarach. Kiedy byłem mały, mieliśmy sukę,

złotego retrievera, która ważyła przynajmniej osiemdziesiąt funtów. Strasznie wielkie bydlę. Z tym

że ona była przekonana, że jest drobna i delikatna jak ratlerek. Z ogromnym trudem wdrapywała się

na najmniejsze krzesło w całym domu i leżała na nim, choć było jej strasznie niewygodnie i

właściwie powinna była położyć się na kanapie. Ja też taki jestem. Kupuję buty, które mnie cisną, i

nie mogę uwierzyć, że noszę garnitur rozmiar pięćdziesiąt sześć... w głębi serca czuję się malutki

jak Edith Piaf.

Podano lody. Opowiedziałem Michaelowi o moim programie i co bardziej interesujących

postaciach. Jego ręce były w ciągłym ruchu. Lecz choć bawił się łyżeczką i cały czas przesuwał

szklankę po stole, bez wątpienia słuchał uważnie.

Kiedy przyszła pora, by opowiedział coś o sobie, Michael odprężył się i zwolnił ruchy jak człowiek,

który zasiada do spokojnej pogawędki przy kominku. Miał wiele do powiedzenia, wiedział, że jego

historie będą się podobały i że rozmówca będzie czekał na więcej, lecz jednocześnie wymagał, by

Carroll Jonathan - Czarny koktail i inne opowiadania.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: