Program adaptacji skazanych tymczasowo aresztowanych do funkcjonowania....pdf

Program adaptacji skazanych tymczasowo aresztowanych do funkcjonowania

w warunkach izolacji więziennej w pierwszych tygodniach uwięzienia.

1. CEL PROGRAMU

Zasadniczym

celem

programu jest

przygotowanie

osadzonych

tymczasowo

aresztowanych do funkcjonowania w warunkach izolacji penitencjarnej, ze zwróceniem

szczególnej uwagi na kontekst psychospołeczny. W grupie osadzonych tymczasowo

aresztowanych w świetle najnowszych badań z obszaru problematyki penitencjarnej, w

pierwszym tygodniu uwięzienia dochodzi do największej liczby samobójstw usiłowanych,

samobójstw dokonanych oraz innych aktów agresji i autoagresji, będących efektem silnej

reakcji dezadaptacyjnej na tle sytuacji uwięzienia. Największą grupę ryzyka stanowią tu

osadzeni przebywający w placówce karnej po raz pierwszy. Na ryzyko to składają się oprócz

samej specyfiki środowiska zakładu karnego, również właściwości psychiczne osadzonych w

tym głównie.: mała odporność na stres, nieumiejętność konstruktywnego radzenia sobie w

sytuacjach obiektywnie trudnych, nieumiejętność wyrażania emocji w sposób społecznie

akceptowany, zaburzone procesy motywacyjne, poczucie beznadziejności, zawężenie

perspektyw na przyszłość, brak wsparcia ze strony najbliższej rodziny. Jest to przykład

funkcjonowania człowieka w oparciu o relatywną teorię potrzeb powstałą na gruncie

zależności wzajemnych oddziaływań „człowiek-środowisko". Podstawowym założeniem tej

teorii jest twierdzenie, że osobowość funkcjonuje w oparciu o dwie struktury: „ja-świat".

Struktury te wzajemnie na siebie oddziały wuj ą. Wskutek ustawicznego oddziaływania

„świat" staje się nierozerwalną częścią osobowości, osobowość natomiast nie może istnieć

jedynie jako organizm somatopsychiczny, jej pełny rozwój odbywa się dopiero w,ramach

interakcji ze środowiskiem.

Stąd potrzeby człowieka polegają na ustanawianiu i

podtrzymywaniu pewnych typów związków ze środowiskiem, które zapewnią jego

osobowości właściwe psychofizjologiczne funkcjonowanie. Natomiast jeśli pewne typy

wspomnianych wyżej związków nie mogą z jakiś powodów zostać w ramach interakcji „ja -

świat" podtrzymane, np. utrata własnego świata osobniczego (zmiany w strukturze „ja"), lub

zmiany w świecie przedmiotowym, przyrodniczym i społecznym jak chociażby sytuacja

uwięzienia (obejmuje strukturę „świat"), wówczas osobowość zaczyna funkcjonować w

warunkach nieadekwatnych do jej potrzeb, a to z kolei może skutkować poważnymi

zaburzeniami na tle dezadaptacyjnym (zasygnalizowanymi wcześniej).

Niniejszy program ma na celu pomoc osadzonym w zapoczątkowaniu pozytywnego procesu

adaptacji do warunków izolacji więziennej i będzie dotyczył przede wszystkim pracy w

obszarach:

poznawczym,

behawioralnym,

społecznym

osobowościowym

w celu

przeciwdziałania powstawaniu krótko i długofalowych skutków wadliwej adaptacji.

Realizowany będzie poprzez cele szczegółowe określone w dalszej części programu.

2. ZASTOSOWANE METODY I TECHNIKI

Zajęcia

będą prowadzone

formie

wykładów

oraz

warsztatów

grupowych.

Przewidywana liczba uczestników w grupie warsztatowej - 10 osób.

Każde zajęcia będą

podzielone na część trzy części: edukacyjną, pracę grupową oraz pracę indywidualną, których

celem będzie zdobycie, utrwalenie oraz praktyczne zastosowanie zdobytej wiedzy. W ramach

pracy indywidualnej przewidziane są dla uczestników „prace domowe*'. Przewidziane metody

oraz

techniki

będą

obejmować:

dialog

grupowy,

rozmowę

kierowaną,

metody

konstruktywnego radzenia sobie ze stresem i sytuacjami trudnymi (tworzenie grup wsparcia),

pracę w obszarze procesów emocjonalno-motywacyjnych, techniki autoprezentacji, techniki

komunikacji interpersonalnej, burza mózgów, elementy psychodramy, odgrywanie scenek,

autodiagnoza, metody projekcyjne, pracę w obszarze budowania prawidłowej samooceny,

pracę w obszarze mechanizmów obronnych i pogłębiania wglądu,

wybrane aspekty

zachowań asertywnych w kontaktach międzyludzkich, projekcje filmowe.

3. KWALIFIKACJA DO UDZIAŁU W PROGRAMIE

Program przewidziany jest dla osadzonych tymczasowo aresztowanych przebywających

w placówce penitencjarnej po raz pierwszy. Wobec uczestników nie będzie stosowany

podział na grupy wiekowe oraz (poza koniecznymi wyjątkami) z uwagi na charakter

popełnionego czynu. Kwalifikacja do udziału w programie odbędzie się z uwzględnieniem

wszelkich wymaganych wewnętrznych procedur prawnych, za dobrowolną zgodą organów

dysponujących oraz uczestników.

4- MIEJSCE I CZAS REALIZACJI PROGRAMU

Program będzie realizowany podczas miesięcznego cyklu zajęć, na które łącznie składa

się 8 spotkań. W ciągu każdego tygodnia przewidziane są dwa spotkania. Miejscem

przeznaczonym do realizacji działań programowych jest świetlica kompleksu kulturalno-

oświatowego tutejszej jednostki karnej. Czas przewidziany na jednorazowe spotkanie- 60 min

(20 min część edukacyjna, 40 min zajęcia warsztatowe).

5. KADRA REALIZUJĄCA

Program będzie realizowany przez psychologa odbywającego staż zawodowy w

tutejszym zakładzie karnym - Katarzynę Misztal pod kierunkiem Starszego Psychologa ZK

Zamość kpt. Haliny Jachtomy - Przerwińskiej.

6. KOSZTORYS

Do realizacji jednorazowego cyklu programowego będą wykorzystane:

- zeszyty w kratkę formatu A5 - 10 sztuk

- długopisy - 10 sztuk

- kredki - 10 opakowań / farby plakatowe - 10 sztuk

- bloki rysunkowe - 1 0 sztuk

- tablica wykładowa

- arkusze plakatowe formatu A2 - 10 sztuk

- zestaw różnokolorowych markerów

- 2 ryzy papieru (materiały ksero)

- sprzęt RTV (TV, DVD/Video)

Łączna kwota przewidziana na realizację jednego cyklu programowego - 300 zł

7. SPODZIEWANE EFEKTY

Pożądanym efektem przewidzianym w toku realizowanych działań jest uzyskanie

popraw)^ w zakresie przystosowania osadzonych tymczasowo aresztowanych do warunków

izolacji więziennej. Ma się to odbywać poprzez wygaszanie zachowań niepożądanych

prowadzących do powstawania wielowymiarowych zaburzeń na tle wadliwego procesu

adaptacyjnego, na rzecz tworzenia konstruktywnych technik radzenia sobie w sytuacjach

trudnych, obejmujących pracę w obszarze właściwości emocjonałno-motywacyjnych,

psychospołecznych i behawioralnych jednostki. Skutkiem tego ma być zmniejszona ilość

pojawiających się zachowań ryzykownych, autodestrukcyjnych w tym przede wszystkim

suicydalnych, jak również zaburzeń afektywnych oraz psychicznych wśród tymczasowo

aresztowanych.

PRZEBIEG ORAZ CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU :

Spotkanie

pierwsze

- Zajęcia integracyjne -

CELE:

• integracja grupy

• wprowadzenie norm pracy w grupie (kontrakt psychologiczny)

budowanie poczucia bezpieczeństwa, wzajemnej akceptacji i zaufania (podstawy

dynamiki grupowej)

METODY:

praca indywidualna

praca w grupie

•

techniki autoprezentacji

PRZEBIEG ZAJĘĆ:

• Autoprezentacja prowadzącego - przedstawienie celu i tematyki spotkania; krótka

charakterystyka realizowanego programu

• Uzgodnienie norm pracy z grupą (tworzenie kontraktu psychologicznego) - burza

mózgów (plakat)

• Rundka - „Powiedz coś o sobie a powiem Ci kim jesteś" - dyskusja grupowa na temat

tego jakie informacje ujawniamy o sobie najczęściej i dlaczego? - wprowadzenie do

pracy na poziomie treści uświadamianych i nieuświadamianych

• Ćwiczenie 1- „Autografy-poznajmy się inaczej"

Ćwiczenie 2 Herb - uczestnicy rysują własne herby/najbardziej charakterystyczny dla

siebie przedmiot/ odpowiadając na 4 pytania:

- moj ą mocną stroną j est

- w czasie wolnym lubię

- ludzie najbardziej lubią mnie za

- moje marzenie

• Omówienie prac w parach a następnie konferencja prasowa - prezentacja herbu kolegi

na forum grupy. Dyskusja w grupie co było wspólnego we wszystkich herbach.

Wykonywanie totemu grupy

EWALUACJA ZAJĘĆ

Dziś nauczyłem się

Spotkanie

drugie

- Budowanie klimatu zaufania w grupie -

CELE::

• rozwijanie poczucia własnej wartości

• dalsza integracja zespołu

• pogłębienie refleksji nad sposobem funkcjonowania w relacjach społecznych

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: