Mięśnie kolcowo-ramienne:
1. M. czworoboczny (m. Trapezius)
Czynności:
Część górna dźwiga staw ramienny ku górze do 10 cm oraz dźwiga ciężary na stawie ramiennym. Część środkowa zbliża łopatkę w ten sposób, że kąt górny zbliża się do kręgosłupa, dolny do przesuwa się do przodu i bocznie, a panewka stawowa kieruję się ku górze. Dzięki temu ramię może być uniesione ponad poziom. Cały mięsień cofa staw ramienny, zbliża łopatkę do kręgosłupa i przyciska ją do klatki piersiowej.
2. M. najszerszy grzbietu (latissimus dorsi)
- wyrostki kolczyste C7-C12, Th1-Th5
- grzebień krzyżowy pośrodkowy
- tylna trzecia wargi zewnętrznej grzebienia biodrowego
- powierzchnie zewnętrzne 9. lub 10., 11. i 12. żebra
- nieznaczna część mięśnia rozpoczyna się często również na dolnym kącie łopatki przy przyczepie mięśnia obłego większego
- grzebień guzka mniejszego kości ramiennej do przodu od mięśnia obłego większego
Przy ustalonym kręgosłupie m. najszerszy grzbietu opuszcza ramię, przywodzi je do tyłu i obraca do wewnątrz (ręka zbliża się do pośladków). Współpracuje z m. piersiowym większym przy opuszczaniu wysoko podniesionego ramienia lub np. podciąganiu się.
Przy ustalonych ramionach mięśnie obu stron działają jako dźwigacze dolnych żeber (pomocnicze mięśnie wdechowe).
3. M. równoległoboczny (m. rhomboideus)
Przyczepy początkowe
- dolny odcinek więzadła karkowego
- wyrostki kolczyste kręgów C4 i C5
- więzadło nadkolcowe
- wyrostki kolczyste Th1-Th4
Przyczep końcowy
- brzeg przyśrodkowy łopatki od grzebienia do dolnego kąta
Pociąga łopatkę w kierunku przyśrodkowym i ku górze.
4. Dźwigacz łopatki (m. levator scapulae)
- guzki tylne wyrostków poprzecznych C1-C4
- górny odcinek brzegu przyśrodkowego łopatki, od kąta górnego do trójkąta grzebienia
Współpracuje z górną częścią m. czworobocznego pociągając łopatkę ku górze i przyśrodkowo. Obraca łopatkę w ten sposób, że dolny kąt kieruje się przyśrodkowo, a wyrostek barkowy bocznie. Przy ustalonej obręczy kończyny górnej działając jednostronnie zgina kręgosłup w odcinku szyjnym ku bokowi, obustronnie – ku dołowi.
Mięśnie kolcowo-żebrowe
1. Mm. Zębate tylne (mm. serrati posteriores)
· M. zębaty tylny górny (m. serratus posterior superior)
- dolna część więzadła karkowego
- wyrostki kolczyste C6, C7, Th1 i Th2
Przyczepy końcowe
- brzegi górne i powierzchnie zewnętrzne od drugiego do piątego żebra
Dźwiga żebra – jest mięśniem wdechowym.
· M. zębaty tylny dolny (m. serratus posterior inferior)
Przyczep początkowy
- Th10-Th12 i L1-L2
- brzeg dolny od 9. do 12. żebra
Opuszcza żebra i kieruje ku bokom, kurczy się podczas wydechu.
GŁĘBOKIE MIĘŚNIE GRZBIETU
Długie mięśnie grzbietu
Mięśnie kolcowo-poprzeczne
1. Mm. płatowate (mm. spelenii)
· M. płatowaty głowy (m. splenius capitis)
Przyczepy początkowe:
- więzadło karkowe na wysokości C3-C7
- wyrostki kolczyste i więzadło nadkolcowe 1. i 2. kręgu piersiowego
Przyczep końcowy:
- wyrostek sutkowaty k. skroniowej
- poniżej trzeciej kresy karkowej górnej k. potylicznej
Działając obustronnie zgina głowę. Działając jednostronnie obraca twarz w tę samą stronę i nieco ku górze.
· M. płatowaty szyi (m. splenius cervicis)
Przyczep początkowy:
- wyrostki kolczyste i więzadło nadkolcowe Th3-Th5
- guzki tylne wyrostków poprzecznych dwóch-trzech górnych kręgów szyjnych
Zgina szyję do tyłu i obraca część górną szyi tak samo, jak część górna mięśnia obraca głowę.
2. M. krzyżowo-grzbietowy (m. sacrospinalis)
Rozpoczyna się w głębi mięśniowo, na powierzchni zaś długimi ścięgnami od grzebienia biodrowego, więzadeł krzyżowo-biodrowych tylnych, od powierzchni grzbietowej kości krzyżowej i od wyrostków kolczystych kręgów lędźwiowych oraz dwóch-trzech dolnych kręgów piersiowych.
· M. biodrowo-żebrowy lędźwi (m. iliocostalis)
- rozpoczyna się od wspólnej masy mięśniowej
- kąty sześciu do dziewięciu dolnych żeber
· M. biodrowo-żebrowy klatki piersiowej (m. iliocostalis thoracis)
- kąty od 12. do 7. żebra przyśrodkowo od przyczepów m. biodrowo-żebrowego lędźwi
Przyczepy końcowe:
- kąty sześciu lub pięciu górnych żeber
· M. biodrowo-żebrowy szyi (m. iliocostalis cervicis)
- kąty 6. do 3. (często nawet 7. do 2.) żebra
- guzki tylne wyrostków poprzecznych 6.-4. (3.) kręgu szyjnego
· M. najdłuższy klatki piersiowej (m. longissimus thoracis)
- wspólna masa mięśniowa
- powierzchowna masa ścięgnista m. krzyżowo-grzbietowego
- wyrostki poprzeczne dolnych sześciu – siedmiu kręgów piersiowych
- wyrostki poprzeczne kręgów lędźwiowych
- kąty od 12. do 2. żebra
- wyrostki dodatkowe kręgów lędźwiowych
- wyrostki poprzeczne wszystkich kręgów piersiowych
· M. najdłuższy szyi (m. longissimus cervicis)
- wyrostki poprzeczne górne 4. do 6. kręgów piersiowych
- guzki tylne wyrostków poprzecznych 5. i 2. kręgu szyjnego
· M. Najdłuższy głowy (m. longissimus capitis)
- wyrostki poprzeczne górnych kręgów piersiowych (Th3-Th1)
- wyrostek sutkowaty kości skroniowej
M. b-ż zgina kręgosłup w kierunku bocznym. M. najdłuższy wraz z m. b-ż działają jako prostowniki tułowia lub jako zginacze tułowia do tyłu. M. najdłuższy głowy pociąga głowę ku tyłowi, zgina ją i pochyla w tę samą stronę. Statyczne działanie m. krzyżowo-grzbietowego polega na utrzymaniu równowagi tułowia. Napina się przy każdym kroku. M. k-g bierze udział w ruchach oddychania; przy głębokim wdechu prostuje kręgosłup.
3. Mięsień kolcowy (m. spinalis)
· M. kolcowy klatki piersiowej (m. spinalis thoracis)
- wyrostki kolczyste L3-L1 i Th12-Th10
- wyrostki kolczyste od Th8 do Th2
· M. kolcowy szyi (m. spinalis cervicis)
- wyrostki kolczyste Th2 i Th1 oraz C7 i C6
- wyrostki kolczyste C4 do C2 (kręg piąty zwykle nie ma przyczepu)
· M. kolcowy głowy (m. spinalis capitis)
- wyrostki kolczyste górnych kręgów piersiowych oraz dolnych szyjnych
- kość potyliczna w pobliżu guzowatości potylicznej zewnęteznej
Przy jednostronnym skurczu zgina kręgosłup w kierunku bocznym. Czynność obustronna wzmacnia zgięcie kręgosłupa ku tyłowi.
4. Mięśnie poprzeczno – kolcowe
· M. półkolcowy klatki piersiowej i szyi (m. semispinalis thorcis et cervicis)
- wyrostki kolczyste pięciu lub sześciu górnych kręgów piersiowych oraz siódmego do drugiego kręgu szyjnego
- górny krąg piersiowy
- krąg obrotowy
Działając jednostronnie zgina kręgosłup w odc. piersiowym oraz szyjnym w kierunku bocznym i obraca go w stronę przeciwną. Kiedy działają obustronnie prostują kręgosłup w odc. szyjnym i ustalają go.
· M. półkolcowy głowy (m. semispinalis capitis)
- wyrostki poprzeczne Th6 do Th1
- wyrostki poprzeczne i stawowe C7 do C4
- łuska kości potylicznej między kresą karkową górną i dolną
Zgina głowę ku bokowi i obraca ją twarzą w stronę przeciwną. Działając obustronnie zgina głowę ku tyłowi, równocześnie zwiększając lordozę szyjną.
5. Mięsień wielodzielny (m. multifidus)
Przyczepy początkowy:
- powierzchnia grzbietowa kości krzyżowej
- więzadła krzyżowo-biodrowe tylne
- ...
Krank