Teoria potrzeb Murray'a - TAT(1).pdf - Testy psychologia - irq65

dr J. Trepka-Starosta

Ćwiczenia 1 (28.02.2008)

Test Apercepcji Tematycznej (TAT)

Teoria potrzeb Murray'a

TAT ujawnia nieświadomość (nieuświadomione pragnienia, mechanizmy obronne). Uzupełnia się

on z Testem Plam Atramentowych Roscharcha. Sam Murray (twórca TAT) twierdził, że nie można

wnioskować o osobowości jedynie na podstawie interpretacji historyjek TAT, ale trzeba zastosować

metodę dodatkową – wywiad, inny kwestionariusz.

Murray zbudował swoją koncepcję na różnorodnych teoriach potrzeb; psychoanalizie Junga, teorii

instynktów i popędów. Podkreśla on rolę fizjologii (biologiczne determinanty zachowania). Teoria

Murray'a zalicza się do teorii personologicznych (podejście indywidualistyczne) – każda jednostka

stanowi niepowtarzalną całość. Autor podkreśla także rolę wczesnych doświadczeń (pamiętamy

o pozytywnych wydarzeniach z dzieciństwa, te negatywne są zepchnięte do nieświadomości). Na

kształt teorii potrzeb Murray'a wpłynęła także teoria pola Lewina (zachowanie człowieka jako

rezultat wzajemnie oddziałujących sił pomiędzy jednostką a otoczeniem).

Osobowość według Murray'a: konstrukt teoretyczny związany z realizacją celów, potrzeb; mózg

jako centrum dowodzące zachowaniem człowieka; przewidywalność jako cecha zachowania.

Struktura osobowości rozumiana jako a) suma doświadczeń jednostki, b) aktualna aktywność

w polu psychologicznym manifestująca się zachowaniami świadczącymi o istnieniu indywidualnej

struktury potrzeb. Jednostka analizuje i wybiera te potrzeby za pomocą planów i programów.

Zmienność a stałość osobowości. Murray zakłada, że jesteśmy przewidywalni i stali, ale jeśli

rozpatrujemy osobowość w aspekcie rozwoju to dopuszczamy możliwość zmian na skutek

przeżywania przez jednostkę sytuacji trudnych i stresogennych.

Potrzeby według Murray'a: konstrukt teoretyczny wiążący się z siłą i motywacją do zaspokajania

potrzeb; nasze myśli i działania służą zaspokajaniu potrzeb. Wszystko to, co powoduje, że dążymy

do określonego celu (sprawia, że nasze działanie jest ukierunkowane). Zaspokajanie potrzeb rodzi

satysfakcję. Każda potrzeba wiąże się według Murray'a ze wzbudzaniem różnych stanów

emocjonalnych.

7 kategorii stanów uczuciowych wiążących się z potrzebami:

a) konflikt – stan niepewności; możemy wyróżnić różne konflikty w zależności od rodzaju potrzeb,

np. konflikt moralny;

b) zmienność nastawienia uczuciowego – labilność uczuciowa, poszukiwanie zmian;

c) przygnębienie,

d) lęk,

e) egzaltacja,

f) brak zaufania,

g) zazdrość.

W związku z zaspokajaniem potrzeby podejmujemy specyficzną aktywność; selektywność uwagi

skierowana na odbiór bodźców związanych z zaspokojeniem preferowanej potrzeby; ekspresja

reakcji i ekspresja satysfakcji z osiągnięcia pożądanego rezultatu.

Podział potrzeb:

ruah86@wp.pl

a) jawne ,

b) ukryte – hamowane, blokowane, tłumione; ujawniają się w postaci snów, fantazji,

przejęzyczeń.

2. a) wiscerogenne – pierwotne; podstawowe, biologiczne potrzeby człowieka, np. powietrza,

wody, pokarmu, seksualne itp.,

b) psychogenne – potrzeby wyższe; nie są związane z funkcjonowaniem narządów.

3. a) specyficzne – można je zaspokoić tylko w jeden, charakterystyczny dla danej jednostki,

sposób,

b) niespecyficzne – zaspokajane w ten sam sposób w różnych ludzi, często są poprzedzone

specyficznymi.

a) proaktywne – wynikają z wnętrza człowieka,

b) reaktywne – są odpowiedzią na naciski środowiska.

5. a) aktywności ,

b) formy, sposobu – wiążą się z rezultatem, efektem działania (unikanie

czegoś/podejmowanie, uzyskiwanie).

Fuzja potrzeb – relacje pomiędzy potrzebami.

Nacisk – atrybut elementu środowiska (osoba, rzecz) wpływający dodatnio/ujemnie na działanie

podmiotu:

a) obiektywny, α-nacisk – związany z rzeczywistą aktywnością podmiotu;

b) subiektywny, β-nacisk – osobiste przeświadczenie jednostki, że środowisko wywiera na nią

wpływ.

TAT

Czas wykonywania testu jest ograniczony, ale nie ma on większego znaczenia dla interpretacji

badania, jest on wprowadzony jedynie po to, by osoba badana odczuwała ramy czasowe badania.

Test najczęściej wykonuje się w postaci słownej (badany opowiada, badający nagrywa), jednakże

dopuszczalne jest także pisanie historyjek. Obie formy mają swoje wady i zalety.

PISANIE

MÓWIENIE

Mamy gotowy materiał

do interpretacji.

Pozbawienie informacji

o komunikatach

pozawerbalnych.

Nie kontrolowanie

wątku – większa

spontaniczność.

Informacja o

komunikatach

pozawerbalnych.

Więcej pracy dla

badającego –

konieczność spisania

opowiadań.

Murray chciał, żeby osoba badana siedziała do badającego tyłem. Obecnie jednak się tego nie

stosuje, żeby mieć możliwość obserwacji mikroekspresji i reakcji osoby badanej.

Wypowiedź pacjenta nagrywamy, a następnie przepisujemy i dokonujemy interpretacji.

Testem TAT badamy seriami (z przerwami co namniej 1 dnia pomiędzy poszczególnymi częściami

badania), kiedy robimy cały albo dobieramy poszczególne tablice (minimum 3) w sposób celowy

do problemu, który chcemy zbadać (np. stany depresyjne, kształtowanie tożsamości) w celu

potwierdzenia postawionej wcześniej hipotezy (badanie eksperymentalne).

Analiza formalna:

Zwracamy uwagę na temat – jeśli osoba badana nie zatytułuje swojego opowiadania, to prosimy, by

to zrobiła.

ruah86@wp.pl

W jej zakresie analizujemy: język, spójność, ilość użytych słów (opowiadania nie analizuje się, jeśli

badany użył mniej niż 60 słów; w takim wypadku prosimy badanego o uzupełnienie swojej

wypowiedzi).

Określamy, kim jest bohater (osoba, z którą badany się utożsamia). Bohaterem może być także

przyroda. Analizowane cechy bohatera: motywacja, stany wewnętrzne, zachowanie, otoczenie

i jego wpływ na postępowanie bohatera.

Dobrze, jak historyjka ma zakończenie – jeśli go nie posiada, to prosimy osobę badaną o jego

dopowiedzenie.

W przypadku historyjek zawierających symbole (np. kobieta jako symbol śmierci), analizujemy je.

Średnia ilość słów dla populacji polskiej – 115 (amerykańskiej – 300).

ruah86@wp.pl

Teoria potrzeb Murray'a - TAT(1).pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: