BIOLOGIA- UKŁAD ROZRODCZY.doc

BIOLOGIA- UKŁAD ROZRODCZY

Rozmnażanie- samo powielanie się, czynności życiowe, prowadzące do zwiększenia liczby osobników danego gatunku.

·         Rozmnażanie bezpłciowe – organizm powstaje z części ciała organizm rodzicielskiego, potomstwo identyczne jak osobnik rodzicielski

o        Pączkowanie- drożdże, koralowce, stułbia

o        Fragmentacja ciała- rozgwiazdy

o        Powielanie organów wegetatywnych roślin łodygi, liście, korzenie

·         Rozmnażanie płciowe – nowy osobnik powstaje wówczas w wyniku połączenie się dwóch komórek rozrodczych- gamet, powstaje nowa, nie powtarzalna kombinacja genetyczne.

Dojrzałość płciowa- osiągnięcie zdolności do wytwarzania gamet

Chłopcy- 13-16 r.ż, rozwój cech  płciowych :pierwszorzędowych- jądra, narządy płciowe zewnętrzne; drugorzędowych- zarost na twarzy, rozwój mięśni szkieletowych, zmiana barwy głosu, owłosienie łonowe; pierwsze  polucje

Dziewczynki- 11-14 r.ż., rozwój cech płciowych: pierwszorzędowych- jajniki, narządy rozrodcze; drugorzędowe – rośnięcie piersi, poszerzenie miednicy, kobieca sylwetka ciała, owłosienie łonowe; pierwsze menstruacje

UKŁAD MĘSKI

Spermatogonia- niewyspecjalizowane komórki, znajdują się w kanalikach nasiennych. W okresie dojrzałości płciowej komórki dzielą się mitotycznie lub mejotycznie ( spermatogeneza)- powstają haploidalne plemniki.

Plemniki- przechowywane są w najądrzach gdzie dojrzewają.

Ejakulacja- odruchowy wytrysk podczas stosunku płciowego; przemieszczanie się plemnika nasieniowodami do cewki moczowej à prącie  à pochwa

Sperma- płynna zawiesina zawierające 300-400 mm ruchliwych plemników.

              Jeśli ilość spadnie poniżej 40 mln w mililitrze à stan oligospermii (możliwa przyczyna bezpłodności)

              Płynna część(alkaiczna) spermy wydzielana jest przez prostatę

UKŁAD ŻEŃSKI

Komórki jajowe- dojrzewają w pęcherzyku jajnikowym;

              Oogeneza- proces powstawania komórek jajowych; rozpoczyna się zanim dziecko się urodzi, ale ule zahamowaniu do osiągnięcia dojrzałości. Z jednej komórki macierzystej powstaje jedna komórka jajowa.

Macica- ściany zbudowana z mięśni gładkich, wysłane od wewnątrz błoną śluzową- endometrium

Cykl Miesiączkowy

Owulacja- jajeczkowanie

CIĄŻA

W przypadku zapłodnienie wydziela się hormon-

Gonadotropina kosmówkowa, powstrzymuje ona aktywność

Ciałka żółtego i wstrzymuje kolejne jajeczkowanie.

Bliźnięta jednojajowe- zarodek dzieli się

na dwa samodzielne organizmy.

Bruzdkowanie- podziały mitotyczne zygoty

Implantacja- zagnieżdżenie się zarodka w ścianie macicy,

                            Ok. 10 dnia po zapłodnieniu

Gatrulacja, 2-3tyg życia zarodka, powstają charakterystyczne

grupy komórek – listki zarodkowe :

ektoderma, mezoderma, endoderma. Z nich rozwijają się:

struna grzbietowa à kręgosłup

ogon zanika

cewka nerwowa à mózgowie, rdzeń kręgowy

Organogeneza- z listków rozwijają się ostateczne narządy.

Ciąża trwa 266 dni.

Czynniku wywołujące poród:

·         Duże rozmiary płodu

·         Starzenie się łożyska

·         Hormony

·         Ruchliwość płodu

Łożysko- wspólne dzieło matki i dziecka;

FAZY ROZWOJU CZŁOWIEKA