02 Гаворым па-беларуску.pdf

(1548 KB) Pobierz
<4D6963726F736F667420576F7264202D20C3C0C2CED0DBCC20CFC02DC1C5CBC0D0D3D1CAD3>
БЕЛАРУСКІ ДЗЯРЖАЎНЫ УНІВЕРСІТЭТ
Кафедра сучаснай беларускай мовы
ГАВОРЫМ ПА-БЕЛАРУСКУ
Вучэбны дапаможнік
па беларускай мове для замежных навучэнцаў
Пад рэдакцыяй Л.І.Сямешкі
Мінск 1999
Рэкамендавана да друку вучоным саветам філалагічнага факультэта
пратакол № 11 ад 13 мая 1999 г.
Аўтары : Сямешка Л.І., Бадзевіч З.І., Белакурская Ж.Я., Ляшук В.М., Пацехіна А.А.,
Рамза Т.Р., Чахоўскі Г.К., Шкраба І.Р.
Рэцэнзенты:
доктар філалагічных навук
прафесар
Цыхун Г.А.
загадчык кафедры славянскіх моў
Мінскага дзяржаўнага лінгвістычнага
універсітэта
кандыдат навук дацэнт
Рабчынская І.А.
© Сямешка Л.І., © Бадзевіч З.І., © Белакурская Ж.Я., © Ляшук В.М., © Пацехіна А.А.,
© Рамза Т.Р., © Чахоўскі Г.К., © Шкраба І.Р.
2
ЗМЕСТ
Стар.
Прадмова
Уступны фанетыка-граматычны курс
I. Знаёмства. Cям'я. Прафесія. Беларускія імёны.
Знаёмства. Тэматычны слоўнік.
Дыялогі.
Граматыка: Зваротак. Род назоўнікаў .
Граматыка: Выражэнне спалучальных і супрацьпастаўляльных адносін.
Тэматычны слоўнік. Дзеяслоў быць . Дзеяслоў мець .
Граматыка: Прыналежныя прыметнікі. Родны склон адз.лік. Спалучэнне
лічэбнікаў з назоўнікамі.
Сям'я. Тэматычны слоўнік.
Тэкст Алесева сям`я.
Дыялогі.
Граматыка: Пытальныя сказы.
Тэкст Цётка.
Граматыка: Найменне асобы паводле дзеяння. Абазначэнне супастаўляльных
адносін. Дыялогі.
Тэкст Ефрасіння Полацкая.
7
9
26
II. Прамежкі часу. Працоўны дзень.
Адзінкі вымярэння часу. Тэматычны слоўнік.
Граматыка : Спалучэнне колькасных лічэбнікаў з адзінкамі вымярэння часу .
Граматыка: Формы вінавальнага склону назоўнікаў у абазначэннях часу .
Граматыка: Вінавальны склон назоўнікаў. Зваротныя дзеясловы. Спражэнне
зваротных дзясловаў .
Тэкст Алесеў працоўны дзень .
Граматыка: Будучы час дзеясловаў. Утварэнне парадкавых лічэбнікаў.
Дыялогі.
Тэматычны слоўнік. Дні тыдня. Поры года. Назвы месяцаў. Даты.
Дыялогі.
Граматыка: Выражэнне часавых адносін у складаных сказах. Дзеясловы з
семантыкай наяўнасці/адсутнасці ў безасабовых сказах.
Граматыка: Безасабовыя дзеясловы са значэннем стану прыроды .
Тэкст Работа ў школе .
51
III. Кватэра. Вясковая хата.
Кватэра. Тэматычны слоўнік.
Тэкст Кватэра Алеся Кавалёнка.
Граматыка: Месны склон назоўнікаў (месца) у форме адзіночнага ліку.
Дыялогі.
Вясковая хата. Тэматычны слоўнік.
Тэкст Міхасёва сядзіба.
Граматыка: Выражэнне прасторавых адносін у складаным сказе.
Тэкст Свой дварочак, як вяночак.
Тэкст Уваходзіны.
Тэкст У Мікалаеўшчыне.
Дыялог.
Тэкст У Вязынцы.
63
3
IV. Горад. Гарадскi транспарт. Мінск – сталіца Беларусі.
Арыентацыя ў горадзе. Тэматычны слоўнік.
Тэкст Дарога на работу.
Граматыка: Дзеясловы руху.
Дыялогі.
Граматыка: Асноўныя значэнні дзеясловаў руху з прыстаўкамі .
Тэкст Падземныя палацы .
Граматыка: Прыкладная колькасць (адлегласць).
Гарадскі транспарт . Тэматычны слоўнік.
Тэкст Беларускі музей над Пціччу.
Дыялогі
Граматыка: Словы катэгорыі стану з мадальным значэннем.
Тэкст Ліст да сябра.
Дыялог.
Граматыка: Выражэнне пералічальна-размеркавальных адносін.
Тэкст Дарогі на Беларусі.
Граматыка: І, ІІ спражэнне дзеясловаў (адз. і мн. лік).
Тэкст Мінск сёння.
Дыялог.
Граматыка: Будучы час дзеясловаў. Прошлы час дзеясловаў.
Тэкст Старажытны Мінск.
Граматыка: Выказванне мэтавых адносін у складаным сказе.
Граматыка: Выказванне ўмовы ў складаным сказе.
Тэкст Палёт праз стагоддзі.
86
V. Магазiны. Пакупкi.
Прадуктовы магазін. Тэматычны слоўнік. Дыялогі.
Тэкст У магазіне.
Прамтаварны магазін. Тэматычны слоўнік .
Тэкст Дзень пакупак.
Граматыка: Загадны лад дзеяслова (імператыў).
Дыялогі.
Назвы колераў. Тэматычны слоўнік.
Граматыка: прыметнікі са значэннем колеру.
Дыялогі.
Тэкст Як апраналіся продкі беларусаў.
Граматыка: Азначальныя займеннікі сам, самы.
Граматыка: Указальныя займеннікі той, такі.
Тэкст Беларускi сувенiр.
Граматыка: Вышэйшая ступень параўнання якасных прыметнікаў. Вышэйшая
ступень параўнання прыслоўяў.Найвышэйшая ступень параўнання якасных
прыметнікаў.
114
VI. Харчаванне. У рэстаране, кавярні. Беларуская нацыянальная кухня.
Харчаванне. Тэматычны слоўнік.
Граматыка: Творны склон назоўніка (адзіночны лік), прыметніка.
Тэкст Смачнага абеду, Алесь!
Граматыка: Творны склон займенніка (адзіночны лік).
У рэстаране, кавярні. Дыялогі.
Граматыка: Трыванне (від) дзеяслова . Утварэнне трывальных пар. Ужыванне
дзеясловаў закончанага і незакончанага трывання.
131
4
Тэкст Беларуская нацыянальная кухня: 1) Хлеб – аснова ўсяго. 2) Бульба –
другі хлеб беларуса. 3) Што ў нас на першае? 4) Цяпер пра мяса. 5) Беларускія напоі.
Граматыка: Выражэнне ўступальных адносін у складаным сказе. Значэнне
ўступкі ў простым сказе.
Тэкст Народныя традыцыі застолля.
VII. Адпачынак. Падарожжа. Экскурсіі.
Падарожжа. Тэматычны слоўнік.
Тэкст Алесіна прапанова . Дыялогі.
Граматыка: Родны склон мн. ліку.
Тэкст Мінскі батанічны сад.
Граматыка: Месны склон мн. ліку.
Тэкст Мінскія аэрапорты.
Дыялогі.
Граматыка: Безасабовыя сказы.
Граматыка: Няпэўна-асабовыя сказы.
Граматыка: Выражэнне аб'ектных адносін.
Тэкст Браслаў.
Тэкст Нязменная памяць.
Тэкст Возера Свіцязь .
153
VIIІ. Часткі цела чалавека. Знешнасць. Рысы характару.
Тэматычны слоўнік. Чалавек. Яго знешнасць.
Тэматычны слоўнік. Прыметнікі, якія выражаюць ацэнку. Рысы характару
чалавека.
Дыялогі.
Тэкст К астусь жэніцца.
Тэкст Неўміручая прыгажосць.
Тэкст Людзі зямлі беларускай.
169
IХ. Мастацтва.
Мастацтва. Тэматычны слоўнік.
Дыялогі.
Тэатр. Кіно. Тэматычны слоўнік.
Дыялогі.
Граматыка: Адмоўныя займеннікі.
Жывапіс. Тэматычны слоўнік.
Літаратура. Тэматычны слоўнік.
Граматыка: Творны склон множнага ліку.
Тэкст У тэатры.
Дыялог.
Граматыка: Дзеепрыслоўе.
Дыялогі.
Граматыка: Выражэнне адмоўя словам няма.
Тэкст Тэатральная Беларусь.
Тэкст У падмурку беларускай драматургіі.
Граматыка: Выражэнне адносінаў спосабу дзеяння.
Тэкст "Дзікае паляванне караля Стаха".
Тэкст Як белая птушка…
177
Х. Беларускія святы. Абрады.
Святы. Тэматычны слоўнік.
204
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin