petrologia2.pdf

(93 KB) Pobierz
281706682 UNPDF
1.Podział skał osadowych:
1)Skały detrytyczne – (klastyczne – okruchowe), powstały jako następstwo zniszczenia mechanicznego skał. które
istniały wcześniej. Zwięzłe lub luźne. Piroklastyczne lub terygeniczne.
2)Skały iłowe i ilaste – ich zasadniczymi składnikami mineralnymi są uwodnione krzemiany glinu. Są to iły i gliny. Zalicza
się również skały w których jako składnik główny występują liczne uwodnione tlenki glinu(boksyty).
3)Skały krzemionkowe – bardzo wysoka zawartość SiO2. Pochodzenia organicznego lub chemicznego.
4)Skały wapienne – oraz inne skały węglanowe w licznych odmianach; głównym składnikiem mineralnym jest węglan
wapnia.
5)Skały chemiczne – (lagunowe) mogą być węglanowe, siarczanowe lub solne.
6)Skały palne – węglowe i węglowodorowe.
7)Skały żelazonośne .
8)Skały fosforanowe (fosforytowe)
2.Charakterystyka skał ilastych – zawierają obok minerałów ilastych, odporne na wietrzenie składniki skał
macierzystych.
kaoliny – złożone głownie z kaolinitu, a podrzędnie zawierające kwarc, łyszczyki, illit oraz odporne na wietrzenie minerału
ciężkie; tworzą się w wyniku wietrzenia kwaśnych skał magmowych i metamorficznych oraz arkoz.
bentonity – powstające w wyniku podmorskiego wietrzenia szkliwa wulkanicznego drobnoziarnistych osadów
piroklastycznych; składają się głownie z montmorillonitu lub pakietów mieszanych montmorillonit/illit, a ponadto mogą zawierać
inne minerały ilaste, kwarc, skalenie, biotyt, chloryt, zeolity i relikty szkliwa.
3.Charakterystyka skał alitowych – składają się głównie z wodorotlenków i tlenków glinu i żelaza. Produkty wietrzenia
laterytowego(alitowego), zachodzące w klimacie tropikalnym, gorącym i wilgotnym.
lateryt – bezpośrednie, rezydualne produkty wietrzenia glinokrzemianów w klimacie tropikalnym; ich głównymi
składnikami są wodorotlenki glinu i żelaza, przy czym proporcje miedzy nimi zależą od rodzaju skał macierzystych.
terra rosa – (czerwona ziemia), czyli residuum po krasowym wietrzeniu skał węglanowych, zwłaszcza wapieni. Wypełnia
głównie kotły, kieszenie i kominy krasowe; podobnie jak lateryt składa się głównie z wodorotlenków glinu i żelaza.
boksyt – zawierające wodorotlenki żelaza, węglany i inne; wykorzystywane jako rudy.
4.Charakterystyka skał krzemionkowych – wysoka zawartość krzemionki pochodzenia chemicznego i organiczengo.
Krzemionka autogeniczna, zwykle w postaci chalcedonu i/lub kwarcu.
*Krzemionkowe organiczne – zasadniczo z pancerzyków organizmów krzemionkowych: radiolarii i diatomitów albo z okruchów
szkielecików gąbek krzemionkowych, bądź spojonych cementem krzemionkowym, bądź też luźnych.
radiolaryty – skały zwarte, bardzo twarde, obecność licznych radiolarii, których skorupki nie zawsze zachowały naturę
krzemionkową typu opalu choć te skorupki są objęte zasadniczo masą opalową. Odpowiadać one mogą współczesnym osadą
głębokomorskim z pancerzykami radiolarii.
lidyty – warstwowane skały krzemionkowe. Chalcedon któremu towarzyszy kwarc. Zabarwione na czarno substancją
bitumiczną lub węglistą. Często występują żyłki kwarcu.
diatomity – (ziemie okrzemkowe), sedymenty luźne, mączyste powstałe w środowisku jeziornym, wyłącznie z
nagromadzeń krzemionkowych(opalowych) maleńkich kapsułkowanych otoczek alg planktonicznych. Poszukiwany materiał ścierny i
polerujący, izolator termiczny(ściany kas pancernych), wypełniacze czyli sorbenty(np. dynamitu).
spongiolity - najpospolitsze skały krzemionkowa-organiczne, nagromadzenia szkieletów gąbek krzemionkowych – igły
(spikule).
opoki -
gezy -
rogowce -
** Krzemionkowe chemiczne:
wapienie skrzemionkowane – porowate w skutek odwapnienia, a pozostania spoiwa krzemionkowego; kamienie
młyńskie.
krzemienie – formacje z krzemionki w środowisku wapiennym o formie nieregularnej, na ogół buł chalcedonowych.
czerty – utwory krzemionkowe w otoczeniu skały częściowo skrzemionkowanej. Najczęściej występują w gezach.
menility – buły lub soczewki opalowe powstałe w łupkach lub iłach magnezowych(środowiska morskiego).
gejzeryty – osad biały, wygląd popiołu, prawie czysta krzemionka wytrącana z wód gorących i zmineralizowanych
niektórych term, szczególnie zaś gejzerów.
jaspisy – mułki skrzemionkowane o wyraźnych często zróżnicowanych barwach. Głównie kwarc. Albo osadowe albo wtórne
przy żyłach hydrotermalnych.
agaty i chalcedony – najczęściej produkt hydrotermalny związany z końcową fazą wulkanizmu. Agaty tworzy
różnobarwna krzemionka o wyraźnej teksturze wstęgowej.
5.Charakterystyka skał solnych:
*Ewaporaty solne - około 30minerałów autogenicznych, głównie chlorków i siarczanów sodu, potasu, wapnia, magnezu.
sól kamienna - (halityt), niemal monomineralna, składające się głównie z halitu któremu towarzyszą domieszki innych
minerałów solnych i substancji ilastych.
sole potasowo-magnezowe – głownie z chlorków i siraczanów potasu i manganu.
**Ewaporaty siarczanowe – często niemal monomineralne.
gipsy – wyraźnie krystaliczne, kryształy różne.
anhydryty – anhydryt, twardsze od gipsów, drobnołuseczkowe.
1
www.olafbujak.prv.pl – opracowanie na licencji BEERWARE (stawiasz Olafkowi browara), z pewnością jest mnóstwo nieścisłości i błędów z które oczywiście nie odpowiadam ;)
l
6.Cech optyczne:
dolomit/kalcyt
gips
halit
anhydryt
opal
J/A
A
A
J
A
J
relief
zmienny
0
0
+
0
łupliwość
doskonała
doskonała
doskonała
doskonała
brak
pleochroizm
brak
brak
brak
brak
brak
b.interf
III rzędu
I rzędu
brak
III rząd
brak
wygaszanie
prosto
skośne
brak
proste
brak
7.Dojrzalosc mineralna piaskowców – szkielet ziarnowy prawie wyłącznie z kwarcu, prawie nie ma okruchów bardzo
wytrzymałych, spoiwo cement.
8.Dojrzałość teksturalna piaskowców – osad dobrze wysortowany i obtoczony.
9.Wyjasnij pojęcia:
tuf, a tufit – tuf jest skałą piroklastyczną, tufity są skałami przejściowymi od piroklastycznych do terygenicznych.
Zawierają od 25-75% piroklastów, zaś resztę stanowi materiał okruchowy pochodzenia niewulkanicznego.
krzemień – formacja krzemionkowa w środowisku wapiennym, o formie nieregularnej, na ogół buł mniejszych lub
większych, izolowanych lub połączonych.
arenit, a waka – spoiwo piaskowców często ma charakter typu matriks i wówczas mnożna mówić i arenitach
(zawierających do 15% matriks) oraz wakach (15-75% matriks).
wapień oolitowy – drobne konkrecje wapienne, których średnica rzadko przekracza 1mm. Wytworzyły się one dookoła
miniaturowego ziarenka kwarcu, około mikroorganizmu czy ułamka skorupki. Oolity powstały w wodach ciepłych, niespokojnych i
bogatych w wapień, na ogół w sąsiedztwie raf koralowych.
konkrecja – skupienia mineralne kształtu kulistego, gruzłowego, soczewkowatego, nerkowego, dyskoidalnego, lub
cylindrycznego. Najczęściej złożone z węglanu wapnia, krzemionki, syderytu, związków manganu lub pirytu.
antracyt - węgle czarne, różniące się od kamiennych brakiem warstwicowania i ciosu. 88-95%C, wilgoci mniej niż 5%,
barwy ciemno czerwonobrunatnej.
sparyt –
tuf litoklastyczny – tuf zbudowany jest z fragmentów wcześniej skonsolidowanych skał wulkanicznych lub
piroklastycznych, pochodzących z kanału lub krateru wulkanu.
waka lityczna -
margiel – skały stanowiące przejście między wapieniami, a iłami i łupkami ilastymi. HCl +
tuf witroklastyczny – tuf zbudowany z fragmentów szkliwa powstałego na wskutek gwałtownego krzepnięcia
wyrzucanych w powietrze strzępów lawy.
arenit arkozowy -
bentonit – zwykle barwy zielonawej lub szarawej. Spotykamy je najczęściej w osadowych częściach lagun.
glaukonit – uwodniony krzemian żelaza z domieszką glinu, magnezu i potasu. Charakterystyczny dla współczesnych
osadów terygenicznych.
10. Spoiwo – (lepiszcze), jest substancją wiążącą ziarna w zwięzłej skale okruchowej.
Z genetycznego punktu widzenia:
cement – utworzone w wyniku procesów fizykochemicznych; wapniste, krzemionkowe, żelaziste, margliste i dolomityczne.
matriks – (spoiwo wypełniające=masa wypełniająca), drobnoziarniste spoiwo okruchowe pochodzenia terygenicznego lub
wietrzeniowego, najczęściej ilasto-pyłowe(mułowcowe) lub ilaste. W zasadzie nie zawiera materiału wytrąconego chemicznie.
Ze względu na ilość spoiwa i sposób cementacji okruchów:
podstawowe – (bazalne), o charakterze tła skalnego; jest ono tak obfite, że poszczególne ziarna detrytryczne nie stykają się ze
sobą, tworząc rozproszony szkielet ziarnowy.
porowe – wystarczające tylko do wypełnienia pustek między zazwyczaj stykającymi się ze sobą ziarnami detrytrycznymi,
tworzącymi zwarty szkielet ziarnowy.
kontaktowe – kiedy spoiwa jest tak mało, że wystarcza jedynie do spojenia ziarn lub wytworzenia na nich cienkich otoczek, przy
pozostawieniu części porów niewypełnionym.
11. Kaolinizacja – polega na rozkładzie skalenia potasowego (ortoklazu) skał rodziny granitów i granitoidów pod wpływem
czynników atmosferycznych.
2
www.olafbujak.prv.pl – opracowanie na licencji BEERWARE (stawiasz Olafkowi browara), z pewnością jest mnóstwo nieścisłości i błędów z które oczywiście nie odpowiadam ;)
l
281706682.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin