Dostęp do informacji o środowisku (tryb i zakres).
Każdy ma prawo do informacji o środowisku i jego ochronie na zasadach określonych ustawą. Każdy w przypadkach określonych w ustawie ma prawo do uczestniczenia w postępowaniu w sprawie wydania decyzji z zakresu ochrony środowiska lub przyjęcia projektu polityki, strategii, planu lub programu rozwoju i restrukturyzacji oraz projektu studium i planu zagospodarowania przestrzennego. Organy administracji są obowiązane udostępniać każdemu informacje o środowisku i jego ochronie znajdujące się w ich posiadaniu lub które są dla nich przeznaczone. Udostępnia się je na pisemny wniosek, natomiast informacji, która nie wymaga szukania, można udzielić ustnie bez wniosku. Organy administracji właściwe w sprawach, są obowiązane do prowadzenia publicznie dostępnych wykazów danych o tych dokumentach oraz mogą zamieszczać w tych wykazach dane o dokumentach. W niektórych przypadkach organ administracji może nie udzielić informacji. Wyróżniamy wyłączenia o charakterze fakultatywnym i obligatoryjnym. Istnieją, co do zasady, 2 tryby dostępu do informacji. Tryb zależy od tego, czy owa informacja znajduje się w tzw. publicznych rejestrach.
- udzielenie informacji powinno się odbyć bez zbędnej zwłoki w terminie do 2 m-cy. W przypadku zwłoki powinien zostać podany nowy termin i przyczyna zwłoki. Taka informacja może być odpłatna. Szczegółowe stawki opłat określa rozporządzenie ministra środowiska wydane w porozumieniu z ministrem właściwym ds. finansów;
- informacje bezpłatne znajdują się m.in. w Internecie lub inne, których przeglądanie jest bezpłatne i musi się odbyć w tym samym dniu;
Udział społeczeństwa w postępowaniach dotyczących środowiska
W niektórych kategoriach postępowań może uczestniczyć społeczeństwo. Udział społeczeństwa w postępowaniu znaczy mniej więcej „zasięgnięcie opinii społeczeństwa”. Może ona przyjmować 3 formy:
1) każdy może składać uwagi i wnioski w postępowaniu z udziałem społeczeństwa;
2) możliwość przeprowadzenia rozprawy otwartej dla społeczeństwa;
3) uczestnictwo w nich tzw. organizacji ekologicznych;
aby mogła uczestniczyć to musi spełnić kilka warunków:
- zgłosić chęć postępowania na terenie swego działania;
- zgłosić swoje uwagi i wnioski w postępowaniu z udziałem społeczeństwa;
Udział społeczeństwa w postępowaniach dotyczących środowiska –
Postępowania w sprawie ochrony środowiska, które winny być prowadzone z udziałem społeczeństwa to te które powinny zakończyć się:
- decyzjami administracyjnymi, przed podjęciem których wymagane jest sporządzenie tzw. „raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko”. Inaczej mówiąc, chodzi o postepowania administracyjne, które kończą się decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach.
- sporządzeniem zewnętrznego planu „operacyjno – ratowniczego dla terenu narażonego na skutki awarii przemysłowej, położonego poza zakładem o dużym ryzyku”
- przyjęciem dokumentów programowo – planistycznych określonych w art. 40 po.oś. np. polityki strategie i plany w dziedzinie przemysłu, energetyki rybołówstwa
Postępowanie z udziałem społeczeństwa powinno poprzedzać decyzje w sprawie udzielenia (zmiany) pozwolenia zintegrowanego.
Jeżeli postępowanie administracyjne dotyczy oceny oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć, wówczas organ właściwy w sprawie: podaje do publicznej wiadomości informację o zamieszczeniu w publicznie dostępnym wykazie danych o wniosku o wydanie decyzji oraz o możliwości składania uwag i wniosków w terminie 21 dni od daty podania do publicznej wiadomości, wskazując jednocześnie miejsce ich składania; może przeprowadzić rozprawę administracyjną, otwartą dla społeczeństwa; rozpatruje zgłoszone uwagi i wnioski.
Organ administracji właściwy do wydania decyzji podaje do publicznej wiadomości informację o zamieszczeniu w publicznie dostępnym wykazie danych o decyzjach wymagających udziału społeczeństwa. Podanie do publicznej wiadomości powinno nastąpić także poprzez zamieszczenie informacji na stronie internetowej organu właściwego do wydania decyzji, jeśli organ ten prowadzi taką stronę. Organizacja ekologiczna, właściwa miejscowo, może zgłosić swój udział postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa, uczestniczy w nim na prawach strony; przepisu art. 31 § 4 kpa nie stosuje się. Na postanowienie o odmowie dopuszczenia do udziału w postępowaniu organizacji ekologicznej służy zażalenie. Organizacje społeczne mogą występować do właściwych organów administracji o zastosowanie środków zmierzających do zaprzestania reklamy lub innego rodzaju promocji towaru lub usługi, jeśli reklama ta lub inny rodzaj promocji sprzeczne są z zasadami ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju.
Pozwolenie wodnoprawne
Pozwolenie wodnoprawne wydaje się, w drodze decyzji, na czas określony. Pozwolenie wodnoprawne wydaje się na wniosek. Stroną postępowania o wydanie pozwolenia wodnoprawnego jest ubiegający się o nie wnioskodawca, właściciel wody, dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej, a także właściciel urządzenia wodnego, władający powierzchnią ziemi oraz uprawniony do rybactwa znajdujący się w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód lub planowanych do wykonania urządzeń wodnych. W pozwoleniu wodnoprawnym ustala się cel i zakres korzystania z wód, warunki wykonywania uprawnienia oraz obowiązki niezbędne ze względu na ochronę zasobów środowiska, interesów ludności i gospodarki. Organem właściwym do wydawania pozwoleń wodnoprawnych, jest starosta, wykonujący to zadanie jako zadanie z zakresu administracji rządowej.
Pozwolenie wodnoprawne to decyzją administracyjną w rozumieniu kpa wydawaną przez właściwy organ administracji publicznej na wniosek zakładu, zezwalająca na szczególne korzystanie z wód i precyzyjnie określająca zasady tego korzystania. Zasadą jest, że organem I instancji przy wydawaniu pozwoleń wodnoprawnych jest starosta, Marszałek województwa natomiast tylko w przypadkach szczególnych określonych w ustawie z dnia 18 lipca 2001 Prawo Wodne Organ właściwy do wydawania pozwolenia wodnoprawnego jest właściwy w sprawach stwierdzenia wygaśnięcia, cofnięcia lub ograniczenia tego pozwolenia.
Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pozwolenie wodnoprawne jest wymagane na: -szczególne korzystanie z wód; -regulację wód oraz zmianę ukształtowania terenu na gruntach przylegających do wód,
mającą wpływ na warunki przepływu wody; -wykonanie urządzeń wodnych; -rolnicze wykorzystanie ścieków; -długotrwałe obniżenie poziomu zwierciadła wody podziemnej; -piętrzenie wody podziemnej; -wprowadzanie do urządzeń kanalizacyjnych, będących własnością innych podmiotów, ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego.
W pozwoleniu wodnoprawnym ustala się cel i zakres korzystania z wód, warunki wykonywania uprawnienia oraz obowiązki niezbędne ze względu na ochronę zasobów środowiska, interesów ludności i gospodarki, a w szczególności: -ilość pobieranej lub odprowadzanej wody; -sposób gospodarowania wodą; -ograniczenia wynikające z konieczności zachowania przepływu nienaruszalnego; -ilość, stan i skład ścieków wprowadzanych do wód, do ziemi lub do urządzeń; kanalizacyjnych
Pozwolenie wodnoprawne można cofnąć lub ograniczyć bez odszkodowania, jeżeli: -zakład zmienia cel i zakres korzystania z wód lub warunki wykonywania uprawnień ustalonych w pozwoleniu; -urządzenia wodne wykonane zostały niezgodnie z warunkami ustalonymi w pozwoleniu wodnoprawnym lub nie są należycie utrzymywane; -zakład nie realizuje obowiązków wobec innych zakładów posiadających pozwolenie wodnoprawne; -zasoby wód podziemnych uległy zmniejszeniu w sposób naturalny; -zakład nie rozpoczął w terminie korzystania z uprawnień wynikających z pozwolenia wodnoprawnego lub nie korzystał z tych uprawnień przez okres co najmniej 2 lat;
Pozwolenie wodnoprawne można cofnąć lub ograniczyć za odszkodowaniem, jeżeli jest to uzasadnione interesem społecznym albo ważnymi względami gospodarczymi. Stwierdzenie wygaśnięcia, cofnięcie lub ograniczenie pozwolenia wodnoprawnego następuje z urzędu lub na wniosek strony, w drodze decyzji.
Operat wodnoprawny powinien m.in. określać: cel i zakres zamierzonego korzystania z wód; rodzaje urządzeń pomiarowych oraz znaków żeglugowych; stan prawny nieruchomości objętych zasięgiem zamierzonego korzystania z wody; obowiązki ubiegającego się o wydania pozwolenia w stosunku do osób trzecich; charakterystykę wód objętych zamierzonym pozwoleniem; ustalenia wynikające z warunków korzystania z wód regionu wodnego. Musi on także zawierać informację o formach ochrony przyrody istniejących w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód lub planowanych do wykonania urządzeń wodnych.
Pozwolenie wodnoprawne wygasa, jeżeli: upłynął okres, na który było wydane; zakład zrzekł się uprawnień ustalonych w tym pozwoleniu; zakład nie rozpoczął wykonywania urządzeń wodnych w terminie 2 lat od dnia, w którym pozwolenie wodnoprawne na wykonanie tych urządzeń stało się ostateczne.
Powszechna ochrona drzew i krzewów.
Przedmiotem powszechnej ochrony drzew i krzewów są drzewa i krzewy. Drzewo jest to roślina wieloletnia o zdrzewiałym pędzie posiadającym pień i koronę. Drzewa i krzewy rosnące na terenie nieruchomości, podlegają ochronie, a na właścicieli nieruchomości został nałożony obowiązek dbania o rosnące tam drzewa i krzewy. W praktyce obowiązek ten sprowadza się do nieuszkodzenia tym drzewom i krzewom.. Podstawową regulacją tutaj jest zakaz usuwania drzew i krzewów bez zezwolenia. Ten obowiązek ma charakter powszechny, dotyczy również osób fizycznych. Zezwolenie takie wydaje organ wykonawczy gminy, a w przypadku drzew rosnących na terenie zabytków - Wojewódzki Konserwator Zabytków. W przypadku drzew rosnących na terenie gminy – zezwolenie wydaje starosta. Zezwolenie nie trzeba mieć do drzew poniżej 5 lat (w praktyce są to drzewa samosiejki). Przesadzenie drzewa jest również usunięciem jego. Inaczej wygląda sprawa drzew owocowych. Kolejne wyłączenia to są drzewa rosnące na plantacjach (przede wszystkim to się stosuje do upraw wierzby energetycznej). Takie zezwolenie jest wydawane na wniosek – najczęściej właściciela nieruchomości. Może także wystąpić osoba nie będąca właścicielem, ale po uzyskaniu zgody właściciela. W przypadku prawa sąsiedzkiego – sąd analizuje prawo cywilne, nie analizuje prawa administracyjnego.
Za legalne usunięcie drzewa, właściciel ponosi opłatę. Z opłat przysługują liczne zwolnienia, przede wszystkim nie będą ich ponosiły fizyczne, jeżeli usunięcie ich nie jest związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Zezwolenie na drzewa obumarłe jest potrzebne, ale nie ponosi się opłat. Opłata jest uzależniona od obwodu pnia na wysokości 130 cm, a jeżeli jest niższe to obwód pod koroną, a jeżeli są 2 pnie – każdy osobno. Wysokość opłat ustala w, p, b, w drodze decyzji. Górne stawki ustala ustawa, zaś szczegółowe rozporządzenie RM. Stawka od kilkunastu do ponad 3 tys zł za cm obwodu pnia. Jeżeli jest to drzewo cennego gatunku o obwodzie powyżej 3m2, to płata może wynieść nawet 500 tys zł. Za krzewy – ok. 200 zł/ m2 powierzchni porośniętej krzewami. Jeżeli usuwamy drzewo bez zezwolenia bądź jeśli dojdzie do zniszczenia drzewa lub krzewów – ponosimy karę pieniężną. Karę liczymy tak jak pozwolenie, ale x3.
Plany urządzania lasu.
Lasami stanowiącymi własność Skarbu Państwa zarządza Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe. W ramach sprawowanego zarządu Lasy Państwowe prowadzą gospodarkę leśną, gospodarują gruntami i innymi nieruchomościami oraz ruchomościami związanymi z gospodarką leśną, a także prowadzą ewidencję majątku Skarbu Państwa oraz ustalają jego wartość. Nadzór nad Lasami Państwowymi sprawuje minister właściwy do spraw środowiska. Nadzór nad gospodarką leśną sprawują:
1) minister właściwy do spraw środowiska - w lasach stanowiących własność Skarbu Państwa;
2) starosta - w lasach nie stanowiących własności Skarbu Państwa.
W przypadku lasu, który obejmuje obszar więcej niż jednego powiatu, właściwy miejscowo jest starosta powiatu, na którego terenie znajduje się większa część tego lasu. Starosta ten może powierzyć, w drodze porozumienia, prowadzenie w jego imieniu spraw z zakresu nadzoru - dyrektorowi regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych; nadleśniczemu Lasów Państwowych, zwanemu dalej "nadleśniczym". Starosta ma obowiązek przekazania środków na realizację zadań. Plan urządzenia lasu - podstawowy dokument gospodarki leśnej opracowywany dla określonego obiektu, zawierający opis i ocenę stanu lasu oraz cele, zadania i sposoby prowadzenia gospodarki leśnej; Uproszczony plan urządzenia lasu - plan opracowywany dla lasu o obszarze co najmniej 10 ha, stanowiącego zwarty kompleks leśny, zawierający skrócony opis lasu i gruntów przeznaczonych do zalesienia oraz podstawowe zadania dotyczące gospodarki leśnej. Wykonywanie planów urządzenia lasu wymaga uzyskania zezwolenia na wykonywanie tej działalności. Decyzję w sprawie wydania zezwolenia, odmowy wydania, zmiany i cofnięcia zezwolenia wydaje minister właściwy do spraw środowiska. Minister właściwy do spraw środowiska zatwierdza plan urządzenia lasu dla lasów stanowiących własność Skarbu Państwa oraz uproszczone plany urządzenia lasu dla lasów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Starosta, po uzyskaniu opinii właściwego terytorialnie nadleśniczego, zatwierdza uproszczony plan urządzenia lasu. W terminie 30 dni od dnia otrzymania projektu uproszczonego planu urządzenia lasu nadleśniczy może zgłosić zastrzeżenia. W razie upływu tego terminu uważa się, że nadleśniczy nie zgłasza zastrzeżeń. Minister właściwy w sprawach środowiska nadzoruje wykonanie planów urządzenia lasu dla lasów stanowiących własność Skarbu Państwa oraz wykonanie uproszczonych planów urządzenia lasu dla lasów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Starosta nadzoruje wykonanie zatwierdzonych uproszczonych planów urządzenia lasów nie stanowiących własności Skarbu Państwa.
Podstawy humanitarnej ochrony zwierząt (na podstawie ustawy o ochronie zwierząt)
Każde zwierzę wymaga humanitarnego traktowania. Nieuzasadnione lub niehumanitarne zabijanie zwierząt oraz znęcanie się nad nimi jest zabronione. Przez znęcanie się nad zwierzętami należy rozumieć zadawanie albo świadome dopuszczanie do zadawania bólu lub cierpień. Kto zabija zwierzę albo znęca się nad nim podlega karze pozbawienia wolności do roku, ograniczenia wolności albo grzywny. Jeżeli sprawca czynu działa ze szczególnych okrucieństwem podlega karze pozbawienia wolności do lat 2, ograniczenia wolności albo grzywny. Sąd może orzec wobec sprawcy zakaz wykonywania określonego zawodu, prowadzenia określonej działalności lub wykonywania czynności wymagających zezwolenia, które są związane z wykorzystywaniem zwierząt lub oddziaływaniem na nie, a także może orzec przepadek narzędzi lub przedmiotów służących do popełnienia przestępstwa oraz przedmiotów pochodzących z przestępstwa. W razie skazania za przestępstwo sąd może orzec nawiązkę w wysokości od 25 zł do 2.500 zł na rzecz Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami w Polsce albo na inny cel związany z ochroną zwierząt, wskazany przez sąd.
Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach jako forma oceny oddziaływania na środowisko.
Uzyskanie w/w decyzji jest warunkiem dopuszczającym do realizacji:
- planowanych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko dla których obowiązek sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko jest obligatoryjny.
- planowanych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, dla których obowiązek sporządzenia raportu może zostać stwierdzony.
- planowanych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, dla których obowiązek sporządzenia raportu może zostać stwierdzony. Inwestor składa wniosek o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę (bądź o uzyskanie innej z niżej wymienionych decyzji). Jeżeli właściwy organ, w tym wypadku architektoniczno - budowlany, stwierdzi, że planowane przedsięwzięcie inne niż wymienione w pkt 1 i 2 może oddziaływać znacząco na obszar NATURA 2000 zasięga opinii wojewody i wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania do czasu uzyskania przez Inwestora decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, Inwestor obowiązany jest uzyskać, przed wystąpieniem o: decyzję o pozwoleniu na budowę obiektu budowlanego, o zatwierdzeniu projektu budowlanego oraz o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych; decyzję o pozwoleniu na rozbiórkę obiektów jądrowych; koncesję na poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin, na wydobywanie kopalin ze złóż, na bezzbiornikowe magazynowanie substancji oraz składowanie odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych; pozwolenie wodnoprawne na wykonanie urządzeń wodnych; decyzję ustalającą warunki prowadzenia robót polegających na regulacji wód oraz budowie wałów przeciwpowodziowych, a także robót melioracyjnych, odwodnień budowlanych oraz innych robót ziemnych zmieniających stosunki wodne na terenach o szczególnych wartościach przyrodniczych, zwłaszcza na terenach, na których znajdują się skupienia roślinności o szczególnej wartości z punktu widzenia przyrodniczego, terenach o walorach krajobrazowych i ekologicznych, terenach masowych lęgów ptactwa, występowania skupień gatunków chronionych oraz tarlisk, zimowisk, przepławek i miejsc masowej migracji ryb i innych organizmów wodnych - na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody; decyzję o zmianie lasu na użytek rolny; decyzję o ustaleniu lokalizacji autostrady; decyzję o ustaleniu lokalizacji drogi krajowej; jak również przed dokonaniem zgłoszenia budowy lub wykonywania robót budowlanych oraz zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części. Decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach wydaje się także przed wydaniem decyzji o zatwierdzeniu projektu scalenia lub wymiany gruntów, jednakże przedmiotowe postępowanie wszczyna się z urzędu. Do wydania decyzji o ś.u. właściwymi są, zależnie od rodzaju i miejsca realizacji zamierzonego przedsięwzięcia, odpowiednio wojewoda, starosta, dyrektor regionalny lasów państwowych bądź wójt, burmistrz, Prezydent miasta. Jeżeli ilość stron takiego postępowania przekracza 20, organ orzekający w sprawie zawiadamia decyzjach i innych czynnościach przez obwieszczenie lub w inny sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości. Podjęcie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wymaga nadto współdziałania ze wskazanymi ustawą organami. Decyzja zawsze wymaga uzasadnienia i jest wiążąca dla organu który ją wydał. Należy ją dołączyć do wniosku na realizacje przedsięwzięcia. Wniosek taki powinien być złożony w zasadzie w terminie dwóch lat od podjęcia decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
Pozwolenie zintegrowane.
Ustawa Prawo Ochrony Środowiska wprowadza obowiązek uzyskania pozwoleń zintegrowanych na prowadzenie wybranych rodzajów instalacji przemysłowych. Jest to szczególny rodzaj pozwolenia na wprowadzanie do środowiska substancji lub energii do wszystkich komponentów środowiska, przy zachowaniu wymogów ochrony środowiska według zasad tzw. Najlepszych Dostępnych Technik. Ta decyzja administracyjna stanowi de facto swoistą licencję na prowadzenie danej działalności, gdyż ustawa POŚ (art. 365) nakazuje wstrzymanie funkcjonowania instalacji eksploatowanych bez wymaganego pozwolenia. W polskim pozwoleniu zintegrowanym ustala się obligatoryjnie następujące warunki w zależności od rodzaju działalności: wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza; wytwarzania odpadów; emitowania hałasu; wprowadzania ścieków do wód, kanalizacji, ziemi, oraz poboru wód; emitowania pól elektromagnetycznych. Pozwolenie wydaje w drodze decyzji organ ochrony środowiska. O wygaśnięciu, cofnięciu oraz ograniczeniu pozwolenia orzeka organ właściwy do wydania pozwolenia. Pozwolenie jest wydawane na czas oznaczony, nie dłuższy niż 10 lat. Pozwolenie może być wydane na wniosek zainteresowanego uzyskaniem tytułu prawnego do instalacji lub jej oznaczonej części
Pozwolenie sektorowe (powietrze, odpady, wodnoprawne)
Wytwórca odpadów jest obowiązany do uzyskania pozwolenia na wytwarzanie odpadów, które powstają w związku z eksploatacją instalacji, jeżeli wytwarza powyżej 1 Mg odpadów niebezpiecznych rocznie lub powyżej 5 tysięcy Mg odpadów innych niż niebezpieczne rocznie. W pozwoleniu uwzględnia się wszystkie odpady wytwarzane przez danego wytwórcę w danym miejscu. Kopię wydanego pozwolenia na wytwarzanie odpadów wojewoda lub starosta przekazuje właściwemu ze względu na miejsce wytwarzania odpadów marszałkowi województwa, wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska oraz wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta. Zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów jest wydawane, w drodze decyzji, przez właściwy organ na czas oznaczony, nie dłuższy niż 10 lat. Właściwym organem jest: wojewoda - dla przedsięwzięć lub instalacji, o których mowa w art. 378 ust. 2 ustawy - Prawo ochrony środowiska; starosta - dla pozostałych przedsięwzięć.
Wprowadzanie do powietrza gazów lub pyłów z instalacji wymaga pozwolenia. Pozwolenie wydaje w drodze decyzji organ ochrony środowiska. O wygaśnięciu, cofnięciu oraz ograniczeniu pozwolenia orzeka organ właściwy do wydania pozwolenia. Pozwolenie jest wydawane na czas oznaczony, nie dłuższy niż 10 lat. Pozwolenie może być wydane na wniosek zainteresowanego uzyskaniem tytułu prawnego do instalacji lub jej oznaczonej części.
Kary pieniężne w ochronie środowiska.
Administracyjne kary pieniężne wymierza, w drodze decyzji, wojewódzki inspektor ochrony środowiska za: przekroczenie określonych w pozwoleniach ilości lub rodzaju gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza; przekroczenie określonych w pozwoleniach warunków dotyczących ilości ścieków, ich stanu, składu, minimalnej procentowej redukcji stężeń substancji w ściekach oraz masy substancji w odprowadzanych ściekach przypadającej na jednostkę masy wykorzystanego surowca, materiału, paliwa lub wytworzonego produktu; przekroczenie określonej ilości pobranej wody; naruszenie warunków decyzji zatwierdzającej instrukcję eksploatacji składowiska odpadów albo decyzji określającej miejsce i sposób magazynowania odpadów, wymaganych przepisami ustawy o odpadach, co do rodzaju i sposobów składowania lub magazynowania odpadów; przekroczenie, określonych w decyzji o dopuszczalnym poziomie hałasu lub pozwoleniu poziomów hałasu. Po stwierdzeniu przekroczenia lub naruszenia, na podstawie kontroli, wojewódzki inspektor ochrony środowiska wydaje decyzję ustalającą wymiar kary biegnącej. Kara biegnąca jest naliczana do czasu stwierdzenia zmiany wielkości przekroczenia lub naruszenia. Minister właściwy do spraw środowiska może określić, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki wymierzania kar na podstawie pomiarów ciągłych. Wojewódzki inspektor ochrony środowiska nie wszczyna postępowania w sprawie wymierzenia kary, jeżeli przewidywana jej wysokość nie przekroczy 800 zł. Karę wymierza się w wysokości 10-krotnej wielkości jednostkowej stawki opłat: za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza; za pobór wód. Za składowanie odpadów z naruszeniem warunków dotyczących rodzaju i sposobów składowania odpadów, określonych w decyzji zatwierdzającej instrukcję eksploatacji składowiska, lub magazynowanie odpadów z naruszeniem decyzji określającej miejsce i sposób magazynowania odpadów wymierza się karę w wysokości 0,1 jednostkowej stawki opłaty za umieszczenie odpadów na składowisku za każdą dobę składowania.
Formy ochrony przyrody:
Park narodowy obejmuje obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1.000 ha, na którym ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe. Park narodowy tworzy się w celu zachowania różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej i walorów krajobrazowych, przywrócenia właściwego stanu zasobów i składników przyrody oraz odtworzenia zniekształconych siedlisk przyrodniczych, siedlisk roślin, siedlisk zwierząt lub siedlisk grzybów. Minister właściwy do spraw środowiska, w drodze zarządzenia, nadaje parkowi narodowemu statut określający jego strukturę organizacyjną. Nadzór nad parkami narodowymi sprawuje minister właściwy do spraw środowiska. Utworzenie parku narodowego, zmiana jego granic lub likwidacja następuje w drodze rozporządzenia Rady Ministrów, które określa jego nazwę, obszar, przebieg granicy, otulinę i nieruchomości Skarbu Państwa nie przechodzące w trwały zarząd parku narodowego. Rada Ministrów, wydając rozporządzenie, kieruje się rzeczywistym stanem wartości przyrodniczych obszaru. Likwidacja lub zmniejszenie obszaru parku narodowego następuje wyłącznie w razie bezpowrotnej utraty wartości przyrodniczych i kulturowych jego obszaru. Obszar parku narodowego jest udostępniany w celach naukowych, edukacyjnych, kulturowych, turystycznych, rekreacyjnych i sportowych w sposób, który nie wpłynie negatywnie na przyrodę w parku narodowym.
Rezerwat przyrody obejmuje obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi. Na obszarach graniczących z rezerwatem przyrody może być wyznaczona otulina. Uznanie za rezerwat przyrody obszarów następuje w drodze rozporządzenia wojewody, które określa jego nazwę, położenie lub przebieg granicy i otulinę, jeżeli została wyznaczona, cele ochrony oraz rodzaj, typ i podtyp rezerwatu przyrody, a także sprawującego nadzór nad rezerwatem. Wojewoda, w drodze rozporządzenia, za zgodą ministra właściwego do spraw środowiska i po zasięgnięciu opinii wojewódzkiej rady ochrony przyrody, może zmniejszyć lub zwiększyć obszar rezerwatu przyrody, zmienić cele ochrony, a w razie bezpowrotnej utraty wartości przyrodniczych, dla których rezerwat został powołany - zlikwidować rezerwat przyrody.
Park krajobrazowy obejmuje obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe w celu zachowania, popularyzacji tych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju. Na obszarach graniczących z parkiem krajobrazowym może być wyznaczona otulina. Utworzenie parku krajobrazowego lub powiększenie jego obszaru następuje w drodze rozporządzenia wojewody, które określa jego nazwę, obszar, przebieg granicy i otulinę, jeżeli została wyznaczona, szczególne cele ochrony oraz zakazy właściwe dla danego parku krajobrazowego lub jego części wybrane spośród zakazów, o których mowa w art. 17 ust. 1, wynikające z potrzeb jego ochrony. Likwidacja lub zmniejszenie obszaru parku krajobrazowego następuje w drodze rozporządzenia wojewody, po uzgodnieniu z właściwymi miejscowo radami gmin, z powodu bezpowrotnej utraty wartości przyrodniczych, historycznych i kulturowych oraz walorów krajobrazowych na obszarach projektowanych do wyłączenia spod ochrony. Projekt rozporządzenia w sprawie utworzenia, zmiany granic lub likwidacji parku krajobrazowego wymaga uzgodnienia z właściwą miejscowo radą gminy. Statut parku krajobrazowego lub zespołu parków krajobrazowych określający strukturę organizacyjną parku lub zespołu parków nadaje wojewoda, w drodze zarządzenia. Grunty rolne i leśne oraz inne nieruchomości znajdujące się w granicach parku krajobrazowego pozostawia się w gospodarczym wykorzystaniu. Projekty studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, planów zagospodarowania przestrzennego województw oraz planów zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej w części dotyczącej parku krajobrazowego i jego otuliny wymagają uzgodnienia z właściwym miejscowo wojewodą.
Dla parków narodowych, rezerwatów przyrody i parków krajobrazowych sporządza się i realizuje plan ochrony.
Sieć obszarów Natura 2000 obejmuje: obszary specjalnej ochrony ptaków; specjalne obszary ochrony siedlisk. Obszar Natura 2000 może obejmować część lub całość obszarów i obiektów objętych formami ochrony przyrody. Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, typy siedlisk przyrodniczych oraz gatunki roślin i zwierząt, ze wskazaniem typów siedlisk przyrodniczych i gatunków o znaczeniu priorytetowym, wymagające ochrony w formie wyznaczenia obszarów Natura 2000, a także kryteria i sposoby wyboru reprezentatywnej liczby i powierzchni siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk roślin i siedlisk zwierząt do ochrony w formie obszarów Natura 2000, mając na uwadze zachowanie szczególnie cennych i zagrożonych składników różnorodności biologicznej Wyznaczenie obszaru Natura 2000, zmiana jego granic lub likwidacja następuje w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw rolnictwa, ministrem właściwym do spraw rozwoju wsi i z ministrem właściwym do spraw gospodarki wodnej, w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw środowiska, które określa nazwę, położenie administracyjne, obszar i mapę obszaru, cel i przedmiot ochrony oraz sprawującego nadzór nad obszarem. Minister właściwy do spraw środowiska, wydając rozporządzenie, kieruje się rzeczywistym stanem siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt. Po wyznaczeniu obszarów specjalnej ochrony ptaków minister właściwy do spraw środowiska przekazuje listę tych obszarów Komisji Europejskiej. Specjalne obszary ochrony siedlisk minister właściwy do spraw środowiska wyznacza po uzgodnieniu z Komisją Europejską. Dla obszaru Natura 2000 minister właściwy do spraw środowiska ustanawia, w drodze rozporządzenia, plan ochrony na okres 20 lat, uwzględniający ekologiczne właściwości siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony obszar ten został wyznaczony, wykorzystując, obejmujące obszar Natura 2000, plany ochrony ustanowione dla parku narodowego, rezerwatu przyrody i parku krajobrazowego oraz plany urządzenia lasu. Plan ochrony może być zmieniony, jeżeli wynika to z potrzeb ochrony siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt. Projekt planu ochrony obszaru Natura 2000 sporządza sprawujący nadzór nad obszarem w terminie 5 lat od dnia wyznaczenia tego obszaru, w uzgodnieniu z właściwymi miescowo radami gmin.
...
tolduniu