Toksyczny owoc_ Toksyczny owoc_.pdf

(251 KB) Pobierz
26_28_SUSZKI.qxd
Toksyczny
owoc?
Rodzynki, figi, daktyle – suszone owoce sà idealnym dodatkiem do wielu daƒ: ciast,
deserów, ale i mi´s. Sà tak˝e sk∏adnikiem müsli. Suszone owoce jedzà osoby,
które dbajà o zdrowà diet´. Ale czy aby na pewno wychodzà nam one na zdrowie?
Badania organizacji konsumenckich i instytucji badaw-
czych na Êwiecie wykazujà, ˝e w rodzynkach i innych su-
szonych owocach, na przyk∏ad w figach, mogà znajdowaç
si´ aflatoksyny – zwiàzki wytwarzane przez pleʃ. Sà one
bardzo silnie toksyczne, a go∏ym okiem nie dostrze˝emy,
czy znajdujà si´ w owocu. Widoczna pleʃ nie musi wcale
oznaczaç zawartoÊci aflatoksyn w owocach, ale równie˝
brak pleÊni nie wyklucza, ˝e toksyny znajdujà si´ w fidze,
daktylu czy innym przysmaku. Dlatego postanowiliÊmy
sprawdziç, czy dost´pne w polskich sklepach suszone owo-
ce mogà stwarzaç zagro˝enie dla naszego zdrowia czy mo-
˝e problem szkodliwych substancji nas nie dotyczy. Bada-
niom na zawartoÊç aflatoksyn poddaliÊmy cztery produk-
ty zakupione w warszawskich hipermarketach: rodzynki
szlachetne Bakal Country, figi suszone Bakalland, Ro-
dzynki Mix Felix oraz rodzynki Kresto.
Groêna aflatoksyna
Aflatoksyny to bardzo toksyczne substancje wytwarzane
przez pleÊnie. Zosta∏y wpisane rozporzàdzeniem ministra
zdrowia w 1996 r. na list´ substancji rakotwórczych – d∏u-
gotrwa∏a ekspozycja na aflatoksyny mo˝e byç przyczynà
raka wàtroby lub nerek. Istniejà doniesienia, ˝e aflatoksy-
na mo˝e byç wykorzys-
tana nawet jako broƒ
biologiczna. Jak stwier-
dza raport ONZ, nad
aflatoksynà w aspekcie
wojny biologicznej pra-
cowa∏ Irak.
Powstawaniu aflatoksyn
w ˝ywnoÊci sprzyja wil-
goç. Najcz´Êciej trucizn´
t´ wykrywa si´ w zbo-
˝ach, paszach dla zwie-
rzàt, orzeszkach ziem-
nych, mleku, migda-
∏ach, przyprawach i fi-
gach. W 2001 r. niemie-
cka Fundacja Warentest
przebada∏a 21 marek su-
szonych fig. Aflatoksyny
Pomiar aflatoksyny za pomocà
biosensora optycznego
26
ÂWIAT KONSUMENTA s t y c z e ƒ 2 0 0 8
BADANIE SUSZONYCH OWOCÓW
221586860.001.png
BADANIE SUSZONYCH OWOCÓW
Marka
BAKAL COUNTRY
BAKALLAND
FELIX
KRESTO
Adres producenta
ul. Roêdzieƒskiego
11 B, 41-308
Dàbrowa Górn.
ul. Fabryczna 5,
00-446
Warszawa
Niedêwiedê 64,
32-090 S∏omniki
ul. Przemys∏owa 8,
96-100
Skierniewice
Nazwa
rodzynki
szlachetne
figi suszone
rodzynki mix
rodzynki
Cena opakowania
Cena za 100 g
Waga
Data przydatnoÊci do spo˝ycia
2,49 z∏
1,25 g
200 g
08.2008
4,85 z∏
2,43 z∏
200 g
12.2008
1,99 z∏
1,99 z∏
100 g e
06/2008
0,79 z∏
0,79 z∏
100 g e
30 06 2008
Numer partii
9433.6 CHILE
11-159
L110692C
A 3L07264V990
Aflatoksyny
<0,02 µg/kg – poni˝ej poziomu wykrywalnoÊci
Wyniki dotyczà badanych próbek
Badania na zlecenie miesi´cznika „Âwiat Konsumenta” wykona∏o akredytowane laboratorium w Warszawie
wykry∏a w co trzeciej testowanej próbce. W cz´Êci z nich
– w znacznych iloÊciach. Powtórny test suszonych fig
oraz daktyli przeprowadzony przez fundacj´ w 2005 r.
uspokoi∏ niemieckich konsumentów: ˝adna z 15 próbek
fig i szeÊciu próbek daktyli nie zawiera∏a ju˝ Êladu tru-
cizn pochodzàcych z pleÊni. Najwidoczniej wzmo˝one
kontrole ˝ywnoÊci na rynku niemieckim zrobi∏y swoje.
Czy polscy konsumenci mogà czuç si´ równie bez-
pieczni? Badanie, które „Âwiat Konsumenta” zleci∏ akre-
dytowanemu laboratorium wykaza∏o, ˝e tak. W ka˝dym
z badanych produktów aflatoksyna znajdowa∏a si´ w ilo-
Êci poni˝ej poziomu wykrywalnoÊci.
Proces produkcji
Jak powstajà suszone owoce?
Suszenie owoców usuwa z nich wi´kszoÊç wody , co hamuje
rozwój drobnoustrojów i pleÊni. Nie znaczy to jednak, ˝e su-
szone owoce sà ca∏kowicie chronione przed bakteriami i ple-
Ênià. Mimo nazwy „suszone” wcià˝ zawierajà nawet do 35%
wody.
W celu utrzymania jasnej barwy suszonych owoców , które jako
Êwie˝e mia∏y jasny mià˝sz, stosuje si´ cz´sto siarkowanie. Po-
lega to na zanurzeniu owoców w roztworze siarczynu so-
dowego lub kwasu siarkawego, co hamuje reakcj´ utleniania.
W ten sposób zwiàzek ten (E 220) zapobiega ciemnieniu owo-
ców, ale u osób wra˝liwych mo˝e wywo∏ywaç nudnoÊci, bóle
g∏owy i biegunk´. Z tego powodu prawo okreÊla limit E 220,
jakiego producenci nie mogà przekroczyç. JeÊli E 220 zosta∏
dodany do suszonych owoców, informacja taka powinna zna-
leêç si´ w sk∏adzie na opakowaniu.
Jak rozpoznaç trucizn´?
Czy sami mo˝emy rozpoznaç, które owoce zawierajà
groêne aflatoksyny? Go∏ym okiem oczywiÊcie nie
dostrze˝emy aflatoksyn na suszonych owocach. Nie za-
wsze dojrzymy te˝ pleʃ, poniewa˝ cz´sto mo˝e ona
znajdowaç si´ wewnàtrz, dajmy na to, figi czy daktyla.
Dlatego zawsze przed ich zjedzeniem, zajrzyjmy, co
kryjà wewnàtrz. Czarne miejsca na mià˝szu sà pode-
jrzane – to mo˝e byç pleʃ, a co za tym idzie, mogà
Êwiadczyç o zawartoÊci aflatoksyny. Dobry przyk∏ad
jedzenia suszonych owoców dajà nam mieszkaƒcy kra-
jów azjatyckich. Tam, skàd owoce te pochodzà, figi czy
daktyla nie zjada si´ jednym k´sem, a ju˝ na pewno nie
w ciemnoÊci.
Jak suszy si´ owoce? Najcz´Êciej si´ je po prostu owiewa
w temperaturze 65-75ºC. Proces ten trwa od kilku lub kilku-
nastu godzin. Suszenie mo˝e nadaç owocom nowy, intensy-
wniejszy smak i aromat. Niestety jednak sà i minusy suszenia:
otó˝ podczas tego procesu spada wartoÊç od˝ywcza owoców.
IloÊç witaminy C spada a˝ o 80%, witaminy B 1 – o 30%, beta-
karotenu – o 20%, a witaminy B 2 – o 10%.
Idealne suszone owoce powinny mieç elastycznà konsysten-
cj´, nie zlepiajàcà si´ przy ucisku. Szypu∏ek czy resztek komór
nasiennych nie mo˝e byç w suszonych owocach wi´cej ni˝
2-10 na 100 sztuk.
ÂWIAT KONSUMENTA s t y c z e ƒ 2 0 0 8
27
221586860.002.png 221586860.003.png
BADANIE SUSZONYCH OWOCÓW
3 praktyczne wskazówki
Co amatorzy
suszonych owoców
Trwa∏oÊç: Suszone owoce nale˝y prze-
chowywaç w ch∏odnym i ciemnym miejscu,
w takich warunkach s∏odkie, suche owoce
b´dà zdatne do spo˝ycia przez oko∏o
dziewi´ç miesi´cy. Pami´tajmy jednak,
˝e niepaczkowane figi wysychajà szybciej.
Jasny nalot na ich powierzchni to nie
pleʃ, lecz skrystalizowany cukier.
Za to czarne miejsca na owocu mogà
oznaczaç pleʃ.
Domowe suszenie: Owoce mo˝emy suszyç
te˝ sami. Wtedy musimy zaopatrzyç si´
w specjalnà suszark´ do owoców. Do spo-
radycznego suszenia wystarczy jednak
piekarnik. Nale˝y ustawiç go na tempera-
tur´ 50ºC i w∏o˝yç owoce na wiele godzin.
Im cieƒsza ich skórka, tym szybciej si´
wysuszà. W∏asnor´cznie mo˝emy suszyç
nie tylko winogrona, z których powstanà
rodzynki, ale i jab∏ka, gruszki i ró˝ne inne
owoce, jakie podpowie nam wyobraênia.
Na zdrowie
Nie nale˝y jednak zapominaç, ˝e suszone owoce
dajà nam równie˝ wiele dobrego. Mimo mo˝li-
woÊci zanieczyszczenia aflatoksynami, doskona-
le uzupe∏niajà naszà diet´ w zwiàzki mineralne
i b∏onnik. Z witaminami jest ju˝ gorzej, poniewa˝
te rozpuszczalne w wodzie, jak na przyk∏ad wita-
mina C, ginà w procesie suszenia. Z tego powodu
suszone owoce nie mogà byç alternatywà dla tych
Êwie˝ych. Co wi´cej, suszone owoce sà doÊç kalo-
ryczne: ich 100 g to – w zale˝noÊci od rodzaju
– oko∏o 300 kcal. Ale zawsze lepiej zjeÊç suszony
owoc ni˝ s∏odycze czy inne niezdrowe przekàski.
Kuchnie Êwiata: Suszone owoce sà szczegól-
nie cz´stym sk∏adnikiem daƒ kuchni orien-
talnej. Dodaje si´ je nie tylko do s∏odkich
wypieków, ale do perskich daƒ z ry˝u, do
jagni´ciny na sposób orientalny czy do
azjatyckich sosów chutney. Bardzo s∏odkie
owoce idealnie harmonizujà z ostrymi
przyprawami.
28
ÂWIAT KONSUMENTA s t y c z e ƒ 2 0 0 8
powinni wiedzieç
221586860.004.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin