Nerwice
Terminem "nerwice" obejmuje się zespół psychogennych zaburzeń emocjonalnych, których źródłem są nierozwiązane nieuświadomione konflikty wewnętrzne. Najczęściej są to konflikty pomiędzy dążeniami jednostki a jej możliwościami, potrzebami a obowiązkami, pragnieniami a normami etycznymi. Pojawiają się wtedy, kiedy wrażliwa i nieodporna na stresy osobowość poddawana jest presji sytuacji (często świadomie akceptowanej), a wymagającej od niej funkcjonowania sprzecznego z nieuświadomionymi tendencjami.
Psychicznymi objawami nerwicy są najczęściej lęk, apatia, przygnębienie, różnego rodzaju fobie i natręctwa, histeria i hipochondria.Często występują zaburzenia czynnościowe różnych narządów wewnętrznych, mimo, iż nie stwierdza się żadnych zmian organicznych.Źródła nerwicy często znajdują się w dzieciństwie chorego, kiedy to niewłaściwe metody wychowawcze, presje i oczekiwania wpłynęły na ukształtowanie niewłaściwych cech osobowości, uniemożliwiających samoakceptację i wykształcenie umiejętności adaptacyjnych.Stany nerwicowe powodują nieprzystosowanie do życia, niezdolność samorealizacji, zaburzają kontakty z innymi. Leczenie nerwicy polega na długotrwałej psychoterapii, której celem jest uświadomienie sobie przez pacjenta istoty wewnętrznego konfliktu, rekonstrukcja osobowości i rozwinięcie zdolności adaptacyjnych. Środki farmakologiczne mogą mieć funkcję tylko wspomagającą.
· Nerwica neurasteniczna – poczucie zmęczenia nieadekwatne do sytuacji, spowolnienie procesów poznawczych
o hiposteniczna - ogólne osłabienie bez podłoża organicznego
o hipersteniczna rozdrażnienie, objawy somatyczne: bóle głowy (tzw. kask), derealizacja, lękliwość, hipersomnia
· Nerwica hipochondryczna – zgeneralizowane poczucie choroby, skupienie uwagi na doznaniach, błedne koło oparte na nieustannej interpretacji i transformacji objawów
· Nerwica histeryczna – przeniesienie lęku na sferę somatyczną – intensywność, ekspansja objawów, teatralność (zob. osobowość histrioniczna)
· Nerwica depresyjna – smutek, apatia, zahamowanie psychoruchowe
· Nerwica anankastyczna – wyobrażenie i rytuały redukujące lęk, zespół natręctw i kompulsyjnych zachowań
· Nerwica lękowa – fobia
· Perfekcjonizm - uznawanie działania o cechach doskonałości za jedynie dopuszczalne
· Egocentryzm - nadmierna koncentracja uwagi na sobie i poczucie szczególnego charakteru własnych dolegliwości nerwicowych; nieuzasadnione oczekiwania wobec otoczenia (przewaga brania nad dawaniem)
· Uzależnienie - od osób, używek, nawyków itp.
Nerwice mogą obejmować takie objawy jak:
· objawy somatyczne:
o porażenia narządów ruchu lub pewnych ich części,
o brak czucia (anestezja, analgezja) pewnych obszarów skóry, zaburzenia wzroku, słuchu lub nadmierna wrażliwość na bodźce,
o napięciowy ból głowy, ból żołądka, serca, kręgosłupa, zawroty głowy, drżenie kończyn, kołatanie serca
o zespoły objawów charakterystyczne dla niektórych chorób czy stanów fizjologicznych (np. urojona ciążą, zaburzenia równowagi, napady drgawkowe przypominające padaczkę, itd.)
o zaburzenia funkcjonowania organów wewnętrznych,
o zaburzenia seksualne (np. zaburzenia erekcji, anhedonia, anorgazmia, wytrysk przedwczesny)
· zaburzenia funkcji poznawczych:
o myślenie natrętne,
o natręctwa ruchowe,
o trudności w koncentracji uwagi
o subiektywnie odczuwalne zmiany w percepcji rzeczywistości (np. derealizacja),
· zaburzenia emocji:
o fobie - lęk przed pewnymi przedmiotami (np. ostrymi narzędziami), zwierzętami (np. pająkami, myszami), sytuacjami (lęk przed otwartą przestrzenią - agorafobia, zamkniętą przestrzenią klaustrofobia, lek przed autobusami, tłumem, ekspozycją społeczną, wyjazdami)
o lęk wolnopłynący, nieokreślony niepokój
o nagłe napady lęku,
o brak motywacji, apatia,
o stan podwyższonego napięcia, poirytowanie
o labilność emocjonalna
o przygnębienie,
o zaburzenia snu
Powyższe objawy nie mają podłoża organicznego.
Źródłem zaburzeń nerwicowych są nierozwiązane nieuświadomione konflikty wewnętrzne, najczęściej pomiędzy dążeniami jednostki a jej możliwościami, potrzebami a obowiązkami, pragnieniami a normami społecznymi. Pojawiają się wtedy, kiedy wrażliwa i nieodporna na stresy osobowość poddawana jest presji sytuacji (często świadomie akceptowanej), a wymagającej od niej funkcjonowania sprzecznego z nieuświadomionymi tendencjami. Przyczyną nerwic może być także deficyt opieki rodzicielskiej w dzieciństwie lub nieodreagowany uraz (trauma).
Wtórnymi skutkami nerwicy może być: zaniżone poczucie własnej wartości i dążenie do kompensowania go szczególnymi osiągnięciami, czy nadmiernym zaangażowaniem w pracę. Szczególną uwagę zwrócił na ten aspekt Alfred Adler. Współcześnie za podstawowy skutek nerwicy uważa się zgeneralizowaną utratę radości życia. Szczegółowo może to być np. wypadanie z ról społecznych i rodzinnych, nadużywanie systemu medycznego, zbędnie podejmowana diagnostyka, zbędne uzależniające stosowanie farmakoterapii, spadek aktywności i wydolności zawodowej, izolacja w domu, samobójstwa.
diabel123