Zadbaj o swój głos.pdf

Sylwia Prusakiewicz

ZADBAJ O SWÓJ GŁOS

i zobacz co si ħ stanie...

SPIS TRE ĺ CI

KILKA SŁOW NA POCZ ġ TEK.............................................................4

ĺ WIADOMO ĺĘ ..............................................................................5

JEDNO ĺĘ ...................................................................................8

RELAKS.....................................................................................9

FORMA....................................................................................10

TECHNIKA ................................................................................11

ZANIM ZACZNIESZ I KIEDY SKO İ CZYSZ..............................................13

WARUNKI PRACY........................................................................15

DIETA......................................................................................19

PRAKTYCZNE WSKAZÓWKI............................................................26

WSKAZÓWKI ODNO ĺ NIE ROZMOWY, PROWADZENIA WYKŁADU ................33

JE ĺ LI ĺ PIEWASZ. . ......................................................................36

KONIECZNO ĺĘ ZMIAN...................................................................39

KRÓTKIE PODSUMOWANIE.............................................................40

POMOCNIK................................................................................42

KILKA SŁOW NA POCZ ġ TEK

Głos jest tym, co otrzymujemy raz na całe ycie. Jeste my w stanie go zmienia , doskonali ,

szlifowa jego detale, ale te - wiadomie lub nie - mo emy mu zaszkodzi .

Zapraszam Ci do przeczytania tego ebooka, dzi ki któremu dowiesz si , jak skutecznie -

przestrzegaj c pewnych zalece - mo esz pomóc Twojemu głosowi w rozwoju.

Chc podzieli si z Tob tym, co uwa am za bardzo istotne w pracy głosem, z głosem i nad

głosem.

Je li piewasz, recytujesz, prowadzisz lekcje, wykładasz, jeste aktorem, prezenterem,

dziennikarzem, spikerem lub w jakikolwiek inny sposób pracujesz głosem, to my l , e

doskonale rozumiesz potrzeby swojego głosu.

Je li do tej pory nie wiesz, co szkodzi, a co sprzyja Twojemu głosowi, to tym bardziej

zapraszam do lektury.

Mam nadziej , e na stronach tego ebooka znajdziesz porady, które pomog Ci wprowadzi

zdrowe zasady i nawyki do Twojego ycia.

Nie bój si rezygnowa z tego, co jest niekorzystne dla Twojego głosu, a zobaczysz, co si

stanie...

ņ ycz ħ Ci zdrowej i efektywnej pracy głosem

ĺ WIADOMO ĺĘ

ZACZNIJ OD ĺ WIADOMO ĺ CI

wiadomo to według mnie podstawa zdrowej pracy i posługiwania si głosem. Równie

fundament zdrowego i pi knego sposobu na ycie.

ĺ wiadomo Ļę ciała

B d wiadom tego, co si dzieje z Tob , gdy mówisz, gdy piewasz. Obserwuj siebie.

Obserwuj swój głos w ró nych sytuacjach.

To poznawanie samego siebie pomo e Ci dostrzec napi cia, które pojawiaj si w ró nych

cz ciach ciała i pod wpływem ró nych sytuacji.

Napi cia pojawiaj ce si nawet w bardzo odległych od fałdów głosowych rejonach naszego

ciała, maj zadziwiaj ca moc przenoszenia si na nasz aparat głosowy.

Je li dostrzegasz zmiany w brzmieniu głosu, masz problemy ze swobodnym jego

wydobywaniem, a nie jeste w stanie dociec przyczyny, wówczas przyjrzyj si bacznie

Twojemu ciału.

Sprawd swoj postaw , wyprostuj si i rozlu nij, obserwuj oddech.

Sprawd , czy na Twojej twarzy nie pojawiaj si dziwne grymasy w czasie wydobywania

d wi ków.

ĺ WIADOMO ĺĘ

str. 6

Mo e zwijasz dłonie w pi ci?

Mo e podkurczasz palce stóp?

Mo e czujesz, e Twoje kolana s sztywne?

Mo e odczuwasz ból karku?

Mo e zaciskasz gardło?

Mo e zaciskasz z by?

Sprawd inne cz ci ciała, poniewa ka dy z nas odczuwa napi cia w indywidualny sposób.

Rozpoznanie tych napi i ich rozładowanie pozwoli Ci unikn przeci enia aparatu

głosowego i poprawi jako Twojego głosu. Pomo e Ci nie tylko pracowa i brzmie bardziej

wiadomie, ale tak e y bardziej wiadomie, co jak zapewne zauwa ysz - pozytywnie odbije

si na Twoim głosie.

ĺ wiadomo Ļę emocji

B d wiadom tego, jakie uczucia pojawiaj si podczas piewania, mówienia. Komunikujesz

je nie tylko w sposób werbalny.

Zauwa , jak bardzo ró ne emocje pojawiaj si w zale no ci od tego, kto jest odbiorc

Twojego głosu i jak to zwrotnie wpływa na jego brzmienie i na Ciebie oraz na Twój sposób

my lenia o sobie.

Twój głos niesie emocje, które s w Tobie, czy tego chcesz, czy nie. Copyright by

Wi kszo z nas w obawie, e inni odkryj jak prawd o nas, tłumi emocje lub skutecznie

(do czasu) je maskuje.

Moim zdaniem pr dzej czy pó niej odbija si to na jako ci naszego głosu.

L k przed ujawnieniem prawdy nie pozostaje bez wpływu na pami mi ni (od których

zale y przecie praca aparatu głosowego) i zabija autentyczno .

Obserwuj my Ļ li.

Pokochaj swój głos, otocz go opiek , pozytywnym my leniem, a z pewno ci Ci si

odwdzi czy.

To co my lisz o sobie znajduje wyraz na poziomie ciała - w Twojej postawie, w brzmieniu

Twojego głosu, a tak e w podej ciu do wiata i Twojej w nim obecno ci.

Obserwuj swoje my li, wyłapuj te negatywne, szukaj ich ródła i nadawaj im przeciwny

kierunek.

Bycie obserwatorem samego siebie i wiadome odczuwanie - je li podejdziesz do tego

powa nie, a jednocze nie z dystansem - mog pomóc Ci zrozumie siebie, dostrzec sił i

słabo Twojego głosu, mog by przewodnikiem w Twojej samodzielnej pracy nad sob .

Dlatego nie bój si ħ , b Ģ d Ņ sob Ģ i daj prowadzi ę si ħ swojemu głosowi.

Pod ĢŇ aj za nim.

JEDNO ĺĘ

JESTE ĺ JEDNO ĺ CI ġ

Twoje ciało, Twoja dusza, Twój umysł stanowi jedno . S jak naczynia poł czone. Twój

głos i Ty - to tak Ň e jedno Ļę . Wszystko co dotyczy Ciebie, dotyczy jednocze Ļ nie Twojego

głosu.

Tak zale no mo esz zaobserwowa zawsze wtedy, gdy pojawiaj si sprzeczne emocje. To

one zabarwiaj Twój głos, nadaj mu specyficzny charakter.

Pami taj, e całe Twoje ciało jest instrumentem i to jedynym w swoim rodzaju. Mimo e u

ludzi buduj go te same (a jednocze nie ró ne pod wzgl dem szczegółów) elementy, to

wła nie sfera umysłu, sfera ducha i emocji decyduj o jego unikalno ci.

Twój głos jest przedłu eniem Ciebie, parabol Twojej duszy, lustrem Twoich prze y , stanów

psychicznych, my li, uczu . Twoje struny głosowe, podobnie jak całe Twoje ciało, to

niepowtarzalny i pełen subtelno ci instrument. Aby dobrze Ci słu yły, musisz o nie po prostu

nieustannie dba .

B d w kontakcie ze swoim głosem, słuchaj ciała, poznawaj my li, emocje, analizuj

do wiadczenia. W ten sposób mo esz zdoby wiedz o tym, jak dba o swój głos i jak go

chroni . Takie przypatrywanie si sobie pozwoli Ci pozna potencjał Twojego instrumentu i

uwolni jego prawdziwe brzmienie.

RELAKS

ROZLU ń NIJ SI Ħ

Pozwól sobie na chwil relaksu ka dego dnia. Mo esz wybiera w ród du ej ilo ci

specjalnych technik relaksacji, chodzi na grupowe zaj cia, uprawia jog , tai chi, sztuki

walki itp. Równie dobrze mo esz wybra si na spacer, poczyta , posłucha muzyki,

medytowa w ciszy lub pota czy .

Korzy ci, jakie przynie mo e Tobie i Twojemu głosowi nawet kilka chwil relaksu s

niewiarygodne. Spróbuj si zatrzyma , skupi uwag na oddechu, poczu zapach kwiatów,

trawy, odczu powiew wiatru. Wró my l do chwil, które s dla Ciebie szczególnie wa ne i

przyjemne, kojarz si z rado ci , sukcesem.

Odwołuj si ħ do wyobra Ņ ni. Pozwól sobie sta si na kilka chwil dzieckiem zachwycaj cym

si tym, co poznaje, tym, czego doznaje. Takie oderwanie od rzeczywisto ci pomo e Ci

uspokoi my li, rozlu ni Twoje mi nie, dzi ki czemu poczujesz si swobodniej, a Twoje

ciało i dusza b d wydobywa d wi ki z lekko ci motyla.

Znajd swój sposób na relaks i stosuj go jak najcz ciej - zwłaszcza wtedy, gdy czujesz, e

Twój głos odmawia Ci posłusze stwa.

Im cz ciej praktykujesz takie chwile zatrzymania, tym łatwiej poradzisz sobie ze stresem, z

trem i negatywnymi emocjami, które blokuj i obci aj Twój głos.

FORMA

B ġ D ń W FORMIE

Zdrowy głos i sprawne nim operowanie wi e si nierozerwalnie ze zdrowym ciałem i

umysłem.

Tak modne od kilku lat hasło „b d w formie” niech utkwi na dobre w Twojej pami ci.

wicz c i dbaj c o kondycj fizyczn , dbasz jednocze nie o zdrowie Twojego umysłu. Staraj

si na tyle, na ile jeste w stanie zachowa w formie ciało, dusz i umysł.

Aktywno sportowa jest doskonał form odreagowania stresów i zlikwidowania napi cia

fizycznego. wicz c zapewniasz ciału - swojemu instrumentowi - sił , witalno i

odpowiedni dawk dobrej energii.

Do swoich mo liwo ci dostosuj rodzaj aktywno ci sportowej i wicz regularnie, na tyle, na ile

pozwalaj Ci warunki zdrowotne oraz czas.

Przy systematycznych wiczeniach bardzo szybko dostrze esz ró nic w funkcjonowaniu

Twojego organizmu i na pewno zauwa ysz, e Twój głos staje si pełen energii.

TECHNIKA

OPANUJ TECHNIK Ħ

Aby dobrze korzysta z mo liwo ci głosu, koniecznie musisz pozna narz dzie swojej pracy.

W ksi kach i atlasach anatomicznych znajdziesz dokładny opis aparatu głosowego. Zapoznaj

si z jego budow i funkcjonowaniem. To uruchomi Twoj wyobra ni , wzbogaci

wiadomo i pomo e w pracy głosem.

Teoria pomo e Ci w praktyce - zyskasz wiedz , któr w du ym stopniu mo na przeło y na

funkcjonowanie głosu w ró nych sytuacjach.

Nie zniech caj si , je li masz trudno ci ze zrozumieniem czasem trudnych teorii. Powracaj do

nich co jaki czas, a zobaczysz, e z biegiem czasu, tak e dzi ki praktycznym wiczeniom,

teoria poł czy si z praktyk w jedn cało .

Kolejnym elementem jest opanowanie zasad pracy głosem. Przede wszystkim powiniene

zapozna si i wcieli w ycie cho by podstawy prawidłowej techniki głosowej. Pami taj, to

minimum. Zawsze chciej wiedzie i umie wi cej.

Je li nie masz przygotowania aktorskiego lub wokalnego, poszukuj wszelkich informacji na

temat emisji i impostacji głosu, techniki mowy, techniki wokalnej itd. Czytaj, konsultuj si ze

specjalistami, ucz szczaj na lekcje, kursy i wicz systematycznie.

Je li wspomniane przygotowanie ju posiadasz, tym bardziej rozwijaj si i wzbogacaj swoj

wiedz w tej dziedzinie, nie zapominaj te o regularnych wiczeniach.

Pierwsze rady, które mog okaza si przydatne, mo esz wcieli od zaraz:

Mów wolniej; gdy si pieszysz, kumuluje si wi kszo negatywnych czynników, a to

odbija si na wyrazisto ci i zrozumiało ci mowy; wolne tempo daje Ci szans na

spokojniejsze, bardziej dokładne i zdrowsze realizowanie d wi ków.

Staraj si otwiera usta szerzej, kiedy mówisz, piewasz - w ten sposób czynisz si bardziej

zrozumiałym dla innych, unikasz tzw „szcz ko cisku” i napi cia mi ni odpowiedzialnych za

powstawanie d wi ku.

Dbaj o to, by delikatnie rozpoczyna d wi k (my l o czym miłym) i unikaj twardego,

wybuchowego mówienia czy piewania.

Gdy mówisz, piewasz wyobra aj sobie, e wysyłasz głos do sufitu i jednocze nie do przodu

wprost na wargi (unikaj sztuczno ci, nie wykonuj gestów typu wysuwanie głowy lub brody

do przodu, podnoszeni ich przesadnie do góry, czy nadmiernego wysuwania warg;

przestrzegaj zasad poprawnej wymowy).

Wiele innych rad i zasad znajdziesz w literaturze oraz cz ciowo podczas dalszej lektury tego

ebooka oraz w serwisie www.easyvoice.pl.

ZANIM ZACZNIESZ I KIEDY SKO İ CZYSZ...

ZANIM ZACZNIESZ... PAMI Ħ TAJ O ROZGRZEWCE

Zawsze rzetelnie przygotuj si do pracy głosem. Niezale nie od tego, jaki zawód wykonujesz,

w jakim stopniu u ywasz głosu - zawsze, ale to zawsze daj sobie kilka minut na rozgrzewk i

przygotowanie.

Poczuj si jak sportowiec, który przed ka dym treningiem lub zawodami obowi zkowo

rozgrzewa mi nie.

Praca narz du głosu, to praca szeregu mi ni, które musz ze sob harmonijnie

współpracowa .

Aby unikn kontuzji, nadwer enia głosu wykonaj kilka prostych wicze fizycznych

(przysiady, podskoki, wymachy r k), rozlu nij ciało, wycisz umysł.

We kilka gł bokich oddechów, zwolnij i wydłu wydech.

Rozgrzej kolejno wszystkie mi nie odpowiedzialne za tworzenie głosu.

W ramach przygotowania mo esz swobodnie ziewa , wysuwa j zyk daleko na zewn trz,

robi głupie miny, prycha jak ko , mrucze delikatnie na wygodnym dla Ciebie d wi ku1.

1Przykładowe wiczenia rozgrzewaj ce głos poznasz zapisuj c si na kurs „5 istotnych

problemów zdrowej pracy głosem” w Szkole Easyvoice (www.easyvoice.pl)

Spróbuj stworzy optymalny dla siebie plan takiej kilkuminutowej rozgrzewki. Wybierz

takie wiczenia, które s dla Ciebie najprostsze i które najmniej obci aj Twój głos. Dzi ki

temu unikniesz głosowej kontuzji, zmniejszysz ryzyko obci enia i podra nienia narz du

głosowego. Spokojnie i delikatnie przygotujesz swój głos do pracy na pełnych obrotach.

Zanim zaczniesz... daj sobie czas. Te kilka minut przygotowa mo e zdziała cuda.

GDY SKO İ CZYSZ...

Wykonaj kilka wicze głosowych (np. delikatne mruczenie, ziewanie, nucenie melodii) i

rozlu niaj cych, które wykonujesz jako rozgrzewk , rozmasuj mi nie artykulacyjne,

rozci gnij ciało. W ten sposób bezpiecznie przejdziesz od pracy do odpoczynku.

WARUNKI PRACY

Je li pracujesz w stałych warunkach, to doskonale wiesz, czego mo esz si spodziewa .

Znaj c je mo esz zapobiega ich negatywnym skutkom.

Problem pojawia si , gdy otoczenie Twojej pracy cz sto si zmienia, gdy nie wiesz gdzie i w

jakim otoczeniu b dziesz musiał u ywa swojego głosu.

Dlatego zawsze, na tyle, na ile to jest mo liwe, staraj si to otoczenie pozna i maksymalnie

przystosowa , podobnie jak swoje zachowanie, do wymogów zdrowej pracy głosem.

Co mo esz zawsze zrobi ? Na co warto zwróci uwag ?

TEMPERATURA, CZYSTO ĺĘ I WILGOTNO ĺĘ POWIETRZA

Chro głos przed gwałtownymi zmianami temperatury i przeci gami. Zmiany w temperaturze

powietrza s niekorzystne, poniewa powoduj zmiany w przepływie krwi do mi ni i

zmieniaj warunki głosowe:

zimne powietrze (tak e zimne napoje, k piele) chłodzi błony luzowe, zw a naczynia

krwiono ne i zmniejsza przepływ krwi do mi ni; w efekcie głos staje si matowy, a krta i

gardło pod wpływem wdychania przez usta zimnego powietrza s nara one na infekcje i stany

zapalne;

ciepłe powietrze i wszystko to, co rozgrzewa ciało, rozszerzaj naczynia krwiono ne i

zwi kszaj przepływ krwi – powoduje to, e silniej wydziela si luz, a zbyt du a jego ilo

(zwłaszcza g stego) utrudnia prac głosem, m.in. prowokuj c do ci głego oczyszczania

gardła, odchrz kiwania.

Staraj si utrzyma stał , dogodn dla Ciebie temperatur i cz sto wietrz pomieszczenie, w

którym pracujesz (optymalna temperatura to 18-21 stopni Celsjusza).

Unikaj klimatyzacji, a je li jeste na ni skazany, postaraj si dostosowa temperatur tak, by

wyj cie z pomieszczenia nie powodowało szoku termicznego; w czasie pracy głosem pij

wi cej niegazowanej wody, poniewa klimatyzowane powietrze bardzo wysusza błony

luzowe.

Unikaj mówienia, piewania, krzyku na otwartej przestrzeni, na dworze, zwłaszcza w

przypadku niskich temperatur lub silnego wiatru (nigdy nie mów i nie piewaj „pod wiatr”).

W miar mo liwo ci zadbaj o wła ciwe nawil enie powietrza:

przy temperaturze powietrza ok. 20 stopni Celsjusza wilgotno Ļę powietrza powinna wynosi ę

60- 0 %

Nawil anie powietrza jest niezmiernie wa ne w okresie grzewczym, gdy ciepło wytwarzane

przez kaloryfery mocno wysusza i dra ni błony luzowe gardła, krtani i nosa. By zwi kszy

wilgotno powietrza mo esz u ywa nawil aczy powietrza (najlepiej ultrad wi kowych, bez

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: