Anatomia_i_fizjologia_dla_bystrzakow_anfiby.pdf

(758 KB) Pobierz
Anatomia i fizjologia
dla bystrzaków
Autor: Donna Rae Siegfried
T³umaczenie: Cezar Matkowski
ISBN: 978-83-246-1904-7
Format: 180x235, stron: 376
Ca³kowite obna¿enie cia³a
Ka¿dy z nas posiada rozleg³¹ wiedzê w jakiejœ dziedzinie, dla jednych jest to
ksiêgowoœæ, dla innych jêzyki obce albo szczegó³owa znajomoœæ ¿yciorysu Alberta
Schweitzera. Jednak zaskakuj¹co niewielu z nas zna dobrze w³asne cia³o!
Kiedy wszystko funkcjonuje prawid³owo, nikt nie zawraca sobie nim g³owy.
Tymczasem instrukcja obs³ugi w³asnego organizmu powinna byæ naszym
obowi¹zkowym podrêcznikiem!
Czy wiesz, ¿e w jednej tylko d³oni znajduje siê a¿ dwadzieœcia siedem koœci?
Czy zdarzy³o Ci siê zastanawiaæ nad tym, jak w Twoim organizmie rozwijaj¹ siê
choroby? Twoje cia³o to fascynuj¹ca konstrukcja — coœ pomiêdzy doskona³ym dzie³em
sztuki a precyzyjn¹ maszyneri¹. Rzecz tak pozornie banalna jak oddychanie, jedzenie,
kr¹¿enie krwi czy gojenie siê ran okazuje siê procesem równie pasjonuj¹cym co dobry
film sensacyjny. Zajrzyj do wnêtrza i poznaj siebie z ka¿dej strony!
Na uk³ady nie ma rady
Mapa organizmu — identyfikacja organów i czêœci Twojego cia³a.
Sekrety uk³adu kostnego — szczegó³owy przegl¹d od stóp do g³ów.
Uk³ad nerwowy — jak pracuje Twój mózg, na czym polega dzia³anie zmys³ów.
Dzia³anie uk³adów: kr¹¿enia, oddechowego, trawiennego czy rozrodczego.
Up³yw czasu — co dzieje siê z Twoim cia³em w ci¹gu ca³ego ¿ycia.
Ponadto znajdziesz tu dekalogi: 10 sposobów na utrzymanie dobrego zdrowia
i 10 dobrych stron internetowych poœwiêconych anatomii i fizjologii.
DODATEK SPECJALNY:
¯yj zdrowo — proste zasady do przestrzegania ka¿dego dnia
772629939.001.png 772629939.002.png 772629939.003.png
Spis treci
O autorce .......................................................................................................................... 11
Dedykacja ......................................................................................................................... 13
Podzikowania od autorki ................................................................................................. 15
Wstp ............................................................................................................................... 17
O ksice ................................................................................................................................ 17
Konwencje zastosowane w ksice ....................................................................................... 18
Czego nie czyta .................................................................................................................... 18
Naiwne zaoenia .................................................................................................................. 19
Jak podzielona jest ksika ....................................................................................................19
Cz I: Pozycjonowanie, czyli studia nad anatomi ...................................................... 20
Cz II: Anatomia od stóp do gów ................................................................................ 20
Cz III: Przejdmy do fizjologii ................................................................................... 21
Cz IV: Tworzenie nowych organizmów .................................................................... 21
Cz V: Dekalogi ............................................................................................................. 21
Ikony wykorzystane w ksice .............................................................................................. 22
Co dalej .................................................................................................................................. 22
Cz I: Pozycjonowanie, czyli studia nad anatomi ....25
Rozdzia 1: Czci jednej caoci ...................................................................................... 27
Sekcja anatomii, fizjologii i patofizjologii ........................................................................ 28
Anna Tomia i jej krewni ................................................................................................... 28
Funkcja fizjologii .............................................................................................................. 29
Budowa ciaa: od atomów do organów ................................................................................ 30
czenie atomów w czsteczki ......................................................................................... 32
Separowanie komórek: podstawa ycia ............................................................................ 33
Kwestia tkanek .................................................................................................................. 33
Organy (nie myli z instrumentem) ................................................................................ 34
Organizowanie organów .................................................................................................. 34
Nazywanie czci ciaa .......................................................................................................... 34
772629939.004.png
4 Anatomia i fizjologia dla bystrzaków
Hej, patrzymy na Ciebie! ...................................................................................................... 35
Na pozycje ......................................................................................................................... 35
Podzia anatomii ................................................................................................................ 37
Mapa okolic ciaa ............................................................................................................... 39
Jamy ciaa ........................................................................................................................... 40
Nikt nie jest doskonay: kiedy co si psuje ......................................................................... 41
Wiedzie, co jest dla Ciebie dobre ........................................................................................ 42
Rozdzia 2: Upyw czasu: co si dzieje z Twoim ciaem w cigu caego ycia ..................43
Ciao w ruchu: metabolizm .................................................................................................. 43
Dlaczego Twoje komórki metabolizuj? ......................................................................... 44
Jak przebiega metabolizacja .............................................................................................. 44
Obieg energii: miejsce organizmu w wiecie ...................................................................... 48
Równowaga w ciele: homeostaza ......................................................................................... 49
Poruszanie si: nie jeste drzewem ....................................................................................... 51
Przeduanie gatunku: rozmnaanie .................................................................................... 52
Wzrost: wymiana komórek i rozwój .................................................................................... 53
Materia genetyczny: DNA, chromosomy i geny ........................................................... 53
Tworzenie DNA i chromosomów ................................................................................... 55
Czowiek skada si z klocków ......................................................................................... 59
Rozdzia 3: Tworzenie podstaw .........................................................................................63
Komórki (ale nie te, z których si dzwoni) .......................................................................... 63
Ty zwierzaku! .................................................................................................................... 63
Wewntrz komórki ............................................................................................................ 64
Organizacja komórek w tkanki ............................................................................................. 69
Cigo nabonka: skóra .................................................................................................. 69
czenie si z tkank czn .............................................................................................. 70
Sia wiedzy o tkance miniowej ...................................................................................... 73
Nerwowo w tkankach? .................................................................................................. 74
Cz II: Anatomia od stóp do gów ........................... 75
Rozdzia 4: Nagie fakty na temat ukadu kostnego ...........................................................77
Kostne to ............................................................................................................................... 77
Melduj si na rozkaz: zadanie koci ............................................................................... 78
Podzia koci ...................................................................................................................... 78
Struktura koci ................................................................................................................... 79
Zacznijmy od rodka: koci szkieletu osiowego .................................................................. 83
Trzymaj gow wysoko: czaszka ....................................................................................... 83
Jak trzyma si prosto, gdy krgosup jest krzywy .......................................................... 86
Klatka nie jest rzecz z .................................................................................................... 87
Spis treci 5
Poczenie: kociec koczyn ................................................................................................. 89
Obrcze: kademu po dwie .............................................................................................. 89
Rce i nogi ......................................................................................................................... 91
Zgicie w stawach ................................................................................................................. 93
Skaczce stawy ................................................................................................................... 93
Do czego zdolne s stawy ................................................................................................. 94
Patofizjologia ukadu kostnego ............................................................................................ 96
Czemu si krzywisz? ......................................................................................................... 96
Dna z dna? ......................................................................................................................... 97
Kopoty z osteoporoz ...................................................................................................... 97
Rozdzia 5: Prenie muskuów ......................................................................................... 99
Ile mona wycisn z mini? ............................................................................................... 99
Róne rodzaje tkanek .......................................................................................................... 100
Skurcze mini poprzecznie prkowanych ...................................................................... 101
Elementy odpowiedzialne za skurcz .............................................................................. 102
Do dziea! ........................................................................................................................ 104
Przerwa w dziaaniu ........................................................................................................ 105
Skd si bierze tonus minia ......................................................................................... 107
Grupy mini ....................................................................................................................... 107
Praca z synergikami ......................................................................................................... 107
Konflikt interesów: antagonici ...................................................................................... 108
Umiejscawianie mini szkieletowych w ciele .................................................................. 108
Jak zrozumie misie? .................................................................................................. 108
Nazwy mini, od góry do dou ..................................................................................... 109
Patofizjologia ukadu miniowego ................................................................................... 119
Skurcze mini ................................................................................................................ 119
Dystrofia mini .............................................................................................................. 120
Rozdzia 6: Wielka przykrywka: skóra ............................................................................. 121
Potrójna ochrona ................................................................................................................. 121
Dotknicie naskórka ....................................................................................................... 122
rodek ze rodka: skóra waciwa .................................................................................. 124
Wejcie pod skór: warstwa podskórna ......................................................................... 125
Przydatki skórne .................................................................................................................. 125
Wosy ............................................................................................................................... 125
Paznokcie ......................................................................................................................... 126
Par sów o gruczoach ................................................................................................... 127
Chroni swoj skór ........................................................................................................... 128
Wytwarzanie witaminy D ............................................................................................... 129
Leczenie ran ..................................................................................................................... 129
Kontrolowanie termostatu .............................................................................................. 131
Czu, co si dzieje ........................................................................................................... 131
6 Anatomia i fizjologia dla bystrzaków
Choroby skóry ..................................................................................................................... 132
Rak skóry ......................................................................................................................... 132
Oparzenia ......................................................................................................................... 134
Cz III: Przejdmy do fizjologii ............................. 137
Rozdzia 7: Granie na nerwach: ukad nerwowy .............................................................139
Dobrze utkana sie .............................................................................................................. 139
Poruszanie si po ukadzie nerwowym .......................................................................... 140
Integracja wejcia z wyjciem ......................................................................................... 141
Zacznijmy od komórki nerwowej .................................................................................. 143
Przekazywanie impulsów .................................................................................................... 144
Myle o mózgu .................................................................................................................. 148
Zachowanie wiadomoci: Twój mózg .......................................................................... 149
Twój módek ................................................................................................................. 149
Solidna podstawa: pie mózgu ....................................................................................... 150
Zawarto komórki ......................................................................................................... 152
Regulowanie systemów: midzymózgowie ...................................................................... 152
Dochodzi do zmysów ....................................................................................................... 153
Syszenie .......................................................................................................................... 153
Widzenie .......................................................................................................................... 155
Wch ................................................................................................................................ 156
Smak ................................................................................................................................. 157
Patofizjologia ukadu nerwowego ...................................................................................... 157
Stwardnienie rozsiane ..................................................................................................... 157
Zwyrodnienie plamki ótej ........................................................................................... 158
Choroba Alzheimera ....................................................................................................... 158
Rozdzia 8: Marudzenie o hormonach: ukad wydzielniczy ..............................................161
Czym s hormony? ............................................................................................................. 161
Przegld rodzajów hormonów ....................................................................................... 162
Jak dziaaj hormony ....................................................................................................... 164
Utrzymywanie normalnoci: homeostaza ..................................................................... 166
Grupy gruczoów ukadu wydzielniczego ............................................................................. 166
Zarzdcy: podwzgórze i przysadka mózgowa ................................................................ 167
Tarczyca i Ty ................................................................................................................... 170
Poznaj swoj grasic ........................................................................................................ 171
Paski jak trzustka ............................................................................................................171
odek: nastpny gruczo .............................................................................................. 172
Testowanie jelit ............................................................................................................... 173
Nad nerkami: kora nadnerczy ........................................................................................ 173
Gonady ............................................................................................................................. 175
Zgłoś jeśli naruszono regulamin