Geografia - Rolnictwo i wyżywienie ludności.doc

Plon – masa roślin zebrana z jednostki powierzchni pola. Masa ta odnosi się do części użytkowych roślin, to znaczy takich, które są wykorzystywane w celach spożywczych, przemysłowych lub paszowych. Plony wyraża się najczęściej w kwintalach.

Zbiór – całkowita masa roślin zebrana z określonego obszaru, np. z gospodarstwa, gminy, województwa, kraju czy całego świata.

Zbieractwo – zbieranie części użytecznych roślin dziko rosnących: owoców, łodyg, liści, korzeni.

Myślistwo – umiejętność polowania na dziką zwierzynę. Dziś jest częścią łowiectwa, czyli gospodarowania wolno żyjącymi zwierzętami łownymi, w tym ich hodowlą i ochroną, utrzymywania określonej ich liczby w środowisku przyrodniczym.

Pasterstwo – stadny chów zwierząt gospodarskich na pastwiskach naturalnych lub sztucznych. Pierwotnie było to pasterstwo koczownicze, w którym po wyczerpaniu się zapasów paszy lub lub wody na jednym terenie pasterze przepędzali stada na inne pastwiska.

Rybołówstwo – obejmuje odłów ryb i innych organizmów wodnych (prócz ssaków, nimi zajmuje się wielorybnictwo) w celach spożywczych i przemysłowych.

Rybactwo – dział gospodarki obejmujący chów i hodowlę organizmów wodnych oraz ich planowe odławianie z naturalnych lub sztucznych zbiorników wodnych.

Uprawa roślin – zapewnienie odpowiednich warunków do ich rozwoju w celu utrzymywania wysokiej produkcji roślinnej. Produkcja roślinna polega na uzyskiwaniu plonów i zbiorów roślin uprawnych.

Chów zwierząt polega na zapewnieniu odpowiednich warunków do rozwoju i utrzymania wysokiej produkcji zwierzęcej. Chów prowadzony jest głównie w celu produkcji mleka i mięsa.

Hodowla – ogół zabiegów zmierzających do ulepszenia istniejących lub stworzenia nowych ras zwierząt i gatunków roślin drogą doboru sztucznego, krzyżowania ras oraz doświadczeń genetycznych.

Agroklimat – klimat badany z punktu widzenia wpływu na rozwój i plony roślin uprawnych.

Nawadnianie – zabieg, którego celem jest uzupełnianie zasobów wody w glebie i zapewnienie przez to właściwych warunków wegetacji roślin.

Melioracje rolne – trwałe polepszenie jakości gleby, zwłaszcza przez regulację warunków wodnych, stosowanie zabiegów przeciwdziałających erozji, trwałe użyźnianie itp.

Okres wegetacyjny – okres, w którym roślinność może się rozwijać ze względu na dostarczoną ilość wilgoci i ciepła. Wyznacza go: odpowiednio wysoka temperatura powietrza; dostateczna ilość opadów.

Przydatność rolnicza terenu zależy przede wszystkim od następujących czynników agroklimatu: długości okresu wegetacyjnego; długości okresu bez przymrozków; ilości i rozkładu opadów w okresie wegetacyjnym.

Odłogi – ziemie wyłączone z użytkowania rolnego na pewien czas.

Dzierżawa – umowa prawna, na mocy której dzierżawca użytkuje cudzą własność w zamian za ustaloną opłatę – czynsz dzierżawny.

Farma – zazwyczaj duże gospodarstwo rolne, zmechanizowane i specjalizujące się w uprawie wybranych roślin lub chowie wybranych zwierząt. Z reguły zatrudnia najemną siłę roboczą.

Produkcja towarowa w rolnictwie – produkcja rolna przeznaczona na sprzedaż. Jej przeciwieństwem jest produkcja konsumpcyjna, przeznaczona wyłącznie na potrzeby gospodarstwa i utrzymujących się z niego osób.

Monokultura – uprawa tych samych roślin, np. trzciny cukrowej, bawełny przez wiele lat na jednym polu. Monokultura prowadzi do wyjałowienia gleby i konieczności zmiany sposobu użytkowania ziemi.

Plantacja – uprawa roślin wieloletnich stanowiących przedmiot handlu światowego, np. trzciny cukrowej, bawełny, herbaty itp. W szerszym znaczeniu termin ten oznacza uprawę roślin przemysłowych, zwłaszcza przeznaczonych na zbiór materiału siewnego.

Komasacja – scalenie gruntów, likwidacja rozproszenia parcel należących do jednego gospodarstwa przez zbiorową ich wymianę. W rezultacie powstaje mniejsza liczba parcel, ale o większej powierzchni, co ułatwia mechanizację rolnictwa.

Region rolniczy – zwarty obszar wyróżniający się specyficznymi cechami rolnictwa, zależnymi od warunków jego rozwoju, zarówno przyrodniczymi (gleby, klimat, wody, rzeźba terenu), jak i pozaprzyrodniczymi.

Rodzaje gleb:

Gleby bielicowe - o barwie jasnej, powstałe na piaskach, słabo urodzajne, uprawia się na nich żyto i ziemniaki.

Gleby brunatne - o barwie brunatnej, średniej ilości próchnicy, uprawia się na nich pszenicę i chmiel.

Mady - o ciemnej barwie, powstałe z drobnych osadów naniesionych przez rzekę, uprawia się na nich warzywa i pszenicę.

Czarnoziemy - bardzo ciemna barwa, duża zawartość próchnicy, bardzo urodzajne, uprawia się na nich pszenicę i buraki cukrowe.

Szaroziemy pustynne

Gleba ciężka - w dużej części składa się z najdrobniejszych cząstek, małej ilości piasku i próchnicy. Na takiej glebie rośliny źle rosną, bowiem trudno przepuszcza ona powietrze i wodę. Po deszczu bardzo powoli wysycha, a w czasie suszy staje się twarda i zaskorupiała. Wiosną nagrzewa się bardzo powoli. Do gleb ciężkich należą gliny oraz iły.

Gleba lekka - składa się w większości z piasku z niewielką ilością gliny i próchnicy - jest to gleba szybko przepuszczająca wodę, nagrzewa się też szybko, lecz roślinom na takiej glebie brak dostatecznej ilości wody i składników pokarmowych. Do gleb lekkich należą: PIASKI.

Rolnictwo intensywne - system produkcji rolniczej ukierunkowany na maksymalny zysk osiągany w warunkach dużego nakładu pracy i środków finansowych. Charakteryzuje je powszechne zastosowanie maszyn, nawozów mineralnych i środków ochrony roślin. Rolnictwo intensywne występuje przede wszystkim w krajach wysoko rozwiniętych. Rolnictwo intensywne pozwala na zmniejszenie zatrudnienia przy uprawie roślin i hodowli zwierząt i prowadzi do skażenia gleby i środowiska. W niektórych państwach europejskich w tym dziale gospodarki pracuje jedynie kilka procent ogółu zatrudnionych, przy czym w Belgii i Wielkiej Brytanii ten wskaźnik wynosi poniżej 2%. Szczególnym rodzajem rolnictwa intensywnego jest ogrodnictwo. Wysokie efekty produkcji rolniczej są tu osiągane niewielkim nakładem kosztów, przy ogromnych nakładach pracy.

Rolnictwo ekstensywne - system produkcji rolniczej w gospodarstwach rezygnujących z nawozów mineralnych i pestycydów. Uzyskiwane wyniki produkcyjne są z reguły niskie. Rolnictwo ekstensywne dominuje w krajach o niskim poziomie technologicznym i nierozwiniętej gospodarce. Zwiększanie plonów odbywa się poprzez zmianę uprawianej powierzchni, a nie poprzez zwiększanie wydajności z hektara, tak, jak odbywa się to w rolnictwie intensywnym.

Plon – masa roślin zebrana z jednostki powierzchni pola. Masa ta odnosi się do części użytkowych roślin, to znaczy takich, które są wykorzystywane w celach spożywczych, przemysłowych lub paszowych. Plony wyraża się najczęściej w kwintalach.

Zbiór – całkowita masa roślin zebrana z określonego obszaru, np. z gospodarstwa, gminy, województwa, kraju czy całego świata.

Zbieractwo – zbieranie części użytecznych roślin dziko rosnących: owoców, łodyg, liści, korzeni.

Myślistwo – umiejętność polowania na dziką zwierzynę. Dziś jest częścią łowiectwa, czyli gospodarowania wolno żyjącymi zwierzętami łownymi, w tym ich hodowlą i ochroną, utrzymywania określonej ich liczby w środowisku przyrodniczym.

Pasterstwo – stadny chów zwierząt gospodarskich na pastwiskach naturalnych lub sztucznych. Pierwotnie było to pasterstwo koczownicze, w którym po wyczerpaniu się zapasów paszy lub lub wody na jednym terenie pasterze przepędzali stada na inne pastwiska.

Rybołówstwo – obejmuje odłów ryb i innych organizmów wodnych (prócz ssaków, nimi zajmuje się wielorybnictwo) w celach spożywczych i przemysłowych.

Rybactwo – dział gospodarki obejmujący chów i hodowlę organizmów wodnych oraz ich planowe odławianie z naturalnych lub sztucznych zbiorników wodnych.

Uprawa roślin – zapewnienie odpowiednich warunków do ich rozwoju w celu utrzymywania wysokiej produkcji roślinnej. Produkcja roślinna polega na uzyskiwaniu plonów i zbiorów roślin uprawnych.

Chów zwierząt polega na zapewnieniu odpowiednich warunków do rozwoju i utrzymania wysokiej produkcji zwierzęcej. Chów prowadzony jest głównie w celu produkcji mleka i mięsa.

Hodowla – ogół zabiegów zmierzających do ulepszenia istniejących lub stworzenia nowych ras zwierząt i gatunków roślin drogą doboru sztucznego, krzyżowania ras oraz doświadczeń genetycznych.

Agroklimat – klimat badany z punktu widzenia wpływu na rozwój i plony roślin uprawnych.

Nawadnianie – zabieg, którego celem jest uzupełnianie zasobów wody w glebie i zapewnienie przez to właściwych warunków wegetacji roślin.

Melioracje rolne – trwałe polepszenie jakości gleby, zwłaszcza przez regulację warunków wodnych, stosowanie zabiegów przeciwdziałających erozji, trwałe użyźnianie itp.

Okres wegetacyjny – okres, w którym roślinność może się rozwijać ze względu na dostarczoną ilość wilgoci i ciepła. Wyznacza go: odpowiednio wysoka temperatura powietrza; dostateczna ilość opadów.

Przydatność rolnicza terenu zależy przede wszystkim od następujących czynników agroklimatu: długości okresu wegetacyjnego; długości okresu bez przymrozków; ilości i rozkładu opadów w okresie wegetacyjnym.

Odłogi – ziemie wyłączone z użytkowania rolnego na pewien czas.

Dzierżawa – umowa prawna, na mocy której dzierżawca użytkuje cudzą własność w zamian za ustaloną opłatę – czynsz dzierżawny.

Farma – zazwyczaj duże gospodarstwo rolne, zmechanizowane i specjalizujące się w uprawie wybranych roślin lub chowie wybranych zwierząt. Z reguły zatrudnia najemną siłę roboczą.

Produkcja towarowa w rolnictwie – produkcja rolna przeznaczona na sprzedaż. Jej przeciwieństwem jest produkcja konsumpcyjna, przeznaczona wyłącznie na potrzeby gospodarstwa i utrzymujących się z niego osób.

Monokultura – uprawa tych samych roślin, np. trzciny cukrowej, bawełny przez wiele lat na jednym polu. Monokultura prowadzi do wyjałowienia gleby i konieczności zmiany sposobu użytkowania ziemi.

Plantacja – uprawa roślin wieloletnich stanowiących przedmiot handlu światowego, np. trzciny cukrowej, bawełny, herbaty itp. W szerszym znaczeniu termin ten oznacza uprawę roślin przemysłowych, zwłaszcza przeznaczonych na zbiór materiału siewnego.

Komasacja – scalenie gruntów, likwidacja rozproszenia parcel należących do jednego gospodarstwa przez zbiorową ich wymianę. W rezultacie powstaje mniejsza liczba parcel, ale o większej powierzchni, co ułatwia mechanizację rolnictwa.

Region rolniczy – zwarty obszar wyróżniający się specyficznymi cechami rolnictwa, zależnymi od warunków jego rozwoju, zarówno przyrodniczymi (gleby, klimat, wody, rzeźba terenu), jak i pozaprzyrodniczymi.

Rodzaje gleb:

Gleby bielicowe - o barwie jasnej, powstałe na piaskach, słabo urodzajne, uprawia się na nich żyto i ziemniaki.

Gleby brunatne - o barwie brunatnej, średniej ilości próchnicy, uprawia się na nich pszenicę i chmiel.

Mady - o ciemnej barwie, powstałe z drobnych osadów naniesionych przez rzekę, uprawia się na nich warzywa i pszenicę.

Czarnoziemy - bardzo ciemna barwa, duża zawartość próchnicy, bardzo urodzajne, uprawia się na nich pszenicę i buraki cukrowe.

Szaroziemy pustynne

Gleba ciężka - w dużej części składa się z najdrobniejszych cząstek, małej ilości piasku i próchnicy. Na takiej glebie rośliny źle rosną, bowiem trudno przepuszcza ona powietrze i wodę. Po deszczu bardzo powoli wysycha, a w czasie suszy staje się twarda i zaskorupiała. Wiosną nagrzewa się bardzo powoli. Do gleb ciężkich należą gliny oraz iły.

Gleba lekka - składa się w większości z piasku z niewielką ilością gliny i próchnicy - jest to gleba szybko przepuszczająca wodę, nagrzewa się też szybko, lecz roślinom na takiej glebie brak dostatecznej ilości wody i składników pokarmowych. Do gleb lekkich należą: PIASKI.

Rolnictwo intensywne - system produkcji rolniczej ukierunkowany na maksymalny zysk osiągany w warunkach dużego nakładu pracy i środków finansowych. Charakteryzuje je powszechne zastosowanie maszyn, nawozów mineralnych i środków ochrony roślin. Rolnictwo intensywne występuje przede wszystkim w krajach wysoko rozwiniętych. Rolnictwo intensywne pozwala na zmniejszenie zatrudnienia przy uprawie roślin i hodowli zwierząt i prowadzi do skażenia gleby i środowiska. W niektórych państwach europejskich w tym dziale gospodarki pracuje jedynie kilka procent ogółu zatrudnionych, przy czym w Belgii i Wielkiej Brytanii ten wskaźnik wynosi poniżej 2%. Szczególnym rodzajem rolnictwa intensywnego jest ogrodnictwo. Wysokie efekty produkcji rolniczej są tu osiągane niewielkim nakładem kosztów, przy ogromnych nakładach pracy.

Rolnictwo ekstensywne - system produkcji rolniczej w gospodarstwach rezygnujących z nawozów mineralnych i pestycydów. Uzyskiwane wyniki produkcyjne są z reguły niskie. Rolnictwo ekstensywne dominuje w krajach o niskim poziomie technologicznym i nierozwiniętej gospodarce. Zwiększanie plonów odbywa się poprzez zmianę uprawianej powierzchni, a nie poprzez zwiększanie wydajności z hektara, tak, jak odbywa się to w rolnictwie intensywnym.

Plon – masa roślin zebrana z jednostki powierzchni pola. Masa ta odnosi się do części użytkowych roślin, to znaczy takich, które są wykorzystywane w celach spożywczych, przemysłowych lub paszowych. Plony wyraża się najczęściej w kwintalach.

Zbiór – całkowita masa roślin zebrana z określonego obszaru, np. z gospodarstwa, gminy, województwa, kraju czy całego świata.

Zbieractwo – zbieranie części użytecznych roślin dziko rosnących: owoców, łodyg, liści, korzeni.

Myślistwo – umiejętność polowania na dziką zwierzynę. Dziś jest częścią łowiectwa, czyli gospodarowania wolno żyjącymi zwierzętami łownymi, w tym ich hodowlą i ochroną, utrzymywania określonej ich liczby w środowisku przyrodniczym.

Pasterstwo – stadny chów zwierząt gospodarskich na pastwiskach naturalnych lub sztucznych. Pierwotnie było to pasterstwo koczownicze, w którym po wyczerpaniu się zapasów paszy lub lub wody na jednym terenie pasterze przepędzali stada na inne pastwiska.

Rybołówstwo – obejmuje odłów ryb i innych organizmów wodnych (prócz ssaków, nimi zajmuje się wielorybnictwo) w celach spożywczych i przemysłowych.

Rybactwo – dział gospodarki obejmujący chów i hodowlę organizmów wodnych oraz ich planowe odławianie z naturalnych lub sztucznych zbiorników wodnych.

Uprawa roślin – zapewnienie odpowiednich warunków do ich rozwoju w celu utrzymywania wysokiej produkcji roślinnej. Produkcja roślinna polega na uzyskiwaniu plonów i zbiorów roślin uprawnych.

Chów zwierząt polega na zapewnieniu odpowiednich warunków do rozwoju i utrzymania wysokiej produkcji zwierzęcej. Chów prowadzony jest głównie w celu produkcji mleka i mięsa.

Hodowla – ogół zabiegów zmierzających do ulepszenia istniejących lub stworzenia nowych ras zwierząt i gatunków roślin drogą doboru sztucznego, krzyżowania ras oraz doświadczeń genetycznych.

Agroklimat – klimat badany z punktu widzenia wpływu na rozwój i plony roślin uprawnych.

Nawadnianie – zabieg, którego celem jest uzupełnianie zasobów wody w glebie i zapewnienie przez to właściwych warunków wegetacji roślin.

Melioracje rolne – trwałe polepszenie jakości gleby, zwłaszcza przez regulację warunków wodnych, stosowanie zabiegów przeciwdziałających erozji, trwałe użyźnianie itp.

Okres wegetacyjny – okres, w którym roślinność może się rozwijać ze względu na dostarczoną ilość wilgoci i ciepła. Wyznacza go: odpowiednio wysoka temperatura powietrza; dostateczna ilość opadów.

Przydatność rolnicza terenu zależy przede wszystkim od następujących czynników agroklimatu: długości okresu wegetacyjnego; długości okresu bez przymrozków; ilości i rozkładu opadów w okresie wegetacyjnym.

Odłogi – ziemie wyłączone z użytkowania rolnego na pewien czas.

Dzierżawa – umowa prawna, na mocy której dzierżawca użytkuje cudzą własność w zamian za ustaloną opłatę – czynsz dzierżawny.

Farma – zazwyczaj duże gospodarstwo rolne, zmechanizowane i specjalizujące się w uprawie wybranych roślin lub chowie wybranych zwierząt. Z reguły zatrudnia najemną siłę roboczą.

Produkcja towarowa w rolnictwie – produkcja rolna przeznaczona na sprzedaż. Jej przeciwieństwem jest produkcja konsumpcyjna, przeznaczona wyłącznie na potrzeby gospodarstwa i utrzymujących się z niego osób.

Monokultura – uprawa tych samych roślin, np. trzciny cukrowej, bawełny przez wiele lat na jednym polu. Monokultura prowadzi do wyjałowienia gleby i konieczności zmiany sposobu użytkowania ziemi.

Plantacja – uprawa roślin wieloletnich stanowiących przedmiot handlu światowego, np. trzciny cukrowej, bawełny, herbaty itp. W szerszym znaczeniu termin ten oznacza uprawę roślin przemysłowych, zwłaszcza przeznaczonych na zbiór materiału siewnego.

Komasacja – scalenie gruntów, likwidacja rozproszenia parcel należących do jednego gospodarstwa przez zbiorową ich wymianę. W rezultacie powstaje mniejsza liczba parcel, ale o większej powierzchni, co ułatwia mechanizację rolnictwa.

Region rolniczy – zwarty obszar wyróżniający się specyficznymi cechami rolnictwa, zależnymi od warunków jego rozwoju, zarówno przyrodniczymi (gleby, klimat, wody, rzeźba terenu), jak i pozaprzyrodniczymi.

Rodzaje gleb:

Gleby bielicowe - o barwie jasnej, powstałe na piaskach, słabo urodzajne, uprawia się na nich żyto i ziemniaki.

Gleby brunatne - o barwie brunatnej, średniej ilości próchnicy, uprawia się na nich pszenicę i chmiel.

Mady - o ciemnej barwie, powstałe z drobnych osadów naniesionych przez rzekę, uprawia się na nich warzywa i pszenicę.

Czarnoziemy - bardzo ciemna barwa, duża zawartość próchnicy, bardzo urodzajne, uprawia się na nich pszenicę i buraki cukrowe.

Szaroziemy pustynne

Gleba ciężka - w dużej części składa się z najdrobniejszych cząstek, małej ilości piasku i próchnicy. Na takiej glebie rośliny źle rosną, bowiem trudno przepuszcza ona powietrze i wodę. Po deszczu bardzo powoli wysycha, a w czasie suszy staje się twarda i zaskorupiała. Wiosną nagrzewa się bardzo powoli. Do gleb ciężkich należą gliny oraz iły.

Gleba lekka - składa się w większości z piasku z niewielką ilością gliny i próchnicy - jest to gleba szybko przepuszczająca wodę, nagrzewa się też szybko, lecz roślinom na takiej glebie brak ...