Funkcje miasta: główne dziedziny działalności jego mieszkańców, od których zależy życie i rozwój miasta.
Funkcje miasta: polityczne, administracyjne, dawniej obronne, militarne, produkcyjne, przemysłowe, dawniej rzemieślnicze, usługowe, handlowe, komunikacyjne, religijne, kulturalne, rozrywkowe, turystyczne, wypoczynkowe.
Osadnictwo: osiedlanie się ludności na określonym terenie.
Dzielnice miasta: śródmiejska, funkcjonalne, mieszkaniowe, willowe, przemysłowe, o funkcjach specjalnych (miasteczko akademickie, dzielnica sakralne), komunikacyjne, strefa podmiejska.
Urbanizacja: zespół przemian zachodzących w krajobrazie, społeczeństwie, kulturze i w sposobach gospodarowania, prowadzących do rozwoju miast.
Infrastruktura: urządzenia i instytucje usługowe niezbędne do funkcjonowania społeczeństwa i gospodarki.
Aglomeracja miejska: wielkie skupisko ludności i zabudowy o charakterze miejskim. Ma ona postać zespołu osiedli, silnie powiązanych ze sobą gospodarczo i organizacyjnie oraz połączonych siecią komunikacyjną. W centralnej części aglomeracji miejskiej znajduje się jedno, kilka lub nawet kilkanaście dużych miast. Wokół nich leżą mniejsze ośrodki miejskie – miasta satelitarne oraz rozległa na ogół strefa osiedli podmiejskich.
Konurbacja: typ aglomeracji, w której centrum znajduje się zespół samodzielnych miast.
Obszary zurbanizowane: łączące się ze sobą aglomeracje miejskie, przechodzące jedna w drugą, co prowadzi do zacierania się granicy między pojedynczym miastem a aglomeracją wielkomiejską.
Megalopolis: wielkie obszary koncentracji miast.
Zaplecze miasta: obszar otaczający miasto.
Hiperurbanizacja: wzrost liczby ludności miast przewyższający tempo wzrostu gospodarczego, prowadzący do rozwijania się nadmiernie wielkich miast i utrzymania się niedorozwoju miast małych i średnich.
Deglomeracja: przeciwdziałanie nadmiernemu wzrostowi aglomeracji miejskich, polegające na lokalizacji nowych miejsc pracy i osiedli mieszkaniowych na obrzeży aglomeracji oraz ograniczeniu lub likwidowaniu miejsc pracy w ośrodku centralnym.
Powszechnie znane niedogodności wielkich miast: coraz większe kłopoty komunikacyjne; kłopoty z dostarczeniem odpowiedniej ilości wody; kłopoty z oczyszczaniem ścieków; narastanie problemów mieszkaniowych; wydłużanie się dróg dowozu surowców i składników potrzebnych do produkcji przemysłowej; konieczność wywozu wyrobów gotowych i odpadów coraz dalej od miasta; zniszczenie środowiska przyrodniczego; pogarszanie się warunków sanitarnych; rozpowszechnianie się chorób cywilizacyjnych; szkodliwy dla zdrowia tryb życia; rozwój przestępczości zorganizowanej i patologii społecznych; znieczulica społeczna.
Rozwój miasta postępuje dzięki takim czynnikom, jak: skupienie na małym obszarze dużej i zróżnicowanej produkcji przemysłowej; możliwość sprzedaży znacznej części wyrobów przemysłowych na miejscu; wszechstronny rozwój usług na rzecz mieszkańców otaczającego obszaru; dla pracowników – możliwość znalezienia lepiej płatnej pracy; dla pracodawców – możliwość zatrudnienia kwalifikowanych pracowników; ułatwienie licznych i różnorodnych kontaktów międzyludzkich; dostępność kultury i rozrywki; racjonalne wykorzystanie infrastruktury technicznej.
W krajach słabo rozwiniętych najszybciej rosną wielkie miasta, do czego przyczyniają się: wysoki przyrost naturalny (eksplozja demograficzna); masowa imigracja ludności z przeludnionych obszarów wiejskich; żywiołowy rozwój przestrzenny tych miast.
W miastach obserwuje się: późniejsze zawieranie małżeństw niż na wsi; mało liczne rodziny, przeważnie z dwójką, z jednym dzieckiem lub bezdzietne; niższy przyrost naturalny niż na wsi; szybsze starzenie się społeczeństwa niż na wsi; napływ wielu ludzi w młodym wieku ze wsi; odpływ na wieś i do małych miast części ludności, przeważnie w starszym wieku i zamożniejszej.
moderator132