Andrzej Waligorski - Docent Basset.pdf - Waligorski Andrzej - Ksana

Andrzej Waligórski

DOCENT BASSET

W sali operacyjnej panowała cisza, przerywana tylko wesołym brzęczeniem much,

przelatujących od czasu do czasu w pobliskiej trupiarni.

Trzej asystujący lekarze nie odrywali wzroku od spowitej w białe całuny postaci pacjenta,

od której krwawo odcinało się wyodrębnione pole operacyjne, atakowane wprawnymi rękami

docenta Basseta, ucznia i godnego następcy słynnego profesora Wilczura.

- Wyjątkowo duże migdałki - mruknął anetstezjolog, dr Kundelek, ostrząc jednocześnie na

podręcznym toczydle igłę od jednorazówki, aby była gotowa do ewentualnej iniekcji.

- Siostro, kombinerki - warknął docent Basset spod maski, mającej zapobiegać tak

rozpowszechnionemu wśród chirurgów nawykowi oblizywania skalpela.

- A żeby cię - dodał, mocując się z jakimś opornym ścięgnem.

Nagle puściło z jękiem jak urwana gumka od majtek, a chirurg usiadł w kałuży posoki,

trzymając w szczypcach krwawy ochłap.

Zabrzmiały spontaniczne oklaski. Współpracownicy podchodzili pragnąc uścinąć dłoń

mistrza, podczas gdy adiunkt, dr Wygrzmocony ślinił nitkę, aby nawlec igłę i zaszyć

blugoczącą jeszcze ranę.

- A pudziesz - docent Basset żartobliwie przepędził tłustego szpitalnego kota, ciągnącego

coś z kubełka. Basset był już bez maski, jego wspaniała, męska twarz świeciła od potu, ale w

oczach widać było radość z udanej operacji. Żartował nawet z asystentką ściągającą połatane,

gumowe rękawiczki:

- Znowu dwie łatki zostały w pacjencie, panno Franiu - mówił z humorem - a potem podczas

rehabilitacji ozdrowieńcy się skarżą, że co przysiad, to balonik!

- A z pana docenta to wieczny jajcarz - śmiała się Frania, czyli Franciszka Ruchała, patrzaąc

rozkochanym wzrokiem na Basseta.

- Że jajcarz, to fakt - mruknął kwaśno adiunkt Wygrzmocony, przyglądając się rozwiniętemu

już z prześcieradeł pacjentowi.

Wszyscy spojrzeli w tym kierunku. Cisza zaległa salę.

- Ładne migdałki mu pan wyciął... - bąknął z przekąsem anestezjolog.

- A skąd mogłem wiedzieć - sumitował się docent Basset. – Jak przyszedłem do sali, to pole

operacyjne było już odsłonięte, a reszta zasłonięta!

- Pewnie Walkowiak znowu się upił i ułożył pacjenta na odwyrtkę - podsunęła siostra

przełożona.

Dr Ruchała podskoczyła nagle i po dziecinnemu plasnęła dłońmi:

- Wiem! Wszyjemy mu z powrotem i nawet nie zauważy!

- Akurat... - siostra przełożona wskazała na spęczniałego od przeżarcia kota, który siedząc na

oknie oblizywał się smakowicie.

- Już tam mój Mruczuś żadnym podrobom nie przepuści! – dodała z uznaniem, drapiąc czule

za uchem spasionego bydlaka.

Tymczasem adiunkt Wygrzmocony, studiujący od kilku chwil kartę pacjenta, złapał się

oburącz za głowę:

- Panowie, czy wiecie kto to jest? Toż to jest towarzysz Podnośnik!

- Obecny! - zawołał pacjent, siadając na stole operacyjnym. - Co to jest? Gdzie ja jestem? O

co walczymy? Dokąd zmierzamy? -dopytywał się głupio, jak to zwykle bywa w

pooperacyjnym szoku.

- O, widzę, że już po zabiegu! - dodał, odzyskując świadomość i zaraz też wpadł w tonację

swoich rozlicznych przemówień:

- Pragnąłbym z tego miejsca - zaczął - złożyć serdeczne, braterskie podziękowania naszej

uspołecznionej służbie zdrowia, służącej swą ciężką, wytężoną i ofiarną pracą ludowi miast i

wsi...

- A dlaczego ja tak cienko mówię? - zainteresował się naraz.

- No cóż... - wyjaśnił Basset, unikając jego wzroku. - Migdałki!

- To jakżeż ja teraz będę przemawiał? - zmartwił się towarzysz Podnośnik. - Chyba... - dodał

z nadzieją - chyba, że przejmę Referat Do Spraw Kontaktów z ZSMP! Tam są sami

gówniarze około czterdziestki i przeważnie jeszcze przed mutacją!

Ale docent Basset nie słyszał już tych słów, spieszył bowiem do domu, gdzie czekała go

rodzinna uroczystość: imieniny jego pięknej żony, pani docentowej Jolanty Basset.

Obszerny hall w willi docentostwa Bassetów tonął w dyskretnym półmroku. Popołudniowe

słońce, nisko już stojące nad horyzontem, docierało tu tylko fragmentarycznie, przesiane

przez wprawione w ścianę denka od butelek po koniakach, wręczonych ongiś znakomite-

mu chirurgowi przez wdzięczne wdowy. Podłogę zaścielał puszysty dywan, a ściany pokryte

były obrazami renomowanych malarzy, od Starowieyskiego po Krajewskiego. Zgodnie

wisiały tu obok siebie tak odległe tematycznie dzieła, jak "Pizdozwierz 2-gi Numeryczny

z Katarynką" i "Minister Berman całujący Sieroty po Akowcach". W swoim klubowym fotelu

siedział osłupiały docent Basset i po raz nie wiadomo który odczytywał znaleziony na

marmurowym kominku list:

Drogi Mietku! Wiem, że sprawiam Ci ból sroższy, niż Ty zdołałeś sprawić którejkolwiek ze

swych ofiar na stole operacyjnym, ale wreszcie przyszła koza do woza. Odchodzę od Ciebie

na zawsze!...

- Koza do woza! - prychnął urągliwie chirurg. - Nigdy nie umiała właściwie cytować

przysłów!

Może wyda Ci się dziwne - czytał dalej - że porzucam dobrobyt, a nawet przepych, którym

otoczyłeś mnie jak Święty Michał diabła. Nie wszystko jednak da się przeliczyć na pieniądze.

Człowiek, dla którego Cię zostawiłam, potrafi zapewnić mi tę odrobinę ciepła, tak

potrzebnego każdej kobiecie, podczas gdy Ty karmiłeś mnie wyłącznie wzniosłymi

dewizami. Odchodzę więc, zostawiam wszystko, czym mnie obdarzyłeś jak jakąś burą sukę.

Zabieram tylko te dewizy. Niegdyś Twoja - Jolanta.

- Zabiera tylko dewizy... - powtórzył odruchowo docent Basset, ocierając łzę ze

spuszczonego na kwintę nosa.

- Jak to zabiera dewizy? - wrzasnął nagle i rzucił się otwierać sejf, zamaskowany chytrze

obrazem zatytułowanym "Zielone światło dla rzemiosła", a przedstawiającym nędzarza,

wieszającego się w celach samobójczych na szyldzie własnego warsztatu. Stalowe

drzwiczki odskoczyły ze zgrzytem, ujawniając opustoszałe wnętrze.

- Ożeż ty... - zawołał Basset pod adresem nieobecnej żony. -Ja cię...!

- Baba z wozu, koniom lżej - odezwał się sentencjonalnie stojący w progu wierny sługa rodu

Bassetów, magister polonistyki Bazyli Podgumowany, którego znakomity chirurg zabrał

kiedyś z zawodu nauczycielskiego, odkarmił, zdezynfekował, odrobaczył i zatrudnił w

charakterze famulusa, pokojówki i palacza centralnego ogrzewania.

- Nie płacta, panocku - dodał bezbłędną gwarą, nabytą podczas długoletnich studiów. -

Pambók nierychliwy, ale sprawiedliwy, i tylko patseć jak onemu kurwisonowi dokopie z

woleja. – Co rzekłszy ucałował drżącą dłoń swego ukochanego chlebodawcy.

- Pies z nią tańcował - odrzekł docent, wysmarkując się jednocześnie w pochyloną kornie

głowę lokaja - stara to była fisharmonia i mocno zdezelowana...

- Że zdezelowana, to racja - zgodził się sługa. - No, ale pograć jeszcze na niej szło... - dodał

z uśmiechem, jakby nagle sobie coś przypominając.

- Ale dolary, dolary! - rozszlochał się znowu pan domu, wspomniawszy zagraniczne

delegacje przeżyte o zimnej konserwie, ciułane z trudem dewizy i niewybredne żarty

celników na Okęciu, grzebiących mu bez żenady długopisami gdzie popadło w poszukiwa-

niu przemytu.

- Dolary wzięła, ale wielmożną panienkę Simonę też zabrała, a zawszeć to jakaś ulga! -

perswadował służący polonista.

- Wódki! - zażądał docent Basset, ponieważ jednak wódka też zniknęła, narzucił na ramiona

kosztowne futro z nutrii i poszedł w miasto, na wiatr, deszcz i poniewierkę...

W knajpie "Pierwiosnek" kipiało życie. Za kontuarem królował potężny jak wielkie piece

Magnitogorska ajent Wincenty Jamochłon, słynny ongiś zapaśnik i sztangista. Rozstawione

nie bez smaku baterie różnokolorowych wódek otaczały aureolą słuszny w treści,

chociaż opluty w formie napis "Alkohol szkodzi zdrowiu", pod którym ktoś dopisał "...ale

ratuje budżet państwa". W szklanej szafce widniały zwłoki śledzia, omszałe jajko na twardo i

spory kawałek pasztetu, po którym łaził wywijający z radości ogonkiem

duży, złocisty gronkowiec.

Bliżej wejścia pousadzali się urzędnicy samorządu terytorialnego, chłepcząc w pośpiechu

jakieś chude zupki, przełykając zimny makaron i zerkając ze strachem ku centrum sali, gdzie

stoliki zajęte były przez podziemie gospodarcze, drobnych rabusiów, artystów estrady,

prostytutki i zwyczajnych pijaczków. W kącie skupiała się rozpoznawalna na pierwszy rzut

oka konspira. Rysowano tam na bibułkowych serwetkach wzory ulotek, wymieniano szeptem

zbrodnicze wiadomości i zerkając znad podniesionych kołnierzy puszczano z premedytacją

fałszywe informacje, notowane skwapliwie przez siedzącego opodal tajniaka,

ucharakteryzowanego na zarażona syfilisem konduktorkę MPK.

- Wódki dla wszystkich - powiedział docent Basset, podchodząc do kontuaru i rzucając

banknoty ozdobione wizerunkami naszych pierwszych monarchów z linii piastowskiej.

- Jak dla wszystkich, to Szopen - burknął bufetowy, mając na myśli pięć tysięcy złotych.

Jednak kierownik orkiestry nie wyczuł intencji i zawołał z entuzjazmem: Tak jest, szefie,

Szopena!

I zaraz też zabrzmiała Fantazja A-dur na tematy polskich pieśni ludowych, opus 13-te, grana

tym chętniej, iż muzycy byli bez wyjątku pracownikami filharmonii dorabiającymi sobie w

wolnych chwilach i z największą niechęcią naginali się do knajpianego repertuaru, opartego

głównie na popularnych rytmach hardrockowych.

- Jeleń, jeleń! - rozległy się na sali życzliwe głosy i zaraz też grono bywalców otoczyło

hojnego ofiarodawcę, klepiąc go przyjacielsko po ramionach, niedźwiadkując się z nim i

zerkając na pękaty portfel, z którego wysupływał coraz to nowe banknoty.

Basseta wzruszenie dusiło w gardle. Wreszcie widział wokół siebie żywych ludzi, a nie ich

wyłonione w polu operacyjnym, okrutnie masakrowane narządy. Pił bez umiaru, nie zauważył

nawet jak ulotnił się gdzieś jego płaszcz podszyty nutriami, jak z nóg ściągnięto mu buty, a z

przegubu ręki elektroniczny zegarek "Maładiec". Jego zamglony wzrok z trudem odróżniał

poszczególne twarze, a przeszłość mieszała mu się z teraźniejszością.

- Jolanto.... dlaczego odeszłaś...? - bełkotał, wieszając się na szyi babci klozetowej. - O, i pan

sekretarz Jaskiernik jest z nami! - wykrzyknął na widok wiszącego nad bufetem portretu

Marii Konopnickiej na rok przed śmiercią, uważanego przez ajenta za zdjęcie ministra

Nieckarza, zrobione przy okazji pierwszej komunii.

- A ty kto właściwie jesteś? - wypytywał go Wincenty Jamochłon, wiedząc z

doświadczenia, że taka informacja bywa zazwyczaj bardzo przydatna nazajutrz, gdy już

dochodzi do identyfikacji zwłok.

- Ja jestem nikim... - zachrypiał chirurg. - Do dziś byłem Bassetem, a teraz... Teraz wiesz,

kto ja jestem?

- Jam wał koński! - tu roześmiał się tak okropnie, że pobledli nawet wielokrotni recydywiści,

i słaniając się podszedł do drzwi.

- Jam wał koński! - zawołał jeszcze raz i wypadł w mrok ulicy,a za nim kilku jego nowych

przyjaciół.

W ciemnościach zakotłowało się, coś uderzyło głucho, ktoś jęknął, zawrzała krótka potyczka

o łup, wreszcie wszystko ucichło. I tylko z ust siedzącego na kupie gnoju docenta Basseta po

raz trzeci zabrzmiał szept:

- Jam... wał... koński...

Tu omdlał i legł bezwładnie obok butelki po piwie, którą go przed chwilą ogłuszono.

Oj, nabiegał się tego dnia sieżant Miziak, ręce po łokcie urobił, nogi do kolan uchodził,

a tu ciągle piętrzyły się przed nim nowe zadania. Interweniował w spory rodzinne, zapobiegał

bójkom, wykrywał bimbrownie i ścierał nieprzyjazne napisy, albo neutralizował je przy

pomocy drobnych poprawek, tak jak nauczono go na kursie, dopisując na przykład przed

hasłem "PRASA KŁAMIE" – wyraz "AMERYKAŃSKA".

Wreszcie usiadł, by napisać raport dzienny, gdy wtem kapral Modliszka wprowadził

jakiegoś odrażającego osobnika, ubranego tylko w krawat, kapelusz i podarte skarpetki.

- Ktoś go podrzucił na wóz staremu Kociorupie - wyjaśnił Modliszka. - Kociorupa wracał z

targu w Warszawie, gdzie sprzedał kapustę i kupił kolorowego "Rubina". Przyjeżdża do

chałupy, a tu zamiast "Rubina" ten facet.

- Kociorupa to pijaczysko - zastanowił się sierżant - mógł go kupić w zamroczeniu zamiast

"Rubina".... Zwłaszcza, że gość ma takie same kolory jak telewizor - dodał, przyglądając się

sinym plamom, buraczkowym podbiegnięciom i zielonym zastoinom widniejącym na ciele

nieznajomego.

- Jak się nazywacie? - spytał, kładąc przed sobą formularz przesłuchania.

- Jam wał koński... - jęknął przybysz.

- Jan Wałkoński - zanotował sierżant. - No, dobrze, powiedzcie nam teraz, Wałkoński, gdzie

was tak urządzono? Adresy, hasła, punkty kontaktowe? Krypto- i pseudonimy?

- Jolanta... - wymamrotał cicho nieszczęśnik, trzęsąc się z zimna.

- Pseudonim "Jolanta"? - zapytał Miziak. - Mówcie, mówcie, Wałkoński! Wiemy o was

więcej niż przypuszczacie! - dodał, mrugając porozumiewawczo do kaprala Modliszki.

Podejrzany zamilkł jednak i tylko szczękał zębami.

- Ech, puścić by mu światło w oczy, jak na francuskich filmach kryminalnych... - rozmarzył

się sierżant. - Ale trzeba by co najmniej sześćdziesiątkę, a nie jakąś gównianą czterdziestkę...

Żebym to ja miał takie wyposażenie jak porucznik Borewicz... -westchnął z zazdrością.

- A może by zadzwonić do Borewicza? - podsunął Modliszka. – To ludzki facet, swój chłop,

on nawet wiejskiego milicjanta ma w poważaniu!

- Racja - zgodził się Miziak i podniósłszy słuchawkę telefonu, rzucił w nią zdecydowanie:

- Ewa wzywa zero siedem!

W mieszkaniu Borewicza zadzwonił telefon.

- Co jest, kurwa? - rozeźlił się Borewicz, złażąc z przystojnej prywaciary, którą właśnie

przesłuchiwał i nawykowo zapinając na gołym ciele szelki z kaburą podpaszną lewostronną,

kryjącą w sobie miły ciężar niezawodnej, oksydowanej dziewiątki.

- A, to wy, Miziak! - powiedział życzliwie. - Meldujcie szybko, bo mi opadnie!

- Mierzy opadanie krwinek w probówce, uczony z niego człowiek - wyjaśnił Miziak

kapralowi, przysłaniając ręką słuchawkę.

- Melduję - zawołał służbiście - że mamy tu podejrzaną osobę, pseudo "Jolanta", ale nie chce

nic gadać!

- Sam bym ją zbadał, ale nie mam, kurwa, czasu - odrzekł Borewicz, który jako swój chłop

posługiwał się luźnym językiem dnia codziennego.

- W dodatku, kurwa, bezpartyjny jestem - dodał bez sensu, tak jak to robił we wszystkich

odcinkach serialu.

- To co mamy robić? - zmartwił się sierżant.

Borewicz parsknął krótkim, męskim śmiechem.

- Powiem wam tylko sierżancie, że w łóżku każdemu rozwiązuje się język! - i położył

słuchawkę, bo do jego sypialni dobijała się już następna podejrzana, złotowłosa trucicielka ze

stołówki w Zakładach Produkcji Zabawek im. Feliksa Dzierżyńskiego.

- Modliszka! - rozkazał sierżant Miziak. - Ja wychodzę, a wy macie się przespać z

zatrzymanym!

- Nigdy! - załkał kapral. - Dostanę od tego adidasa!

- W takim razie - zawyrokował po chwili namysłu Miziak -odprowadźcie go do starego

Kociorupy. Jak go sobie kupił, to niech się teraz o niego martwi!

Życie nie układało się staremu Kociorupie po różach. Rozkułaczony w 1952 i pozbawiony

swoich hektarów, stał się nagle biedniakiem wiejskim, a jako taki z entuzjazmem przyjęty

został do Spółdzielni Produkcyjnej imieniem Jakuba Szeli. Że zaś był pyskaty i obrotny, już

wkrótce spółdzielcy okrzyknęli go swoim prezesem, dzięki czemu mógł pousadzać krewnych

i znajomych na wszystkich prominentnych stanowiskach w gminie. Zrobił to zaś tak

konsekwentnie, że podczas zebrań i rocznicowych akademii przy stole prezydialnym

zasiadała cała rodzina Kociorupów, spoglądając władczo sponad zielonego sukna na

skłębioną w świetlicy resztę ciemnego ludu. Rozpad spółdzielni nie zaskoczył

doświadczonego kmiecia. Nachapał ile się dało ze wspólnego inwentarza, okopał w

swoich zabudowaniach i ogłosił, że zakłada gospodarstwo specjalistyczne, bardzo podówczas

lansowane. Zaraz też udzielono mu licznych kredytów, otoczono opieką agro- i

zootechniczną, a nawet pewnego dnia odwiedził go ktoś z najwyższego szczebla, chodził po

obejściu, chwalił wybetonowane gumno i gładził po płowych głowinach liczne rzekome

wnuki Kociorupy, wypożyczone przez niego za dwa metry ziemniaków z pobliskiej ochronki.

Podziwiał też krowy, przywiezione z okolicznego PGR-u, tak już przywykłe do ciągłego

przerzucania z miejsca na miejsce, poklepywania i pozowania, że na widok ekipy telewizyjnej

same ustawiły się do zdjęcia. Dwie z nich legły nawet wdzięcznie u stóp dygnitarza, dwie

inne usiadły na zadach po obu jego stronach, reszta zaś stanęła w tle i

przechylając wdzięcznie mordy wpatrywała się w obiektyw.

- Jakaś zmyślna rasa! - zachwycał się prominent. - Czy to może leghorny?

- Od razu żeście poznali - krzyknął z udanym podziwem chytry Kociorupa. - A niechże was

dunder świśnie! - dodał, co bardzo spodobało się gościowi, znużonemu już nachalnym

wazeliniarstwem swego dworu.

Wprawdzie w kilka miesięcy później dygnitarz ów wysadzony został ze stołka, a wkrótce

posypali się również jego poplecznicy, ale zmian - hamowane po drodze gdzie się dało - nie

doszły aż do szczebla gminy. Kociorupa jakby się skulił, do żadnych nowych organizacji nie

wstępował, składki gdzie trzeba płacił, tyle że zaczął naraz uczęszczać do kościoła, pilnie

uważając by i tam się w żadną stronę nie wychylić. Gdy więc podczas "Boże coś Polskę"

ekstrema śpiewała "racz nam wrócić Panie", zaś aktyw Komitetu Gminnego molestował

"pobłogosław Panie", nasz Kociorupa dostawał zwykle w tym miejscu ataku kaszlu,

wprawiając podsłuchiwaczy w osłupienie i wpuszczając ich w kanał.

Reaganowskie restrykcje, tak dotkliwe dla większości hodowców drobiu, także umiał

obrócić na swoją korzyść i ku ogólnemu zdumieniu stał się jedynym po obu stronach Oceanu

Atlantyckiego człowiekiem, któremu to godne pożałowania pociągnięcie adminis-

tracji amerykańskiej przyniosło wymierne korzyści. Proklamował mianowicie moratorium na

spłatę kredytu w banku spółdzielczym, zwalając całą winę na Biały Dom i uzasadniając to tak

dialektycznie, że uzyskał nie tylko umorzenie długu, ale i opinię swojego człowieka.

Andrzej Waligorski - Docent Basset.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: