Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
1. Czym jest kierowanie ?
Kierowanie, to proces planowania, organizowania, przewodzenia i kontrolowania działalności członków organizacji oraz wykorzystania wszystkich innych jej zasobów dla osiągnięcia ustalonych celów.
2. Czym jest optymalizacja ?
Optymalizacja - proces poszukiwania najlepszego (optymalnego) rozwiązania problemu, metody postępowania itp.; optymalizację można dokonywać ze względu na jedno wybrane kryterium oceny (o. jednokryterialna) lub określony zbiór kryteriów (o. wielokryterialna).
3.Co to jest efekt synergetyczny.
Synergia jest to zjawisko polegające na tym, że współdziałające elementy dają wypadkowy wynik pod jakimś względem większy niż prosta suma skutków wywołanych przez każdy z elementów z osobna. Zjawisko nazwane jest często “efektem 2+2 = 5”. Szczególnym przypadkiem synergii jest efekt organizacyjny będący przeciętną nadwyżką korzyści przypadającą nadwyżką korzyści przypadającą na członka zespołu współdziałającego z pozostałymi członkami w sposób zorganizowany, w porównaniu z korzyścią możliwą do osiągnięcia w działaniu indywidualnym.
4.Podaj przynajmniej dwie definicje terminu „organizacja”, spotykane w literaturze przedmiotu.
Najogólniej organizacją można rozumieć jako jakąkolwiek wyodrębnioną względnie z otoczenia całość ludzkiego działania, mającą określoną strukturę skierowaną na osiąganie jakiegoś celu lub celów.
Organizacja inaczej to sposób ułożenia i przydziału pracy członkom organizacji dla sprawnego osiągnięcia jej celów.
5. Rozróżnienie pojęć kierowanie, rządzenie, zarządzanie, administrowanie.
Kierowanie można rozumieć jako oddziaływanie jednego obiektu (kierującego) na inny obiekt (kierowany) zmierzające do tego , aby obiekt kierowany zachowywał się (działał lub funkcjonował) w kierunku osiągnięcia postawionego przed nim celu.
Rządzenie jest to wykonywanie władzy za pomocą legalnego przymusu. Źródłem władzy są w tym przypadku legalne uprawnienia osób do rządzenia,
Zarządzanie jest to działalność kierownicza polegająca na ustalaniu celów i powodowaniu ich realizacji w organizacjach podległych zarządzającemu na podstawie własności środków produkcji lub dyspozycji nimi.
Administrowanie kierowanie przez państwo w określonych formach, w wyłączeniem działalności ustawodawczej oraz wymiaru sprawiedliwości.
6. Przesłanki do sprawowania władzy wg. Maxa Webera.
Władzę zdefiniował jako prawdopodobieństwo , że pewne lub wszystkie polecenia, pochodzące z danego źródła, znajdą posłuch w danej grupie osób. Weber wyróżnił trzy idealne prawomocne typy władzy organizacyjnej.
1. Władzę charyzmatyczną opartą na przekonaniu ulegających jej osób o szczególnych, nadzwyczajnych cechach przywódcy i prawomocności ustanowionych przez niego norm.
2. Władzę tradycyjną (tradycjonalną), czyli taką, która opiera się głównie na wierzę w trwałość pewnego porządku i jego prawomocność. Wiąże się ona z dziedziczeniem statusu społecznego, czyli władza przechodziła z ojca na syna.
3. Władzę racjonalną (legalną), która pochodzi z mianowania lub wyboru dokonanego na podstawie usankcjonowanych prawnie procedur. Opiera się ona „na przekonaniu o legalności norm prawnych i o uprawnieniu osób, sprawujących władzę na mocy tych norm, do wydawania poleceń.
Jedynie władza racjonalna może być stosowana elastycznie. Tylko ją można bez większych komplikacji nadawać, przekazywać i odbierać, zwiększać i uszczuplać. Tylko ona więc może być podstawą funkcjonowania współczesnych organizacji.
11. Dorobek organizacyjny Maxa Webera.
Do ważniejszych elementów dorobku zalicza się:
- teorię władzy,
- teoria biurokracji (organizacja biur)
Określił pojęcie władzy, jako relacje pomiędzy władzą a poddanymi na mocy której władza nakazuje określone postępowanie a poddani muszą się podporządkować woli władzy. Rozróżnił władzę na środki sprawowania i jej formy. Określił zasady biurokracji i działania biura.
12. Dorobek organizacyjny Karola Adamieckiego.
Walka z marnotrawstwem czasu stała się głównym celem w teoretycznych i praktycznych pracach Karola Adamieckiego. Wynalazł harmonogramy po to, by można było demaskować ukryte rezerwy czasowe wynikające z niedostatecznej harmonizacji procesów pracy. Harmonogramy służyły także projektowaniu organizacji, która minimalizowałaby przestoje i oczekiwania. Jednak Adamiecki nigdy nie myślał o minimalizacji przerw za cenę nadmiernego przeciążenia robotników. Zajmował się również analizą kosztów w celu znalezienia optymalnych charakterystyk organów wytwórczych. Wyniki badań w tym zakresie podsumował następującym twierdzeniem: dla każdego organu wytwórczego istnieje zawsze pewna, ściśle określona granica wydajności przy której koszt na jednostkę produkcji jest najmniejszy. W celu ułatwienia znajdowania owej granicy stanowiącej optimum wytwórcze Adamiecki stosował specyficzne wykresy kosztów. Sformułował prawo harmonii. Miał bardzo duży dorobek dydaktyczny, tworzył programy nauczania zasad organizacji pracy i organizacji przedsiębiorstw przemysłowych.
Prawo harmonii Adamieckiego.
Podczas I międzynarodowego kongresu naukowej organizacji w Pradze Adamiecki przedstawił zasadę harmonii: „ aby osiągnąć sprawność wzorcową pod względem ekonomicznym trzeba dobierać organy z ich charakterystycznymi wykresami i następnie trzeba aby te organy działały w ścisłym ze sobą związku, tak aby każda czynność odbyła się w swoim czasie”.
13. Dorobek organizacyjny Eltona Mayo.
Przez podkreślenie potrzeb społecznych ruch stosunków współdziałania poszedł dalej niż teoria klasyczna, która traktowała wydajność niemal wyłącznie jako problem techniczny. W pewnym sensie Mayo odkrył od nowa stuletnie twierdzenie R. Owena, że opłaca się prawdziwa troska o robotników.
15. Porównaj wykresy Gantta i harmonogramy Adamieckiego.
Wykres Gantta jest graficznym sposobem planowanie i kontroli. Projekt rozkłada się na odrębne zadania. Dla każdego zadania oszacowuje się czas realizacji i określa termin jego wykonania, niezbędny do zakończenia w ustalonym czasie całego projektu. Informacja ta jest przedstawiona w postaci klamry, której początek wyznacza datę rozpoczęcia, a koniec datę zakończenia każdego zadania. Wykres Gantta umożliwia kierownikowi podjęcie zobowiązań opartych na planowanych terminach zakończenia, pozyskanie dodatkowych zasobów dla skrócenia niektórych terminów.
Harmonogramy Adamieckiego były to graficzne metody analizy i planowania pracy zespołowej. Badanie te doprwadziły do wniosku, iż przyczyną zbyt niskiej wydajności nie była zła praca robotników, lecz nierównomierny podział czynności, skutkiem czego niektórzy robotnicy byli przeciążeni, inni zaś mieli za mało pracy.
16. Prawo przekory Le Chateliera.
W myśl tej zasady, jeśli układ (chemiczny, fizyczny), znajdujący się w stanie równowagi, zostanie poddany działaniu nowego czynnika zewnętrznego lub nastąpią zmiany w dotychczasowym działaniu czynników zewnętrznych, w układzie znajdują procesy zmniejszające wpływ tych bodźców. Wprowadzenie zmian w dotychczasowych sposobach działania powinno odbywać się stopniowo oraz w połączeniu z możliwie dokładnym informowaniem członków zespołu o ich skuteczności. W sytuacji przeciwnej zmiany związane będą ze stratami na pokonywaniu oporów, przeciwdziałanie w dążeniu do zachowania istniejącego stanu rzeczy.
17. Prawo harmonii Adamieckiego.
- prawo harmonii doboru – harmonią doboru możemy nazwać taki dobór, przy którym wykresy charakterystyczne wszystkich organów (jed. wytwórczych). będą ze sobą uzgodnione tak, aby miały one najbardziej zbliżone do siebie produkcje wzorcowe i aby łączny koszt straconego czasu był jak najmniejszy.
- prawo harmonii działania – zgodnie z tym prawem konieczne jest aby te organy działały w ścisłym ze sobą związku, tak aby każda czynność odbywała się w swoim czasie. Tylko dzięki realizacji tych praw (zasad) możliwe jest zmniejszenie kosztu straconego czasu oraz ograniczenie czy wyeliminowanie tzw. wąskich gardeł.
- prawo harmonii duchowej – wskazuje na konieczność istnienia więzi emocjonalnych łączących jednostki ludzkie współpracujące w jednym zbiorowym organizmie, jakim jest każdy zakład wytwórczy.
19. Wykres sprawności po reorganizacji (szok poreorganizacyjny).
Reorganizacja jest częścią zamiany w strukturze organizacji.
Krzywa reorganizacji
wynik
w
korzyści z reorganizacji
dołek kosztów reorganizacji czasowy
Pwo
t czas
t1 t2 t3 t4
Pwo – poziom wyników organizacji.
20. Cykl organizacyjny wg. Le Chateliera.
Cykl organizacyjny składa się z następujących etapów.
1. wybór celu, który mamy osiągnąć.
2. zbadanie środków i warunków, które są potrzebne do osiągnięcia tego celu.
3. przygotowanie środków i warunków uznanych za potrzebne.
4. wykonanie stosownie do powziętego planu,
5. kontrola otrzymanych wyników.
21. Mechanistyczny model biurokracji Maxa Webera.
Model jego miał być wzorem, do którego powinny dążyć wszystkie organizacje „jedyną najlepszą metodą” działania. Wg. Webera idealna biurokracja wykazuje pięć podstawowych cech.
1. Organizacja powinna przyjąć wyraźny podział pracy, a każde stanowisko powinno być zajęte przez eksperta.
2. Organizacja powinna stworzyć spójny zestaw zasad w celu zapewnienia jednolitego wykonania zadań.
3. Organizacja powinna ustalić hierarchię stanowisk dla urzędów tworzącą linnię podporządkowania od góry do samego dołu organizacji.
4. Menadżerowie powinni prowadzić przedsiębiorstwa w sposób bezosobowy i utrzymywać odpowiedni dystans z podwładnym.
5. Przyjmowanie pracowników i awansowanie w organizacji powinno być oparte na technicznej wiedzy fachowej, a pracownicy powinni być chronieni przed arbitralnym zwolnieniem.
22. Zasady wydajności pracy H. Emersona
1. Wyraźnie określony cel.
2. Zdrowy rozsądek
3. Rada kompetentna lub inaczej fachowe doradztwo.
4. dyscyplina
5. sprawiedliwe i uczciwe postępowanie
6. rzetelna, natychmiastowa, dokładna i stała sprawozdawczość
7. naukowe planowanie działań.
8. Wzorce, normy i harmonogramy działania.
9. Przystosowane warunku
10. wzorcowe sposoby działania (standaryzacja metod i operacji).
11. pisemne regulaminy i instrukcje.
12. nagradzanie efektywności (wydajności).
Zdaniem Emersona by przedsiębiorstwo mogło funkcjonować sprawnie, muszą być wprowadzone w życie wszystkie wymienione zasady. Są one uporządkowane według logicznej kolejności.
23. Zasady Zarządzania Wg. H. Fayola.
- podział pracy - im bardziej ludzie specjalizują się tym sprawniej mogą wykonywać pracę,
- autorytet - autorytet formalny daje kierownikowi prawo rozkazywania. Ważny jest autorytet osobisty, dzięki któremu kierownik wymusza posłuszeństwo.
- dyscyplina - członkowie organizacji muszą przestrzegać przepisów i uzgodnień rządzących organizacją.
- jedność rozkazodawstwa - każdy pracownik powinien otrzymywać polecenia dotyczące danej operacji od jednej tylko osoby.
- jedność kierownictwa - operacje w organizacji prowadzące do jednego celu powinny być przedmiotem kierowania przez jednego kierownika.
- podporządkowanie interesu osobistego interesowi ogółu - w żadnym przedsięwzięciu interesy pracown. nie powinny przeważać nad interesami organizacji jako całości.
- wynagrodzenie - powinno być sprawiedliwe
- centralizacja - ograniczenie roli podwładnych w podejmowaniu decyzji
- hierarchia - podwładni musza mieć dostateczne uprawnienia, by mogli właściwie wykonywać swoje zadania.
- ład
- odpowiednie traktowanie personelu
- stabilność personelu
- inicjatywa - podwładni powinni mieć swobodę w tworzeniu i realizacji swoich planów
- esprit de corps - sprzyjanie poczuciu przynależności do zespołu zapewnia organizację ducha jednostki
24. Teoria X i Y Mc Gregora oraz teoria Z wg. Ouchi.
Teoria X - przeciętna istota ludzka z natury nie lubi pracować i będzie unikać pracy, gdy tylko będzie to możliwe; aby ludzie ponosili wystarczające wysiłki zmierzające do osiągnięcia celów organizacji, trzeba ich zmuszać, kontrolować, kierować nimi i grozić karami; przeciętna jednostka ludzka jest leniwa, woli aby nią kierowana, pragnie unikać odpowiedzialności, ma niewielkie ambicje i nade wszystko pragnie bezpieczeństwa.
Teoria Y - wysiłek fizyczny i umysłowy w pracy jest równie naturalny, jak w zabawie lub w wypoczynku; zaangażowanie w cele jest funkcją nagród; ludzie w służbie celów , w odniesieniu do których angażując się, sprawują samokierowanie i samokontrolę; wyobraźnia, twórczość i pomysłowość, potrzebne do rozwiązania problemów organizacji są rozpowszechnione w populacji pracowników; w warunkach współczesnego życia przemysłowego, intelektualne właściwości przeciętnej istoty ludzkiej są jedynie częściowo wykorzystane.
Teoria Z – wskazuje że kluczem do zwiększonej wydajności są zaangażowani pracownicy. Dożywotnie zatrudnienie, powolne oceny i awanse, niespecjlizowanie ścieżki kariery, ukryte mechanizmy kontroli, zbiorowe podejmowanie decyzji, zbiorowa odpowiedzialność, troska o całość.
25. Human Relations – nowy sposób postrzegania organizacji.
Jest to system naukowego zarządzania i kierunek administracyjny, który zyskał znaczną popularność wśród praktyków, ponieważ był źródłem stosunkowo prostych i zrozumiałych dla kadry technicznej oraz urzędników sposobów działania. Kierunki te wzajemnie się uzupełniają : jeden reguluje zachowania pracowników bezpośrednio produkcyjnych (zespołów), drugi zaś – administracji. Co więcej, oba te systemy opierają się na podobnych, upraszczających założeniach dotyczących psychospołecznego organizmu zachowania się uczestników organizacji.
26. Podział pracy – podstawowa idea organizacyjna.
Podział pracy jest to rozłożenie zadania w taki sposób, by każda osoba w organizacji ponosiła odpowiedzialność za ograniczony zbiór czynności i wykonywała je zamiast realizowania całego zadania. Podział pracy reguluje takie procesy jak korzyści płynące ze specjalizacji, wpływ specjalizacji na morale pracowników, możliwości eliminowania niezadowolenia pracy bez jednoczesnej utraty korzyści płynących ze specjalizacji.
27. Sposoby wynagradzania pracowników stymulujące ich wydajność pracy.
System wynagrodzeń na ogół wywiera największy wpływ na motywację i efektywność poszczególnych pracowników. Podwyżki płac, premie i awanse mogą silnie motywować indywidualną efektywność, pod warunkiem skutecznego ich stosowania. Nagroda lub wynagrodzenie musi, w myśl pracownika, uzasadnić dodatkowy wysiłek potrzebny do zwiększenia efektywności oraz bezpośrednio kojarzyć się z jej wzrostem, aby było wiadomo, za co jest przydzielana, musi też być uznawana za słuszną przez pozostałych członków grupy roboczej, aby nie czuli się urażeni i nie odpłacali obniżeniem własnej efektywności.
29. Pomysły organizacyjne H. Forda.
W 1913 roku w nowych zakładach Ford Motor Company H. Ford wprowadził po raz pierwszy kompletny montaż samochodów w ruchu od surowego podwozia począwszy a na gotowym wozie kończąc. Dzięki temu skrócono czas montażu o połowę i zmniejszono do minimum wszelkie przestoje. Niemal wszystkie mechaniczne operacje produkcyjne rozbito na czynności proste, wykonywane w ściśle określony –jeden, jedyny, najlepszy – sposób i w ściśle określonym momencie. Aby utrzymać w firmie porządek, wprowadzono surowy regulamin pracy i utworzono Ford Service Department, czyli wydział bezpieczeństwa zakładu, zajmujący się inwigilacją pracowników i czuwaniem nad przestrzeganiem przez nich nakazów i zakazów.
30. Porównaj systematykę nauk o organizacji w ujęciu Z. Martyniaka, J. Stonera. oraz J. Kurnala.
· nurt inżynierski
· nurt uniwersalistyczny
· nurt humanizacyjny
STONER
· naukowe org. pracy
· klasyczna teoria org.
· szkoła behawioralna
- szkoła ilościowa
- ujęcie sytuacyjne
- podejście systemowe
KURNAL
· kierunek technologiczny
· kierunek administ.
· kierunek humanistyczny
32. Systematyka nauk ergologicznych wg. J. Zieleniewskiego
Najważniejsze kryterium to szczebel abstrakcji. Najwyższy szczeble reprezentujący: prakseologia.
34. Metody badań organizacyjnych – co, po co i jak badamy?
Badania nad działaniami dotyczą sposobu, w jaki agenci zmiany doskonalenia organizacji OD poznają, które aspekty organizacji należy ulepszyć i jak można jej pomóc we wprowadzeniu tych ulepszeń. Pokrótce, badania nad działaniami obejmują:
1. Wstępną diagnozę opracowaną przez agentów zmiany OD.
2. Zbieranie danych potwierdzających lub (falsyfikujących) diagnozę.
3. Przekazanie danych członkom organizacji.
4. Rozpoznanie danych przez członków organizacji.
5. Zaplanowanie odpowiednich działań.
6. Podjęcie tych działań.
35. Techniki badawcze wykorzystywane w badaniach organizacyjnych.
Wyróżniamy trzy powszechnie stosowane techniki w badaniach organizacyjnych:
1. Informowanie o sondażach – posługuje się ankietą ale nie ogranicza się do zbierania danych. Są one przekazywane kierownikom i podwładnym, tak aby wyniki sondażu mogły służyć za podstawę zmian.
2. Tworzenie zespołu – zespół lub grupa robocza stanowiąca podstawową komórkę organizacji, może być logicznym ośrodkiem zwiększania efektywności. T...
k44marta