TERAPIA MANUALNA – wykład II
Badanie „5 na 5” Frisha:
III Wywiad socjalny
1. Zawód
2. Sport i hobby
3. Wypadki
4. Operacje
5. Sytuacja mieszkaniowa i rodzinna
IV Rozwój zdrowotny (wcześniejsze choroby)
1. Podbrzusze (ginekologiczne, itp.)
2. Narządy jamy brzusznej
3. Narządy kl. Piersiowej (serce, płuca, drogi oddechowe)
4. Głowa (oczy, uszy, zęby, OUN)
5. Psychika
V wywiad rodzinny
1. Wiek i przyczyny śmierci rodziców
2. Chroniczne schorzenia dzieci
3. Chroniczne schorzenia rodzeństwa
4. Pierwsze schorzenia dzieci
5. Choroby dziedziczne/pozostałe choroby (szczególnie nowotwory, schorzenia reumatyczne, cukrzyca)
I Oglądanie
1. Ruchy podczas dnia – chodzenie, wstawanie, siadanie, ubieranie
2. Postawa ciała – nawyki postawy, postawa chwilowa
3. Kształt – hipertrofia (obrzęki, wysięki), atrofia, deformacje
4. Skóra – kolor, blizny, egzemy, strefy łącznotkankowe
5. Środki pomocnicze – zaopatrzenie ortopedyczne
II Badanie ruchu
1. Ruchy czynne (struktury kurczliwe) – zakres ruchu, dolegliwości bólowe
2. Ruchy bierne (struktury niekurczliwe)
3. Ruchy translatoryczne (prostoliniowe) – trakcja, kompresja, ślizg
4. Testy oporowe
Jeżeli ruchy czynne i bierne są ograniczone i bolesne w tych samych kierunkach to uszkodzenie, najczęściej, struktur niekurczliwych (trakcja, ślizg).
Ruchy czynne i bierne są ograniczone i bolesne w kierunkach przeciwnych to uszkodzenie struktur kurczliwych.
III Palpacja
1. Skóra i tkanki podskórne – fałd Kiblera, przeczulica, niedoczulica
2. Mięśnie i ścięgna – przesuwalność, bolesność dotykowa i ruchowa
3. Pochewki ścięgien i kaletki maziowe – obrzęki, zgrubienia
4. Stawy – wysięki, zmiany kształtu (nieprawidłowe ustawienie)
5. Nerwy i naczynia
IV Testy neurologiczne
1. Mięśnie wskaźnikowe
2. Czucie
3. Motoryka
4. Koordynacja
5. Badanie nerwów czaszkowych
V Badanie dodatkowe
1. Radiografia
2. Badanie laboratoryjne
3. Punkcje, pobieranie próbek
4. Elektrodiagnostyka – EKG, EMG, chronaksymetria
5. Badanie narządów wew.
Za Cyriaxem można wyróżnić tkanki:
· KURCZLIWE (mięśnie, ścięgna)
a. napięcie silne i bolesne – stan prawidłowy
b. napięcie w miarę silne, bolesne – uraz mięśnia testowanego, jego ścięgna lub przyczepu mięśnia
c. napięcie osłabione i bolesne – poważniejsze uszkodzenie w pobliżu stawu, np. złamanie elementów kostnych
d. napięcie mm obniżone i bolesne – w wyniku np. zerwania mięśnia
· NIEKURCZLIWE (więzadła, torebki stawowe, pochewki ścięgniste, kości, itp.)
v Sprawność tkanek nie kurczliwych stosuje się przez ruchy czynne i bierne.
a. pełny zakres ruchu, bez bólu, czucie końcowe ruchu prawidłowe – stan fizjologiczny
b. ból i ograniczenie ruchu w pewnych płaszczyznach, nieprawidłowe ruchy końcowe – Io lub IIo uszkodzenia więzadła lub lokalne zapalenie tkanek miękkich
c. ruch jest ograniczony, ale bezbolesny z nienaturalnym czuciem końcowym → bezobjawowy stan zapalny tkanki kostnej
d. ból, niefizjologiczne czucie końcowe i ograniczenie zakresu ruchomości (wzorzec torebkowy) – proces zapalny stawu
v Czucie końcowe ruchu – to co czuje na końcu ruchu biernego.
v Fizjologiczne rodzaje czucia końcowego ruchu:
- kostne
- miękkoelastyczne
- twardo elastyczne – najczęstsze, opór sprężysty, więzadłowy i/lub torebkowy, np. rotacja zew.
· Nieprawidłowe rodzaje czucia końcowego ruchu:
a. Spastyczne – nagłe, często bolesne, zatrzymanie ruchu przez wzmożone napięcie mm
b. Torebkowe – czucie końcowe jak w warunkach prawidłowych, ale występujące wcześniej
c. Puste – brak czucia końcowego
d. Sprężynujące – efekt „odbicia”
e. Kostne
f. Zbyt późne – po przekroczeniu należnego zakresu ruchomości uszkodzenie struktur stabilizujących
Wzorzec torebkowy → (Cyriax) wzorzec utraty możliwości funkcjonalnych.
Każda czynność ruchowa powoduje inne napięcie torebki stawowej.
PODSTAWY WYBRANYCH METOD TERAPII MANUALNEJ
A. Metoda Kaltenborna – Eujentha
Podstawa teoretyczna: uznanie ograniczenia ruchu ślizgu stawowego za pierwotną, najważniejszą metodą …
Proporcje toczenia i ślizgu – im bardziej przylegające powierzchnie stawowe tym mniej ślizgu
Reguła wklęsło – wypukła: toczenie powierzchni stawowych przebiega zawsze w kierunku ruchu kątowego (ślizg zależny jest od sposobu wykonania ruchu).
Przy stabilizacji części wypukłej stawu (główka) → stabilizujemy część wypukłą, a mobilizujemy część wklęsłą.
STOPNIE TRAKCJI
1. Rozluźnienie – zniesienie sił działających na staw
2. Napięcie – napięcie struktur okołostawowych, pokonanie oporu miękkiego
3. Rozciągnięcie – zwiększenie oddalenia powierzchni stawowych, pokonanie oporu twardego
STOPNIE MOBILIZACJI
1. Bardzo mały impuls, bez widocznego ruchu ślizgowego
2. Ruch powodujący napięcie tkanek miękkich w kierunku leczniczym – przeciwbólowe, redresyjne
3. Rozciągnięcie tkanek miękkich, działanie redresyjne
KOLEJNOŚĆ LECZENIA
Trakcja jako pierwszy rodzaj terapii – gdy poprawa to mobilizacja ślizgowa w kierunku ograniczonych zakresów ruchu.
Przy dużym ograniczeniu zakresu ruchu – mobilizacja ślizgowa może być bolesna – wtedy mobilizacja trakcyjna lub ślizgowa w kierunku niebolesnym.
RUCHY ZŁOŻONE
1. Ruchy sprzężone (automatyczne)
2. Ruchy niesprzężone (kombinowane)
Oba rodzaje ruchów są fizjologiczne, oba będą badane i leczone.
REJON RUCH SPRZĘŻONY RUCH NIESPRZĘŻONY
(dla skłonów i skrętów)
· szyjny górny w przeciwnych kierunkach w tych samych kierunkach
· szyjny dolny w tych samych kierunkach w przeciwnych kierunkach
· piersiowy zgięcie i pozycja pośrednia → zgięcie i pozycja pośrednia →
w tych samych kierunkach w przeciwnych kierunkach
wyprost → w przeciwnych kierunkach wyprost → w tych samych kierunkach
„RYGLOWANIE” – blokowanie dalszego ruchu w stawach
1. ryglowanie biomechaniczne
- wykorzystanie pozycji zaryglowanych w stawach kk
- wykorzystanie ruchów niesprzężonych w obrębie kręgosłupa
2. Ryglowanie manualne
- wykorzystanie ręki stabilizującej, pasa, itp.
Ryglowanie C2 – Th3; Th3 – L5 → Długa dźwignia z rotacją może przeciążyć stawy hipermobilne i przeciążone.
Pozycje kości i stawów:
- pozycja zerowa (anatomiczna)
- pozycja spoczynkowa (torebka max rozluźniona, największa gra stawowa)
Pozycja zaryglowana (torebka stawowa i więzadła są napięta, pełen kontakt powierzchni stawowych, ograniczony dalszy ślizg i trakcja.
Aktualna pozycja spoczynkowa
· najbardziej „luźne” ustawienie stawu (w danym momencie)
· największa gra stawowa (w danym momencie)
TERAPIA MANUALNA – wykład III
Podstawa teoretyczna – główną przyczyną dysfunkcji narządu ruchu jest ból. Najważniejsze są objawy i symptomy, a nie przyczyna patologii, która w 2/3 przypadków jest i tak nie znana. W procesie usprawniania szczególny nacisk kładzie się na diagnozę i …
· Grupy kliniczne:
SIN – grupa pacjentów w stanie ostrym, ruch w małym zakresie powoduje silny ból utrzymujący się przez dłuższy czas.
EOR – ból na końcu zakresu ruchomości.
ROM/PDM – ból cały czas.
MP – ból po dłużej trwającym obciążeniu.
· Stopnie zabiegowe Majtlanda:
I – mały zakres na początku ruchu
II – duży zakres na początku ruchu
III – duży zakres na końcu ruchu
IV – mały zakres na końcu ruchu
V – ruch przekraczający aktualny zakres
· Poszczególne stopnie mobilizacji (film)
Maitland pierwszy wprowadził ruchy napięciowe w terapii.
METODA MULLIGANA (mobilizacja ruchem)
Podstawa teoretyczna – błąd pozycji (złe ustawienie) i zaburzenie osi przebiegu ruchu.
terapia
bierna...
astery1x