Konferencja Episkopatu Polski - Dyrektorium duszpasterstwa służby liturgicznej.pdf

(329 KB) Pobierz
Dyrektorium Duszpasterstwa Służby Liturgicznej
Konferencja Episkopatu Polski
DYREKTORIUM
DUSZPASTERSTWA
SŁUŻBY LITURGICZNEJ
Warszawa 2008
Poniższy tekst Dyrektorium duszpasterstwa służby liturgicznej został przyjęty
przez 346. Zebranie Plenarne Konferencji Episkopatu Polski
+ Arcybiskup Józef Michalik
Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski
+ Bp Stefan Cichy
Przewodniczący Komisji Episkopatu
ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów.
Częstochowa, dnia 27 listopada 2008 r.
W PROWADZENIE
1. Liturgia, która „w najwyższym stopniu przyczynia się do
tego, aby wierni swoim życiem wyrażali oraz ujawniali innym lu-
dziom misterium Chrystusa i rzeczywistą naturę prawdziwego Ko-
ścioła” 1 jest „szczytem, do którego zmierza działalność Kościoła, i
jednocześnie jest źródłem, z którego wypływa cała jego moc” 2 .
Chrystus, sprawując w liturgii dzieło zbawienia „przyłącza do sie-
bie Kościół, swoją Oblubienicę umiłowaną” 3 , dlatego wszyscy są
wezwani do świadomego, czynnego i owocnego uczestnictwa w
tym świętym misterium, a „każdy, kto wykonuje swą funkcję – czy
1 KL nr 2.
2 KL nr 10.
3 KL nr 7.
to duchowny, czy wierny świecki – powinien w pełni wykonywać
wyłącznie tylko to, co należy do niego z natury rzeczy i na podsta-
wie przepisów liturgicznych” 4 .
2. W okresie posoborowym Kościół podjął wielki wysiłek, aby
ten sposób rozumienia liturgii wprowadzić w praktykę życia diecezji
i parafii. Dzięki tej pracy formacyjnej, podejmowanej szczególnie
przez duszpasterstwo służby liturgicznej, „świeccy coraz częściej po-
dejmują odpowiednie funkcje liturgiczne” 5 .
3. Mimo wysiłków duszpasterzy i wiernych świeckich ciągle
jest wiele do zrobienia w tej dziedzinie, gdyż i dziś nie brak takich
parafii, w których „nawet podczas wielkich zgromadzeń, celebrans
czyta lekcje, recytuje psalm responsoryjny, wypowiada wezwania
modlitwy powszechnej ” 6 . II Polski Synod Plenarny zaleca więc for-
mację liturgiczną całej wspólnoty parafialnej, a także powstawanie
w każdej parafii zespołów liturgicznych „złożonych z dorosłych,
młodzieży i dzieci” 7 . Powstawanie takich zespołów napotyka różno-
rodne trudności. Do największych należy odchodzenie ministran-
tów i członków scholi od posługiwania w liturgii oraz niewielkie
zainteresowanie podejmowaniem funkcji liturgicznych przez doro-
słych.
4. Wymienione powyżej problemy są głównym motywem opra-
cowania niniejszego Dyrektorium. Ma ono stanowić pomoc dla
duszpasterzy i wiernych świeckich w lepszym rozumieniu funkcji
liturgicznych oraz prowadzeniu formacji osób, które je spełniają.
Uzupełnieniem tego dokumentu będzie Ceremoniał zgromadzenia
liturgicznego zawierający szczegółowy opis sposobu spełniania
funkcji liturgicznych oraz Obrzędy błogosławieństw służby litur-
gicznej zawierające teksty modlitw, przez które Kościół wyprasza
Bożą łaskę dla pełniących świętą służbę w liturgii.
5. Dyrektorium zostało przygotowane przez Podkomisję ds. Służ-
by Liturgicznej działającą przy Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypli-
ny Sakramentów Episkopatu Polski. Zawiera trzy części. Pierwsza z
nich omawia założenia teologiczne posługiwania w liturgii, druga
4 KL nr 28.
5 II Polski Synod Plenarny, Liturgia Kościoła po Soborze Watykańskim II, nr 65.
6 Tamże, nr 65.
7 Tamże, nr 83.
2
jest opisem formacji służby liturgicznej dzieci, młodzieży i doro-
słych, a trzecia została poświęcona strukturze duszpasterstwa zajmu-
jącego się tą problematyką.
6. Nakreślone w Dyrektorium zasady formacji służby liturgicz-
nej, a także ustalona terminologia i sposób wprowadzania człowie-
ka w kolejne etapy dojrzewania w posługiwaniu, powinny być w
parafiach wprowadzane stopniowo i roztropnie. Każda zmiana po-
winna być poprzedzona odpowiednim wyjaśnieniem i realizowana
przez systematyczną formację, aby wydała dobre owoce.
Część pierwsza
POSŁUGIWANIE W LITURGII
7. Soborowa Konstytucja o świętej liturgii uczy, że „Chrystus
jest obecny zawsze w swoim Kościele, zwłaszcza w czynnościach
liturgicznych. Jest obecny w ofierze Mszy świętej tak w osobie ce-
lebrującego, gdyż «Ten sam, który kiedyś ofiarował siebie na krzy-
żu, obecnie ofiaruje się przez posługę kapłanów», jak zwłaszcza
pod postaciami eucharystycznymi. Jest obecny swoją mocą w sa-
kramentach, tak że gdy ktoś chrzci, sam Chrystus chrzci. Jest obec-
ny w swoim słowie, bo gdy w Kościele czyta się Pismo święte, On
sam przemawia. Jest obecny, gdy Kościół modli się i śpiewa psal-
my, gdyż On sam obiecał: «Gdzie są dwaj albo trzej zebrani w imię
moje, tam jestem pośród nich» (Mt 18,20)” 8 .
8. Ponieważ to Chrystus chrzci, przemawia, modli się, składa
ofiarę i przewodniczy całemu zgromadzeniu, dlatego wszyscy speł-
niający funkcje liturgiczne są Jego współpracownikami. On sam
działa w nich i przez nich. Czyni to przede wszystkim przez wy-
święconych szafarz y 9 , ale jest obecny także w wiernych świeckich,
którzy z wiarą spełniają święte czynności. Każdemu z nich Chry-
stus, przez sakrament chrztu i bierzmowania, dał udział w swoim
kapłaństwie oraz powołał go do sprawowania kultu Bożego i służby
8 KL nr 7.
9 „Na czele zgromadzenia stoi Chrystus, główny celebrans Eucharystii. Jest On Arcykapła-
nem Nowego Przymierza. To On niewidzialnie przewodniczy całej celebracji eucharystycznej.
Biskup lub prezbiter reprezentuje Chrystusa, działając w osobie Chrystusa-Głowy (in persona
Christi Capitis) przewodniczy zgromadzeniu” (KKK nr 1348).
3
Kościołowi 10 . Należy więc dążyć do tego, aby osoby posługujące w
liturgii, spełniały powierzone im zadania w duchowym zjednocze-
niu z Najwyższym Kapłanem, niewidzialną Głową całego zgroma-
dzenia.
9. Uczestnicy liturgii, zjednoczeni z Chrystusem mocą Ducha
Świętego, stanowią jedno Ciało, w którym każdy członek powinien
spełniać te czynności, które należą do niego z natury rzeczy i na
podstawie przepisów liturgicznych 11 . W wielości posług i funkcji, a
także w jedności całego zgromadzenia, objawia się tajemnica Ko-
ścioła 12 . Ukazuje się jego struktura hierarchiczna, w której wyróż-
nione miejsce zajmują biskup, prezbiter i diakon, a także wielkie
bogactwo charyzmatów, którymi Duch Święty obdarzył poszcze-
gólnych wiernych.
D OJRZEWAĆ W POSTAWIE SŁUŻBY
10. Chrystus, „nie przyszedł, aby Mu służono, lecz aby służyć i
dać swoje życie na okup za wielu” (Mt 20, 28). Tej służebnej posta-
wy, posuniętej aż do oddania życia za innych, uczy Chrystus
wszystkich członków swego mistycznego Ciała. Jednocząc ich z
sobą, szczególnie w czasie sprawowania liturgii, wprowadza ich w
swoje posługiwanie dziełu zbawienia świata. Dlatego „każda cele-
bracja liturgiczna jest czynnością w najwyższym stopniu świętą,
której skuteczności z tego samego tytułu i w tym samym stopniu nie
posiada żadna inna czynność Kościoła” 13 .
11. W tym świętym posługiwaniu uczestniczą wszyscy członko-
wie zgromadzenia liturgicznego. „Z racji odrodzenia w Chrystusie
wszyscy wierni są równi co do godności i działania, na skutek cze-
go każdy, zgodnie z własną pozycją i zadaniem, współpracuje w
budowaniu Ciała Chrystusowego” 14 .
10 Por. KKK 1121.
11 Por. KL nr 28.
12 Por. OWMR nr 91.
13 KL nr 7.
14 KPK, kan. 208.
4
Służba dziełu zbawienia
12. W modlitwie eucharystycznej kapłan wraz z wiernymi modli
się do Boga słowami: „Dziękujemy, że nas wybrałeś, abyśmy stali
przed Tobą i Tobie służyli” 15 . W celebracji liturgii wszyscy zgroma-
dzeni znajdują się przed obliczem Boga i sama ich obecność jest już
nazwana służbą. Jest ona bowiem znakiem posłuszeństwa wobec
Boga, który każdego wybrał i wezwał do siebie. Fundamentem
wszystkich zewnętrznych czynności, które człowiek spełnia w litur-
gii, jest wewnętrzna gotowość pełnienia woli Bożej. Ludzkie „tak”,
wyrażone przyjściem na Eucharystię, jest wyrazem tej postawy po-
słuszeństwa Bogu.
13. W spełnianiu świętych czynności liturgicznych wierni jedno-
czą się z Maryją i naśladują Jej postawę służby. Maryjne „fiat” jest
wzorem i umocnieniem dla wszystkich uczniów Pana. „W Euchary-
stii Kościół znajduje się wraz z Maryją jakby u stóp krzyża, zjedno-
czony z ofiarą i wstawiennictwem Chrystusa” 16 . W swym trwaniu
przy Chrystusie, wierni jednoczą się z aniołami, „którzy w niebie za-
wsze pełnią świętą służbę przed Bogiem” 17 i doświadczają wstawien-
nictwa świętych, „którzy nieustannie orędują za nami u Boga” 18 .
14. Tak więc „wierni spełniają funkcję liturgiczną przez pełny,
świadomy i czynny udział, czego domaga się sama natura liturgii, i
do czego lud chrześcijański na mocy chrztu świętego ma prawo i
obowiązek” 19 . Każdy z nich, jeśli z wiarą i miłością włącza się w
sprawowane misterium zbawienia, przyczynia się do zjednoczenia
wszystkich ludzi w Chrystusie mocą Ducha Świętego (por. Ef 1,
10). Celebracja liturgiczna objawia i umacnia tę jedność.
15. Uczestnicy Eucharystii powinni więc być przeniknięci du-
chem miłości, zdolnej do złożenia siebie w ofierze i otwartej na po-
trzeby braci. „Podczas sprawowania Mszy wierni tworzą świętą
społeczność, lud nabyty przez Boga i królewskie kapłaństwo, aby
dziękować Bogu, składać w ofierze niepokalaną Hostię nie tylko
przez ręce kapłana, lecz także razem z nim, i uczyć się ofiarowania
15 Druga modlitwa eucharystyczna.
16 KKK nr 1370.
17 Por. Kolekta na święto Świętych Archaniołów Michała, Rafała i Gabriela.
18 Por. Trzecia modlitwa eucharystyczna.
19 Św. Kongregacja Obrzędów, Instrukcja Musicam sacram , 5 marca 1967, nr 15.
5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin