hipoterapia.pdf

HIPOTERAPIA - CO TO JEST ?

OPIS METODY. ANALIZA PRZYDATNOĺCI W PRACY Z DZIEĘMI

I MŁODZIEņġ UPOĺLEDZONYMI UMYSŁOWYM W STOPNIU

GŁĦBSZYM I GŁĦBOKIM

Hipoterapia to ogół działaı terapeutycznych, do których wykorzystuje siħ konia.

Jest to metoda doskonale uzupełniajĢca wszystkie inne oddziaływania

rewalidacyjne i rehabilitacyjne a jej uniwersalnoĻę polega na jednoczesnym

oddziaływaniu na sferħ ruchowĢ, emocjonalnĢ, społecznĢ, intelektualnĢ i

sensorycznĢ.

Szczególne zastosowanie ma ona tam, gdzie inne metody nie przynoszĢ

zadowalajĢcych rezultatów: w terapii ciħŇkich dysfunkcji chodu, z

asymetrycznym naprħŇeniem tułowia i krħgosłupa oraz zaburzeniami

równowagi, gdzie klasyczna kinezyterapia jest bardzo utrudniona.

Hipoterapia oddziaływuje na:

•

Kodowanie w mózgu prawidłowego wzorca ruchu miednicy

podczas chodu.

Poprzez ruchy konia w stħpie na pacjenta przenoszony jest wzorzec

ruchowy odpowiadajĢcy ruchom człowieka w chodzie. Drgania

grzbietu koıskiego przenoszone sĢ na miednicħ, tułów i krħgosłup

jadĢcego, przez co w miħĻniach dochodzi do ich napinania i

rozluŅniania. Ęwiczona jest równowaga, koordynacja i wiele innych

czynnoĻci motorycznych. PoniewaŇ w siadzie jeŅdzieckim nogi sĢ

odciĢŇone, jazda konna stwarza doskonałĢ okazjħ do treningu tułowia

w sytuacji typowej dla chodu.

•

Normalizowanie napiħcia miħĻniowego.

Ciepło zwierzħcia i rytmika ruchów konia sprawiajĢ, Ňe napiħte miħĻnie

rozluŅniajĢ siħ i dziecko moŇe wykonywaę ruchy, które przedtem

sprawiały mu trudnoĻę. Utrzymanie prawidłowego dosiadu zmusza do

prostowania siħ wzmacniajĢc miħĻnie grzbietu, brzucha, obrħczy

barkowej, wpływa na korygowanie wad postawy. Rytmika ruchów

konia wpływa rozluŅniajĢco na spastykħ miħĻni u osób ze wzmoŇonym

napiħciem miħĻniowym oraz pobudzajĢco i wzmacniajĢco siłħ miħĻni

w przypadku obniŇonego napiħcia miħĻniowego.

•

Doskonalenie koordynacji wzrokowo-ruchowej, orientacji w

przestrzeni i w schemacie własnego ciała.

•

Zwiħkszenie moŇliwoĻci koncentracji uwagi i utrzymanie

zorganizowanej uwagi.

•

Poprawħ umiejħtnoĻci komunikowania siħ.

•

Zwiħkszenie motywacji do wykonywania ęwiczeı.

•

Rozwój samodzielnoĻci.

•

Zwiħkszenie poczucia własnej wartoĻci.

•

Zmniejszenie zaburzeı emocjonalnych, reakcji nerwicowych,

poprawħ umiejħtnoĻci relaksowania siħ.

•

UmiejħtnoĻę nawiĢzywania pozytywnych kontaktów społecznych.

•

Dostarcza okazji do przebywania dziecka w kontakcie z przyrodĢ i

zwierzħciem.

Na hipoterapiħ kieruje dziecko lekarz prowadzĢcy, który, biorĢc pod uwagħ

wskazania i przeciwwskazania, wyraŇa zgodħ na stosowanie metody i

wskazuje terapeutom wymagane kierunki oddziaływaı. By hipoterapia mogła

włĢczyę siħ w kompleksowĢ rehabilitacjħ osoby niepełnosprawnej konieczna

jest współpraca lekarza, hipoterapeuty, pedagoga specjalnego, psychologa,

rehabilitanta ruchowego, logopedy oraz rodziców lub opiekunów,

posiadajĢcych ĻciĻle okreĻlone, podobne i wzajemnie uzupełniajace siħ cele

terapeutyczne skierowane na podopiecznych. Zespół taki powinien

skonstruowaę indywidualny plan pracy terapeutycznej, by osiĢgnĢę

maksymalnie moŇliwe dla danego dziecka efekty.

Hipoterapia moŇe mieę róŇne formy:

•

Terapia ruchem konia- pacjent, bez wykonywania jakichkolwiek

ęwiczeı poddawany jest ruchom konia podczas jazdy.

•

Fizjoterapia na koniu- poza terapeutycznym oddziaływaniem ruchu

konia wykonywana jest gimnastyka lecznicza na koniu, prowadzona

przez fizjoterapeutħ:

1. model neurofizjologiczny- najwaŇniejsza jest prawidłowa

pozycja siedzĢca i prawidłowy ruch, ich jakoĻę, szczególnie

wskazana dla dzieci w wieku przedszkolnym;

model funkcjonalny- gdzie najwaŇniejsza jest funkcja a na

drugim planie postrzeganie prawidłowej pozycji i ruchu;

szczególnie polecana dla dzieci starszych.

•

Terapia kontaktem z koniem – której istotĢ jest emocjonalny kontakt

pacjenta z koniem, tworzenie sytuacji terapeutycznej w obecnoĻci

konia, podczas której pacjent moŇe w ogóle nie siedzieę na koniu.

•

Psychopedagogiczna jazda konna i woltyŇerka - zespół działaı

podejmowanych w celu usprawnienia intelektualnego, poznawczego,

emocjonalnego i fizycznego. MoŇe odbywaę siħ na lub przy koniu

Ponadto wyróŇnia siħ jazdħ konnĢ dla osób niepełnosprawnych (sportowĢ

i rekreacyjnĢ), która nie stanowi czħĻci hipoterapii, ale jest z niĢ ĻciĻle zwiĢzana

i moŇe mieę aspekt terapeutyczny.

WSKAZANIA do prowadzenia terapii na koniu:

U dzieci

I. zespoły neurologiczne

1. Mózgowe poraŇenie dzieciħce ( dzieci z kontrolĢ głowy i czynnĢ pozycjĢ

siedzĢcĢ);

2. stany po urazach czaszkowo- mózgowych;

ADHD

choroby miħĻni (min. 3 pkt w skali Lovetta);

Dzieci niedowidzĢce i niewidome;

choroby psychiczne.

II. zespoły ortopedyczne:

wady postawy;

skoliozy I stopnia wg Coba;

stany po amputacji i wady rozwojowe koıczyn.

III. inne:

1. zespoły genetyczne np. zespół Downa (konieczne jest wykonanie

zdjħcia rtg – bocznego i czynnoĻciowego – odcinka szyjnego krħgosłupa);

przepukliny oponowo- rdzeniowe – w zaleŇnoĻci od wysokoĻci

uszkodzenia, obrazu klinicznego i współwystħpowania wodogłowia

zespoły psychologiczne: zaburzenia emocjonalne, upoĻledzenia

umysłowe, niedostosowanie społeczne.

DoroĻli:

Stwardnienie rozsiane;

2. Stany po urazach czaszkowo- mózgowych;

3. Stany po udarze;

4. UzaleŇnienia

Patologie społeczne

PRZECIWWSKAZANIA:

Przeciwwskazania bezwzglħdne:

Uczulenie na sierĻę, pot lub zapach konia;

Nie wygojone rany

Nietolerancja formy leczenia przez pacjenta, np. niepohamowany lħk;

4. Schorzenia okulistyczne- wymagana konsultacja;

5. pogorszenie stanu zdrowia w zespołach neurologicznych, stanach po

urazach czaszkowo-mózgowych, ADHD, chorobach miħĻni;

brak kontroli głowy w rozwoju motorycznym;

podwyŇszona temperatura;

ostre choroby infekcyjne.

Przeciwwskazania wzglħdne:

Padaczka;

UpoĻledzenie umysłowe w stopniu głħbokim;

Zaburzenia mineralizacji koĻci;

Utrwalone deformacje i zniekształcenia, przykurcze, ograniczenia zakresu

ruchu układu kostno stawowego, np. zwichniħcia w stawach biodrowych.

Rasa konia do hipoterapii nie jest ĻciĻle okreĻlona, choę niektóre rasy

charakteryzujĢ siħ wiħkszymi predyspozycjami do pracy hipoterapeutycznej

niŇ inne. NajczħĻciej spotyka siħ konie rasy huculskiej, koniki polskie,

ĻlĢzaki, fiordingi, kuce feliıskie oraz potomstwo róŇnych krzyŇówek z

udziałem kucy lub koni małych i przedstawicielami innych, dostħpnych ras.

Kanony Polskiej Hipoterapii wskazujĢ by był to najlepiej zdrowy wałach, w

wieku powyŇej 5 lat, odpowiednio przygotowany do pracy w hipoterapii, o

wysokoĻci umoŇliwiajacej skutecznĢ asekuracjħ, zharmonizowanĢ z

wielkoĻciĢ uczestnika hipoterapii. Chód konia powinien byę rytmiczny,

sprħŇysty i wydajny.

Powinien charakteryzowaę siħ spokojnym temperamentem, inteligencjĢ,

cierpliwoĻciĢ i pracowitoĻciĢ. Musi byę przygotowany do tolerowania

niespodziewanych bodŅców słuchowych, wzrokowych i dotykowych, wolny

od narowów i nałogów. NaleŇy przyzwyczaię go do wózków inwalidzkich,

kul, niespodziewanych ruchów osób niepełnosprawnych.

Koı zawsze powinien byę odpowiednio dobrany dla konkretnej osoby.

Zajħcia hipoterapii powinny trwaę Ļrednio 30 minut.

Dla zachowania bezpieczeıstwa z jednym pacjentem powinien pracowaę

jeden hipoterapeuta, Osoba prowadzĢca konia powinna mieę

doĻwiadczenie w jego obsłudze.

ANALIZA PRZYDATNOĺCI HIPOTERAPII W PRACY Z DZIEĘMI I

MŁODZIEņġ UPOĺLEDZONYMI UMYSŁOWO W STOPNIU

GŁĦBSZYM I GŁĦBOKIM

U naszych podopiecznych, poza upoĻledzeniem umysłowym, wystħpujĢ

zazwyczaj równieŇ dysfunkcje w sferze ruchowej i sensorycznej a

niepełnosprawnoĻę intelektualna niesie za sobĢ zaburzenia emocjonalne,

poznawcze, w sferze społecznej i komunikowania siħ. Na wszystkie te

problemy wpływa pozytywnie hipoterapia. Nie naleŇy jednak traktowaę

konia i samej metody jak lekarza i lekarstwo. Koı jest w tym wypadku tylko

narzħdziem w rħku terapeuty i to od niego zaleŇy w jaki sposób go

wykorzysta do nawiĢzania relacji z dzieckiem.

Hipoterapia moŇe wpłynĢę na poprawħ chodzenia. Do odbioru

prawidłowego wzorca chodu niezbħdne jest przybranie i zachowanie

prawidłowej pozycji na koniu. Do tego konieczne jest zrozumienie polecenia

i adekwatne zareagowanie na nie, a z tym osoby upoĻledzone umysłowo

majĢ trudnoĻci. DoĻwiadczony hipoterapeuta ma jednak moŇliwoĻci stałego

mobilizowania pewnych partii ciała prowokujĢc jego odpowiednie

ustawienie. Warunkiem jest tu tylko umiejħtnoĻę utrzymania siħ na koniu

przez jeŅdŅca i brak reakcji lħkowych.

Hipoterapia wpłynie na stymulacjħ aktywnoĻci ucznia. Rozwój

ruchowy i psychiczny sĢ ze sobĢ ĻciĻle powiĢzane. OddziaływujĢc

aktywizujaco na rozwój jednej ze sfer moŇna wpłynĢę na rozwój drugiej.

Ruch umoŇliwia człowiekowi nawiĢzanie fizycznego kontaktu z otaczajĢcĢ

go rzeczywistoĻciĢ. Ograniczenie jego swobody zubaŇa doznania

sensoryczne. Poprzez ruch dziecko poznaje własne ciało, co prowadzi do

ukształtowania siħ własnej toŇsamoĻci i wyodrħbnienia własnego JA z

otoczenia. Na koniu i w kontakcie z nim uczeı nieustannie przebywa w

ruchu.

Hipoterapia dostarczy niezliczonych, nowych bodŅców do stymulacji

wszystkich zmysłów. JuŇ sam fakt przebywania w bliskoĻci konia

dostarcza nowych doznaı: intensywne zapachy, dŅwiħki, obserwacja duŇego,

Ňywego stworzenia, które moŇe budzię i lħk i ciekawoĻę. Kontakt z ciepłĢ,

przyjemnĢ, gładkĢ koıskĢ sierĻciĢ niesie nowe bodŅce dotykowe. Podczas

głaskania, dotykania, grzebania zwierzħcia moŇna natknĢę siħ na

zróŇnicowane doznania dotykowe: inna jest jego sierĻę, inny ogon, nozdrza,

metalowe kółka przy ogłowiu, twarde kopyta. Jazda dostarcza wraŇeı

przedsionkowych: koı łagodnie kołysze, niesie, lekko huĻta oraz

proprioceptywnych ( czucie głħbokie, doznanie ruchów członków ciała).

Osoby upoĻledzone umysłowo z uwagi na brak samodzielnoĻci przez całe

Ňycie potrzebujĢ pomocy w zaspokojeniu zmysłów dotyku, przedsionkowego

i propriocepcji. Podczas gdy w pracy z małym i lekkim dzieckiem moŇna

wykorzystaę do tego inne metody, np. Ruchu RozwijajĢcego Weroniki

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: