Moduł 6.pdf

Medycyna pracy

Wstęp

1. Struktura organizacyjna służby medycyna pracy

2. Wpływ czynników środowiska pracy na organizm ludzki

3. Wypadkowość w miejscu pracy. Choroby zawodowe i parazawodowe. Ergonomia pracy

3.1. Wypadkowość w miejscu pracy

3.2. Choroby zawodowe i parazawodowe

3.3. Fizjologia i ergonomia pracy

4. Działalność pielęgniarska w środowisku pracy

4.1. Diagnoza pielęgniarska w miejscu pracy

5. Promocja zdrowia i opieka lekarska w środowisku pracy

5.1. Promocja zdrowia

5.2. Opieka lekarska w środowisku pracy

Wstęp

Miejsce pracy człowieka, mimo wielu nowatorskich rozwiązań technologicznych

i bogatej wiedzy na temat potencjalnych zagrożeń, nadal może pozostawać

stanowiskiem niebezpiecznym. Pracownik może być narażony na działanie

szkodliwych czynników fizycznych, chemicznych czy biologicznych. Może pracować

w warunkach nadmiernego obciążenia wysiłkiem fizycznym bądź w nieprawidłowych

warunkach ergonomicznych, może również doświadczać nadmiernego obciążenia

psychicznego w pracy. Skutkiem działania tych negatywnych czynników mogą być

choroby zawodowe lub parazawodowe, a w sytuacjach skrajnych — wypadki

w miejscu pracy. Aby maksymalnie ochronić pracownika przed negatywnym

wpływem środowiska pracy i stworzyć optymalne warunki do jej wykonywania,

utworzono służby medycyny pracy. Służby te działają równolegle do innych organów

czuwających nad pracownikiem. Bezpośredni nadzór zdrowotny nad pracującym

Medycyna pracy

pełni lekarz specjalista medycyny pracy wraz z pielęgniarką przemysłową, która stara

się koordynować opiekę nad pracownikiem (ocena miejsca pracy, pierwsza pomoc

w nagłych wypadkach, udział w badaniach okresowych i kontrolnych).

Medycyna pracy

1. Struktura organizacyjna służby medycyny pracy

Przeobrażenia w gospodarce pociągają za sobą zmiany warunków pracy. Na wolnym

rynku narasta konkurencja, wymuszająca wzrost wydajności, postępuje również

mechanizacja i robotyzacja stanowisk pracy, powszechnie wprowadza się nowe

technologie informatyczne. Uważne postrzeganie i ocena tych zjawisk muszą

pociągać za sobą rozwój i przekształcenia w dziedzinie medycyny i higieny pracy.

Zmieniające się trendy demograficzne również wpływać będą na opiekę zdrowotną

nad pracującymi. Wydłużenie okresu życia i zwiększenie odsetka ludzi starszych

spowoduje ujawnianie się w większym stopniu charakterystycznych dla tego okresu

chorób. O zmianie ich profilu decyduje również nasilenie działania czynników

cywilizacyjnych (zmniejszony wysiłek fizyczny, nadmierne stosowanie używek itd.).

Sprawne funkcjonowanie służby zdrowia pracujących przyczynia się nie tylko do

poprawy ochrony zdrowia osób pracujących, ale także do ogólnego rozwoju

społeczno-gospodarczego. Przy pomocy tych służb można również sprawować

nadzór nad nadmiernymi wydatkami związanymi między innymi z absencja

chorobową.

W celu ochrony zdrowia pracujących przed niekorzystnym wpływem warunków

związanych ze środowiskiem pracy i sposobem jej wykonania, a także w celu

sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi, utworzono służbę

medycyny pracy. Całość zagadnień związanych z tą formą opieki medycznej

zawartych jest w ustawie z 27 czerwca 1997 roku. Zgodnie z jej postanowieniami

zapewniono pewną odrębność służb medycyny pracy w stosunku do ogólnego

systemu opieki zdrowotnej.

Jednostkami organizacyjnymi służb medycyny pracy są:

1) jednostki podstawowe:

a) publiczne zakłady opieki zdrowotnej, tworzone i utrzymywane w celu

sprawowania profilaktycznej opieki nad pracującymi,

Medycyna pracy

b) zakłady opieki zdrowotnej, tworzone i utrzymywane przez pracodawców i inne

podmioty, jeżeli profilaktyczna opieka zdrowotna nad pracującymi jest ich

zadaniem statutowym,

c) lekarze praktykujący indywidualnie, posiadający odpowiednie kwalifikacje,

2) wojewódzkie ośrodki medycyny pracy.

Praca dostarcza nie tylko finansowych i materialnych środków do zaspokojenia

potrzeb życiowych, stanowi także źródło pozytywnych doznań społecznych,

psychologicznych, wpływa korzystnie na zdrowie i samopoczucie.

Jednak mimo wysokiego rozwoju gospodarczego miejsce pracy nadal może

pozostawać stanowiskiem niebezpiecznym. Pracownik może być narażony na

działanie szkodliwych czynników fizycznych, chemicznych, biologicznych, może

pracować w warunkach nadmiernego obciążenia wysiłkiem fizycznym bądź

w nieprawidłowych warunkach ergonomicznych, może również doświadczać

nadmiernego obciążenia psychicznego w pracy.

Medycyna pracy

2. Wpływ czynników środowiska pracy na organizm ludzki

Czynniki fizyczne, na jakie może być narażony pracownik, to przede wszystkim

hałas, wibracja, promieniowanie jonizujące i niejonizujące, pyły organiczne

i nieorganiczne oraz warunki mikroklimatyczne.

Hałas to drgania akustyczne o dowolnym charakterze, uznawane za niepożądane

w danym miejscu, czasie i warunkach. W powszechnym rozumieniu tego słowa za

hałas uznaje się drgania akustyczne słyszalne (16–20 000 Hz), jednak normy

higieniczne wyodrębniają trzy rodzaje hałasu: hałas infradźwiękowy, hałas słyszalny,

hałas ultradźwiękowy. Istnieje zależność między czasem działania hałasu i jego

poziomem, a wielkością ubytku słuchu. Ubytki słuchu powstałe w pierwszym roku

pracy są przeważnie odwracalne. Największy ich wzrost powstaje w pierwszych

pięciu latach pracy w hałasie, później (do 10 lat) wzrasta on znacznie wolniej.

Powyżej tego okresu ubytki nie pogłębiają na skutek działania hałasu, lecz ze

względu na wiek robotnika. Ubytek słuchu wywołany jest zmianami degeneracyjnymi

w obrębie receptora słuchowego (narządu Cortiego), który przestaje wykonywać swe

czynności biologiczne i stopniowo ulega zanikowi, przekształcając się w tkankę

bliznowatą.

Zarówno w krajach rozwijających się, jak i uprzemysłowionych ubytek słuchu

wskutek narażenia na hałas stanowi jedną z najbardziej powszechnych chorób

zawodowych.

Zapobieganie skutkom działania hałasu sprowadza się do ograniczenia ekspozycji

na hałas, dzięki nowatorskim rozwiązaniom technologicznym, metodom pracy

o niskim natężeniu hałasu, redukcji hałasu w miejscu jego powstania, stosowaniu

osobistych osłon słuchu przez pracowników, bądź też skróceniu okresu narażenia na

hałas. Podobne strategie działań zapobiegawczych stosowane są w celu ochrony

przed innymi czynnikami fizycznymi, zwłaszcza wibracją i promieniowaniem

jonizującym.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: