Pernoud Regine - Ryszard Lwie Serce.pdf

(1042 KB) Pobierz
1157602375.001.png
Regine Pernoud
"Ryszard Lwie Serce"
PrzełoŜyła: Zofia Cesul
Państwowy Instytut Wydawniczy
Warszawa 1994r.
Producent wersji brajlowskiej:
ALTIX Sp. z o.o.
ul. Surowieckiego 12A
02-785 Warszawa
tel. 644 94 78
Przedmowa
Po wielu latach poświęconych królowej Eleonorze z Akwitanii
zapragnęłam zająć się równieŜ
historią jej najbardziej kochanego syna. Miała ich wprawdzie pięciu,
lecz tylko jeden zajął w jej
sercu miejsce szczególne: Ryszard, którego współcześni często
nazywali Ryszardem z Poitou,
ale który wszedł do historii jako Lwie Serce. Kronikarz Giraud de
Barri nazwał go tak, gdy nie
miał nawet jeszcze dwudziestu lat.
Ryszard Lwie Serce był rzeczywiście godnym spadkobiercą "kobiety niezrównanej" i jedy˝
nym, którego panowaniu ona patronowała. O młodszym bracie i następcy
Ryszarda, Janie Bez
Ziemi, nie warto mówić: za jego panowania królestwo Plantagenetów
rozpadało się na strzępy.
Miał szczęście umrzeć w samą porę: dzięki tej śmierci wylądowanie w
Anglii Ludwika Fran˝
cuskiego nie zamieniło się w kolejny sukces podobny temu, jakim było
niegdysiejsze wylądo˝
wanie Wilhelma Zdobywcy. Utajona wrogość Francji i Anglii trwała, a
zawierane rozejmy mia˝
ły doprowadzić do "definitywnego pokoju" jedynie dzięki rozumnej inicjatywie Ludwika Świę˝
tego, ustanawiającego porozumienie między "kuzynami", porozumienie, które jego wnuk Filip
Piękny potrafił rozsądnie utrzymać.
Pod wysokimi sklepieniami prezbiterium opactwa w Fontevrault,
rozbrzmiewającymi śpie˝
wem na przemian mnichów i mniszek, czczony był grób Ryszarda Lwie
Serce, spoczywającego
między swym ojcem, Henrykiem II Plantagenetem, i matką, Eleonorą z
Akwitanii - między hra˝
bią Andegawenii i księŜną Akwitanii, królem i królową Anglii, których był synem i znakomi˝
tym następcą. Te trzy osobowości zapisały w historii Europy
niezapomnianą kartę. Anglicy mie˝
li szczególny powód do wytrwałego odwiedzania tego wspaniałego
opactwa. Ołtarz jego został
poświęcony osobiście przez papieŜa w pierwszych latach XII wieku, a
znaczenie opactwa dla
rozkwitu i bogactwa tego wieku, który niejaki Gustaw Cohen nazwał
"naszym Wielkim Wie˝
kiem", było ogromne.
Z tych trzech postaci zwłaszcza jedna weszła do legendy: Ryszard Lwie Serce. Wcielał on
nadzieje, głęboki zmysł polityczny i cechy charakteru swej matki i
jej przodków. Rządził roz˝
ległym królestwem, które przypadło mu w wyniku śmierci dwóch
starszych braci: Wilhelma,
zmarłego w dzieciństwie i Henryka, "Młodego Króla" - ale w tym królestwie Akwitania była je˝
go własną posiadłością. Eleonora wybrała go i wprowadziła na tron z
wielkim splendorem. Do
Akwitanii przywiązany był jednak tak bardzo, Ŝe gdy osiągnie wiek
dojrzały i zostanie królem,
odmówi bez wahania, gdy zaproponują mu koronę cesarstwa rzymsko-
niemieckiego. A taka
propozycja spełniłaby ambicje niejednego z ksiąŜąt ówczesnej Europy.
Nie mogła jednak zastą˝
pić mu świetności Akwitanii, winnic Mdoc, terenów łowieckich w lasach Talmond i pieśni tru˝
badurów.
Jego wyjazd do Ziemi Świętej mieści się równieŜ w tradycji baronów
akwitańskich i trubadu˝
rów. Czterdzieści lat wcześniej udała się tam przecieŜ Eleonora ze
swym pierwszym małŜon˝
kiem, Ludwikiem VII, królem Francji. To ona, której Ŝycie było
bardziej szczęśliwe niŜ jej sy˝
na, poznała brzegi Oronte i dotarła do Jerozolimy. Mogła więc
zachęcać Ryszarda, by i on po˝
starał się podbić na nowo te święte miejsca, tak drogie sercom
chrześcijan.
Uczyniła jeszcze więcej: gdy Ryszard walczył za morzem, rozwinęła
całą czujność, by
utrzymać jego królestwo. Udało się to i było zwycięstwem zarówno
uczuć macierzyńskich, jak
i zmysłu politycznego. Przyszło jej walczyć z trudnościami wszelkiego rodzaju: z ukrywanymi
ambicjami najmłodszego syna, z jawnymi - króla Francji Filipa
Augusta, z groźnymi niepoko˝
jami wewnątrz rozwijającego się pręŜnie kraju, gdzie wielcy
mieszczanie stawiali wciąŜ nowe
wymagania, nie mówiąc juŜ o trosce o przedłuŜenie rodu, która kazała
jej przemierzyć Europę,
by przywieźć synowi narzeczoną ze swego wyboru.
Podsumowując jej postępowanie, jej niestrudzoną obecność przy
wszelkich waŜnych wyda˝
rzeniach, mnich Ryszard z Devizes zawoła: "Kobieta niezrównana!"
Biografia Ryszarda Lwie
Serce uzasadnia ów okrzyk podziwu. Ciekawe jest porównanie tej oceny
dziś, w naszym XX
wieku, gdy spod piór historyków, lepiej przecieŜ z czasem
poinformowanych, wyszło tak wiele
Zgłoś jeśli naruszono regulamin