Metody Konstruwania Strategii Forex.pdf

EDUKACJA

Jak zarabiaæ na rynku walutowym

Tomasz Marek

EFIX Polska

tm@efixpolska.com

Metody konstruowania skutecznych

strategii inwestycyjnych na rynku FOREX

Warunkiem odniesienia sukcesu na jakimkolwiek rynku jest ograniczenie

wp³ywu czynników zewnêtrznych na swoje decyzje inwestycyjne. Mo¿na to

osi¹gn¹æ, jeœli w ka¿dej sytuacji rynkowej wie siê jak¹ pozycje powinniœmy

posiadaæ. Niestety nie daj¹ tego wszelkie „strategie intuicyjne”, które nie

dosyæ, ¿e s¹ niemo¿liwe do przetestowania to równie¿ odznaczaj¹ siê du¿¹

podatnoœci¹ na czynniki zewnêtrzne.

wykresem, na którym siê pracuje jest wykres

60 minutowy, a logiczne zlecenia obronne s¹

oddalone o ok. 50 pipsów od ceny wejœcia na

rynek. W takim przypadku, aby zachowaæ

zasadê, ¿e w jednej transakcji nie tracimy

wiêcej ni¿ 3% kapita³u nasze œrodki prze-

znaczone na jednego lota powinny wynosiæ

ok. 16 600 USD ( przy lewarze 1:100).

Bardzo wa¿nym pytaniem, na które musimy

sobie odpowiedzieæ przed przyst¹pieniem do

budowy swej indywidualnej strategii inwes-

tycyjnej jest okreœlenie iloœci czasu, który

mo¿emy poœwiêciæ na inwestycje. Jeœli mamy

go nie za du¿o, to skazani jesteœmy albo na

strategie d³ugoterminowe, na które ze wzglê-

du na wielkoœæ lewarowania oraz rozmiar jed-

nostki transakcyjnej ma³o kto mo¿e sobie

pozwoliæ. Innym rozwi¹zaniem tego proble-

mu mo¿e byæ zastosowanie strategii pole-

gaj¹cej na wyszukiwaniu œciœle okreœlonych

sytuacji na rynku, czyli zastosowanie strategii

wybiórczej obecnoœci na rynku , o których

bêdê pisa³ w dalszej czêœci tego artyku³u.

Oprócz powy¿szych kwestii przy budowanie

strategii inwestycyjnej nale¿y uwzglêdniæ

nastêpuj¹ce sprawy:

charakterystykê danego rynku, na którym

zamierzamy dzia³aæ – tak¹ jak rodzaje sto-

sowanych zleceñ, gwarancje ich wykona-

nia, wielkoœæ lewarowania, p³ynnoœæ,

ci¹g³oœæ notowañ

z bardziej szczegó³owych spraw nale¿y za-

stanowiæ siê, jaki rodzaj strategii mamy

zamiar stosowaæ (np. strategie gry z tren-

dem lub strategie zajmuj¹ce siê poszuki-

waniem punktów zwrotnych rynku), gdy¿

ka¿da z nich ma swoje ograniczenia, wady

oraz zalety

ostatnim elementem jest wybór narzêdzi,

które mamy zamiar stosowaæ w celu re-

alizacji naszej strategii – narzêdzia te po-

winny byæ zastosowane zgodnie z inten-

cjami ich twórców, aby nie dochodzi³o do

b³êdów merytorycznych, które ju¿ na wstê-

pie czyniæ bêd¹ nasz¹ pracê syzyfow¹.

Po uwzglêdnieniu przedstawionych wy¿ej

kwestii mo¿na przyst¹piæ do budowy swojej

w³asnej strategii inwestycyjnej, która po-

winna sk³adaæ siê z czterech podstawowych

elementów. S¹ nimi :

zasady zajmowania pozycji

zasady ustanawiania pocz¹tkowych zleceñ

STOP

Jest to normalne, gdy¿ w³aœnie taka jest natu-

ra ludzka i nie maj¹c dopracowanych metod

analitycznych zwykle skazani jesteœmy na po-

ra¿kê. Wyjœciem z takiej sytuacji jest budowa

kompletnej strategii inwestycyjnej, która po-

zwoli nam podejmowaæ decyzje automaty-

cznie, niezale¿nie od tego co dzieje siê w oto-

czeniu rynku. Jak zbudowaæ tak¹ strategiê,

z jakich elementów powinna siê ona sk³adaæ,

postaram siê pokazaæ Pañstwu w niniejszym

artykule.

Strategia inwestycyjna jest zbiorem regu³

i wzorów zachowania, przy po mocy których

inwestor zamierza realizowaæ swoje dyspo-

zycje kupna i sprzeda¿y na danym rynku.

Z racji tego, ¿e inwestorzy s¹ ró¿ni, przed przy-

st¹pieniem do budowy swojej indywidualnej

strategii inwestycyjnej, nale¿y odpowiedzieæ

sobie na listê pytañ, które pozwol¹ wybraæ

optymalny dla siebie model.

Pierwszym bardzo wa¿nym pytaniem, na

które powinniœmy odpowiedzieæ jest pytanie

o nasz horyzont inwestycyjny, co bezpoœred-

nio wi¹¿e siê z rodzajem danych, na których

bêdziemy pracowaæ. Nie da siê tego elementu

rozpatrywaæ bez odpowiedzi na dwa kolejne

pytania: jaka jest wielkoœæ naszych kapita³ów

oraz poziom zleceñ obronnych czyli poziom

akceptowalnej przez nas straty w jednej tran-

sakcji. I tak, powszechnie uwa¿a siê, ¿e po-

ziom straty w jednej transakcji nie powinien

przekraczaæ 2-3 % posiadanych przez nas

œrodków przeznaczonych na inwestycje. Dla-

czego jest to takie istotne? Dla tego, ¿e ¿ad-

na strategia inwestycyjna nie jest idealna

i w ka¿dej wystêpuj¹ serie co najmniej kilku

strat pod rz¹d. Aby te straty nie spowodowa³y

spustoszenia na naszym koncie, ich pojedyn-

cza wielkoœæ nie mo¿e byæ zbyt du¿a. Z drugiej

strony odleg³oœæ zleceñ stop powinna uwz-

glêdniaæ zmiennoœæ rynku w danej jednostce

czasowej czyli w kumulacji danych, na któ-

rych pracujemy. Jeœli np. pracujemy na da-

nych godzinnych, na których œrednia zmien-

Tomasz Marek

noœæ wynosi 40 pipsów, nie za bardzo rozs¹-

dne wydaje siê stawianie zleceñ STOP w od-

leg³oœci 10 pipsów. Takie postêpowanie mo¿e

bowiem powodowaæ, ¿e bardzo czêsto bêdzie-

my „wyrzucani” z rynku mimo, i¿ przewidy-

wany przez nasz¹ strategiê trend bêdzie

póŸniej kontynuowany. W takim przypadku

jeœli poziom akceptowalnej przez nas straty

wynosi tylko 10 pipsów na pojedynczej tran-

sakcji (odpowiada to sumie 100 $ na parze

EUR/USD gdy¿ 1 pips = 10 USD), to powin-

niœmy dzia³aæ raczej na danych 5 minuto-

wych, jeœli nie nawet krótszych. Moim zda-

niem wielkoœæ STOP-a pocz¹tkowego (bêdê

o nim mówi³ w dalszej czêœci tego artyku³u)

równa 10 pipsom przeznaczona jest raczej dla

bardzo aktywnych day-traderów, którzy swoje

zlecenia potrafi¹ sk³adaæ szybko i zdecydo-

wanie. Z drugiej strony, jeœli decydujemy siê

na strategie œrednioterminowe i chcemy aby

nasze zlecenia by³y logiczne musimy liczyæ siê

z wiêkszym ruchem, który potrzebny jest do

zanegowania naszego sygna³u wejœcia na ry-

nek. Zwykle przy strategiach o kilkudniowym

horyzoncie inwestycyjnym podstawowym

EDUKACJA

kontrola pozycji, kiedy rynek „idzie” zgod-

nie z naszymi za³o¿eniami

zasady zamkniêcia pozycji

Jedna uwaga – im krótszy jest nasz horyzont

inwestycyjny tym trudniejsze jest rozdzielenie

elementów wymienionych w dwóch ostat-

nich punktach .

Zasady (metody) zajmowania

pozycji

Powszechnie uwa¿a siê, ¿e jest to najmniej

istotny element strategii inwestycyjnej, co

jest jednak prawd¹, jeœli za³o¿y siê, i¿ po-

siadamy nieskoñczenie wiele œrodków przez-

naczonych na inwestycje. Jeœli natomiast tak

nie jest, a my dodatkowo zamierzamy dzia-

³aæ na rynku, który jest mocno lewarowany,

twierdzenie takie staje siê mniej poprawne.

Generalnie im krótszy jest nasz horyzont in-

westycyjny, tym moment otwarcia pozycji

zaczyna nabieraæ coraz to wiêkszego

znaczenia.

Wa¿ne: Metoda otwarcia pozycji musi byæ

obiektywna i w pe³ni automatyczna. Naj-

lepiej, jeœli wiemy wczeœniej po jakiej cenie

dany sygna³ wyst¹pi, co pozwala nam posta-

wiæ zlecenie wczeœniej zanim sygna³ takowy

wyst¹pi.

Istotnym elementem jest to, aby nasza po-

zycja od razu synchronizowa³a siê z rynkiem,

co z jednej strony zapewni nam „zdrowie psy-

chiczne”, z drugiej zaœ pozwoli szybko prze-

stawiæ zlecenie STOP pocz¹tkowy na cenê

otwarcia, co jest szczególnie istotne przy stra-

tegiach krótkoterminowych (bêdê o tym jesz-

cze pisa³ w dalszej czêœci tego opracowania).

Metody otwarcia pozycji mo¿na podzieliæ na

kilka kategorii takie jak:

wybicia z formacji, kana³ów lub prze³a-

mania linii trendu

metody wskaŸnikowe (np. metody syn-

chronizacji z istniej¹cym ju¿ trendem lub

metody szukaj¹ce odwrócenia trendu)

inne metody – np. pochodz¹ce ze œwiec

japoñskich

Tabela 1:

realizacji zleceñ. I tutaj rynek FOREX a w³aœ-

ciwie nasz broker Global Forex Trading

(GFT) gwarantuje wykonanie zleceñ stop

oraz zleceñ limit po cenie ich wystawienia na

g³ównych parach od poniedzia³ku do pi¹tku.

Wielkoœæ tej gwarancji uzale¿niona jest od

p³ynnoœci danej pary i przedstawiona zosta³a

w poni¿szej tabeli (tabela 1).

Generalnie zlecenie STOP pocz¹tkowy mo¿e

przybieraæ dwojak¹ postaæ:

jako zanegowanie sygna³u wejœcia na rynek

jako sta³y poziom od otwarcia pozycji

(mo¿e byæ do tego u¿yty np. trailing

STOP)

STOP pocz¹tkowy jako zlecenie sk³adane

w odpowiedzi na zanegowanie sygna³u, który

wprowadzi³ nas na rynek jest o tyle dobry,

poniewa¿ logicznie wi¹¿e siê z sygna³em na

podstawie, którego na ten rynek weszliœmy.

I tak np. jeœli podstaw¹ wejœcia na rynek by³

sygna³ kupna ze strony oscylatora stochas-

tycznego przy pozytywnie u³o¿onych liniach

MACD, to zanegowaniem tego sygna³u bê-

dzie spadek oscylatora poni¿ej swojej linii

sygnalnej wkrótce po wyst¹pieniu sygna³u

kupna. Minusem takiego podejœcia mo¿e byæ

to, ¿e rynek po omówionym wy¿ej sygnale

mo¿e wejœæ w jak¹œ lokaln¹ konsolidacjê

i wtedy zostanie wygenerowany sygna³ zam-

kniêcia pozycji, gdy tak na dobr¹ sprawê na

rynku nic z³ego siê nie sta³o. Dobrym rozwi¹-

zaniem takiego problemu mo¿e byæ stawianie

pocz¹tkowego zlecenia STOP na ostatnim

ekstremum (w tym przypadku minimum),

które poprzedzi³o wyst¹pienie sygna³u kupna.

Nale¿y zdawaæ sobie sprawê z faktu, ¿e syg-

na³y wskaŸnikowe w szczególnoœci jeœli po-

chodz¹ z metod opartych na œrednich maj¹

pewn¹ bezw³adnoœæ co jest szczególnie nie-

bezpieczne na szybko zmieniaj¹cym siê rynku.

W takim przypadku zanegowanie sygna³u

mo¿e wyst¹piæ jeœli kurs instrumentu, w który

inwestujemy, bardzo znacz¹co oddali³ siê ju¿

od ceny wejœcia i tym samym poziom straty

przekroczy³ dopuszczalne przez nas granice.

Pewnym rozwi¹zaniem tego problemu wydaje

siê byæ zastosowanie zleceñ obronnych

znajduj¹cych siê w sta³ej odleg³oœci od po-

ziomu otwarcia pozycji, o których teraz nieco

napiszê. Ten typ zleceñ obronnych pocz¹tko-

wych, dziêki systemowi gwarancji wykonania

zleceñ STOP i Limit obowi¹zuj¹cego w GFT,

pozwala nam niemal dok³adnie okreœliæ wiel-

koœæ straty, któr¹ mo¿emy ponieœæ w ka¿dej

transakcji. Jego minusem jest to, ¿e zwykle

nie wi¹¿e siê on logicznie z metod¹ wejœcia na

rynek. Odmian¹ omówionego wy¿ej pocz¹t-

kowego zlecenia STOP jest tzw. Trailing

STOP , który funkcjonuje na platformie Deal

Book II. Zalet¹ tego typu zlecenia jest to, ¿e

mo¿e on pe³niæ rolê zarówno zlecenia obron-

nego pocz¹tkowego jak równie¿ mo¿e byæ on

metod¹ kontroli pozycji, która porusza siê ju¿

zgodnie z naszymi oczekiwaniami. Najogól-

niej rzecz bior¹c w zleceniu trailing stop na-

le¿y okreœliæ poziom, od którego zlecenie to

ma byæ aktywowane oraz krok, o który ma siê

to zlecenie poruszaæ za cen¹ instrumentu.

Dopóki kurs nie oddali siê od pocz¹tkowego

poziomu o wielkoœæ zadanego przez nas kroku

zlecenie to stoi na pierwotnym miejscu. Jeœli

jednak kurs zacznie siê poruszaæ w oczeki-

wanym przez nas kierunku, zlecenie to auto-

matycznie zaczyna siê przesuwaæ. Je¿eli nas-

têpnie przyjdzie korekta, zlecenie pozostanie

na poprzednim poziomie i zamknie nasz¹ po-

zycje, jeœli wielkoœæ tego cofniêcia przekroczy

wielkoœæ zadanego przez nas kroku. Moim

zdaniem jest to dobra i wygodna metoda

kontroli pozycji, jednak nale¿y pamiêtaæ, ¿e

dzia³a w czasie rzeczywistym, a nie na cenach

zamkniêcia wobec tego wiêksze cofniêcia

w obrêbie danej œwieczki mog¹ nas wyrzuciæ

z rynku mimo, ¿e na zamkniêciu nic wielkie-

go siê nie stanie.

Kontrola pozycji kiedy rynek

zachowuje siê zgodnie z naszymi

za³o¿eniami

Metody kontroli pozycji podczas trwania

trendu maja g³ównie znaczenie w strategiach

œrednio i d³ugoterminowych. W strategiach

krótkoterminowych metoda kontroli pozycji

jest w zasadzie taka sama jak metoda jej zam-

kniêcia. Po co stosuje siê metody kontroli

pozycji? Wiêkszoœæ metod zamykania pozycji

zosta³a ju¿ tak spopularyzowana, ¿e przesta³y

byæ one w wystarczaj¹cym stopniu skuteczne,

a ich stosowanie nie pozwala osi¹gn¹æ rezul-

tatów wy¿szych od przeciêtnych. Dobrym

rozwi¹zaniem wydaje siê byæ stosowanie me-

tod bardziej „wysublimowanych”, które maj¹

jednak t¹ wadê, ¿e nie zawsze wystêpuj¹

w czasie przesilenia na rynku. Oczywiœcie naj-

lepszym rozwi¹zaniem jest stosowanie kilku

takich metod, które zwiêkszaj¹ prawdopodo-

Zasady ustawiania

pocz¹tkowych zleceñ STOP

STOP pocz¹tkowy s³u¿y do kontroli wiel-

koœci straty, któr¹ osi¹gnie inwestor jeœli ry-

nek zwróci siê przeciwko niemu, czyli pójdzie

w kierunku przeciwnym do otwartej przez

niego pozycji. Tak jak pisa³em ju¿ wy¿ej, wiel-

koœæ straty na pojedynczej pozycji nie po-

winna byæ wiêksza ni¿ 2-3 % posiadanych

przez inwestora œrodków przeznaczonych na

inwestycje. Bardzo wa¿nym elementem przy

szacowaniu wielkoœci straty jest mo¿liwoœæ jej

w miarê dok³adnego okreœlenia przez co rozu-

miem wielkoœæ poœlizgów cenowych podczas

EDUKACJA

bieñstwo zamkniêcia pozycji w pobli¿u eks-

tremum rynku, ale to nie daje nam gwarancji,

¿e za ka¿dym razem jakiœ z tych sygna³ów

wyst¹pi. Jeœli wiêc ¿aden z takich sygna³ów

nie wyst¹pi musimy mieæ narzêdzie, które

bêdzie dla nas pewnego rodzaju filtrem bez-

pieczeñstwa i zamknie nasz¹ pozycjê, kiedy

rynek zwróci siê przeciwko nam. Takie sy-

tuacje wystêpuj¹ zwykle podczas gwa³tow-

nych za³amañ na rynku, które nie wystêpuj¹

zbyt czêsto. Takim filtrem jest w³aœnie me-

toda kontroli pozycji, która powinna byæ na

tyle szeroka, aby pozwoliæ rozwin¹æ siê tren-

dowi i uwzglêdniaæ jego specyficzne fazy

(du¿a zmiennoœæ podczas odwracania trendu,

dynamika i g³adkoœæ w jego œrodkowej fazie,

wytracanie impetu podczas faz schy³kowych)

(wykres1). Jest wiele metod kontroli otwartej

ju¿ pozycji maj¹cych zastosowanie do inwes-

tycji nastawionych na ro¿ny horyzont cza-

sowy. Jedn¹ z prostszych metod jest zasto-

sowanie zleceñ trailing stop, które w zale¿-

noœci od naszego horyzontu mia³yby ró¿ny

krok. I tak np. dla inwestycji nastawionych

na krótkoterminow¹ grê (³apanie kilku czy

te¿ kilkunastu pipsów zysku) dobr¹ wartoœci¹

kroku wydaje siê strefa od 8 do 15 pipsów.

Jeœli ktoœ jednak inwestuje w kilkudniowym

horyzoncie potrzebuje narzêdzia, które bê-

dzie mniej czu³e i pozwoli na rozwiniecie siê

takiego trendu. W takim przypadku wielkoœæ

stosowanego trailing stop oscyluje zwykle

w okolicach 50 pipsów.

Dobrym narzêdziem, które uwzglêdnia

poszczególne fazy rynku jest np. Parabolic

SAR – wskaŸnik stworzony przez J.W. Wil-

dera i opisany szczegó³owo w ksi¹¿ce „New

Concepts in Technical Trading Systems”.

Nazwa tego wskaŸnika pochodzi od jego para-

bolicznego kszta³tu oraz funkcji, któr¹ pe³ni –

SAR – stop and reverse czyli jest u¿ywany do

zamykania pozycji oraz do ich odwracania

(Parabolic SAR widoczny jest na wykresie 1

w postaci czerwonych przerywanych linii).

WskaŸnik ten jest zarówno funkcj¹ czasu jak

i ceny, co oznacza ¿e bêdzie siê przesuwa³ na

skutek up³ywu czasu trwania trendu jak

równie¿ na skutek zmiany ceny instrumentu,

dla którego jest liczony.

Do obliczania wskaŸnika potrzebne s¹ dwa

parametry :

AF (acceleration factor) – wartoœæ przys-

pieszenia, o któr¹ ma byæ podnoszona linia

SAR w miarê up³ywu czasu trwania trendu

Max AF – maksymalna wartoœci przys-

pieszenia

O czu³oœci wskaŸnika decyduje wartoœæ AF –

standardowo jest to 0,02

Zmniejszaj¹c wartoœæ AF czynimy wskaŸnik

Parabolic SAR mniej czu³ym czyli oddalamy

jego pocz¹tkowe stadia od kursu instrumen-

tu, który analizujemy. Dla trendów trwa-

j¹cych kilka dni odpowiedni¹ wartoœci¹ AF

Wykres 1

Wykres 2

mo¿e byæ poziom 0,001 a dla day-tradingu

odpowiednia wydaje siê wartoœæ 0,02. Innym

narzêdziem wykorzystywanym do szerokiej

kontroli pozycji mo¿e np. byæ uk³ad dwóch

sk³adników strategii inwestycyjnej propono-

wanej przez wymienianego ju¿ J.W. Wildera.

Chodzi mi tutaj o +DMI oraz –DMI czyli

wskaŸniku pokazuj¹ce kierunek obecnego

trendu. Dopóki +DMI pozostaje nad –DMI

mówi siê, ¿e rynek znajduje siê w trendzie

wzrostowym i wtedy powinniœmy otwieraæ

tylko d³ugie pozycje. W odwrotnej sytuacji

rynek znajduje siê w trendzie spadkowym,

wobec czego po¿¹dane s¹ tylko pozycje

krótkie.

niejszym elementem strategii inwestycyjnej

i tak naprawdê to one decyduj¹ o jej sukcesie.

Jest w tym sporo prawdy, a metod tych jest

tak du¿o, ¿e mo¿na by o nich napisaæ ksi¹¿kê.

Generalnie metody zamkniêcia pozycji po-

dzieliæ mo¿na na kilka grup, z których naj-

wa¿niejsze to metody mechaniczne (wskaŸni-

kowe), metody wizualne (formacje, wykresy

œwiecowe, wybicia z formacji kontynuacji

w kierunku przeciwnym do modelu) oraz me-

tody mieszane. Wydaje mi siê, ¿e jeœli chce siê

osi¹gn¹æ przewagê nad rynkiem do zamyka-

nia pozycji powinno siê u¿ywaæ kilku wyszu-

kanych metod, które tutaj okreœli³em mia-

nem metody mieszanej. Moim zdaniem, jeœli

czyjaœ metoda jest nastawiona na 2-3 dniowe

trendy, to z powodzeniem w okreœleniu pun-

ktu przegiêcia sprawdziæ siê mog¹ dywer-

gencje na wskaŸnikach impetu w powi¹zaniu

z formacjami odwrócenia na wykresach œwie-

Zasady (metody) zamkniêcia

pozycji

Powszechnie uwa¿a siê, ¿e s¹ one najwa¿-

EDUKACJA

cowych i przegiêciem siê Volatility Chaikin’s

na wysokich poziomach (wykres2). Jeœli ¿ad-

na metoda nie zamknie pozycji (bo np. rynek

odwróci siê gwa³townie bez wczeœniejszych

ostrze¿eñ) to zadzia³a nasz filtr bezpieczeñ-

stwa czyli metoda kontroli pozycji, o której

pisa³em wy¿ej.

Generalnie strategie inwestycyjne podzieli-

³em na dwie grupy w zale¿noœci od czasu

obecnoœci na rynku.

strategia wybiórczej obecnoœci na rynku

strategie ci¹g³ej obecnoœci na rynku

Strategie wybiórczej obecnoœci na rynku

zajmuj¹ siê wyszukiwaniem okazji inwesty-

cyjnych i unikaniem sytuacji dwuznacznych

a dobrze zastosowane potrafi¹ omijaæ wiêk-

szoœæ ruchów w obrêbie konsolidacji, które

zazwyczaj s¹ destrukcyjne dla naszego port-

fela. Jeœli chodzi o zaanga¿owanie to mo¿emy

mieæ tutaj pozycjê d³ug¹, krótk¹ lub byæ bez

pozycji (co jest doœæ czêste). Te strategie s¹

idealne dla osób maj¹cych ograniczon¹ iloœæ

czasu, któr¹ mog¹ przeznaczyæ na inwestycje,

a ich wiedza i mo¿liwoœci nie pozwalaj¹

na zastosowanie automatycznych systemów

transakcyjnych. Do tych strategii zaliczy³bym

miedzy innymi strategiê wybiæ z konsolidacji ,

któr¹ omówiê szczegó³owo w dalszej czêœci

tego materia³u.

Z kolei w strategiach ci¹g³ej obecnoœci na

rynku zamkniêcie pozycji d³ugiej jest jed-

noczeœnie otwarciem pozycji krótkiej. Te

strategie stosowane s¹ zwykle przez zawo-

dowych inwestorów i wymagaj¹ sporo czasu

i œrodków technicznych, aby mog³y byæ sku-

tecznie stosowane. W dalszej czêœci tego ma-

teria³u poka¿ê Pañstwu jedn¹ z mo¿liwych

strategii wybiórczej obecnoœci na rynku na

przyk³adzie „Strategii wybiæ z konsolidacji” .

Gra na wybicia z konsolidacji jest bardzo

popularn¹, prost¹ i w efektywn¹ metod¹ gry

na wszystkich p³ynnych rynkach w tym na

rynku walutowym. Konsolidacje to wynik

chwilowej równowagi miedzy popytem a po-

da¿¹ – wybicie z nich oznacza, ¿e jedna strona

przejê³a nad nim kontrolê. Konsolidacje s¹

zwykle przystankiem przed kontynuacj¹

dotychczasowego trendu jednak specyficzne

rodzaje czêsto go odwracaj¹. U podstaw tej

metody stoi masowe wchodzenie na rynek

jak równie¿ zamykanie b³êdnych pozycji

w wyniku pokonania daj¹cych siê ³atwo

zidentyfikowaæ wsparæ i oporów. To powo-

duje, ¿e ruch wybijaj¹cy jest silny i dyna-

miczny, a zatem stwarza szanse osi¹gniêcia

zysku. Linie ograniczaj¹ce konsolidacjê daj¹

nam czytelne poziomy wsparcia i oporu, któ-

rych pokonanie okreœli kierunek kolejnego

ruchu. To z kolei powoduje, ¿e mo¿emy

wczeœniej ustawiæ odpowiednie zlecenia wej-

œcia na rynek, zlecenia chroni¹ce otwart¹ ju¿

pozycjê oraz w przypadku ma³ych konsoli-

dacji zlecenia realizuj¹ce zysk. Kszta³t kon-

solidacji mo¿e nam powiedzieæ coœ wiêcej

Wykres 3

Wykres 4

o prawdopodobieñstwie kierunku kolejnego

ruchu oraz o jego potencjalnym zasiêgu.

Rodzaje najczêœciej wystêpuj¹cych konsoli-

dacji oraz stopieñ ich istotnoœci przedsta-

wione zosta³y w tabeli 2.

Na wykresach od 3 do 5 pokazano najbardziej

u¿yteczne konsolidacje, z których wybicia s¹

zazwyczaj wiarygodne, a przez to metoda ta

sprawdza siê w tych przypadkach najlepiej.

Oto jak wygl¹daj¹ poszczególne elementy

strategii inwestycyjnej w metodzie wybiæ

z konsolidacji:

Otwarcie pozycji – zlecenie sk³adamy

przed wybiciem z konsolidacji i wchodzimy

na rynek tylko podczas wybicia w kierunku

zgodnym z zasadami prawdopodobieñstwa

(tabela 2)

Zlecenie STOP pocz¹tkowy – w przypad-

ku formacji o ograniczeniach równoleg-

³ych lub rozszerzaj¹cych siê ustawienie zle-

cenia obronnego maksymalnie na 1/3 wy-

sokoœci formacji jednak przy uwzglêdnie-

niu zasady, ¿e ewentualna strata w przy-

padku fa³szywego wybicia nie mo¿e byæ

w jednej transakcji wiêksza ni¿ 3% kapita³u

Rodzaje zleceñ – w przypadku niewielkich

konsolidacji (czas kszta³towania 2-3 go-

dziny) najlepiej sprawdza siê zlecenie –

„g³ówne i zale¿ne” , w których od razu ze

zleceniem wejœcia na rynek ustawia siê

powi¹zane zlecenia obronne oraz zlecenie

realizuj¹ce zysk. W przypadku du¿ych kon-

solidacji najlepiej wchodziæ na rynek zle-

ceniem STOP z jednoczesnym z³o¿eniem

zlecenia obronnego. Przy du¿ych konso-

lidacjach oczekiwania co do zasiêgu ruchu

s¹ zdecydowanie wiêksze, wiêc stawianie

bliskich zleceñ realizuj¹cych zysk mo¿e

w znacz¹cy sposób ograniczyæ potencja³ ta-

kiej pozycji.

EDUKACJA

+ Kontrola pozycji podczas trwania trendu

oraz zamkniêcie transakcji – w ma³ych

konsolidacjach – kszta³tuj¹cych siê od jed-

nej do kilku godzin odbywa siê przez ma-

nualne podnoszenie zlecenia obronnego –

pozycja zostanie zamkniêta przez jedno

z kleszczowych zleceñ – zlecenie obronne

lub zlecenie limit. W du¿ych konsolida-

cjach tworz¹cych siê od kilkunastu godzin

do kilku dni oczekiwana wielkoœæ ruchu

jest du¿a, wobec czego najlepiej jest zasto-

sowaæ doœæ szerokie metody kontroli po-

zycji. Dobrze mog¹ siê tutaj sprawdzaæ

szerokie trailing stopy lub Paraboli SAR.

WA¯NE: je¿eli rynek wykona ruch w oczeki-

wanym przez nas kierunku wielkoœci ok. 20

pipsów przestawiamy zlecenie obronne na

poziom, na którym transakcja zamknie siê

na zero. Jeœli pozycji jest wiêcej ni¿ jedna

zamykamy po³owê a na drugiej czêœci sta-

wiamy zlecenie STOP na cenie wejœcia. Jest

to jedna z mo¿liwych metod zabezpieczania

Wykres 5

Wartoœæ

prognostyczna

(kierunek wybicia)

Zasiêg

ruchu

siê przed sytuacj¹, w której papierowe zyski

przerodz¹ siê w straty.

Rodzaj formacji

Krótka charakterystyka

Wskazówki dodatkowe:

Szukamy konsolidacji zaawansowanych –

tzn. maj¹cych ju¿ co najmniej po dwa punkty

zwrotne. Generalnie im wiêcej punktów

zwrotnych, tym wybicie bardziej wiarygodne.

Moje obserwacje wykaza³y, ¿e aby ruch wybi-

jaj¹cy by³ wiarygodny linia ograniczaj¹ca for-

macjê musi opieraæ siê co najmniej na trzech

punktach zwrotnych. W przypadku konso-

lidacji, które zazwyczaj stanowi¹ przystanek

przed kontynuacj¹ dotychczasowego trendu

sk³adamy zlecenia wy³¹cznie w kierunku tego

trendu. W przypadku formacji o dwuznacz-

nym charakterze (np. trójk¹t rozszerzaj¹cy siê

poziomy) mo¿emy obstawiæ wybicie zarówno

w górê jak i w dó³. Podsumowuj¹c myœlê, ¿e

uda³o mi siê przekazaæ Pañstwu ideê budowy

strategii inwestycyjnych oraz pokazaæ z jakich

elementów ka¿da strategia powinna siê sk³a-

daæ. Bez tych sk³adników i odpowiednio do-

branych narzêdzi, które s¹ przydatne w rea-

lizacji elementów strategii trudno sobie wyo-

braziæ odniesienie sukcesu na jakimkolwiek

rynku, a w szczególnoœci na rynkach o wyso-

kim stopniu lewarowania. Skuteczna strate-

gia inwestycyjna nie musi byæ skompliko-

wana, a najwa¿niejszym spraw¹ jest konsek-

wentna realizacja jej elementów i automa-

tyczna reakcja na wydarzenia rynkowe, a nie

postêpowanie w myœl „zasady”- „jakoœ to

bêdzie” lub „rynek musi siê cofn¹æ”. Nawet

jeœli w przypadku b³êdnych transakcji kil-

kakrotnie uœmiechnie siê do nas szczêœcie

i zdo³amy wyjœæ na zero przetrzymuj¹c pozy-

cjê, to prêdzej czy póŸniej nadejdzie dzieñ

kiedy tego szczêœcia nam zabraknie, a wtedy

odstêpstwo od swojej strategii mo¿e siê oka-

zaæ zgubne.

Kliny koñcz¹ce

Jeœli pojawiaj¹ siê kiedy trend jest ju¿

zaawansowany zwykle sugeruj¹ jego

koniec i bardzo silny ruch w kierunku

przeciwnym do jego wierzcho³ka

bardzo wysoka

podstawa formacji

Kliny korekcyjne

Ich nachylenie musi byæ przeciwne

do kierunku dotychczasowego trendu

bardzo wysoka

brak jednoznacznych

metod prognostycznych

Trójk¹ty

Zwykle poprzedzaj¹ ostatni ruch

w kierunku dotychczasowego trendu

dobra

szerokoœæ formacji

od miejsca wybicia

Diamenty

S¹ uznawane zarówno za formacje

odwrócenia jak i kontynuacji trendu

niska

szerokoœæ formacji

Flagi

Kierunek pochylenia przeciwny

do dotychczasowego trendu

dobra

„flaga powiewa

w po³owie masztu”

Prostokaty

Konsolidacje poziome

dobra

zwykle szrokosæ

formacji

Trójk¹ty rozszerzaj¹ce siê:

Poziome

niska

zwykle okreœla siê

na podtsawie

szerokoœci

Opadaj¹ce

(korekcyjne)

Nachylenie przeciwne do

dotychczasowego trendu

dobra

zwykle okreœla siê

na podstawie

szerokoœci formacji

Zgodnie z kierunkiem

dotychczasowego

trendu

(zwykle wykañczaj¹

trend)

Ograniczenia formacji biegn¹ zgodnie

z kierunkiem dotychczasowego trendu

formacje bardzo emocjonalne, mog¹

zarówno odwracaæ trend jak i byæ tzw.

korekt¹ pêdz¹c¹

niska

gdy odwracaj¹ trend

– pierwszy ruch

najczêœciej

do podstawy formacji

Tabela 2

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: