MOBBING.pdf

WprowadzenieCotojestmobbing?

Słowomobbingpochodziodangielskiego„mob”–tłum,motłoch,tłuszczai

oznaczatyle,co–napadaćnakogoś,zaczepiać,nagabywać,atakować.Mobbing

tocoświęcejniŜtylkozłaatmosferawpracy,cośowielegorszegoniŜ

okazjonalneniesprawiedliwetraktowanieczyzłośliwaplotka.Mobbingtorodzaj

terrorupsychicznego,stosowanegoprzezjednąlubkilkaosóbprzeciwkojednej

osobie.Represjonowaniepokrzywdzonejosoby,rzadziejgrupyosóbtrwadługo

miesiąceanawetlata.Maltretowaniepsychicznepowtarzasięsystematyczniezaś

osobamaltretowaniapozbawionajestmoŜliwościobrony.Wtejsytuacji

bezradnościibezsilnościpozostajetakdługo,jakdługoutrzymująsiędziałania

mobbingowewjejkierunku.

Zprzemocąpsychicznąmamydoczynieniatam,gdzieludzieprzebywają

zesobąwgrupieprzezdłuŜszyczas–wszkole,wyŜszejuczelni,wmiejscupracy,

wstowarzyszeniachiwspólnotachatakŜewrodzinie.Celemsprawcyjest

zepsucieopiniiofiaryizaszkodzeniejejwsposób,którypozwoliwyeliminowaćją

zpozycji,jakązajmuje.Stopniowoniszczysięjejreputację,zaburzainiszczysię

jejstosunkimiędzypersonalne,wpływasięnegatywnienajakośćwykonywanej

przezniąpracy.Trwającydługospórpowodujewreszciezaburzeniazdrowotnei

prowadzidoróŜnychchorób.Narzędziajakimiposługujesięmobbingtoszykany,

zwodzenie,podstępiintryga,kłamstwa,plotki,oszczerstwa,zachowania

sadystyczne.

WKrajachUniiEuropejskiejzaofiaryprześladowańwmiejscupracyuwaŜa

sięokoło8%osób.Badania,przeprowadzonedlaUniiEuropejskiejprzezFundację

Dublińskąwykazały,ŜewróŜnychkrajachUniiEuropejskiejmobbingowiw

miejscupracywciąguostaniegorokupoddanychzostałookoło10milionówosób.

Wedługdanychuzyskanychzniemieckichorganizacjipracowniczychizwiązków

zawodowychobecnieokoło1,5milionaNiemcówprzeŜywającychcodziennie

nękaniepsychicznewmiejscupracyuznanozaofiarymobbingu.

Przyczynymobbingu

Wymieniasięnastępującegrupyprzyczynsprzyjającychwystąpieniumobbingu:

1 Przyczynyspołeczne

2 Cechyzarządzającegoorganizacją

3 Szczególnapozycjaofiarymobbingu

Zprzyczynspołecznychwymieniasiębezrobocie,stałezagroŜenie

utratąpracyiskłonnościamidozmuszaniapodwładnychdowykonywania

wszelkichpoleceń.PrzyczynąuczucianiepewnościpracownikamoŜestaćsię

zatrudnieniegonaczasściśleokreślony,naumowyzlecenialubumowyodzieło,

niedającmupoczuciapewności,stabilnościibezpieczeństwa.Przyczynmobbingu

upatrujesięwsztywnychstrukturachspołecznych,umoŜliwiającychsprawowanie

władzyzpozycjisiły.Typowenegatywnecechyorganizacji,wktórejobserwować

moŜnazjawiskoprzemocypsychicznej,tonieobsadzonestanowiska,małoczasu

dlawykonaniapilnychzadań,niedorzeczne,bezsensownepoleceniawydawane

podwładnym.TotakŜeobarczeniepracownikaduŜąodpowiedzialnością,przy

równoczesnymograniczeniumumoŜliwościpodejmowaniadecyzjioraz

niedocenianiedziałańpodwładnych.Złaatmosferawmiejscupracy,brak

koleŜeńskichzachowań,moŜliwościuzyskaniawsparciaodwspółpracowników

dająpracownikowipoczuciezagroŜenia,niepewnościizwiększająryzyko

zaistnieniamobbinguwgrupie.

Kolejnymczynnikiemsprzyjającymwystąpieniutegozjawiskajest

charakterystycznyzespółcech,któreposiadakierującyinstytucją.

Szykanowaniepracownikajestsposobemnaodwrócenieuwagiodwłasnej

niekompetencji.Jesttonajczęściejosobaowyolbrzymionympoczuciuwłasnej

wartości,przeceniającaswojeumiejętnościiswojąwiedzę.Przekonanao

własnychzdolnościachnieprzyjmujekrytykizestronyinnych.Wszelkieuwagi

ignorujelubreagujenaniezwściekłościąizłością.Osoba,któraodwaŜyłasię

miećodmienneodniegozdanietraktowanajestjaknajwiększywróg.Takaosoba

moŜespodziewaćsię,ŜebędzieprzezprzełoŜonegoszykanowanainiszczona.

KierującyinstytucjąchcetakŜedoprowadzićdotego,abyosoby,będącejego

podwładnyminieufałytakŜesobienawzajem.Dajedozrozumienia,Ŝemaw

grupiepracownikówswoichinformatorów,osobyktóreczerpiąkorzyścii

nagradzanesązalojalność.Zazdrośćizawiśćwmiejscupracy,doprowadzeniedo

niskiejsamoocenynękanegopracownika,azczasemniskajegoocenaprzez

kolegów,którzytakŜezaczynająbraćudziałwprześladowaniuipsychicznym

terroryzowaniu,pozwalajązarządzającemuprzywrócićswójblasklubutrzymać

opinięnajlepszego.Konkurencjapotencjalnalubtylkodomniemanazostajeprzez

charakteropatycznegoprzełoŜonegozdominowanaiunieszkodliwiona.

Trzecimzwymienianychczynnikówjestszczególnapozycja

społecznaofiary.Dlawystąpieniazjawiskaterrorupsychicznegowystarczy

częstofakt,Ŝeosobamainnykolorskóry,wywodzisięzinnegokręgu

kulturowegolubjestinnejnarodowości.PowodemdodyskryminacjimoŜestaćsię

takŜeorientacjaseksualnaalboinnaniŜprezentowanaprzezprzełoŜonegoczy

współpracownikówhierarchiawartościalboprzekonaniareligijne.Częściej

prześladowanesąosobyniepełnosprawne.BardziejnaraŜeninamobbingsątakŜe

męŜczyźnipracującywsfeminizownychzawodachlubkobietywzawodach

uznawanychzatypowomęskie.Wynikibadańniepozwalająjednoznacznie

wskazaćnacechypsychiczneosobyposzkodowanej.Wpływrolicechcharakterui

osobowościofiarynawystąpieniemobbinguoceniasięnamniejniŜjeden

procent.

CechywyróŜnicającemobbing

WyróŜniasięwielecech,pozwalającychrozpoznaćmobbing.PoniŜej

wymienionesącechymobbingu,któreLeymannpodzieliłna5grup:

OdziaływaniazaburzającemoŜliwościkomunikowaniasię:

1 OgraniczanieprzezprzełoŜonegoorazkolegówmoŜliwościwypowiadaniasię

2 Stałeprzerywaniewypowiedzi

3 CiągłekrytykowaniewykonywanejpracyorazŜyciaprywatnego

4 UstnegroźbyipogróŜki

5 Groźbynapiśmie

6 OgraniczaniekontaktuprzezponiŜające,upokarzającegestyispojrzenia

7 RóŜnegorodzajualuzje,bezjasnegowyraŜaniesięwprost

Oddziaływaniazaburzającestosunkispołeczne:

1 UnikanieprzezprzełoŜonegorozmówzofiarą

2 NiedawaniemoŜliwościodezwaniasię

3 Wpomieszczeniu,gdzieofiarapracuje,przesadzenienamiejscezdalaod

kolegów.

4 Zabronieniekolegomrozmówzofiarą

Działaniamającenaceluzaburzyćspołecznyodbiórosoby:

1 Rozsiewanieplotek.

2 Podejmowaniepróbośmieszenia

3 Sugerowaniechorobypsychicznejlubkeirowanienabadaniepsychiatryczne

4 Wyśmiewanieniepełnosprawnościczykalectwa.

5 Parodiowaniesposobuchodzenia,mówienialubgestówwceluośmieszenia

osoby

6 Nacieranienapolitycznealboreligijneprzekonania

7 śartyiprześmiewanieŜyciaprywatnegooraznarodowości

9 Zmuszaniedowykonywaniapracnaruszającychgodnośćosobistą

10FałszyweocenianiezaangaŜowaniawpracy

11Kwestionowaniepodejmowanychdecyzji

13WołanienaofiaręuŜywającsprośnychprzezwisklubinnych,mającychją

poniŜyćwyraŜeń.

14Zalotylubsłownepropozycjeseksualne

DziałaniamającewpływnajakośćsytuacjiŜyciowejizawodowej

1 NiedawanieofierzeŜadnychzadańdowykonanialubichodbieranie

2 Zlecaniewykonaniapracbezsensownych

3 DawaniezadańponiŜejjegoumiejętności

4 ZarzucaniewciąŜnowymipracamidowykonanialubprzerastającymi

mozliwościorazkompetencje

5 Poleceniawykonywaniaobraźliwychdlaofiaryzadań

Działaniamająceszkodliwywpływnazdrowieofiary.

1 Zmuszaniedowykonywaniapracszkodliwychdlazdrowia

2 GroŜenieprzemocąfizycznąlubjejstosowanie

3 Przyczynianiesiędoponoszeniakosztów,wceluzaszkodzenia

poszkodowanemu.

4 Wyrządzanieszkódpsychicznychwmiejscuzamieszkanialubmiejscupracy

ofiary

5 DziałaniaopodłoŜuseksualnym

Organizacjezajmującesięwspieraniemipomocąofiarommobbingu

uznały,ŜedlarozpoznaniatejpatologiiwymienionepowyŜejzjawiskanękaniai

prześladowaniapsychicznegowystępowaćmusząprzezconajmniejpółrokui

pojawiaćsięsystematycznieprzynajmniejrazwtygodniu.

Postępowaniewprzypadkumobbingu–Jakznimwalczyć?

Mobbingjestpatologią,nawystąpieniektórejmawpływwieleczynników.

Przeciwstawieniesięterrorowipsychicznemuwmiejscupracylubzapobieganie,

wczesnewykrywanieobjawówmobbinguilikwidacjaichwnajwcześniejszych

stadiachwymagapodjęciadziałańwspartychsilnymsystememprawnym.

Postępowaniezpunktuwidzeniaiinteresuzakładupracy

Sytuacjaekonomicznafirmyijejstrukturyzarządzaniamająwpływna

powstaniemobbingu.Mobbingmadoskonałewarunkidorozwojutam,gdzie

panująsztywne,hierarchiczne,autorytarnestrukturywładzy,apojedynczeosoby

skupiająwswoichrękachnadmiarwładzy.Działaniaantymobbingowewzakładzie

pracypodejmująpracodawca,radazakładowa,radypracownicze.Sąto:

1 postępowaniezapobiegającewystąpieniuprzemocypsychicznejwmiejscu

pracy

2 postępowaniewwypadkuwystąpieniamobbinguwmiejscupracy

Zapobieganiuiwalcezprzemocąpsychicznąwmiejscupracysprzyja

kierownictwo,potrafiącewykryćizlikwidowaćwzarodkuwszelkiepróby

mobbingu.Dozadańkierownictwachcącegozapobiegaćprzypadkommobbinguw

miejscupracynaleŜystworzeniewmiejscupracy:

1 klarownegoiwyraźnegozakresukompetencji,

2 jasnychdlawszystkichsposobówidrógpodejmowaniadecyzji,oraz

przepływuinformacjiwzakładziepracy,

3 jasnegoukładuzaleŜnościalebezsystemurepresyjnego,

4 konstruktywnychsposobówzarządzaniakonfliktami,

5 ustaleniejakoobowiązującychregułgryfairplaymiędzypracownikami.

Wsytuacjikryzysowejwybranienajlepszegodlaorganizacjisposobu

zarządzania,rządzącegosięrównieŜjasnymiisprawiedliwymizasadami.

Postępowaniewwypadkuwystąpieniaokreślonegoprzypadkumobbinguw

miejscupracyrozpoczynasięoddiagnozowaniaprocesu.NaleŜyodpowiedziećna

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: