inteligentny budynek - Nadzor_FE5.pdf - EIB KNX - kosa_2

PORADY

Nadzór domu - standard KNX

Instalacje

część

W poprzednim numerze „Fachowego Elektryka” przedstawione

zostały przykłady wykorzystania standardu KNX/EIB do sterowania

ogrzewaniem w analizowanym domu. W artykule tym zostały

ukazane zalety, jakie oprócz zastosowania oświetlenia i zaciemnienia

uzyskuje inwestor, dołączając do systemu instalację grzewczą. Czas

na inteligentne sterowanie nadzorem domu.

W poprzednim artykule pokaza-

liśmy, że decydując się na reali-

zację ogrzewania w technologii

magistralnej, w aspekcie eko-

nomicznym, podczas pracy in-

stalacji użytkownik zyskuje na

oszczędności kosztów energii,

a w aspekcie obsługi - otrzymu-

je komfort nieporównywalnie

większy, niż gdyby instalacja

pracowała autonomicznie. Sys-

tem KNX/EIB umożliwia użyt-

kownikowi lokalne, grupowe

oraz centralne sterowanie ogrze-

waniem. Przy sterowaniu lokal-

nym oznacza to, że w każdej

chwili, np. z sensora przycisko-

wego z wbudowanym regula-

torem temperatury i wyświetla-

czem, który jednocześnie służy

do obsługi oświetlenia, żaluzji

i funkcji centralnych, można

wygodnie zmienić nastawę tem-

peratury w pomieszczeniu. Dla

funkcji grupowej, czyli sterowa-

nia kilkoma strefami jednocze-

śnie, algorytm działania może

wynikać z uśrednienia tempera-

tur wybranych stref, a dla wersji

centralnej polegać na zadawania

cyklu pracy całej instalacji, np.

przejściu instalacji grzewczej

w tryb oczekiwania (standby)

przy tymczasowej nieobecności

mieszkańców. Dostępne tryby

ogrzewania (dzienny, standby

oraz nocny) z nastawami tem-

peratury innymi dla każdego

trybu, załączane w zależności

od pory dnia oraz dostosowanie

temperatury pomieszczeń, do

obecności osób są dodatkowym

atutem wyboru systemu przez

inwestora. Jeżeli w programie

pracy instalacji uwzględni się

również wykorzystanie funkcji

czasowych, to rola użytkowni-

ka do obsługi ogrzewania może

zostać znacznie ograniczona,

zapewniając mu tym samym

wysoki komfort.

W dzisiejszych czasach prak-

tycznie każde miejsce, w któ-

rym przebywamy, czy to za-

wodowo (np. biuro, hotel,

lotnisko), czy też prywatnie

(np. mieszkanie, dom, centrum

handlowe) ma nam zapewnić

swobodę bezpiecznego przeby-

wania i poruszania się. Jest to

przede wszystkim uwarunko-

wane dbałością o nasze zdrowie

i życie oraz bezpieczeństwem

posiadanego mienia. Zapewnie-

nie należytej ochrony w miej-

scach, w których pożądana jest

swoboda działania, jest obecnie

sprawą nadrzędną, bez której

pracownik, użytkownik, właści-

ciel czy inwestor nie będzie czuł

się bezpiecznie, a tym samym

nie będzie mógł normalnie żyć

i pracować. Stąd też, aby przyj-

rzeć się temu, jak dzisiaj doko-

nywana jest analiza, a następnie

dobór systemu zabezpieczeń

adekwatny do rodzaju obiektu,

należy zwrócić uwagę na postęp,

jaki dokonał się w ostatnich la-

tach w dziedzinie elektroniki

i automatyki zabezpieczeń.

W przedostatnim artykule

z cyklu sześciu omawiających

ogólne aspekty technologii

KNX/EIB omawiać będziemy

wybrane aspekty ochrony przy-

kładowego domu, w którym

instalacja sterująca oparta zo-

stała na technologii magistralnej

KNX/EIB.

Ochrona na zewnątrz domu

Planując system ochrony swojej

posesji, warto jest przewidzieć

potencjalnie wszystkie zagroże-

nia, które mogą mieć wpływ na

bezpieczeństwo jej mieszkań-

ców oraz posiadanego mienia.

Należy wziąć pod uwagę zagro-

żenie związane z naruszeniem

tylko terenu posesji w celu np.

kradzieży zaparkowanego przed

domem samochodu, jak również

możliwość wtargnięcia bezpo-

średnio do jej wnętrza. Nim jed-

nak przejdziemy do opisu funk-

cji zabezpieczeń domu, warto

jest wymienić kilka bardzo czę-

sto stosowanych metod ochrony

terenu wokół posesji. Wśród

nich, oprócz typowych instalacji

domofonowych czy wideodo-

mofonowych (pełniących raczej

funkcję pasywną, a używanych

do celów komunikacji z oso-

bą dzwoniącą, otwarcia furtki

lub bramy niż do celów ochro-

ny), należy wyróżnić instalację

CCTV z kamerami stale moni-

torującymi wyznaczony obszar

16 Fachowy Elektryk

FIRMA

sterujące

PORADY

Coraz popularniejsze staje się wykorzystanie

systemu wczesnego ostrzegania poprzez nie-

widoczną instalację alarmową umieszczoną

na określonej głębokości pod ziemią. Wtedy

to naruszanie terenu w wybranej streie zo-

staje zlokalizowane poprzez zmianę siły na-

cisku na określonej powierzchni, co skutkuje

załączeniem albo cichego alarmu, gdy chce-

my tylko wiedzieć, że pojawił się nieproszony

gość, albo alarmu głośnego, który będzie miał

szybszy wpływ na opuszczenie przez intruza

terenu posesji.

mywacza, można zastosować

odpowiednie elementy techno-

logii KNX/EIB w postaci wejść

binarnych ze stykami bezpoten-

cjałowymi (fot. 2). Wtedy to

informacje od czujek instalacji

alarmowej zamienione na te-

legramy sterujące pozwolą na

identyikację miejsca zdarze-

nia oraz spowodują cykl zda-

rzeń. Oświetlenie w naruszonej

streie może zacząć cyklicznie

załączać się i wyłączać, żalu-

zje mogą zacząć się podnosić

i opuszczać, a jeśli użytkow-

nik zechce, jednocześnie może

włączyć się oświetlenie ogrodu

wraz z uruchomieniem systemu

nawadniania.

W przypadku ochrony przez do-

stęp drogą okienną można wy-

korzystać zastosowanie rolet an-

tywłamaniowych. Przyjmijmy,

że każde z pomieszczeń posiada

swoje zaciemnienie (żaluzja, ro-

leta), które oprócz ograniczenia

widoku od zewnątrz i ochrony

przeciwsłonecznej, przy okre-

ślonym doborze elementów za-

ciemnienia, może również peł-

nić rolę zabezpieczenia wnętrza

przed potencjalnymi intruzami.

Oczywiście w każdej chwili

można podejść do sensora przy-

ciskowego przycisku umiesz-

czonego w pomieszczeniu

i ręcznie podnieść bądź opuścić

roletę. Dodatkowo, wychodząc

z domu poprzez wybór i naci-

śnięcie funkcji centralnej, zde-

iniowanej na wyświetlaczu

Fot. 2. Wejście binarne,

czterokanałowe

informacyjnym, można opuścić

jednocześnie wszystkie żaluzje

i rolety zamontowane w domu.

Oprócz wygodnej obsługi (nie

trzeba pamiętać o tym, czy jest

gdzieś jeszcze nieopuszczona

roleta) system umożliwia wy-

świetlanie informacji, czy fak-

tycznie wszystkie wymagane

okna zostały zasłonięte, czy nie

(np. blokada zaciemnienia zwią-

zana z otwarciem okna celem

przewietrzenia pomieszczenia).

W takiej sytuacji, w zależności

od przyjętego schematu działa-

nia, instalacja alarmowa może

dopuścić lub nie do akceptacji

takiej sytuacji i albo poprzez

tzw. bypass pozwoli na załą-

czenie alarmu, albo odrzuci żą-

danie jego załączenia. Oprócz

klawiatury, z której wprowadza

się kod włączenia i wyłączenia

alarmu, do aktywacji bądź dez-

aktywacji alarmu można wyko-

rzystać przycisk wielofunkcyj-

ny KNX/EIB. Aby załączenie

lub wyłączenie alarmu nie było

oraz urządzeniami rejestrują-

cymi obraz w sposób ciągły

lub po wykryciu przez kamerę

w danej streie ruchu. Kamery

takie mogą być widoczne, co

z założenia może odstraszać po-

tencjalnych intruzów, lub ukryte

tak, aby do końca nie było wia-

domo, gdzie właściwie i czy na

pewno są one zainstalowane.

Teren wokół samego domu może

być chroniony poprzez zastoso-

wanie zewnętrznych czujek ru-

ruchu, zapalają wybrane obwo-

dy oświetleniowe, po załączeniu

alarmu mogą pełnić rolę czujek

alarmowych i wówczas po wy-

kryciu ruchu oprócz załączenia

oświetlenia mogą np. załączyć

sygnały dźwiękowe.

Ochrona wewnątrz domu

Niedozwolony dostęp do wnę-

trza domu zazwyczaj odbywa

się przez wyważenie drzwi

(nie biorąc pod uwagę pod-

robienia kluczy i naturalnego

otwarcia zamka), zbicia szy-

by, wycięcia otworu w szybie

i otwarcie okna. W sytuacji,

kiedy w domu zostanie w któ-

ryś z wymienionych powyżej

sposobów naruszona określona

strefa ochrony, należy spodzie-

wać się, że zadziałają określone

czujki alarmowe. Efektem tego

może być załączenie wewnętrz-

nych i zewnętrznych syren

emitujących sygnały dźwię-

kowe i świetlne. Zazwyczaj

w takiej sytuacji zostaje wy-

słana do służb monitorują-

cych, bezpośrednio z syste-

mu alarmowego, informacja

o zaistniałym zdarzeniu. Czas

do przyjazdu patrolu ochrony,

choć powinien być krótki, może

z różnych względów się wydłu-

żyć. Stąd też, aby pomóc m.in.

wizualnie zlokalizować miejsce

zdarzenia oraz zaskoczyć wła-

Fot. 1. Zewnętrzna czujka ruchu

ARGUS

W zależności od pory dnia system KNX/EIB

wykonuje określone czynności. Rankiem,

kiedy światło naturalne przekroczony nasta-

wiony wcześniej próg, rolety antywłamanio-

we mogą zostać podniesione częściowo lub

całkowicie – zależy to od funkcji, jaką sobie

zażyczył użytkownik. Z kolei wieczorem,

w czasie zapadania zmroku, kiedy jest już

wystarczająco ciemno, system spowoduje

opuszczenie rolet.

chu (fot. 1) umieszczonych na

ścianach budynku. Ważne jest,

aby obszar widzenia sąsiednich

czujek zachodził na siebie celem

uniknięcia przestrzeni bez nad-

zoru. Te same czujki, które przy

zapadaniu zmroku, po wykryciu

Fachowy Elektryk

FIRMA

PORADY

wykorzystane mogą być jako

alarmowe. Będąc więc np. w de-

legacji zagranicznej, można za-

logować się do swojej instalacji

i poprzez dowolną przeglądarkę

stron www obejrzeć widok z ka-

mer zainstalowanych wewnątrz

lub na zewnątrz domu. Urzą-

dzenie to rejestruje, co pewien,

określony wcześniej czas, obra-

zy z kamer, podając ich nazwę

oraz datę i godzinę wykonania

zdjęcia. Funkcja wysyłania

wiadomości przez sterownik

w przypadku zaistnienia zdarze-

nia, np. informacja z dowolnej

czujki alarmowej o naruszeniu

strefy, powoduje, że użytkownik

niezwłocznie jest informowany

o zdarzeniu, gdzie w wiadomo-

ści oprócz informacji tekstowej

może być zamieszczone zdjęcie

z kamery oraz stan pracy syste-

mu KNX/EIB w chwili zaistnie-

nia zdarzenia (fot. 4).

Ostatni, szósty artykuł zawierać

będzie opis możliwości wyko-

nania wizualizacji pracy syste-

mu oraz przykładowe narzędzia

służące do jej wykonania.

Fot. 3. Sterownik internetowy IC1

Ireneusz Rzeczkowski

Merten Polska Sp. z o.o.

Ciekawą funkcją do realizacji w systemie

KNX/EIB jest funkcja „Paniki” zaprogramo-

wana dla przycisku umieszczonego przy łóż-

ku. Kiedy w nocy zdają się słyszeć nienatural-

ne odgłosy dochodzące z wnętrza domu czy

terenu wokół niego, jedno dłuższe naciśnię-

cie klawisza przycisku spowoduje, że cały

dom zostanie niespodziewanie rozświetlony,

przez co z dużym prawdopodobieństwem wy-

płoszy włamywaczy.

Grzegorz Stępniewski

Inteligentny Budynek

tel. (022) 35 36 049

www.inteligentny-budynek.eu

przypadkowe, można przygo-

tować sekwencję czynności,

że instalacja alarmowa zmieni

swój stan np. po jednoczesnym

naciśnięciu dwóch dolnych

klawiszy przez czas nie krótszy

niż 5 sekund. Jak więc widać,

odpowiednio dobrane i zainsta-

lowane elementy sterowanego

automatycznie przez system

KNX/EIB systemu zaciemnie-

nia antywłamaniowego dają

użytkownikowi wyższy stopień

bezpieczeństwa niż w przypad-

ku gdyby sterowanie to odby-

wało się ręcznie.

System KNX/EIB umożliwia

również zaprogramowanie funk-

cji symulacji obecności podczas

czasowej nieobecności domowni-

ków. Poprzez zastosowanie urzą-

dzeń takich jak zegary sterujące

czy moduł symulacji obecności,

można np. przez miesiąc czasu

nagrywać w systemie widzia-

ne z zewnątrz, a wykonywane

przez użytkowników czynności

sterowania oświetleniem czy

żaluzjami, a następnie przed

opuszczeniem domu na dłuższy

czas załączyć z przycisku zde-

iniowaną wcześniej funkcję,

którą można nazwać „Wyjazd”.

Po wybraniu tej funkcji dom re-

alizuje w sposób losowy zareje-

strowane wcześniej funkcje, spra-

wiając wrażenie zamieszkałego.

Oczywiście ogrzewanie, które

może być również obsługiwane

przez system KNX/EIB, nie bę-

dzie się załączało, aby nie tracić

cennej i kosztownej energii.

Coraz częściej do zapewnienia

obsługi zdalnej oraz komuni-

kacji z systemem sterowania

KNX/EIB wykorzystywany jest

Internet. Dlatego też interesu-

jącym rozwiązaniem wydaje

się być możliwość wykorzysta-

nia sterownika internetowego

z wizualizacją systemu (fot.

3). Sterownik ten, oprócz tego,

że zapewnia obsługę systemu

KNX/EIB ogólnoświatowo

przez Internet, posiada również

bardzo ciekawe funkcje, które

Kończąc powyższy opis przykładowych i moż-

liwych do realizacji funkcji zabezpieczających

posesję w technologii KNX/EIB, warto zwrócić

uwagę na zalety, jakie daje ona użytkowniko-

wi. System ten, oprócz tego, że efektywnie in-

tegruje się z instalacją alarmową, umożliwia

użytkownikowi sterowanie innymi mediami

technicznymi budynku, realizując zadania,

jakie nie wypełni tradycyjna instalacja elek-

tryczna. Rola użytkownika sprowadza się do

określenia zadań dla systemu. System ten jest

typu otwartego, a liczba urządzeń, jakie moż-

na wykorzystać do obsługi różnych aplikacji,

wynosi kilka tysięcy i stale rośnie.

18 Fachowy Elektryk

FIRMA

inteligentny budynek - Nadzor_FE5.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: