ROZDZIAŁ I
TEMAT: Podstawowe pojęcia.
V) Zdefiniuj podmiot nauki o finansach publicznych.
Nowoczesne nauki o finansach publicznych zajmują się badaniem zjawisk związanych z gromadzeniem i wydatkowaniem pieniędzy publicznych oraz – poprzez badanie przyczyn i skutków procesów nimi wywołanych – wyjaśnieniem ich treści ekonomiczno – społecznej i związków z naukami politycznymi.
VI) Przedstaw różnice między finansami publicznymi i prywatnymi.
Między finansami publicznymi a prywatnymi istnieje pewne podobieństwo. Jedne i drugie wymagają na przykład sporządzania budżetu, kierowania jego wykonaniem, ograniczania wydatków i kontroli wykorzystania środków finansowych. Znacznie więcej jest jednak odmienności.
VII) Omów różnice między sektorem publicznym a finansami publicznymi.
Jednakże między tymi kategoriami występują tak pod względem treści, jaki i zakresu zjawisk następujące różnice:
1st) Sektor publiczny w ujęciu rzeczowym reprezentuje realne zjawiska i procesy gospodarcze.
2nd) Finanse publiczne przedstawiają natomiast zjawiska i procesy pieniężne.
3rd) Tylko część środków publicznych jest związana z finansami sektora publicznego. Część sektora publicznego działa na zasadach komercyjnych, tak jak na przykład przedsiębiorstwa państwowe i przedsiębiorstwa samorządowe. Nie wyklucza to oczywiście możliwości dotowania tych przedsiębiorstw z funduszy publicznych, mimo komercyjnych zasad i celów działania.
4th) Również nie całość środków publicznych jest wykorzystywana przez sektor publiczny. Dzieje się tak dlatego, że pewna część wydatków publicznych ma charakter transferowy, są to np.: renty, emerytury, zasiłki dla bezrobotnych, zasiłki rodzinne, zasiłki z tytułu opieki społecznej.
VIII) Podaj przykład podmiotów sektora publicznego, których nie zalicza się do sektora finansów publicznych.
1st) Majątek służący władzy i administracji rządowej oraz samorządowej,
2nd) Majątek służący publicznym instytucjom usługowym,
3rd) Majątek w użytkowaniu publicznym,
4th) Majątek zaangażowany w działalności gospodarczej podmiotów publicznych (np. przedsiębiorstwa państwowe, samorządowe, spółki z dominującym udziałem władz publicznych)
IX) Jakie główne regulacje dotyczące ustawy budżetowej zawiera Konstytucja z 1997 roku.
X) Wymień podstawowe kwestie dotyczące finansów jednostek samorządu terytorialnego normowane konstytucja z 1997 roku.
1) Jednostkom samorządu terytorialnego zapewnia się udział w dochodach publicznych odpowiednio do przypadających im zadań,
2) Zmiany w zakresie zadań i kompetencji jednostek samorządu terytorialnego następują wraz z odpowiednimi zmianami w podziale dochodów publicznych,
3) Źródła dochodów jednostek samorządu terytorialnego są określone w ustawie,
4) Dochodami samorządu są ich dochody własne, subwencje ogólne i dotacje celowe z budżetu państwa,
5) W zakresie określonym w ustawie jednostki samorządu terytorialnego mają prawo do ustalania wysokości podatków i opłat lokalnych.
XI) Wymień główne grupy podmiotów zaliczanych do sektora finansów publicznych zgodnie z obowiązującą ustawą o finansach publicznych.
W ustawie finansach publicznych wprowadza się także określenie sektora finansów publicznych, do którego zalicza się:
1st) Organy władzy publicznej, organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa, sądy i trybunały, a także jednostki samorządu terytorialnego i ich organy oraz związki,
2nd) Jednostki budżetowe, zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych,
3rd) Fundusze celowe,
4th) Państwowe szkoły wyższe,
5th) Jednostki badawczo – rozwojowe,
6th) Samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej,
7th) Państwowe lub samorządowe instytucje kultury,
8th) Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i zarządzanie przez nie fundusze,
9th) Narodowy Fundusz Zdrowia, który obejmuje centralę i oddziały wojewódzkie,
10th) Polską Akademię Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne,
Inne państwowe lub samorządowe podmioty utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyjątkiem przedsiębiorstw, banków i spółek prawa handlowego,
XII) Jak określa się odpowiednik sektora finansów publicznych zgodnie z ESA 95?
1st) Instytucje rządowe i samorządowe (general government)
2nd) Gospodarstwa domowe
3rd) Instytucje finansowe
4th) Przedsiębiorstwa niefinansowe
5th) Instytucje nie komercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych
XIII) Na czym polega konsolidacja dochodów i wydatków publicznych?
1st) Slajdy nie mam
XIV) Na jakie podsektory zgodnie z polskim ustawodawstwem oraz z ESA 95 dzieli się sektor finansów publicznych?
1st) Rządowy – budżet państwa, jako jednostka pozabudżetowa, agencje państwowe, Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki, jednostki badawczo – rozwojowe, jednostki kultury i instytucje filmowe, samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, państwowe fundusze celowe, Polską Organizację Turystyczną, Transportowy Dozór Techniczny, Urząd Dozoru Technicznego, Polskie Centrum Akredytacji, Polski Instytut Sztuki Filmowej, Polski Instytut Spraw Narodowych, Polski Klub Wyścigów Konnych, Rzecznika Ubezpieczeniowych, Narodowy Fundusz Zdrowia, jednostki doradztwa rolniczego,
2nd) Samorządowy – budżety jednostek samorządu terytorialnego, ich jednostki pozabudżetowe, fundusze celowe, jednostki kultury i instytucje filmowe, samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej na szczeblu lokalnym,
3rd) Ubezpieczeń społecznych – obejmujący Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, Fundusz Emerytalno – Rentowy, Fundusz Rezerwy Demograficznej, Fundusz Składkowy, Fundusz Motywacyjny, Fundusz administracyjny, Fundusz Prewencji i Rehabilitacji oraz Zakłady Ubezpieczeń Społecznych i Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego,
XV) Jaki jest udział poszczególnych podsektorów w wydatkowaniu środków publicznych?
1st) Podsektor rządowy 41,5%
2nd) Podsektor samorządowy 30,4%
3rd) Podsektor ubezpieczeń 28,1%
ROZDZIAŁ II
TEMAT: Finanse publiczne w teorii.
I) Wymień czynniki, które zdeterminowały rozwój teorii finansów publicznych.
Dla rozwoju teorii finansów publicznych decydujące znaczenie miały następujące procesy:
1st) Rozwój stosunków towarowo – pieniężnych,
2nd) Powstanie państwa i jego instytucji publicznych,
3rd) Rozwój parlamentaryzmu,
4th) Rozwój funkcji państwa,
II) Jaka zależność formułuje prawo Wagnera.
Jemu przypisuje się autorstwo prawa wzrastających wydatków publicznych, zwanego prawem A. Wagnera.
III) Czym przede wszystkim uzasadniał Keynes konieczność interwencjonizmu państwowego i aktywnej roli finansów publicznych?
Według jego poglądów gospodarka kapitalistyczna funkcjonuje w warunkach braku równowagi, niepełnego wykorzystania zdolności wytwórczych oraz bezrobocia. Głównym źródłem tych zakłóceń jest ograniczona skłonność podmiotów prywatnych do inwestowania. Ona właściwie tworzy pole dla interwencjonizmu państwowego.
IV) Kto jest powszechnie uważany za twórcę podstaw liberalizmu ograniczenia finansowania prze państwo jedynie jego podstawowych funkcji?
Teoretyczne i ideologiczne podstawy liberalizmu gospodarczego stworzył A. Smith w XVIII w.
V) Przedstaw główne cechy interwencjonistycznego nurtu teorii finansów publicznych.
Reasumując, zwolennicy interwencjonistycznego nurtu w teorii finansów publicznych:
1st) Widzą konieczność korygowania przez państwo mechanizmu rynkowego,
2nd) Dopuszczają możliwość występowania deficytów budżetowych, traktując je głównie jako instrumenty łagodzenia wahań cyklu koniunkturalnego.
VI) Scharakteryzuj doktrynę neutralności finansów publicznych.
Reasumując, u podstaw doktryny neutralności finansów publicznych leży:
1st) Maksymalnie neutralna, nie prowadząca do redystrybucji dochodów polityka podatkowa,
2nd) „mały budżet” i to bezwzględnie zrównoważony, finansujący jedynie podstawowe zadania publiczne państwa.
VII) Który z dwóch podstawowych nurtów teorii finansów publicznych jest tobie bliższy i dlaczego?
Sami odpowiadamy na to pytanie.
ROZDZIAŁ III
TEMAT: Funkcje finansów publicznych.
I) Co to są potrzeby zbiorowe i jak mogą być zaspakajane?
Do potrzeb zbiorowych zalicza się takie potrzeby, które zgłaszane są przez ogół społeczeństwa lub przez zdecydowaną jego większość. Zróżnicowany charakter potrzeb zbiorowych znajduje odzwierciedlenie w często stosowanych podziale dóbr i usług służących ich zaspokojeniu na :
1st) Dobra publiczne – to takie ,dzięki którym zaspakajane są potrzeby całego społeczeństwa, jak np. zapewnienie bezpieczeństwa, utrzymanie szlaków komunikacyjnych, ochrona przyrody.
2nd) Dobra społeczne – to takie, które ze względów na cechy fizyczne mogą zaspakajać indywidualne potrzeby obywateli z ich środków prywatnych (lub tez w części) np. kształcenie dziecka w szkole państwowej lub prywatnej
II) Wymień czynniki społeczno – polityczne determinujące rolę finansów publicznych w gospodarce rynkowej.
Do czynników społeczno – politycznych określających funkcje finansów publicznych zalicza się najczęściej:
1st) Zaspokojenie potrzeb zbiorowych społeczeństwa,
...
ZARZADZANIE-WSB