MOJA ŚCIĄGA O FINANSACH m(1).doc

1. Przedmiot nauki o finansach.
Przedmiot nauki o fp to zjawiska i
procesy związane z gromadzeniem i rozdysponowaniem na podstawie
norm prawnych pieniężnych środków publicznych. Wyniki badań i analiz prowadzone przez naukę o fp mają podstawowe znaczenie dla funkcjonowania państwa, gospodarki i
społeczeństwa. Nauka ta jest
związana naukami prawnymi (prawo podatkowe, ustawa budżetowa itp), politycznymi (związana z doktrynami, ustrojami państw, polityką społ.-gosp. ), naukami społecznymi (socjologią) ale przede wszystkim należy do ekonomii ściślej makroekonomii (produkcja, konsumpcja, funkcjonowanie pieniądza, inwestycje, inflacja,bezrobocie itp.)

Nauka o fp. (skarbowości) bada zjawiska i procesy związane z gromadzeniem i dzieleniem środków pub. a także polityczne , społeczne i ekonomiczne przyczyny i skutki funkcjonowania fp

2. Finanse a pieniądz.

3. Pojęcie finansów i ich funkcje.

Finanse to ogół zjawisk ekonomicznych związanych z gromadzeniem i podziałem zasobów pieniężnych, to zjawiska i procesy pieniężne. Finanse to szczególny pieniężny mechanizm podziału produktów i usług – PKB i elementów importowanych, które to procesy wynikają z podziału są realizowane za pośrednictwem pieniądza.

Funkcje finansów:

1) funkcja alokacyjna – to dostarczanie dóbr społecznych przy wykorzystaniu całości zasobów, dzielone między prywatne i społeczne dobra,

2) funkcja dystrybucyjna – jest to dostosowanie podziału dochodu oraz bogactwa do tego co społeczeństwo uważa za sprawiedliwe.

3) funkcja stabilizacyjna – do funkcji stabilizacyjnej odnosimy cele:

a) utrzymanie wysokiego poziomu zatrudnienia,

b) racjonalnego oraz stabilnego poziomu cen,

c) utrzymanie właściwej stropy wzrostu gospodarczego z uwzględnieniem ich efektów na bilans płatniczy.

4. Rodzaje i zakres zjawisk finansowych.

5. Polityka finansowa a system finansowy.

Polityka finansowa to świadome działanie podmiotu kształtującego politykę (najczęściej państwo) które polega na określeniu celów gospodarczych, społeczno-gospodarczych, określenia metod i środków realizacji tych celów oraz posługiwanie się tymi metodami i wreszcie operowaniu decyzjami realizatorskimi, które mają charakter decyzji bieżących. System finansowy - ogół norm prawnych oraz zespół instytucji finansowych, których zadaniem jest gromadzenie, dzielenie i wydatkowanie zasobów pieniężnych.

Ogniwa systemu finansowego:

System budżetowy - ogół norm prawnych oraz struktur organizacyjnych regulujących funkcjonowanie budżetu państwa i jednostek samorządu terytorialnego.

System bankowy- ogół  norm prawnych regulujących zasady działania banków, którego podstawowym celem jest wprowadzenie i nadzór pieniądza w obiegu.

System finansowo-ubezpieczeniowy - reguluje tworzenie, podział i organizację funduszu ubezpieczeniowego.

System finansowy podmiotów gospodarczych - reguluje gromadzenie i wydatkowanie środków pieniężnych w dyspozycji podmiotów gospodarczych. System finansowy ludności - określa źródło pochodzenia środków pieniężnych osób indywidualnych.

POWIĄZANIE POMIĘDZY OGNIWAMI:

Świadczenie ekwiwalentne (osobowe i rzeczowe)

Świadczenia nieekwiwalentne – transfery

6. Gospodarka finansowa – jej zakres i cechy.

Gospodarka finansowa to świadomie zorganizowanie procesem zmierzające i realizujące procesy gromadzenia przychodów i rozchodów danego podmiotu i wydatkowania. Obejmuje wszystkie formy działania w dziedzinie zjawisk pieniężnych.

Zawiera działania:

1) przygotowanie i przeprowadzenie wszelkiego rodzaju operacji pieniężnych,

2) ewidencja i analiza zaszłych procesów,

3) wyciągnięcie wniosków jak bardziej racjonalnie gospodarować.

7. Rodzaje strumieni pieniężnych.

Klasyfikacja przedmiotowa strumieni pieniężnych
a)przychody i wydatki realne
b)przychody i wydatki redystrybucyjne
c)przychody i wydatki kredytowe.
Podmiotowa klasyfikacja strumieni pieniężnych
a)finanse przedsiębiorstw
b)-“- ludności
c)-“- publiczne
d)-“- banków
e)-“- ubezpieczeń

8. Oszczędności rzeczowe, pieniężne, dochody kredytowe.

Oszczędności pieniężne oznaczają wstrzymanie się od szrokopojętej konsumpcji, od zakupów, wstrzymanie ruchu środków pieniężnych. Nieistotna jest postać tych oszczędności.

Oszczędność rzeczowa jest to ta część oszczędności rzeczowych, która nie może być rozprowadzona między tych, którzy chcieliby je kupić. Na miejsce zaoszczędzonych środków pieniężnych tworzymy pewne dodatkowe środki pieniężne w formie udzielonych kredytów – dochodów kredytowych. Dochody kredytowe powodują, że ten strumień pieniężny jest skierowany w kierunku zakupów. I w ten sposób cały produkt będzie rozdzielony, będzie mógł  być doprowadzony do ostatecznych użytkowników.

9.  Zjawiska inflacji i deflacji

Gdy dochody kredytowe są wyższe od oszczędności pieniężnych występuje brak równowagi, co powoduje powstanie procesów inflacyjnych wyrażających się wzrostem cen. Zwyżka cen absorbuje te nadmierne dochody kredytowe, które znalazły się na rynku. Po pewnym czasie w drodze wahań dochodzi do wyrównania dochodów kredytowych z oszczędnościami pieniężnymi. Może też zaistnieć sytuacja odwrotna kiedy dochody kredytowe są niższe od oszczędności pieniężnych – sytuacja deflacyjna.

10. Popyt na pieniądz i podaż pieniądza.

Czynniki wpływające na popyt na pieniądz:

- dochód (bogactwo);

- stopy procentowe od różnych aktywów;

- oczekiwania co do zmiany stóp procentowych w przyszłości;

- stopień ryzyka różnej liczby aktywów

- ceny;

- oczekiwania co do zmiany cen w przyszłości (inflacja).

Z powyższego wynika, że popyt na wydawanie pieniądza zależy od trzech czynników:

a) transakcyjnej szybkości pieniądza, którą określają: stopień rozwoju systemu bankowego, częstotliwość wpłat i wypłat, długość okresu płatności, szybkość komunikacji (transakcyjna szybkość pieniądza zmienia się wolno, więc można przyjąć, że jest stała);

b) liczby transakcji, którą określa stopień wykorzystania zasobów (to również zmienia się powoli, więc jest w przybliżeniu stałe);

c) cen (jedyna zmienna wpływająca na popyt na pieniądz: procentowy wzrost cen powoduje taki sam procentowy wzrost popytu na pieniądz).

Wyróżnia się trzy motywy trzymania pieniądza: transakcyjny, ostrożnościowy i spekulacyjny.

Transakcyjny zasób pieniądza jest trzymany jako środek przechowywania siły nabywczej w celu usprawnienia dokonywania wydatków. Transakcyjny popyt jest więc wyznaczany przez poziom cen i ilość produkcji, czyli dochód (jeśli rośnie dochód, to rośnie liczba dokonywanych transakcji). Transakcyjna dochodowa szybkość pieniądza jest w tym przypadku stała (zależy od czynników technologicznych i instytucjonalnych).

Ostrożnościowy zasób pieniądza jest przeznaczany na nie przewidziane wydatki oraz dokonywanie korzystnych zakupów. Jego wielkość również zależy od poziomu dochodu, którego wzrost zwiększa możliwości i potrzebę trzymania pieniądza w celach ostrożnościowych. Tu również dochodowa prędkość pieniądza jest stała.

Podaż na pieniądz to pozostawienie do dyspozycji przez instytucje komercyjne zasobów pien. innej jedn. gosp. Jest to całkowita wartość pieniężna w objegu występujących w postaci środka wymiany. Czynniki: sytuacja gosp. , stan koniunktury , inflacja

Mnożnik kreacji depozytów= 1/r     C- stopa odpływu gotówki

Mnożnki bazy monetarnej = (1+r)/(r+c)

Zmiany w podaży pien. mają wpływ tylko na poziom cen. Teza ta jest realna przy doskonałej elastyczności cen i płac, braku tzw. inflacji pien. (nominalny wzrost nie oznacza realnego wzrostu płac), nie oczekują podmioty zmian w stopie proc. i inflacji.

11. Wpływ pieniądza na realne procesy gospodarcze.

12. Podmiotowa klasyfikacja zjawisk finansowych.

Podmiotowa klasyfikacja zjawisk finansowych opiera się na kryterium zróżnicowania jednostek gospodarujących.

1) finanse przedsiębiorstw – finanse sektora zarobkowego. Poprzez swoją działalność czyli dokonywanie operacji finansowych, w wyniku procesów realnych powstaje PNB oraz tworzą się z jego rynkowej realizacji przychody pieniężne, które przez podiał i redystrybucję zasilają w przychody inne podmioty gospodarujące:

- przedsiębiorstwa gromadzą przychody ekwiwalentne,

- otrzymują przychody kredytowe w postaci pożyczek bankowych,

- transfery m.in. z rynku kapitałowego,

WYDATKI

- dokonywanie zakupów materialnych, czynników produkcji,

- wynagrodzenia pracowników za pracę,

- transfery w postaci podatków i opłat, oprocentowania kredytów baniowych,

- składek na ubezpieczenia społeczne.

2) finanse ludności

PRZYCHODY

...