1. Przedstaw stanowisko systematyczne gatunków
Gatunek
Tasiemiec nieuzbrojony
Motylica wątrobowa
Bruzdogłowiec szeroki
Wypławek czarny
Domena
eukarionty
zwierzęta
płazińce
Królwestwo
Typ
Gromada
tasiemce
przywry
wirki
Podgromada
przywry wnętrzniaki
Rząd
tasiemce przyssawkowe
Echinostomida
Pseudophyllidea
Podrząd
Echinostomata
Rodzina
Taenidae
Fasciolidae
Diphyllobothriidae
Dendrocoelidae
Rodzaj
Taenia
Fasciola
Diphyllobotrium
Dendrocoelum
2. Przeanalizuj plan budowy różnych grup płazińców i na tej podstawie wskaż
a. Dwie cechy wspólne dla wszystkich przedstawionych gromad
-układ protonefrydialny z komórkami płomykowymi
-układ nerwowy ortogonalny
-symetria dwuboczna i spłaszczenie grzbietobrzuszne ciała
-pomiędzy jelitem a worem powłokowo mięśniowym jest schizocel wypełniony perenchymą
b. Jedną cechę charakterystyczna dla danej gromady
-wirki mają orzęsiony nabłonek
-tasiemce nie mają układu pokarmowego
3. Omów budowę morfologiczną i anatomiczną wybranego przedstawiciela wirków.
Wypławek biały – długość do 3cm. Ciało tworzy wór skórno-mięśniowy wypełniony narządami oraz komórkami parenchymatycznymi. Wór okrywają komórki nabłonkowe zaopatrzone w liczne gruczoły produkujące śluz. Na brzusznej i bocznej części ciała nabłonek zaopatrzony jest w rzęski. Przednie części ciała tworzy charakterystyczny trójkąt z parą prostych oczu. Łatwe rozmnażanie i duża zdolność regeneracji.
4. Przyjrzyj się rysunkowi tasiemca i opisz go.
U większości gatunków ciało składa się ze skoleksu (główki), szyjki i proglotydów tworzących tzw. strobilę (nazwaną tak ze względu na wiekowe ułożenie członów przypominające strobilizację u parzydełkowców). Na skoleksie występują narządy czepne w postaci bruzd przyssawkowych (u tasiemca bruzdogłowca) lub przyssawek (u tasiemców uzbrojonych i nieuzbrojonych) oraz kurczliwego ryjka opatrzonego hakami (u tasiemca uzbrojonego). Szyjka jest strefą wzrostową i na ogół w ciągu całego życia tasiemca odrastają od niej nowe człony.
5. Porównaj środowisko i tryb życia oraz budowę anatomiczną wybranych przedstawicieli wirków, przywr i tasiemców.
Wirki
Wypławek biały
Przywry
Tasiemce
Tasiemiec uzbrojony
Środowisko
woda
Ciało kręgowców
Przewód pokarmowy kręgowców
Tryb życia
Wolnożyjące drapieżniki
pasożytniczy
Budowa anatomiczna
- max. 20 cm
- ciało spłaszczone i wydłużone
- nabłonek pokryty rzęskami
-rabdita – pałeczki służące do ataku
-małe (2 - 50 mm)
- listkowaty kształt,
- ciało nieczłonowane
- taśmowate segmentowane ciało (strobila)
- nie posiadają układu pokarmowego, oczu i narządów zmysłów
- przed szyjką skopleks lub główka z bruzdami przylgowymi, wieńcem haczyków lub przyssawkami
6. Wymień przynajmniej 3 elementy budowy morfologicznej i/lub anatomicznej związane z pasożytniczym trybem życia przywr i tasiemców. Omów i oceń wartość przystosowawczą każdej wymienionej cechy.
Przystosowania do pasożytniczego trybu życia u
Przywr
Tasiemców
a) dwie przyssawki: okołogębowa i brzuszna
b)jelito rozgałęzione na dwa główne ramiona
a) silne grzbietobrzuszne spłaszczenie ciała - Nie blokowanie, a przy tym unikanie zgniecenia przez składniki pokarmowe, czy też "kolizji " z nimi a przy tym odczepienie od ściany przewodu i strawienie. (wydalenie)
b) słabe połączenie pomiędzy starszymi członami strobili -a po za tym- w razie utracenia części strobili, inne mogą je zregenerować, to lepsze rozwiązanie niż gdyby połączenia te były silne i miałby cały tasiemiec sobie biedny umrzeć
c) gromadzenie w parenchymie znacznych ilości glikogenu - ubezpieczenie na wypadek niedostatku pokarmu
d) brak układu pokarmowego i wchłanianie pokarmu przez powłokę ciała
e) obojnactwo i zdolność do samozapłodnienia - przystosowanie do rozmnażania w przewodzie pokarmowym żywiciela, gdzie może brakować partnera do rozrodu.
7. Przeanalizuj schematy przedstawiające cykle życiowe bruzdogłowca szerokiego oraz tasiemca nieuzbrojonego i na tej podstawie wskaż dwie różnice pomiędzy nimi. Omów każdą z nich.
Cykl życiowy
Bruzdogłowca szerokiego
lili.lu18