Zakład poprawczy (ZP), potocznie poprawczak – specjalna placówka resocjalizacyjna dla nieletnich od 13 do 21 roku życia, skierowanych ze schroniska dla nieletnich. Zapewnia naukę i kształcenie zawodowe, zajęcia kulturalno-oświatowe i sportowo-rekreacyjne.
· Zakłady resocjalizacyjne
o o charakterze otwartym (młodzieżowe ośrodki adaptacji społecznej, MOAS) i półotwartym,
o o charakterze zamkniętym, dla wielokrotnych uciekinierów z zakładów otwartych i półotwartych,
o o wzmożonym nadzorze wychowawczym dla wysoce zdemoralizowanych (po ukończeniu 16 roku życia).
· Zakłady resocjalizacyjno-rewalidacyjne dla nieletnich upośledzonych umysłowo.
· Zakłady resocjalizacyjno-terapeutyczne dla nieletnich
o z zaburzeniami psychicznymi lub innymi zaburzeniami osobowości,
o uzależnionych od środków odurzających, psychotropowych i alkoholu,
o nosicieli wirusa HIV.
· Prawa nieletniego w zakładach poprawczych
o zapoznanie się z jego prawami,
o zapoznanie się z jego obowiązkami,
o prawo do opieki i warunków pobytu zapewniających higienę i bezpieczeństwo, ochronę przed formami przemocy fizycznej i psychicznej oraz poszanowanie jego godności osobistej,
o prawo do świadczeń zdrowotnych,
o prawo do życzliwego traktowania,
o prawo do podtrzymywania więzi z rodziną naturalną,
o prawo do korespondencji,
o prawo do prywatności z ograniczeniami wynikającymi z rodzaju zakładu,
o prawo uczestniczenia w życiu zakładu,
o prawo do składania próśb, skarg, wniosków do właściwego organu.
· Obowiązki nieletniego w zakładach poprawczych
o uczestniczenie w procesie kształcenia i wychowania,
o przestrzeganie regulaminu w zakładzie,
o przestrzeganie zasad współżycia społeczeństwa,
o przestrzeganie zasad higieny i dbałości o stan zdrowia,
o przestrzeganie zasad bezpieczeństwa na terenie zakładu,
o zakaz samowolnego opuszczania placówki,
o wykonywanie prac pomocniczych o porządkowym charakterze związanych z funkcjonowaniem zakładu,
o odpowiednie postawy wobec personelu,
o posłuszeństwo wobec przełożonych oraz poprawne traktowanie innych wychowanków,
o sprzątanie pomieszczeń w których przebywa wychowanek i utrzymanie porządku,
o dbałość o kulturę osobistą i kulturę słowa,
o terminowe powroty z przepustek i urlopów.
· Nagrody dla nieletniego przebywającego w zakładzie poprawczym.
o pochwała,
o list pochwalny do sądu,
o list pochwalny do rodziców,
o rozmowa telefoniczna na koszt zakładu,
o dodatkowe widzenie,
o nagroda rzeczowa lub pieniężna,
o podwyższenie kieszonkowego,
o zgoda na wykonanie przedmiotu lub usługi na warsztatach szkolnych,
o zgoda na udział w zajęciach, szkoleniach, imprezach poza zakładem,
o zgoda na uczęszczanie do szkoły [poza zakładem],
o zgoda na posiadanie przedmiotów wartościowych,
o skrócenie, zawieszenie lub darowanie wymierzonej kary,
o dodatkowe przepustki (3 dni),
o urlop,
o umieszczenie poza zakładem ze względów wychowawczych lub szkoleniowych (Art. 90 ust o Postępowaniu w sprawach nieletnich),
o warunkowe zwolnienie (Art. 86 ust o Postępowaniu w sprawach nieletnich) - minimum pół roku kary.
· Kary dla nieletniego przebywającego w zakładzie poprawczym.
o upomnienia,
o zawiadomienie rodziców lub opiekunów o niewłaściwym zachowaniu,
o zakaz rozmów telefonicznych do pierwszego miesiąca z wykluczeniem rozmów z rodziną lub opiekunem,
o zakaz uczestnictwa w imprezach do 3 miesięcy,
o obniżenie/utrata prawa do kieszonkowego do 3-4 miesięcy,
o zakaz wyjścia poza teren zakładu do 3 miesięcy,
o zakaz korzystania z przepustki i urlopu do 3 miesięcy,
o wstrzymanie wniosków o mieszkanie przy zakładzie (Art. 90 ust o Postępowaniu w sprawach nieletnich),
o wstrzymanie wniosków o przedstawienie do warunkowego zwolnienia (Art. 86 ust o Postępowaniu w sprawach nieletnich),
o przeniesienie do innego zakładu o takim samym rodzaju.
Zakłady poprawcze są najsurowszym środkiem stosowanym wobec nie-letnich. Decyzja sądu o umieszczeniu nieletniego w zakładzie poprawczym na-stępuje wówczas, gdy zastosowane uprzednio środki wychowawcze nie spowo-dowały oczekiwanych zmian w zachowaniu i postawach lub też ze względu na wysoki stopień demoralizacji zachodzi przypuszczenie, że inne łagodniejsze środki mogą okazać się zawodne. Do zakładu poprawczego kierowani są nielet-ni w wieku 13-17 lat. Natomiast w zakładzie mogą przebywać do 21 roku życia, jeśli po ukończeniu 17 lat nie zastosowano wobec nich środka karnego w postaci umieszczenia w zakładzie karnym. W zalezności od uwarunkowań psychofizycznych i stopnia demoralizacji istnie-je pięć rodzajów zakładów poprawczych:1)zakłady dla nieletnich zdemoralizowanych w mniejszym stopniu, prowa-dzące pracę wychowawczą w środowisku otwartym,2)zakłady dla nieletnich wymagających bezposredniego nadzoru wycho-wawczego,3)zakłady o wzmożonym nadzorze wychowawczym dla nieletnich zdemora-lizowanych w wysokim stopniu,4)zakłady dla nieletnich upośledzonych umysłowo, stosujące oddziaływania resocjalizacyjno- rewalidacyjne,5)zakłady dla nieletnich z zaburzeniami neuropsychicznymi i innymi zabu-rzeniami osobowosci, zapewniające wzmożoną opiekę psychoterapeu-tyczną.Głównym celem zakładu poprawczego jest resocjalizacja nieletnich zmierzająca do zmiany ich postaw wobec siebie i innych w kierunku społecznie pożądanym, zapewniającym prawidłowy rozwój osobowości, a zwłaszcza kształtowanie pozytywnych zainteresowań, właściwej hierarchii wartości oraz przestrzegania przyjętych zasad współżycia społecznego.Powyższe zadania zakład poprawczy realizuje przez:-nauczanie i wychowanie-kształcenie zawodowe-zagospodarowanie czasu wolnegoZgodnie z zaleceniami teorii pedagogicznej zakładowi poprawczemu przypadają następujące zadania szczegółowe :-wyeliminowanie czynników, które wywołują zaburzone stany osobowości wychowanka;-naprawienie stanów osobowości przez usunięcie jej negatywnych zmian wywołanych wspomnianymi czynnikami;-utrwalenie uzyskanych z powyższych dwóch zakresów rezultatów reso-cjalizacji;-zainspirowanie jednostki do samowychowania.Według Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w skład zakładu wchodzą:-internat,-szkoła (szkoły),-warsztaty szkolne (gospodarstwo pomocnicze),-zespół diagnostyczno-korekcyjny,-inne działy zapewniające realizację zadań zakładu.Dla zapewnienia prawidłowej realizacji zadań zakład powinien posiadać:-pomieszczenia mieszkalne oraz higienicznosanitarne, -sale lekcyjne (pracownie przedmiotowe), z zapleczem na środki dydak-tyczne,-salę gimnastyczną,-bibliotekę z czytelnią,-pomieszczenia warsztatowe odpowiednie do kierunków prowadzonego szkolenia zawodowego oraz szkolenia kursowego,-gabinet lekarski i dentystyczny oraz izbę chorych,-izby przejściowe (wyodrębnione pomieszczenie zapewniające przeprowa-dzenie obserwacji lub zabiegów higienicznisanitarnych),-izby izolacyjne,-pomieszczenia przeznaczone na hostele,-tereny i urządzenia do zajęć rekreacyjnych i sportowych.Zakłady poprawcze podlegają Ministerstwu sprawiedliwości.
ZAKŁADY POPRAWCZE - instytucje, w których wykonuje się środek poprawczy względem nieletniego, który:
a) dopuścił się czynu karalnego, po ukończeniu lat 13
b) ujawnia wysoki stopień demoralizacji
c) prawomocnym wyrokiem sądu uznany został sprawcą przestępstwa
Osadzenie w zakładzie poprawczym jest pozbawieniem wolności o charakterze poprawczym, prognostyczno-wychowującym.
Zakłady poprawcze dzielą się na:
a) resocjalizacyjne
- otwarte – młodzieżowe ośrodki adaptacji społecznej
- półotwarte
- zamknięte
- o wzmocnionym nadzorze wychowawczym
b) resocjalizacyjno- rewalidacyjne
c) resocjalizacyjno- terapeutyczne
ZAKŁADY POPRAWCZE OTWARTE są przeznaczone dla nieletnich którzy:
- nie przebywali w areszcie śledczym lub zakładzie karnym
- nie dopuścili się czynu karalnego określonego w art. 134, 148 par. 1,2 lub 3, 156 par. 1,3, art. 163 par 1 lub 3, art. 166, 173, 197 par. 3 , art. 252 par 1 lub 2 , art. 280 k.k.
-wyrażają wolę uczestniczenia w procesie resocjalizacji i których postawa oraz zachowanie za tym przemawia
- nie identyfikują się z podkulturą przestępczą.
W zakładach otwartych mogą być umieszczeni wychowankowie z innych zakładów resocjalizacyjnych jeśli przemawiają za tym ich zachowanie, postawy, lub wskazanie zespołu diagnostycznego- korekcyjnego.
W zakładach karnych otwartych liczba wychowanków w grupie wychowawczej i oddziale szkolnym powinna wynosić 12.
W zakładach otwartych :
- kształcenie ogólne i zawodowe oraz zatrudnienie prowadzi się na terenie zakładu lub poza zakładem z uwzględnieniem postaw, potrzeb uzdolnień i zainteresowań wychowanka
- praktyczna nauka zawodu wychowanków może odbywać się poza zakładem
- zajęcia o charakterze kulturalnym, oświatowym, sportowym, rekreacyjnym w czasie wolnym od nauki i pracy prowadzi się na terenie zakładu lub poza zakładem.
justynka2