Kamizelki Kuloodporne.pdf

(76 KB) Pobierz
KAMIZELKI KULOODPORNE
NAUKA W ZAPRZ¢GU
KAMIZELKI KULOODPORNE
STEPHANIE KWOLEK otrzyma¸a ostatnio National Medal
of Technology za odkrycie w 1965 roku, w firmie Du Pont,
rozpuszczalnika umoýliwiajcego prz«dzenie Kevlaru. W prz«dzy
tej czsteczki uk¸adaj
si« w proste, sztywne
¸aÄcuchy (z prawej) .
H
O
O
H
to, ýe na tego typu ubiory moýna zuýy
mniej materia¸u.
NajcieÄsze spoærd zalecanych kami-
zelek wykonuje si« z oko¸o 20 zszytych
ze sob warstw tkaniny. Mog one po-
ch¸on i rozproszy energi« porusza-
jcego si« z pr«dkoæci oko¸o 370 m/s
pocisku wystrzelonego z pistoletu kali-
bru 9 mm. Ubiory takie daj gwarancj«,
ýe g¸«bokoæ wgniecenia skry pod ma-
teria¸em nie b«dzie wi«ksza niý 43 mm.
Mimo ýe taki nacisk wystarcza do zro-
bienia siniaka, zazwyczaj nie grozi po-
waýnym urazem wewn«trznym. Zwi«k-
szenie liczby warstw materia¸u daje
odpornoæ na uderzenia pociskw o
wi«kszej energii.
Plastikowe pancerze dowiod¸y juý
swej przydatnoæci. W cigu minionych
20 lat oko¸o 2000 policjantw w kami-
zelkach z Kevlaru otrzyma¸o postrza¸y
i przeýy¸o.
N
C
C
N
kowicie kuloodporna kamizel-
ka. Od ponad 3000 lat ýo¸nie-
rze prbuj chroni si« przed obra-
ýeniami cia¸a. Jednak nawet kolczuga
o wyjtkowo wymyælnej budowie czy
teý tkanina spleciona z w¸kien wytwo-
rzonych wed¸ug najbardziej zaawanso-
wanych technologii nie oprze si« przed-
miotowi wystarczajco ostremu, wy-
konanemu z odpowiednio twardego
materia¸u i docierajcemu do celu z do-
statecznie duý pr«dkoæci.
Chemia polimerw osign«¸a jednak
pewien sukces w wytwarzaniu mate-
ria¸w, ktre mog zatrzyma pociski
wi«kszoæci r«cznej broni palnej. Jed-
noczeænie osoba noszca ubir wyko-
nany z takich tworzyw nie musi si« juý
czu jak rycerz zakuty w zbroj«; materia-
¸y te s wystarczajco lekkie, by nada-
wa¸y si« na p¸aszcz lub ýakiet. Do po¸o-
wy lat siedemdziesitych odzieý
kuloodporn wykonywano z tylu
warstw nylonu, jedwabiu, skry
czy materia¸w metalicznych,
ýe by¸a niewygodna Ð znie-
ch«ca¸o to cz«sto policjan-
tw do jej zak¸adania.
Pierwszy spoærd materia¸w kulo-
odpornych nowej generacji wykonano
na bazie poli( p -fenylenotereftalamidu)
znanego pod nazw handlow Kevlar.
Jest on podobny do nylonu, z t jednak
rýnic, ýe struktur« typu w«glowodo-
rowego istniejc w nylonie zast«puj
pieræcienie aromatyczne. Struktura pier-
æcieniowa zapobiega zginaniu polimeru,
co nadaje materia¸owi sztywnoæ. (Rw-
nieý inne firmy wyprodukowa¸y kulo-
odporne tworzywa sztuczne.)
Pierwszym zastosowaniem Kevlaru
by¸o wzmacnianie opon radialnych. Jed-
nakýe w 1971 roku w National Institu-
te of Justice stwierdzono, ýe polimer ten
jest 16 razy sztywniejszy niý nylon sto-
sowany we wczeæniejszych modelach
kamizelek kuloodpornych. Oznacza¸o
T¸umaczy¸
Tomasz Zmierczak
BRIAN SCOTT jest naukowcem wsp¸-
pracujcym z firm Du Pont. Kevlar¨
stanowi znak handlowy zastrzeýony przez
t« firm«.
CZUBEK POCISKU ulega deformacji,
przybierajc kszta¸t grzyba, kiedy w¸kna
rozcigaj si« pod wp¸ywem uderzenia.
Na powierzchni pocisku jest widoczny
odcisk w¸kien.
WYTRZYMAüOå I TRWAüOå
Kevlaru zademonstrowano
podczas sfotografowanej prby.
W¸kna si« rozcign«¸y,
lecz pocisk nie przebi¸ materia¸u.
110 å WIAT N AUKI Maj 1997
Brian Scott
N ie istnieje nic takiego jak ca¸-
13856992.001.png
 

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin