PROZA TADEUSZA NOWAKA
Nowak Tadeusz (1930-1991), poeta, prozaik. Wywodził się z rodziny chłopskiej. Debiutował jako poeta na łamach prasy w 1948. Uważany za jednego z najwybitniejszych pisarzy tzw. nurtu chłopskiego w powojennej literaturze. Stworzył w swojej twórczości poetycko-realistyczną i mityczną wizję wsi i jej kulturowej przeszłości, nawiązując do folkloru, pieśni, kolędy ludowej, ballady i baśni.
Powieści: Takie większe wesele (1966), A jak królem, a jak katem będziesz (1968, adaptacja teatralna 1973), Diabły (1971), Dwunastu (1974), Prorok (1977), Wniebogłosy (1980), przeciwstawiające tradycyjną etykę wiejskiej gromady okrutnej historii (wojnie) i współczesnej cywilizacji. Także m.in. Poezje wybrane (1967), Wybór wierszy (1973).
PROZA EDWARDA REDLIŃSKIEGO
Redliński Edward (1940-), prozaik, publicysta.
Wsi białostockiej poświęcił najlepsze ze swych dzieł: opowiadania LISTY Z RABARBARU, uhonorowane nagrodą im. S. Piętaka; powieść KONOPIELKĘ, fenomenalny zapis wiejskiej mentalności skonfrontowanej z cywilizacją miasta; mówiącą mniej więcej na ten sam temat powieść AWANS. W latach 1981-1991 przebywał w Nowym Jorku. Nie umiał odnaleźć się w amerykańskiej kulturze. Gorzkie doświadczenia emigranta opisał w powieściach DOLORADO i SZCZUROPOLACY .Siłą pisarstwa Redlińskiego jest znakomity słuch językowy, zdolności stylizacyjne, poczucie humoru, bezpruderyjny erotyzm, "chłopskość" rozumiana także jako "męskość", prostolinijność, uczciwość.
Pisarz zaliczany do tzw. nurtu chłopskiego, ukazuje przemiany wsi w pełnych humoru powieściach i opowiadaniach społeczno-obyczajowych. Opublikował m.in.: zbiory reportaży Ja w nerwowej sprawie (1969), Zgrzyt (1971), opowiadania Listy z rabarbaru (1967), powieści: Awans (1973), Konopielka (1973) - najgłośniejszy utwór R., Dolorado (Chicago 1985), Szczuropolacy (1996), Krfotok (1998), dramaty, np. Pustaki. Wcześniak (1985), antologia tekstów użytkowych - Nikiformy (1982).
PROZA JULIANA KAWALCA
Kawalec Julian (1916-), polski prozaik. Twórczość związana z tzw. nurtem wiejskim, skupia się na przemianach społecznych, obyczajowych i psychologicznych na wsi polskiej po 1945 oraz na awansie społecznym klasy chłopskiej i losach jej przedstawicieli, którzy przenieśli się do miast.
Zbiory opowiadań: Ścieżki wśród ulic (1957), Blizny (1960), Zwalony wiąz (1962), Czarne światło (1965), Marsz weselny (1966), Szukam domu (1968), Opowiadania wybrane (1968) i powieści: Ziemi przypisany (1962), W słońcu (1963), Tańczący jastrząb (1964), Wezwanie (1968), Przepłyniesz rzekę (1973) oraz zbiór szkiców i reportaży Pochwała rąk (1969).
PROZA WIESŁAWA MYŚLIWSKIEGO
Myśliwski Wiesław (1932-), polski prozaik.
Powieści obyczajowo-psychologiczne z życia wsi, ukazujące tradycję kulturową w kontekście krytycznie traktowanej współczesnej cywilizacji: Nagi sad (1967), metaforyczno-symboliczny Pałac (1970), epicka powieść Na kamieniu kamień (1984), Drzewo (1989), Widnokrąg (1996), Requiem dla gospodyni (2000). Powieść Widnokrąg uhonorowana została NIKE '97 - literacką nagrodą za najlepszą książkę roku.
Autor powieści i dramatów, zazwyczaj omawiany w kontekście tzw. literatury chłopskiej, podejmującej problematykę tożsamości wsi i jej mieszkańców w czasach historycznych przemian.
Myśliwski uważany jest za jednego z najwybitniejszych przedstawicieli tzw. nurtu chłopskiego w prozie powojennej. Twórczość Myśliwskiego dalece wykracza poza nurt literatury chłopskiej dzięki swej filozoficznej i antropologicznej doniosłości. O chłopskości prozy Myśliwskiego decyduje przekonanie pisarza, iż kultura wiejska zawiera w sobie wieczne wartości ludzkiej egzystencji i najbardziej uniwersalne siły pozwalające na kształtowanie własnego losu (uprawianie ziemi, budowanie domu, przekazywanie tradycji rodzinnej). Natomiast o filozoficzności tego dorobku decyduje przeświadczenie, że człowiek dochodzi do samowiedzy buntując się przeciwko swemu losowi.
Pisarz debiutował w roku 1967 powieścią NAGI SAD, przepełnionym miłością portretem ojca sporządzanym przez syna. Konfliktu między tożsamością odziedziczoną i pożądaną ukazał pisarz w dramacie KLUCZNIK oraz powieści PAŁAC. Najobszerniejszą epopeją chłopskiego losu okazała się powieść KAMIEŃ NA KAMIENIU - arcydzieło literatury powojennej, zwieńczenie nurtu chłopskiego, najpiękniejsza książka w dorobku pisarza i jedna z najdonioślejszych w polskiej literaturze. Ostatnia powieść Myśliwskiego, WIDNOKRĄG, uhonorowana w roku 1998 nagrodą Nike,
Ranga pisarstwa Myśliwskiego wynika więc z podejmowania wszystkich kluczowych zagadnień współczesnej kondycji wsi, a zarazem z podniesienia prozy nurtu chłopskiego na poziom dialogu o uniwersaliach ludzkiej egzystencji.
cfaniara