fizjoterapia_w_kreczu_szyiII.pdf

Za zgod Ģ autora umieszczono na naszej stronie

www.pandm.org

Małgorzata Matyja, Anna Gogola

Neurorozwojowe usprawnianie niemowl Ģ t z kr ħ czem szyi.

(opracowanie własne)

Kr ħ cz szyi to przymusowe asymetryczne ustawienie głowy , polegaj Ģ ce na pochyleniu jej w

stron ħ uszkodzenia i skr ħ ceniu w stron ħ przeciwn Ģ .

Ryc. 1 Asymetryczne uło Ň enie głowy – widok z przodu.

Ryc. 2 Asymetryczne uło Ň enie głowy – widok z tyłu.

Najcz ħ stsze przyczyny kr ħ czu szyi to:

1. nieprawidłowe uło Ň enie płodu

2. urazy okołoporodowe:

a) zwi Ģ zane z rozerwaniem włókien mi ħĻ niowych i powstaniem krwiaka mi ħĻ nia mostkowo-

sutkowo-obojczykowego (MOS)

b) spowodowane niedokrwiennym przykurczem (MOS)

c) zwi Ģ zane z dysfunkcj Ģ o.u.n, manifestowane w postaci zaburze ı ruchowych pochodzenia

o Ļ rodkowego (z.r.p.o)

Generalnie wyró Ň ni ę mo Ň na nast ħ puj Ģ ce rodzaje kr ħ czu szyi:

Za zgod Ģ autora umieszczono na naszej stronie

www.pandm.org

mi ħĻ niowy

kostny

zwi Ģ zany z zaburzeniami wzroku i słuchu

neurogenny:

zwi Ģ zany z ci ħŇ kim uszkodzeniem o.u.n

b) zwi Ģ zany z mikrouszkodzeniami o.u.n manifestuj Ģ cymi si ħ obni Ň onym napi ħ ciem

posturalnym zaburzaj Ģ cym rozwój symetrii

c) wynikaj Ģ cy z uszkodzenia splotu ramiennego

Konsekwencje asymetrycznego ustawienia głowy mog Ģ mie ę zarówno charakter lokalny jak i

globalny. Najcz ħĻ ciej opisywane s Ģ zaburzenia lokalne, co sprawia, Ň e proponowane sposoby

usprawniania dzieci z kr ħ czem szyi dotycz Ģ głównie oddziaływania o charakterze

miejscowym. Spo Ļ ród powy Ň szych zwykle wymienia si ħ :

spłaszczenie potylicy po stronie twarzowej

ró Ň nego stopnia wyprost głowy

asymetri ħ twarzy

skłon boczny odcinka szyjnego kr ħ gosłupa

Nale Ň y zwróci ę uwag ħ na fakt, Ň e wraz z objawami lokalnymi w ró Ň nych cz ħĻ ciach ciała

pojawiaj Ģ si ħ równie Ň , rzadziej opisywane, skutki globalne. S Ģ one konsekwencj Ģ wpływu

ustawienia głowy w przestrzeni na rozkład napi ħ cia mi ħĻ niowego. Wpływ ten obserwowany

jest na ka Ň dym etapie rozwoju integracji o.u.n, pocz Ģ wszy od okresu dominacji tonicznych

odruchów postawy ( ATOS, STOS, TOB ), poprzez przewag ħ reakcji prostowania, a Ň do

reakcji równowagi. Tak wi ħ c stałe, asymetryczne uło Ň enie głowy, wywołane ró Ň nymi

czynnikami - hipotoni Ģ centraln Ģ i obwodow Ģ hipertoni Ģ , zaburzeniami sensorycznymi –

utrudnia rozwój symetrii i jednocze Ļ nie utrwala wpływ jednostronnego ATOS z

charakterystycznym rozkładem napi ħ cia mi ħĻ niowego.

Ryc. 3 Stałe asymetryczne uło Ň enie głowy w pozycji pronacyjnej.

Objawy globalne wyst ħ puj Ģ w ka Ň dym przypadku. Mog Ģ mie ę jednak ró Ň ny charakter i

nasilenie. Poni Ň ej przedstawiono przykłady takich objawów zaczerpni ħ te z pi Ļ miennictwa i

zaobserwowane przez autorów:

trudno Ļ ci w rozwoju prawidłowej kontroli głowy, tułowia, kkg i kkd w przestrzeni we

wszystkich płaszczyznach, szczególnie widoczne w reakcjach prostowania i równowagi

Za zgod Ģ autora umieszczono na naszej stronie

www.pandm.org

Ryc. 4 Asymetryczne ustawienie głowy w próbie Landau’a.

utrzymywanie ci ħŇ aru ciała na wydłu Ň onej stronie twarzowej, brak do Ļ wiadcze ı z

przenoszeniem ci ħŇ aru ciała na stron ħ skrócon Ģ - potyliczn Ģ

asymetria odcinka szyjnego i piersiowego, Ň eber, odcinka l ħ d Ņ wiowego z asymetrycznym

ustawieniem miednicy (ni Ň ej poło Ň ony kolec biodrowy przedni górny po stronie

potylicznej)

trudno Ļ ci w rozwoju bocznej kontroli głowy i tułowia po stronie twarzowej (opó Ņ nienie

rozwoju reakcji prostowania)

Ryc. 5 Trudno Ļ ci w bocznej kontroli głowy po stronie twarzowej

asymetria ustawienia i funkcji kkg oraz zaburzenia koordynacji wzrokowo-ruchowej:

kg po stronie twarzowej znajduje si ħ w zakresie pola widzenia dziecka, jest wkładana do

ust i wykorzystywana do si ħ gania, prezentuje wi ħ c wi ħ ksz Ģ kontrol ħ i ustawienie

wyprostne

kg po stronie potylicznej prezentuje ustawienie zgi ħ ciowe charakteryzuj Ģ ce si ħ wysokim

uniesieniem i retrakcj Ģ łopatki, zgi ħ ciem stawu łokciowego, pronacj Ģ przedramienia,

zaci Ļ ni ħ ciem r ħ ki (czasami zaobserwowa ę mo Ň na zaniki mi ħĻ ni kł ħ bu)

zaburzenie aktywno Ļ ci kkg w linii Ļ rodkowej –manifestuje si ħ trudno Ļ ci Ģ w jej

przekraczaniu co utrudnia rozwój koordynacji bilateralnej

obserwuje si ħ trudno Ļę w uzyskaniu podporu na ko ı czynie górnej potylicznej

wyst ħ puje trudno Ļę w rozwoju płynnych ruchów gałek ocznych – szczególnie problem ten

dotyczy Ļ ledzenia przedmiotów w stron ħ potyliczn Ģ

Za zgod Ģ autora umieszczono na naszej stronie

www.pandm.org

zmniejszona stymulacja twarzy po stronie potylicznej wywołuje asymetri ħ funkcji warg i

j ħ zyka

asymetria w zakresie uło Ň enia i funkcji ko ı czyn dolnych obejmuje:

ustawienie zgi ħ ciowo-odwiedzeniowe kd po stronie po stronie potylicznej z tendencj Ģ do

supinacji stopy oraz trudno Ļ ci w rozwoju funkcji podporowej z jednoczesnym d ĢŇ eniem

do ustawienia w zgi ħ ciu

ograniczenie odwiedzenia kd po stronie potylicznej z narastaj Ģ cym przywiedzeniem i

rotacj Ģ wewn ħ trzn Ģ

ustawienie wyprostno-przywiedzeniowe ko ı czyny dolnej po stronie twarzowej z

osłabion Ģ aktywno Ļ ci Ģ antygrawitacyjn Ģ ( brak zdolno Ļ ci wstawania z kl ħ ku jednonó Ň )

Ryc. 6 Asymetria w zakresie uło Ň enia i funkcji ko ı czyn dolnych.

Reasumuj Ģ c mo Ň na stwierdzi ę , Ň e w przypadku silnej asymetryzacji ciała wywołanej

kr ħ czem szyi nie ma strony ciała maj Ģ cej lepsz Ģ lub gorsz Ģ kontrol ħ - strona twarzowa

wyspecjalizowana jest w kierunku przenoszenia ci ħŇ aru ciała z ograniczonymi mo Ň liwo Ļ ciami

w zakresie koncentrycznej komponenty (np. skracanie tułowia) reakcji prostowania i

równowagi. Strona potyliczna prezentuje ograniczon Ģ zdolno Ļę przenoszenia ci ħŇ aru ciała

spowodowan Ģ zaburzeniem ekscentrycznej komponenty (np.wydłu Ň anie tułowia) reakcji

prostowania i równowagi.

Strona twarzowa

Strona potyliczna

Spojrzenie skierowane

w stron ħ przeciwn Ģ do

kr ħ czu

Asymetria uło Ň enia

ko ı czyn górnych

Asymetria odcinka

l ħ d Ņ wiowego

Ci ħŇ ar ciała na

stronie wydłu Ň onej

Za zgod Ģ autora umieszczono na naszej stronie

www.pandm.org

Ryc. 7 Wpływ asymetrycznego ustawienia głowy na rozkład napi ħ cie posturalnego.

Rozwój psychomotoryczny dziecka z asymetrycznym ustawieniem głowy mo Ň e przebiega ę

nieprawidłowo w wyniku utrwalania do Ļ wiadcze ı sensomotorycznych, pochodz Ģ cych ze

sprz ħŇ e ı zwrotnych bł ħ dnych wzorców postawy i ruchu. Poza wymienionymi

konsekwencjami, kr ħ cz szyi mo Ň e stanowi ę przyczyn ħ bocznego skrzywienia kr ħ gosłupa. Z

powy Ň szych wzgl ħ dów istotne jest wczesne rozpocz ħ cie usprawniania dzieci z

asymetrycznym uło Ň eniem głowy, zabezpieczaj Ģ ce je przed utrwaleniem niepo ŇĢ danych

wzorców posturalnych i motorycznych i jednocze Ļ nie zapewniaj Ģ ce gromadzenie

prawidłowych do Ļ wiadcze ı sensomotorycznych. Je Ň eli z przeprowadzonych bada ı (bardzo

pomocne jest USG mi ħĻ nia MOS) wynika, i Ň zwłóknienie mi ħĻ nia mostkowo-sutkowo-

obojczykowego jest znacznego stopnia - warto rozwa Ň y ę mo Ň liwo Ļę uwolnienia tego mi ħĻ nia

chirurgicznie. Z do Ļ wiadczenia autorów wynika, Ň e wczesna, tzn. przed uko ı czeniem 1 roku

Ň ycia, interwencja chirurgiczna daje dobre rezultaty, poniewa Ň zmniejsza okres przebywania

w nieprawidłowych wzorcach posturalnych i motorycznych, co przyspiesza likwidacj ħ

skutków globalnych.

Ę wiczenia wykonywane z niemowl ħ tami obejmuj Ģ :

- lokalne ę wiczenia rotacyjno - redresyjne wg Karskigo, przywracaj Ģ ce zakres ruchomo Ļ ci

kr ħ gosłupa szyjnego

- odpowiednia piel ħ gnacja - zach ħ canie do kontroli wzrokowej w linii Ļ rodkowej ciała;

proponowane jest te Ň stosowanie przeszkody ograniczaj Ģ cej rotacj ħ głowy - cz ħ sto

przeszkoda słu Ň y do pchania i mo Ň e powodowa ę dalsze wzmacnianie skróconych mi ħĻ ni

- globalne ę wiczenia metod Ģ NDT-Bobath lub metod Ģ Vojty – zapewniaj Ģ ce prawidłowy

rozkład napi ħ cia mi ħĻ niowego poprzez wła Ļ ciw Ģ stymulacj ħ mechanizmu

antygrawitacyjnego (Bobath) lub centralnego kompleksu motorycznego (Vojta)

W przypadku krwiaka mi ħĻ nia MOS wskazane jest stosowanie laseroterapii i masa Ň u.

W przypadku utrzymywania si ħ asymetrii po okresie niemowl ħ cym ę wiczenia w dalszym

ci Ģ gu obejmuj Ģ aktywizacj ħ ekscentrycznej aktywno Ļ ci mi ħĻ ni po stronie potylicznej i

aktywizacj ħ koncentrycznej aktywno Ļ ci mi ħĻ ni po stronie twarzowej kr ħ czu

W czasie terapii du Ň e znaczenie ma równie Ň dokładna ocena stanu dziecka, w celu ustalenia

kryteriów zako ı czenia tego procesu. Do Ļ wiadczenie autorów wskazuje bowiem na do Ļę

cz ħ ste przypadki zaprzestania usprawniania po uzyskaniu pełnego zakresu ruchomo Ļ ci

kr ħ gosłupa szyjnego, bez uwzgl ħ dnienia oceny globalnych skutków długotrwałego

asymetrycznego ustawienia głowy. W tej sytuacji istotna wydaje si ħ taka ocena stanu

pacjenta, która ułatwi obserwacj ħ wspomnianych zaburze ı globalnych i umo Ň liwi okre Ļ lenie

kryterium zako ı czenia terapii. Termin ten zwi Ģ zany jest z uzyskaniem prawidłowej kontroli

głowy, tułowia, ko ı czyn górnych i dolnych wyra Ň onej w symetrii wzorców motorycznych.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: