Cukrzyca.doc

Cukrzyca

 Cukrzyca - jest to pierwotne zaburzenie przemiany węglowodanów oraz wtórne zaburzenie przemiany białek i tłuszczy.

 Insulina - jest hormonem obniżającym poziom glukozy we krwi. Produkowana jest w trzustce w komórkach Beta wysp Langerhansa.

Prawidłowy poziom glukozy we krwi wynosi 60-100 mg%

Typy cukrzycy:

- Typ 1. Insulino zależna- występuje u dzieci i młodych osób, jest uwarunkowana dziedzicznie.  Leczenie za pomocą insuliny pod skórnie.

- Typ 2. Insulino niezależna- u osób dorosłych, z otyłością lub bez. Leczenie- leki doustnie plus dieta i prawidłowy tryb życia

- Wtórna – w przebiegu innych chorób np. trzustki, stosowanie leków typu glikokosterydy.

- W czasie ciąży.

 Objawy:

- wzmożone pragnienie

- wielomocz, cukromocz

- spadek masy ciała

- pogorszenie widzenia

- zmazy skórne

- problemy z gojeniem się ran

Leczenie:

Doustne leki przeciwcukrzycowe- wszystkie grupy leków obniżają  poziom glukozy wykorzystując różne mechanizmy działania.

Mechanizmy:

- zmniejszenie insulino oporności

- zwiększenie sekrecji

- zmniejszenie wchłaniania glukozy z przewodu pokarmowego

Leki:

- pochodne ibigianolów -Melfonin

- pochodne sulfonylonocnika – Diabetol, Anaryl

- pochodne kwasu benzoesowego – Nowonorum

- glikozydy – Glucobay

- pochodne Tiazolidynedionu- Arandia

Insulina- hormon białkowy:

- ułatwia transport glukozy przez błonę komórkową

- wzmaga glikogeneze (przetworzenie glukozy w glikogen) w wątrobie i mięśniach

- ułatwia transport aminokwasów przez błonę komórkowa

- ułatwia wytwarzanie lipidów.

 Źródła insuliny:

- źródłem insuliny zwierzęcej są trzustki zwierzęce (wieprzowe, wołowe, mieszane)

- preparaty insuliny ludzkiej (homologicznej, humanizowanej-HM) otrzymuje się pólsyntetycznie z insuliną wieprzową drogą biosyntezy przy użyciu inżynierii genetycznej

Insuliny humanizowane strukturalnie odpowiadają insulinie ludzkiej są preparatami wysoko oczyszczającymi, mały stopień antygenowości  

Insuliny ludzkie

- krótko trwające (5-7h) początek działania 30-60 min., szczyt po 2-4 h (Humulin R, Aztropid HM, Gensulin R)

- o przedłużonym czasie działania (13-18h) początek działania 1-3h szczyt po 6-7h (Insulatord, Gensulin N)

- mieszanki insulin w odpowiednich proporcjach, (Humulin M3, Mixtord 30, 50)

Insuliny anologowe-sztuczne - różnią się budową  cząsteczkową, szybkością wchłaniania z tkanki podskórnej

- krótko działające (3-5h) aktywowanie po 0-15 min. szczyt 40-60 min. (Humolug)

- przedłużony czas działania (do 24h) aktywowanie po 1,5-2h (Lewenir, Contus

Anologowe -Humolog mix25; Neno mix30)

Niepożądane działanie insuliny

- po insulinowe odczyny typu natychmiastowego – odczyn miejscowy, ogólny

- po insulinowe odczyny typu opóźnionego po 7-14 dniach

- hipodystrofie po insulinowe

- hipotrofia po insulinowa – zanik tkanki tłuszczowej

- hipertrofia po insulinowa – przerost tkanki podskórnej (tkanki tłuszczowej zwłonienie) pozbawiona unaczynienia

- insulinooporność

- obrzęki insulinowe – obrzęki kończyn, okolicy krzyżowej, oczu

 Wchłanianie insuliny:

Po podaniu insuliny zawsze należy spożyć posiłek, powikłaniem może być: hipoglikemia lub hiperglikemia.

Hipoglikemia

Objawy:

- osłabienie,

- tachykardia,

- senność,

- niepokój,

- kołatanie serca,

- zawroty głowy,

- pocenie,

- zmienne nastroje,

- wilczy głód,

- bladość,

- drżenie rąk,

- zaburzenia widzenia

Leczenie:

- słodkie napoje,

- w utracie przytomności: glukagon 2mg, glukoza i.v. 20%.

Hiperglikemia

Objawy:

- zmożone pragnienie,

- apatia,

- senność,

- wielomocz,

- cukromocz,

- nudności.

Lecznie:

- duża ilość płynów 1,5-2 l wody,

- w utracie przytomności -insulina

Przełon tarczycowy, nadczynność i niedoczynność tarczycy

Aminokwasy jodowane

- T4 tyroksyna

- t3 trijodotyronina

Choroby gruczołu tarczowego

- wole proste

- wole młodzieńcze

- wole guzkowate

Nadczynność gruczołu tarczowego - hyperthyreosis

- wole guzkowe naczynne – gruczołak toksyczny

- choroba Gravesa – Besedowa

Niedoczynność gruczołu tarczowego – hypothyreosis

- wrodzony brak tarczycy

- wrodzona niedoczynność tarczycy

- obrzęk śluzowaty

Nadczynność gruczołu tarczowego – polega na zwiekszonym wydzielaniu hormonu tarczycy

1.       Wygląd zewnętrzny

- blada skóra

- spocony

- tłuste włosy

- gałki oczne

              - duże

              -wilgotne

              -błyszczące

- rozszerzona szpara oczna

- nie domykanie oczu

- owrzodzenia białkówki

- wole na szyi – które może rozwijać się ku dołowi, pod mostek jako wole zamostkowe, a nawet schodzić nisko, do śródpiersia, jako wole śródpiersiowe

- duszność podczas wysiłku - powiększające wole uciska sąsiednie narządy, głównie tchawicę i naczynia

2.       Układ krążenia

- tachykardia 120 u/min

- podwyższone ciśnienie tętnicze skurczowe

- obniżone ciśnienie tętnicze rozkurczowe

- amplituda ciśnienia wysoka

- zaburzenia rytmu serca, szczególnie migotanie przedsionków

3.       Układ oddechowy

- zaburzenia oddychania

- utrudnione oddychanie

- duszność przy wysiłku

- przyspieszony oddech

- nadmierne pocenie się

- podwyższona temperatura ciała

- glos może ulec zmianie

- niekiedy chrypka w wyniku ucisku oraz następczego niedowładu lub porażenia nerwu krtaniowego wstecznego unerwiającego struny głosowe

4.       Układ pokarmowy

- zwiekszona przemiana materii

- wzmożone łaknienie

- utrata wagi

- wzmożona perystaltyka jelit (biegunki)

5.       Układ moczowo-płciowy

- częste oddawanie moczu

- zaburzenia miesiączkowania (zmniejszenie krwawienia lub całkowite ustanie)

6.       Układ nerwowy

- nerwowość

- płaczliwość

- nadmierna pobudliwość ruchowa i psychiczna

- szybka mowa

- szybki bieg myśli

- nadmierna reakcja na małe bodźce

- zachowanie chorego nie podlega jego kontroli

- drżenia wyciągniętych, rozstawionych palców dłoni

Niedoczynność gruczołu tarczowego

1.       Wygląd zewnętrzny

- bladość

- sucha skóra

- łuszczenie się naskórka

- suche, przerzedzone włosy

- rogowacenie i szara zabarwienie skóry na łokciach i kolanach

- skóra staje się

              - gruba

              - szara

              - woskowa

2.       Układ krążenia

- bradykardia

- niskie ciśnienie tętnicze

- łatwe męczenie się

3.       Układ oddechowy

- oddechy

- wolne

              - pogłębione

- bardypnöe

- zmienia się barwa głosu

              - niski

              - chrapliwy

- charakterystyczna mowa

              - spowolniona

              - skandowana

4.       Układ pokarmowy

- stopniowy przyrost masy ciała

- zaparcia

5.       Układ nerwowy

- spowolnienie

- psychiczne

- fizyczne

              - spowolnione reakcje na bodźce

Leczenie nadczynności

- leczenie zachowawcze tyreostatyki (Metizol)

- leczenie radykalne (chirurgiczne usunięce wola)

- leczenie promieniotwórcze jodem >45r.ż.

Leczenie niedoczynności

- preparaty tarczycy (Eltroxin)

...