1. Kierowanie a zarządzanie – podstawowe różnice:
Kierowanie – jest stosowane w odniesieniu do wszystkich organizacji, a zarządzanie – do organizacji gospodarczych i niektórych instytucji. niedochodowych (np: szpital, teatr, szkoła wyższa).
2. Podstawowe funkcje zarządzania:
· Planowanie
· Organizowanie
· Przewodzenie
· Kontrolowanie
3. Pojęcia znaczenia organizacji + przykłady:
4. Organizacja jako system – modele organizacji - elementy
q 4-członowy model Leavitta:
- podsystemy społ. (ludzie, jednostki i grupy ; cele i zadania)
- podsystemy techniczne (struktura formalna ; urządzenia i technologia)
q model 5-elementowy:
- podsystem zarządzania; podsystem celów i wartości; podsystem psychologiczno-społ., podsystem struktury, podsystem techniczny.
q model „7s” McKinsey’a:
- Wartości ( struktura, systemy, style, pracownicy, kwalifikacje, strategie)
5. Typy organizacji wg charakteru zaspokajania przez nie potrzeb:
· Komercyjne – zaspokajają potrzeby indywidualne,
· Publiczne,
· Non Profit -nie nastawione na zysk
6. Cechy organizacji:
· Musi być utworzona przez osoby fizyczne lub prawne itd. Jest tworem człowieka,
· W organizacji potrzebne jest połączenie ludzi z pozostałymi zasobami,
· Celowe zorientowanie. Organizację tworzy się po to aby osiągnąć jakiś cel.
· Musi posiadać wewnętrzna strukturę (reguły, uprawnienia, obowiązki),
· Posiadanie wspólnego członu kierowniczego lub zarządu,
· Rozmyślne zachowanie się,
· Ekwifinalność (dążenie do celu różnymi drogami),
· Organizacje utrwalają sposoby zachowania ludzi w drodze formalizacji,
· Współdziałanie z otoczeniem,
· Zdolność do samoorganizacji.
7. Złożoność i zmienność organizacji – cechy otoczenia zmiennego, stałego, prostego i złożonego
Cechy otoczenia stałego: (zmienne odwrotnie do stałych):
· Rodzaj produktów lub usług w dłuższym czasie nie ulega zmianom,
· Nie występują istotne zmiany w technice i technologii,
· Krąg dostawców i odbiorców jest stabilny,
· Nie pojawiają się nowi konkurenci,
· Ustabilizowane jest otoczenie dalsze,
Cechy otoczenia prostego: (złożone odwrotnie):
· Nieliczne, nie całkiem jednorodne, stale zmieniające się
8. Etapy cyklu życia organizacji:
1. Przedsiębiorczość
2. Zespołowość
3. Formalizacja i kontrola
4. Dopracowanie i dopasowanie struktury.
13. Rodzaje więzi organizacyjnych w przedsiębiorstwach
· Więzi służbowe (hierarchiczne),
· Więzi funkcjonalne
· Więzi techniczne
· Więzi informacyjne
14 . Rodzaje pośrednich struktur organizacyjnych:
· Zadaniowe
· Macierzowe
· Organiczne
· Dywizjonalne
15. Rodzaje struktur organizacyjnych ze względu na rozpiętość kierowania:
· Struktury smukłe
· Struktury płaskie
16. Etapy procesu planowania:
· Co? Kiedy? Czym? Kim? Ile? Jak?
17. Cechy dobrego planu:
· Celowy
· Wykonalny (realny)
· Spójny
· Możliwie najbardziej operatywny
· Gibki, elastyczny, zwrotny
· W należytym stopniu szczegółowy
· W należytym stopniu długodystansowy(perspektywiczny)
18 . Rodzaje planów operacyjnych:
I. Plan jednorazowy:
· Program
· Projekt
II. Plan ciągły:
· Wytyczne polityki
· Standardowa procedura działania
18. Typologie decyzji:
· Charakter sytuacji:
-decyzje podejmowane w sytuacji pewności,
- decyzje podejmowane w sytuacji ryzyka,
- decyzje podejmowane w sytuacji niepewności.
· Liczba osób podejmujących decyzje:
- decyzje jednoosobowe,
- decyzje kolektywne
· Nowości:
- decyzje rutynowe,
- decyzje innowacyjne
19. Fazy podejmowania decyzji:
· Rozpoznawania
· Projektowania
· Wyboru
20. Typy ograniczeń racjonalności decyzji:
· Poznawcze
· Motywacyjne
· Kompetencyjne
· Osobowościowe
21. Role pełnione przez menedżerów:
· Interpersonalne (reprezentant, przywódca, łącznik)
· Informacyjne (obserwator, propagator, rzecznik)
· Decyzyjne (przedsiębiorca, przeciwdziałasz zakłóceniom, dysponent zasobów, negocjator)
22. Typy podstawowych umiejętności menedżerskich:
· Techniczne
· Społeczne (interpersonalne)
· Koncepcyjne
23. Teorie i koncepcje motywacji:
· Teoria X:(Y odwrotnie od X):
- przeciętni człowiek nie lubi pracować i jeśli to możliwe stara się unikać pracy
- większość ludzi wymaga zmuszania do pracy i dla osiągnięcia celu organizacji konieczne jest kontrolowanie, kierowanie i karanie,
- przeciętny człowiek lubi być kierowany i unika odpowiedzialności, posiada niewiele ambicji, a głównym jego pragnieniem jest potrzeba bezpieczeństwa.
· Teoria hierarchii potrzeb Maslowa:
(potrzeby: fizjologiczne, bezpieczeństwa, przynależności, szacunku i samorealizacji):
- źródłem motywowania są niezaspokojone potrzeby,
- potrzeby już zaspokojone nie wywołują dalszej motywacji,
- potrzeby wyższego rzędu dochodzą do głosu, motywują do działania dopiero od pewnego stopnia zaspokojenia potrzeby podst.
- w danym momencie człowieka motywuje z reguły dążenie do zaspokojenia kilku różnych potrzeb, a ich zestaw może być bardzo indywidualny,
- drogi zaspokajania potrzeb wyższego rzędu bywają bardziej zróżnicowane niż potrzeby podst.
· Teoria ERG:
- potrzeba egzystencji
- p. społeczne
- p. rozwoju
· Teoria 3 potrzeb:
- potrzeba osiągnięć
- p. przynależności
- p. władzy
24. Źródła władzy wyst. W organizacjach:
· Władza formalna
· W. nagradzania
· W. wymuszania
· W. odniesienia
· W. ekspercka
· W. informacyjna
· W. przedstawicielska
25. Teorie stylów zarządzania:
· Style klasyczne:
a)autokratyczny
b)demokratyczny
c)liberalny
· Siatka kierownicza:
Style kierowania:
- kierowanie klubowe, osobowe (1,9)
- k. Autorytarne, zadaniowe (9,1)
- k. Zrównoważone, kompromisowe (5,5)
- k. Zubożone, lefarystyczne (1,1)
- k. Zespołowe, demokratyczne (9,9)
26. Przywódca transakcyjny a transformacyjny:
· P. transakcyjny – motywuje podwładnych do wykonywania obowiązków na oczekiwanym poziomie.
· P. transformacyjny –motywuje podwładnych do wykonywania obowiązków na poziomie przekraczającym zwykłe oczekiwania
27. Etapy systemu kontroli:
1. ustalenie norm i metod pomiaru wyników
2. mierzenie wyników
3. porównanie wyników z normami
4. ocena wyników działania
28. Czynniki sprzyjające systemowi kontroli biurokratycznej i systemowi kontroli angażującej pracowników:
· Kontrola biurokratyczna:
- podporządkowanie pracowników,
- ścisłe przepisy
- formalne narzędzie kontroli,
- sztywna hierarchia,
- nastawienie na wyniki indywidualne,
- ograniczone i formalne,
- wysmukła struktura, oddziaływanie odgórnie.
· Kontrola angażująca pracowników:
- zaangażowanie pracowników,
- normy grupowe,
- kultura,
- samokontrola,
- nastawienie na wyniki grupowe,
- szerokie i nieformalne,
- spłaszczona struktura, rozłożone oddziaływanie
29. Definicja strategii Mintzberga – 5xP:
· Plan
· Pattern (model)
· Play (sterowanie)
· ...
Tika02