Jerzy Strzelczyk - Otton III.pdf

(314 KB) Pobierz
662802407 UNPDF
Strzelczyk Jerzy, Otton III, Wrocław2009,.258.
Profesor Jerzy Strzelczyk jest kierownikiem ZakładuHitoriiredniowiecnejIntytutuHitorii
Uniwerytetuim.damaMickiewicawPonaniu.pecjaliujeiw agadnieniachwiąanych
pocątkami paotwa polskiego oraz paotw barbaryokich na iemiach dawnego Ceartwa
Rymkiego.TematemkiążkiJeregotrelcykajetpotad cesarza niemieckiego Ottona III. Potad
Ottona III od lata wbudała ożywionedykujewhitoriograii.Podjcie tej tematyki przez J.
Strzelczyka jest o tyle ważne, o ile jest to pierwsza tego rodzaju praca w historiografii polskiej,
wceniej,co prawda darały iwmiankiwinnychpracachdotycącychokreupanowania Ottona
III, nikt jednak z polskich hitoryków przed Jerzym Strzelczykiem nie podjął iadaniaopracowania
diejów panowania Ottona III. Panowania jakże ważnego z punktu widzenia historii polski.
Kiążka Jerzego Strzelczyka skutecznie konkuruje z pracami badaczy zachodnioeuropejskich
podejmującychtematyk panowania Ottona III.trelcykgruntowniepredtawiłokrepanowania
Ottona III (983-1002),atakżewydareniapred983rokiem oraz po roku 1002. Należywrócid uwag
na szeroka podtaw ródłową, jakiej korytał autor ora gruntowną najomod literatury
zagranicznej na temat panowania Ottona III.
Zanim prejd do omawiania awartoci pocególnych rodiałów kiążki, mu
aygnaliowad pewien element. Otóż Jerzy Strzelczyk w swojej pracy pryjął angloakipoób
tworzenia przypisów. System tworzenia prypiów jet prawą podlegającą gestii danego
wydawnictwa,jednakwwikociprypadków na polu polskiej historiografii czy literatury system
ten nie jest praktykowany. System anglosaski powoduje, bowiem trudniejsze czytanie pracy a
cytelnikakażdymraemwprypadkuintereującegogoagadnieniawpoóbniewygodny dla
siebie musi wertowad kartki do ostatniej strony w celu poszereniawojejerudycjibądteż
naleieniabibliograiimogącejmuwpoóbnacącypomóc roumied dane zagadnienie. System
ten jest na tyle nie wygodny gdyż preprowadonawnimpolemikajetniejakooderwanaodgłównej
treci kiążki,comuacytelnikadododatkowegowyiłku,kiedymuipowiąadteyautora
teamiinnychautorów.Zastosowany systemprawiawydłużenietreci kiążki.
Kiążka Jeregotrelcykakładai17rodiałów, wkaówek bibliograficnych,prypiów,
indeksu oób oraepiuilutracji.Cała tred kiążkiotała zaprezentowana na 258 stronach. Co
ciekawe praca J. Strzelczyka nie zawiera tradycyjnego wtpu aniakoocenia,wytkotootało już
awarteodpowiedniowpierwymiotatnimrodialekiążki. Wielkodpocególnychrodiałów
odtajeodiebie,awic darają irodiały króteidłuże. Najwicejmiejcaajmujerodiał16
Natpca powicony jakamtytuł wkaujenatpcynatroniecearkimHenrykowiII(1002-1024).
Praca pozbawiona jest map czy tabel zawiera jednak fotografie iminiaturypreentującewierunki
cearaOttonaIIIatakżeinne artefakty.
1
Jakjużaygnaliowałemkiążka Jerzego Strzelczyka zawiera 17 rodiałów,tegowgldu
bdmuonywprypadku niektórych rodiałówjedynieanacydichmylprewodnią,jaką
apreentował w nich autor, wniektórychjednakprypadkachpotaramioddaderypunkt
widzenia zaprezentowany przez autora.
Tak wiec rodiał pierwszy Dziedzictwowzniołe,lecztrudne jakjużwceniej wpomniałem
pełni funkcje wtpu. Zawiera opis powstania paotw barbaryokich na iemiach ceartwa
rzymskiego oraz proces formowaniaiceartwaKarolaWielkiegoawnatptwiepodiału z
Verdun w 843 rokuprocetworeniaiceartwaniemieckiego.Procetenotałukaanyod
prejcia rądówpreLudwikaNiemieckiego(855-887)aż do caów mierciOttonaII(973-983).
Pod wzmiankowanym przeze mnie procesem rozumiem truktur wewntrną Cesarstwa oraz jego
ąiadówistosunki, jakie z nimi utrymywało.
Rodiałem bardzo ciekawym jest rodiał drugiatytułowany Podkrzydłamimatkiibabki .
Ciekawym, gdyż predtawiamechanimrądówwceartwieprawowanympreregencj, w
dodatku trzeba dodad regencj żeoką.RegentkamimałoletniegoOttonabyłykolejnojegomatka
kiżnicka biantyjkaTeoano,apojejmierciwroku983,cesarzowa Adelajda,którabyłażoną
cesarza Ottona I a babka Ottona III. Strzelczyk kompetentnie predtawił turelacjepanującearówno
miedyregentkami,atakżemidyopoycją możnowładcą w postaci HenrykaIIKłótnika. Dodad w
tymmiejcunależyeTeoanopoparłaMiekaIwjegokonlikcieBoleławemIOkrutnymoląk
w roku 990. Należyanacyd,iż małoletniOttonotał niewłocniekoronowanypomierciojca
Ottona II w roku 983 przez bikupów Willigisa i Jana w Akwizgranie.
Rodiałtreci Cesarska korona , jeden z dwóch najkrótychwcałej pracy Strzelczyka, traktuje
o objciu recywitejwładypreOttonaIIIwwiekupitnatulatwroku994.Młody królod razu
bardoenergicniewłącyłiwprowadeniepolitykimidynarodowej,ocymmożewiadcyd
wyprawadoRymuwroku996,gdieotałkoronowanynacearaoraodprawiłądnad
Krecencjuem,którynakilkalatprywłacyłobiewład cearką w Wiecznym Miecie. W
dalszej cci tego rodiału mowaowyktałceniucearaoraojegonauczycielach.
Prechodącdorodiału czwartego – Wojciech i inni autorpreentujeylwetkiw.Wojciech
bikupaprakiegooraw.Nila,propagatora ruchu eremickiego. Jerzy Strzelczyk problemy biskupa
Wojciech w Pradetłumacyniejakojegoniepokojemoduejegowiernychwwynikubliżającego
ikooca tyiącleciaorawiąanejtymprepowiedni. Nie pokój biskupa praskiego Jerzy Dowiat
tłumacy kolei jego anatymem religijnym, który otał mu wpojony podczas pobytu w
Magdeburgu. utoropowiadatakżeoblikiejwii jakiwytworyła miedzy Ottonem III a
Wojciechem.
Kolejny rodiał atytułowany Gerbert z Aurillac opowiadaloypryłegopapieża Sylwestra II.
Przedstawiona otała jego kariera przy boku papieża Jana XIII (965-972) od momentu
2
predtawieniagoOttonowiIaż dojegomierciwroku1003.Potad Gerberta z Aurillac aługuje na
wike zainteresowanie, gdyż byłonautoremkilkupracotematycematematycno-przyrodniczej
orajakopierwykontruowałegarmechaniczny. Jako papież byłblikimwpółpracownikiem
OttonaIII,dążącymdojednoceniaEuropy w ramach uniwersalitycnegoceartwaGermanią na
czele.
RebeliawRzymieiwojnanaPołabiu– totytułótego rodiału.PoopuceniuWiecnego
Miasta przez OttonaIII996rokuKrecencjuponownieprejąłwład oradoprowadiłdouciecki
papieża GregoraVwybierającnajegomiejceantypapieżaJanaXVI(JanaPhilagathoa),którybył
wceniej nauczycielem cesarza. Dalej otały predtawione dieje magao z plemionami
łowiaokiminaPołabiu.Wartododad,żewwyprawie995OttonowiIIItowaryyliBoleław
Chrobry oraBoleławIIPobożny,władca Czech.
Rodiał iódmy DrugawyprawawłokaRozprawazrebeliantamiireormy jetkontynuacją
poprzedniegorodiału.W997rokucearpotanowiłiroprawid z Krescencjuszem oraz z
antypapieżemJanemXVI,tającwobroniewegorodakaGregoraV.Roprawaopoycjąw
Rymierucanabogobojną potaw Ottona III cieo.BrutalnieadanamierdKrecencjuszowi oraz
pogłokiouwiedeniujegożonyniebytpochlebniewpłynłynawierunekceara.Dodatkowo
okaleczenie Jana XVI, byłego nauczyciela cesarza powodowało odwróceniepoparciamiekaoców
Wiecznego Miasta od Ottona III. W czasie pobytu cesarza weWłoechdoło do podjcia wielu
itotnychdecyji,jedną nichbyłanominacjaGerbertaurillacnatolicpotolką w zamian za
marłegoGregoraV.
Renovatio Imperii Romanorum to z kolei tytułómegorodiałupracyJeregotrelcyka.
Autor predtawił argumenty a tym, iż idea Ottona III miała potwierdzenie w materiale
archeologicznym i w miniaturach. W pierwszym przypadkumamydocynieniabullącearką, na
której najdujeinapi Renovatio Imperii Romanorum. W drugim przypadku mowa o dwóch
niemieckich rkopiachpocątkuXIwiekupochodących prawdopodobnie z opactwa w Reichenau,
widzimy na nich cztery kobiety oddające pokłon cesarzowi. Nad owymi kobietami najdują inapiy
krajów,alboracejregionówgeograicnych,które podlegad miały władycearkiej.J.trelcyk
predtawiłtakżealternatywnąwizj tych miniatur, gdzie owe cztery kobiety predtawiad mogły
ówcene prowincje cesarstwa, a potacią na tronie mógł bydnatpca Ottona III Henryk II.
Prechodącdorodiału dziewiątego – UgrobuwWojciecha, mowa jest o wizycie Ottona III
w kraju Polan w roku 1000. Jest to swego rodzaju ewenement gdyż nigdy wceniej cearnieudawał
idoinnychwładców,tooniawycajmuieliudawad idoniego.Najediegnienieokim
apadły klucowe decyje odnonie erygowania nowej metropolii arcybikupiej, pierwej w
łowiaocynie orapoykanieBoleławaChrobregodouniweralitycnychdążeo cesarza Ottona
III i papieża Sylwestra II. Podczas zjazdu doło do pewnego zdarzenia,które natałe adomowiło i
3
w historiografii polskiej, jako akt koronacji BoleławaChrobrego na króla przez Ottona III. O ile do
faktycznej koronacji doło wdwierdwiekupóniejotylewnaucepowtało szereg tez na ten temat.
Strzelczyk w swojej pracyprytacawytkiepojawiająceiteyrównocenienimipolemiując.
kodatylkoeprepiałjeewojejwceniejejpracydotycącejBoleławaChrobrego nie
mieniającnawetykuwyraów.
Rodiałdieiąty pt. ,,Skandal’’wkwizgranie, tomoimdaniemnajciekawyrodiałw
kiążce.OpowiadaonodareniachmającychmiejcepopowrociecearaGniena.OttonIIIbył
jużwwpółcenychobiecaachnanyewegouwielbieniadlaKarolaWielkiego,niedziwi, zatem
fakt, przynajmniej nawpółczesnych o jego chci odnaleieniagrobutegowładcy. W tym miejscu
możnabyrec,żedlachcącegonictrudnego,gdyż jakiokaało OttonIIIodnalałKarolaWielkiego.
Jakbytegojecebyłomałomiałodeładłoty tron Karola Boleławowi Chrobremu,któryreta
miałtowaryyd cearowiwwłamaniu i do krypty.
W kolejnym rodiale atytułowanym Sprawa gandersheimska, mowa o zatargu midzy
arcybiskupem Willigisem a bikupemBernwardemojurydykcj nad klasztorem w Gandensheim,
któryznajdował i w dobrach kocielnych wspomnianego Bernwarda. Dodad wypadażeporów
akoocyłidopierow1030rokuapanowaniacearaKonradaII.
Rodiał dwunaty Mereburg odwlekająca i retytucja powicony otał próbie
odtworzenia metropolii w Mereburgu.Rodiałtenpodobniejakpoprednidajewgląd czytelnikowi
w mechanizm funkcjonowania Kocioła i paotwa niemieckiego w XI wieku. Zanacyd należy ze
OttonIIIwiąałreaktywacjtegobikuptwapolitykąwchodnią wgldemłowianpołabkich.
Koocąc omawianie tego rodiału trzeba napiad ebyłatopróba nieudana.
OtatniawyprawadoItalii,,NiewdzicznodRzymian’’ totytułrodiałutrynatego,wktórym
mowa o spotkaniu cesarza z władcą Wenecjidożą Piotrem Orseolo oraz o próbie obronienia swego
stanu posiadania przed margrabią Arduinem z Ivrei, póniejym królem Italii. W dodatku w 1001
rokubuntowaliimiekaocy Rymuacearmuiałiratowad uciecką z Wiecznego Miasta, co
byłodlaniegowielkimokiem,gdyż Rymbyłjegoulubionymmiatem,którymiałwmyl jego
uniwersalistycznych dążeo otad tolicą cesarstwa.
W rozdziale czternastym pt. Niezwykłydokument mowa o dokumencie wystawionym przez
kancelariecearkąwtycniu1001roku.Odbiorcą dokumentu jest papież Sylwester II. Tred
dokumentu wylicza wszystkie grzeszki popredników Sylwestra II, oraz w poób jednoznaczny mówi
oaływymcharakteretw.,,DonacjiKontantyna’’,rekomymprywilejuKontantynaWielkiego
nadanemu papieżowi ylwetrowiI,którynadawałpapietwu wielkie uprawnienia. Tym samym
OttonIIIwypredił o kilka wieków LorenoVall.
Rodiałpitnaty Otatniemieiąceimierd mówi o pobycie Ottona III w Rawennie, gdzie
cearchciałlepiejpełnidwielkopotnepraktykipokutne.Wtymcaieodwiedałtakżepołożonąw
4
pobliżuputelniwPereum,ałożonąprew.Romualda.Natenokreprypadatakżeproba
BoleławaChrobregoopryłaniedwóchbracieremitów,którydalipocątekPiciuBraciom
Mcennikom.PodcategopobytucearOttonIIInoiłiamiaremabdykacjicearkiego
tronu.OttonIIImarł24tycnia1002rokuwPaterno,jegootatniąwoląbyłoto,abyjegociało
otałopochowanewkwigranieubokujegowielkiegopoprednikaKarolaWielkiego.Wchwili
miercimiał21ipółroku.
Natpca totytułenategorodiału. Po raz pierwszy od roku 919 niebyłokrólewkiego
potomka. Na natpc otałwybranyHenrykII,którypóniej otałkanoniowany. Polityka nowego
cearawnacącypoóbodbiegałaodpolitykipoprednika.Zerwaneotałydobretounki
BoleławemChrobrym.HenrykIIuchodid możeaimnegorealit,dlaktóregopredewytkim
licyłoikróletwoniemieckie,aniejakie mrzonki o uniwersalistycznym imperium. Zmian t
najlepiej oddaje zmiana w tytulaturze cesarskiej gdzie RENOVATIO IMPERII ROMANORUM otało
atąpionepre RENOVATIO REGNI FRANCORUM.
Rodiałotatni Mirabilia mundi. Otton III – próbacharakterytyki ,jetwamyleautora
akooceniemjegopracy.Wrodialetymtrelcykpredtawiaopiniewpółcenych Ottonowi III
o jego panowaniu. W dalszej cci wojejpracypredtawiawpółcenepoglądy na temat Ottona
IIIijegopolityki,arucającmunie, jako zaniedbywanie spraw Niemiec w wiąkuwłąceniem iw
wydareniarogrywająceinaPółwypieItalkim.Jednaków mirabilia mundi – cudwiata, jak
wykłoionimmówid cały czas pozostaje potacią,któraacynujehitoryków.
Koocąc roważania nadpracą Jerzego Strzelczyka należytwierdid,iżjettokiążka,która
wpiujeiwpoóbnacącydlaoiągnidpolkiejhitoriograii.Jakjużwceniej napiałem,Jery
Strzelczyk jest pierwympolkimhitorykiem,któryodważyłietworyd ynte życia i panowania
cearaOttonaIII,jużatonależą imuogromnewyrayunania.lenawikoJeregotrelcyka
tomarkaamawobie,któradajenampewnoddokonalepreprowadonegoaparatu krytycznego
naereguródełhitorycnych,oraetawienieeregupoglądówpanującychwhitoriograii,
dając czytelnikowi pełny wgląd wokrepanowaniaOttonaIII.Należytwierdid ze autor znakomicie
piał ipotawionegoobiecelu,mając napewnowiadomodpreji,jakananimciążyła podczas
pianiakiążki. Otton III daje szereg odpowiedzi na nurtujące każdegohitorykapytaniaiwątpliwoci,
aamieconabibliograiadajemożliwodkażdemuaintereowanemutątematyką możliwod
sprawdzenia relacji J. Strzelczyka oraz poszerzenie włanej erudycji. Kiążka Jerzego Strzelczyka Otton
III powinna naled i na półce nie tylko historyka mediewisty, ale takżekażdegopajonatahitorii
redniowieca,który pragniebliżejaponadiokresem, jakim byłopanowanie Ottona III.
5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin