Układ płciowy kobiet ver1.pdf

(475 KB) Pobierz
© Copyright by $taś
Choroby narządu płciowego żeńskiego
Srom
jajnika
V1
- 1 -
818119038.022.png 818119038.023.png 818119038.024.png
 
© Copyright by $taś
S r o · Składają się na niego: wzgórek łonowy, wargi sromowe większe i mniejsze, łechtaczka, przedsionek
pochwy, opuszka przedsionka, zewnętrzne ujście cewki moczowej, błona dziewicza, gruczoły
przycewkowe zwane gruczołami Shene’a i ich ujścia, gruczoły przedsionkowe większe zwane gruczołami
Bartholina i ich ujścia, gruczoły przedsionkowe mniejsze
Zmiany nienowotworowe
Torbiel gruczołu Bartholina
· Powstaje na skutek zamknięcia przewodu wyprowadzającego w następstwie zapalenia
· Ostre zapalenie może prowadzić do powstania ropnia
Zapalenie gruczołów przedsionkowych mniejszych
· Adenitis vestibularis
· Ma charakter przewlekły
· Wiąże się z przewlekłymi dolegliwościami bólowymi
· Oprócz gruczołów zapalenie obejmuje także błonę śluzową powodując tworzenie się małych owrzodzeń
Przewlekła dystrofia sromu
· Dustrophia chronica vulvae
· Pod terminem „dystrofia” kryją się dwie, czasami współistniejące choroby (które w niewielkim stopniu
zwiększają ryzyko raka):
· Liszaj twardzinowy (lichen sclerosus)
o Częściej u kobiet po menopauzie
o Może wystąpić w każdej części sromu
o Morfologia: ścieńczenie i zanik wpukleń międzybrodawkowych nabłonka
oraz hiperkeratosis, a pod nabłonkiem gruba warstwa zeszkliwiałej tkanki
łącznej
· Hyperplasia squamosa
o Zwana też dystrofią przerostową
o Morfologia: akantotyczny rozrost naskórka z cechami hiperkeratozy,
niekiedy parakeratozy
o Zwykle przed menopauzą
o Zmiany na wargach sromowych większych i wzgórku łonowym
Kłykciny
· Condylomata
· Wyróżnia się
o Kłykciny Kończyste (condylomata acuminata)
§ Wyraźnie brodawkowaty rozrost
o Kłykciny płaskie (condylomata plana)
§ Czyli inaczej lepieże płaskie występujące w kile (chyba)
· Wywołane przez wirus HPV typ 6 i 11
· Morfologia
o W nabłonku, zarówno w kłykcinach Kończystych jak i płaskich stwierdza się koilocyty.
o Koilocyty to komórki warstwy pośredniej lub powierzchownej, charakteryzujące się obecnością
przejaśnienia (halo) wokół powiększonych jąder o nierównych obrysach i niewielkim polimorfizmie
o Koilocytoza to morfologiczny objaw replikacji wirusa HPV w komórkach nabłonkowych
Nowotwory łagodne
· Rzadko spotykane
· M.in. neurofibroma, fibroma angioma, lipoma, gruczolaki przydatków skórnych oraz
hidradenoma
papilliferum (charakterystyczna zmiana dla sromu)
V1
- 2 -
818119038.001.png 818119038.002.png 818119038.003.png 818119038.004.png 818119038.005.png 818119038.006.png 818119038.007.png
© Copyright by $taś
Gruczolak potowy brodawkowaty
· Hidradenoma papilliferum
· Zaliczany do nowotworów wywodzących się z gruczołów potowych
o (ale jest bardzo podobny jest do papilloma intraductale mammae à możliwe że pochodzi z
ektopowej tkanki sutka)
· Rośnie w postaci dobrze odgraniczonego guzka niewielkich rozmiarów
Zmiany z których potencjalnie może rozwinąć się rak inwazyjny
Wewnątrznabłonkowa neoplazja sromu
· Vulvar intraepithelial neoplasia – VIN
· To zespół zmian morfologicznych nabłonka wielowarstwowego płąskiego, z których potencjalnie może
rozwinąć się rak płaskonabłonkowy inwazyjny
· Makroskopowo zmiana ta charakteryzuje się obecnością pojedynczych lub mnogich plam albo grudek
barwy białawej, czerwonej lub brązowej, których powierzchnia może się łuszczyć lub sączyć
· Podobnie jak w kłykcinach mogą tu występować koilocyty
· W zależności od nasilenia zmian w nabłonku wyróżnia się 3 stopnie à VIN I, VIN II, VIN III
· Podobnie jak w CIN (neoplazja szyjki) i VAIN (pochwy) czynnikiem etiologicznym jest wirus brodawczaka
ludzkiego (HPV głównie 16 i 18)
· W pojęciu VIN III mieszczą się:
o Choroba Bowena
§ czyli rak płaskonabłonkowy przedinwazyjny
o Papulosis bowenoidalis
§ To kliniczna odmiana VIN III w postaci mnogich, drobnych kremowo-brązowych grudek,
które mogą ulegać samoistnej regresji
Pozasutkowa choroba Pageta
· To tak w sutku, jak i w sromie specjalny typ raka przedinwazyjnego, czyli neoplazji wewnątrznabłonkowej
dużego stopnia
· W przeciwieństwie do sutka, gdzie często chorobie Pageta towarzyszy głębiej zlokalizowany rak
przewodowy inwazyjny lub śródprzewodowy, w sromie guz w tkankach głębiej położonych występuje
rzadko
· Morfologia
o Makroskopowo najczęściej na wargach sromowych większych jako dobrze odgraniczone
łuszczące się ogniska geograficznych kształtów, barwy czerwonej oraz świąd i pieczenie
o A histologicznie w obrębie nabłonka stwierdza się komórki Pageta, które oddzielone są wolną
przestrzenią od otoczenia, a w jasnej zwakuolizowanej cytoplazmie zawierają mukopolisacharydy
Nowotwory złośliwe
· Najczęstszym rakiem złośliwym sromu jest rak płaskonabłonkowy
· Do rzadszych należą rak podstawnokomókrowy, rak z komórek Merkla, rak z gruczołów potowych, czerniaki
Rak płaskonabłonkowy sromu
· Carcinoma planoepitheliale vulvae
· Rzadko występuje, a jak już to u kobiet po 60 rż
· Stanowi ok. 90% raków tej okolicy
· Często współistnieje z nowotworami złośliwymi pochwy i szyjki macicy
· Można go podzielić na dwie grupy
§ Raki, których rozwój związany jest z infekcją HPV
o Głównie u kobiet młodszych
V1
- 3 -
818119038.008.png 818119038.009.png 818119038.010.png 818119038.011.png 818119038.012.png 818119038.013.png
© Copyright by $taś
o Mogą być wieloogniskowe
o Współistnieją albo wywodzą się z VIN
o Morfologicznie: zwarty (lity) rozrost przypominający rozrosty śródbłonkowe
o różnym stopniu zróżnicowania (dojrzałości)
§ Raki związane ze zmianami dystroficznymi (lichen sclerosus, hyperplasia squamosa) i rzadko
z infekcją HPV
o Głównie w starszym wieku
o W części przypadków mutacja TP53
o Morfologicznie to najczęściej raki wysoko dojrzałe
· Morfologia
o Pierwszym objawem raka mogą być niewielkie zmiany przypominające rogowacenie białe
(leukoplakia) à potem pojawiają się guzy egzo, albo endofityczne
o W większości to wysoko zróżnicowane raki płaskonabłonkowe
o Odmianą raka płaskonabłonkowego jest rak brodawkowaty (carcinoma verruvosum)
· Przypomina kłykciny
· To wysokodojrzały rak, rogowaciejący
· Przerzuty występują zwykle najpierw do węzłów chłonnych pachwinowych, miednicy małej i
okołoaortalnych; przerzuty drogą naczyń krwionośnych późno (głównie do płuc i wątroby)
· Najważniejsze czynniki rokownicze
o Średnica guza
o Głębokość nacieku nowotworowego
o Stan węzłów chłonnych
Czerniak złośliwy
· Melanoma malignum
· Rzadko występuje, głównie u starszych kobiet
· Rokowanie zależy od głębokości nacieku nowotworowego, obecności owrzodzenia na powierzchni i stanu
węzłów chłonnych
· Obraz mikro i makroskopowy przypomina chorobę Pageta sromu à różnicowanie imunohistochemią
§ komórki czerniaka wykazują ekspresję wimentyny, białka S-100 orz
dodatni odczyn z przeciwciałami monoklinalnymi
§ w komórkach Pageta stwierdza się keratynę, EMA i CEA
V1
- 4 -
818119038.014.png
© Copyright by $taś
P o c h w a
Zmiany nienowotworowe
Torbiele (Cystes)
· inkluzyjne à wyścielone nabłonkiem wielowarstwowym płaskim
· z przewodów Mullera à wyścielone nabłonkiem cylindrycznym śluzotwórczym
· z przewodów Gartnera à wyścielone nabłonkiem kostkowym
Polip włóknisto-nabłonkowy
· Polypus fibroepithelialis
· Powstaje w wyniku lokalnej, hormonalnie stymulowanej hiperplazji luźnej podnabłonkowej tkanki łącznej
· Występują głównie u kobiet dojrzałych
· Czasem wymaga różnicowania z mięsakiem groniastym (rhabdomyosarcoma botryoides)
Gruczolistość pochwy
· Adenosis vaginae
· Gruczolistość to zmiana, w której prawidłowy nabłonek wielowarstwowy płski wyścielający pochwę zostaje
zastąpiony przez nabłonek gruczołowy lub nabłonek gruczołowy widoczny jest pod nabłonkiem
wielowarstwowym płaskim
· Powstawanie gruczolistości ma ścisły związek ze stosowaniem diethylstilbestrolu (DES) przez kobiety z
zagrożoną ciążą, z tym że zmiany te pojawiają się nie u nich, ale u ich córek
· Zmiany pojawiają się w górnej 1/3 pochwy w postaci czerwonych plam o ziarnistej powierzchni
· Ekspozycja na DES in utero jest też przyczyną:
o Wywinięcia błony śluzowej szyjki macicy na jej część pochwową (ectropion)
o Rzadkich przypadków gruczolakoraka jasnokomórkowego pochwy
Nowotwory łagodne
· Mięśniak gładkokomórkowy (Leiomyoma)
· to najczęstszy łagodny nowotwór pochwy pochodzenia mezenchymalnego
· Mieśniak prążkowanokomórkowy (Rhabdomyoma)
· W postaci polipowatych mas przypominających mięsaka groniastego (s. botryoides)
Zmiany z których potencjalnie może rozwinąć się rak inwazyjny
Wewnątrznabłonkowa neoplazja pochwy
· Vaginal intraepithelial neoplasia – VAIN
· Najczęściej u kobiet po menopauzie
· Głównie w 1/3 górnej pochwy na jej tylnej ścianie
· W nabłonku pochwy cechy infekcji HPV
V1
- 5 -
818119038.015.png 818119038.016.png 818119038.017.png 818119038.018.png 818119038.019.png 818119038.020.png 818119038.021.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin